Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Ελλάδα στηριζόταν στην εργασία των δούλων, η οποία επέτρεπε στους πολίτες να έχουν ελεύθερο χρόνο και να ασχολούνται με τα κοινά.
Στην αρχαία Αθήνα τον 5ο αι. π.Χ. ο αριθμός των δούλων ήταν μεγαλύτερος από τους ελεύθερους πολίτες.
Οι εύποροι Αθηναίοι είχαν γύρω στους 50 στη δούλεψη τους, ενώ στο μέσο Αθηναίο αναλογούσαν γύρω στους 10.
Οι πολύ πλούσιοι, όπως στη περίπτωση του πολιτικού Νικία, διέθεταν πάνω από χίλιους.
Η πειρατεία ήταν ένας τρόπος με τον οποίο προμηθεύονταν δούλους, χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η μαρτυρία του Ευμαίου στην «Οδύσσεια», στην οποία αναφέρει με τι τρόπο οι Φοίνικες πειρατές τον έκλεψαν από το ανάκτορο του πατέρα του.
Ο πατέρας είχε το δικαίωμα να πουλά τα παιδιά του σε δουλεμπόρους ή εάν δεν είχε χρήματα να τα αναθρέψει, μπορούσε να το παρατήσει σε ένα δημόσιο μέρος.
Εάν δεν πέθαινε, ο «σωτήρας» του το μετέβαλε σε δούλο, όπως συνέβη και στη περίπτωση του Οιδίποδα.
Σε άλλη περίπτωση, ένας φτωχός μπορούσε να πουλήσει τον εαυτό του σαν δούλο για να επιβιώσει.
Με τη λήξη ενός πολέμου υπέρ της Αθήνας, οι ηττημένοι γινόταν δούλοι των νικητών.
Τα μεγαλύτερα σκλαβοπάζαρα γίνονταν στη Δήλο, τη Χίο, τη Σάμο και στην Κύπρο.
Στην Αττική οι βασικές αγορές δούλων γίνονταν κάθε μήνα στο Σούνιο και στην Αγορά των Αθηνών.
Οι τιμές τους εξαρτιόνταν από τις χειρωνακτικές ικανότητες και το φύλο του καθενός.
Ένας δούλος με ειδίκευση θεωρούταν ο πιο ακριβός και πουλιόταν έως έξι μνας, δηλαδή εξακόσιες δραχμές.
Η οικογένεια που τους αγόραζε, τους υποδέχονταν με μία θρησκευτική τελετή και τους έδινε ένα καινούργιο όνομα.
Οι δούλοι ήταν υπεύθυνοι για τις εργασίες του σπιτιού και τη καλλιέργεια της γης, άλεθαν το σιτάρι, κουβαλούσαν νερό από το πηγάδι και περιποιούνταν τα ζώα.
Ο κάθε δούλος είχε από μια αρμοδιότητα μέσα στην οικία, υπήρχε ένας θυρωρός, ένας μάγειρας και ένας παιδαγωγός που συνόδευε τα παιδιά στο σχολείο.
Οι δούλοι που εργάζονταν σε σπίτια είχαν καλύτερη μοίρα από εκείνους που δούλευαν στις βιομηχανίες της εποχής.
Ο μεγαλύτερος αριθμός δούλευε στα μεταλλεία του Λαυρίου και στο λιμάνι του Πειραιά, που ήταν οι σημαντικότερες πηγές πλούτου στην Αρχαία Αθήνα.
Οι συνθήκες εργασίας στα μεταλλεία ήταν ιδιαίτερα σκληρές, γεγονός που τους ώθησε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου να εξεγερθούν και να δραπετεύσουν.
Όσοι από τους δούλους ήταν Έλληνες, μπορούσαν να συμμετέχουν στα Ελευσίνια Μυστήρια, ωστόσο δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα ούτε το δικαίωμα να δημιουργήσουν οικογένεια.
Εάν κακομεταχειριζόταν από τον κύριο του, ένας δούλος μπορούσε να μεταβεί στο ναό του Θησείου ή των Ερινύων, να ζητήσει άσυλο και να πουληθεί σε άλλον.
Σε σπάνιες περιπτώσεις υπήρχαν δούλοι με προσόντα που ελευθερώθηκαν από τους αφέντες τους και απέκτησαν ισχυρές θέσεις στη κοινωνία της εποχής.