Ο κρατήρας του Κλειτία, ένα σπουδαίο αττικό αγγείο του 570 π.Χ., είναι ένα έργο μοναδικό για πολλούς λόγους. Ο σημαντικότερος είναι πως ο Κλειτίας έχει ζωγραφίσει σε αυτό το έργο του Εργότιμου ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς από την αρχαία ελληνική μυθολογία.
Το σώμα του αγγείου φέρει πολλές ταινίες-ζωφόρους με υπέροχης ζωντάνιας απεικονίσεις του κυνηγιού για τον Καλυδώνιο Κάπρο, της Κενταυρομαχίας, των γάμων του Πηλέα και της Θέτιδας. Ο κρατήρας έρχεται από τη Φλωρεντία στην Ελλάδα για μία έκθεση μεγάλης σημασίας και πρωτοτυπίας στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Μαζί του θα εκτεθούν επτά ακόμα αρχαιότητες ελληνικής καταγωγής και μία κυπριακής, αλλά και εννέα έργα ενός μεγάλου σύγχρονου καλλιτέχνη: του Cy Twombly (1928-2011). Τα έργα θα έρθουν στην Αθήνα από το Πομπιντού, όπου μέχρι τις 24 Απριλίου λειτουργεί αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη με 140 έργα. Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιόνας Στόσβε, έχει κάνει την επιλογή των εννέα έργων που θα εκτεθούν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
«Θεϊκοί διάλογοι» θα είναι ο τίτλος της έκθεσης, που αναμένεται να εγκαινιαστεί στα τέλη της άνοιξης και να λειτουργήσει για τέσσερις μήνες, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν κατά την εξέταση του θέματος από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Όπως λέχθηκε κατά τη συνεδρίαση, ο καθηγητής Σταμπολίδης και η πρόεδρος του ΔΣ, Σάντρα Μαρινοπούλου, επισκέφθηκαν την αναδρομική έκθεση του Twombly στο Παρίσι και, με αφορμή αυτήν, σκέφτηκαν να κάνουν κάτι ξεχωριστό για την περίοδο που στην Αθήνα θα υπάρχει η documenta.
Το πρώτο έργο που επελέγη ήταν ο κρατήρας του Κλειτίου ή αγγείο Φρανσουά, αγγείο ζωγραφισμένο σε μελανόμορφο ρυθμό, που χρησίμευε κατά την αρχαιότητα για μείξη οίνου με ύδωρ. Εργο του κεραμέα Εργότιμου, φιλοτεχνήθηκε από τον αγγειογράφο Κλειτία, δύο από τους αρχαιότερους γνωστούς αττικούς καλλιτέχνες.
Στον 6ο αι. π.Χ. λοιπόν, σύμφωνα με το σημείωμα του καθηγητή Σταμπολίδη, γεννιέται ένας μεγάλος ζωγράφος, ο οποίος για πρώτη φορά κωδικοποιεί σε εικόνα αυτό που είναι μέχρι τότε γνωστό μόνο από την προφορική ποίηση. Μορφοποιεί, δηλαδή, τη μυθολογία από λόγο σε εικόνα. Από την παράδοση αυτή δεν μπορούν να ξεφύγουν οι επόμενοι καλλιτέχνες. Οι θεοί και οι ήρωες παίρνουν από τότε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Μετά από 2500 χρόνια, γεννιέται στις ΗΠΑ, διαφορετική ήπειρο και διαφορετική κουλτούρα, ένας καλλιτέχνης που ταξιδεύει νεαρός στο Μαρόκο. Ερωτεύεται τη Μεσόγειο, κατοικεί μέχρι τον θάνατό του στην Ιταλία (πέθανε στη Ρώμη) και επισκέπτεται την Ελλάδα μελετώντας τους ποιητές, τους συγγραφείς και τη μυθολογία της.
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ
Ο Cy Twombly δημιουργεί έναν μινιμαλιστικό κώδικα, μια εννοιολογική τέχνη και αποδίδει πλέον την ελληνική μυθολογία μέσω διαφορετικής κωδικής γλώσσας.
Πίνακες και γλυπτά του Cy Twombly, ο οποίος συνομιλούσε συχνά με την ελληνική μυθολογία και αρχαιότητα, έργα που παραπέμπουν στον Απόλλωνα, στην αναδυομένη Αφροδίτη, στον Πάνα ή στη Νίκη, θα συνεκτεθούν με αρχαία τέχνεργα. Το Μουσείο κάνει κάτι που για πρώτη φορά γίνεται στην Ελλάδα, δηλαδή διάλογο ανάμεσα σε αρχαία έργα και σε έργο σύγχρονου καλλιτέχνη.
Αγγελική Κώττη, ethnos.gr