Ο κατακόρυφος ιστός με την οριζόντια μπούμα που υψώνεται πάνω από τον Παρθενώναεδώ και μέρες δηλώνει την παρουσία ενός ακόμη γερανού στην Ακρόπολη. Ο τρίτος «σιδερένιος επισκέπτης» είναι ο βοηθητικός γερανός που στήθηκε προκειμένου να αποσυναρμολογηθεί και να απομακρυνθεί ο παλιός, τύπου Stiffleg Derrick, από το εσωτερικό του μνημείου. Ιστορική στιγμή, αφού συνηθίσαμε την παρουσία του από το 1984 όταν εγκαταστάθηκε για τις ανάγκες του σύνθετου αναστηλωτικού έργου. Η απομάκρυνσή του λόγω παλαιότητας, έπειτα από 33 χρόνια, κρίθηκε απαραίτητη,γιατί δεν μπορούσε πια να αντιμετωπίσει τα φορτία που μετακινούνται στα μνημεία.
Αλλαγή και εμπειρία
Για κάποιους επισκέπτες του Ιερού Βράχου ίσως είναι μια όχληση. Για τους περισσότερους είναι μια επιπλέον εκπαιδευτική εμπειρία. Για την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων της Ακρόπολης (ΥΣΜΑ) που έχει την ευθύνη για την οργάνωση και υλοποίηση των έργων συντήρησης και αναστήλωσης και βέβαια την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ) που έχει την επιστημονική ευθύνη της εκτέλεσης των έργων, είναι μια ιστορική αλλαγή. Κι αυτό γιατί, όπως λέει στην «Κ» η αρχιτέκτων - μηχανικός και διευθύντρια της ΥΣΜΑ Βασιλική Ελευθερίου, «ανοίγει μια νέα εποχή για τα έργα στον Παρθενώνα. Ωρίμασε μια σκέψη που παιδεύαμε καιρό: να αποφορτίσουμε τον Ιερό Βράχο από σκαλωσιές και μηχανήματα, έτσι, όμως, ώστε και τα έργα να προχωρήσουμε, αλλά και να δώσουμε μια καλύτερη εικόνα στον χώρο. Το συζητούσαμε από το τέλος του 2015 να κάνουμε την αλλαγή με τους γερανούς. Ο εσωτερικός γερανός είχε αρχίσει να παρουσιάζει προβλήματα. Αποφασίσαμε να τον απομακρύνουμε και να φέρουμε στο εσωτερικό εκείνον που ήταν έξω από το μνημείο».
Όμως ο παλιός έχει τη δική του ιστορία. Σχεδιάστηκε από τη γαλλική εταιρεία Hulotte ειδικά για τον Παρθενώνα, με τη συμβολή των μηχανικών Μανώλη Κορρέ και Κώστα Ζάμπα, μας θυμίζει η κ. Ελευθερίου, τονίζοντας πως είχε ιδιαίτερες βελτιώσεις, μικροταχύτητες κ.ά. Αποτελεί αξιόλογο δείγμα του είδους του και ακριβώς για να μας θυμίζει σε τι βοήθησε αλλά και τη σημασία των έργων που πραγματοποιούνται δεκαετίες τώρα στην Ακρόπολη, σε συνεννόηση με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο θα μεταφερθεί ώς το τέλος του χρόνου για να εκτεθεί στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου.
Τρεις γερανούς βλέπουν οι επισκέπτες αυτές τις ημέρες. Αιτία η απομάκρυνση του παλιού από το εσωτερικό και η αντικατάστασή του απ’ αυτόν στη δυτική πλευρά του μνημείου.
Στη θέση του Derrick, στο εσωτερικό του Παρθενώνα θα μεταφερθεί μέχρι τον Δεκέμβριο ο γερανός που σήμερα βρίσκεται έξω στη δυτική πλευρά του μνημείου. Με ακτίνα εμβέλειας 360 μοιρών έναντι 260 του πρώτου, θα μπορεί να εξυπηρετεί από την κεντρική αυτή θέση όλα τα εκτελούμενα έργα στο μνημείο. «Ο γερανός αυτός αγοράστηκε το 2002 για το πρόγραμμα της βόρειας πλευράς, που τότε ήταν το μεγαλύτερο πρόγραμμα και χρειαζόταν ανεξαρτησία κινήσεων. Το 2011, αφού είχε τελειώσει το έργο στη βόρεια πλευρά, τον μεταφέραμε δυτικά, όπου ξεκινήσαμε το πρόγραμμα των δύο γωνιών και τώρα συνεχίζουμε στην κεντρική περιοχή. Έχει την εμβέλεια να εξυπηρετήσει όλα τα προγράμματα».
Όταν πάρει τη θέση του παλιού γερανού, θα «ανασάνει» ο χώρος. «Αλλάζει όλος ο εργοταξιακός σχεδιασμός και αναδιατάσσεται ο εξοπλισμός του αναστηλωτικού έργου», υπογραμμίζει η διευθύντρια της ΥΣΜΑ. Ζητεί, όμως, την κατανόηση των επισκεπτών για τους επόμενους τρεις μήνες, διότι οι εργασίες διάλυσης και μεταφοράς των γερανών υπολογίζονται να διαρκέσουν τρεις μήνες και μην ξεχνάμε πως πραγματοποιούνται με τη βοήθεια του τρίτου –προσωρινού– γερανού στη βορειοδυτική γωνία του Παρθενώνα. Ο βοηθητικός γερανός (οικοδομικός τύπου Τ) έχει μέγιστο ύψος κατακόρυφου ιστού 24 μ. και άντυγα συνολικού μήκους 51 μ. με λειτουργικό μήκος 40 μ. Το μέγιστο ύψος ανάρτησης των φορτίων θα είναι 20,50 μ.
Η ταλαιπωρία για τους επισκέπτες και τους εργαζομένους θα διαρκέσει τρεις μήνες, αλλά από τον νέο χρόνο θα έχουμε έναν «νέο» Παρθενώνα.
Συνωστισμός;
Συνωστισμός στον Ιερό Βράχο; «Γνωρίζουμε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη η διαχείριση του κόσμου σε έναν αρχαιολογικό χώρο που έχει μεγάλη επισκεψιμότητα. Ειδικά όταν έρχεται κοινό από κρουαζιερόπλοια. Προσπαθούμε οι μεταφορές των εξαρτημάτων κατά μήκος της ανατολικής και βόρειας πλευράς του Παρθενώνα να ξεκινούν από νωρίς το πρωί, πριν από τις 8, να γίνονται με μικρές ταχύτητες ώστε να μην αναστατώσουμε την κίνηση στον χώρο. Μέχρι να ολοκληρωθούν οι εργασίες θα προκληθεί μια αναστάτωση στο κοινό και στους φύλακες. Στην πορεία, όμως, αναμένεται μια σημαντική βελτίωση της εικόνας που παρουσιάζουν το μνημείο και ο αρχαιολογικός χώρος, καθώς η δυτική πλευρά θα απελευθερωθεί από τον υπάρχοντα γερανό, ο οποίος θα λειτουργεί σε θέση περιορισμένης αισθητικής όχλησης».