Από τον Όμηρο ως τον Ηρόδοτο η αρχή αυτή αναφέρεται σαν εκείνο το αιώνιο συναίσθημα που υψώνεται σαν φράγμα μπροστά στο κενό και την ανηθικότητα, σαν φύλακας με πύρινο σπαθί στη συνείδηση των ανθρώπων, που εκείνος που το παραβιάζει διαπράττει ύβριν στα μάτια των θεών και διώκεται. Με την πάροδο των χρόνων το συναίσθημα αυτό θεοποιήθηκε και στη συνέχεια ανθρωποποιήθηκε σε μια θεά μοιραία και τιμωρητική. Τη Νέμεση.
Επομένως συσχετίζοντας τη Νέμεση με το Κάρμαπρέπει να το κάνουμε μέσα από τον τριπλό της χαρακτήρα ως Νέμεση-Αδράστεια-Θέμις.
Ποιες ήταν όμως αυτές οι θεές στο πάνθεο των αρχαίων Ελλήνων;
Για την Αδράστεια αναφέρει ο Ερμείας: τρείς νύχτες αναφέρει ο Ορφέας εκ των οποίων η πρώτη παραμένει σε αυτόν η δε τρίτη προχωρά έξω από τη μεσαία. Η πρώτη λέγεται ότι έχει μαντική ικανότητα, η δεύτερη η μεσαία ονομάζεται σεβαστή και η τρίτη λέγεται ότι γεννά τη δικαιοσύνη.
Η Αδράστεια ονομάστηκε έτσι, γιατί αυτά που καθορίστηκαν απ’ αυτήν και έγιναν νόμοι, ήταν αναπόφευκτα. Ήταν Νύμφη που μαζί με την αδερφή της Ίδη, ανέθρεψε το Δία, όταν η μητέρα του Ρέα τον έκρυψε στην Κρήτη, για να γλυτώσει από τον πατέρα του, Κρόνο.
Λέγεται ότι κάθεται στα πρόθυρα της νύχτας και κρατώντας χάλκινα ρόπαλα και τύμπανο οδηγεί με τους ήχους της τους ανθρώπους στο σωστό δρόμο (Δάρμα) της δικαιοσύνης. Το όνομά της σημαίνει αναπόδραστη, γιατί κανείς και τίποτα δεν μπορεί να ξεφύγει από τη δικαιοδοσία της, εφόσον είναι δημιούργημα της φύσης, δηλαδή κατοικεί μέσα στο σπήλαιο της νυκτός. Από τον Ορφέα μαθαίνουμε ότι η Αδράστεια φρουρεί τον πλάστη όλων και με τα χάλκινα ρόπαλά της και το γίδινο τύμπανο ηχούσε τόσο ισχυρά, που όλα επέστρεφαν σ’ αυτήν.
Κάτω από την όψη της Αδράστειας και των αναπόφευκτων νόμων της κρύβεται η ανατολική διδασκαλία του Δάρμα (δρόμος), αναπόφευκτος για κάθε οντότητα που τον ακολουθεί. Πίσω από την ανθρωποποιημένη θεότητα κρύβεται επίσης η ανατολική διδασκαλία των κύκλων και της αιώνιας επαναγέννησης και επιστροφής των όντων στην πρώτη Αρχή.
Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα στο συμβολισμό των τριών Ιδαίων δακτύλων, οι οποίοι είναι υπηρέτες της Αδράστειας. Οι έννοιες κύκλος και δακτύλιος αφορούσαν τη διαίρεση του χρόνου στην αρχαία Ελλάδα και ταυτίζονται με τους σανσκριτικούς Κάλπα. Είναι οι ίδιες ακριβώς μυστηριώδεις διαιρέσεις του χρόνου.
Επίσης, ένας άλλος ορφικός μύθος μας παραπέμπει στην εσωτερική διδασκαλία των Μανού και των φυλών στην εξέλιξη της ανθρωπότητας . Ο μύθος αναφέρει ότι μπροστά από το σπήλαιο καθόταν η Αδράστεια και κρατούσε τους ανθρώπους με τους ήχους του τυμπάνου της στο δρόμο της δικαιοσύνης. Ο Φάνης, ο πρώτος βασιλιάς του σπηλαίου, έδωσε το σκήπτρο στα χέρια της Νυκτός. Από αυτήν το πήρε ο Ουρανός, κατόπιν Κρόνος και μετά ο Δίας, ο πέμπτος κοσμοκράτορας. Μετά το Δία ακολούθησε ο Διόνυσος ο Ζαγρεύς. Με την κυριαρχία του θα πάψει το τραγούδι του Ορφέα. Και η Αδράστεια στέκεται πάντα στην είσοδο της σπηλιάς πάνω απ’ όλα τα εκδηλωμένα όντα του χώρου και του χρόνο, δίνοντάς τους την ευκαιρία να εκπληρώσουν το πεπρωμένο τους.
Όμως, ο κόσμος δεν είναι ομοιογενής. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες γεννούν τη δράση με βάση τη δυναμική αστάθεια της εκδηλωμένης φύσης. Και τότε γεννιέται η Θέμις, κόρη του Ουρανού και της Γαίας, θεά της έννομης τάξης, που κυβερνά τους νόμους της φύσης και τους κανόνες συμβίωσης των αμέτρητων όντων. Κάποτε την ονόμαζαν και «δεύτερη γυναίκα του Δία». Είχε αποκτήσει μαζί του έξι θυγατέρες: τρεις Μοίρες (Κλωθώ, Λάχεσις και Άτροπος) και τρεις Ώρες (Ευνομία, Ειρήνη και Δίκη). Μαζί με τη Δίκη, θεά της δικαιοσύνης, έστεκε δίπλα στο χρυσό θρόνο του Δία, όταν αυτός εκτελούσε το δικαστικό του λειτούργημα.
Η θεά Θέμις ενώνει τους θεούς και τους ανθρώπους στις συναθροίσεις τους και απαγορεύει τα πράγματα που διαταράσσουν την αρμονία και τους κανόνες της συμβίωσης. Η κακή συμβίωση παραβιάζει τους νόμους της Θέμιδος, και οι άνθρωποι καλούνταν με τη βούληση να ξεπερνούν τις αρνητικές διαφωνίες. Οι νόμοι της είναι καρποί της αρμονίας και του καθήκοντος. Είναι η Θεά Μητέρα μ’ ένα από τα πολλά της πρόσωπα, που μας καλεί στη ζωή με το συνεχόμενο σεβασμό στους νόμους της. Οι κόρες της, Ώρες, συμβολίζουν την κατάλληλη χρονική στιγμή. Είναι οι θεές του κανονισμένου χρόνου, οι οποίες δεν εξαπατούν ποτέ, και γι’ αυτό ονομάζονται αληθινές. Αυτές ορίζουν και φανερώνουν το καθετί την κατάλληλη χρονική στιγμή, σύμφωνα με τον καθορισμένο νόμο της περιοδικότητας της φύσης και της ζωής. Από τη Θέμιδα προβάλει ο φύλακας των συνειδήσεών μας και το σήμα συναγερμού κάθε φορά που καταλύονται η ειρήνη, η αρμονία, η ενοποίηση, η συμβίωση και η ευγένεια.
Το όνομα του φύλακα με το πύρινο σπαθί είναι Νέμεσις, και είναι εκεί κάθε φορά που προσβάλλεται το όνομα της Θέμιδος. Γι’ αυτό λατρευόταν πάντοτε στο πλάι της. Το όνομά της σημαίνει δίκαιη αγανάκτηση. Κόρη της Νύχτας και του Ερέβους, στρέφεται προς τους υπερόπτες, εκείνους που παραβιάζουν την τάξη και προσβάλουν τους νόμους και τους κανόνες της. Χαρίζει στους ανθρώπους κατά τα έργα τους ευτυχία ή δυστυχία. Με ιδιαίτερη συνέπεια καταδιώκει εκείνους που ξεπερνούν το μέτρο και τυφλωμένοι από την απροσδόκητη ευτυχία, ενεργούν με αλαζονεία. Τους τιμωρεί, ώστε να ξαναβρούν τη «δίκαιη ισορροπία» τους.
Η Αδράστειαδιοικεί την κατεύθυνση όλων των οντοτήτων προς ένα έσχατο κοινό πεπρωμένο. Το φώς διαμοιράζεται σε κάθε οντότητα. Κάθε οντότητα είναι φως. Είναι εκείνη που διοικεί τις πραγματικότητες που εμπεριέχονται στην καθαυτή πραγματικότητα. Είναι οι νόμοι της ενότητας, της φώτισης και της διαφοροποίησης.
Η Θέμιςδιοικεί όλα τα διαφοροποιημένα καθορίζοντας λογικές σχέσεις, που είναι η βάση κάθε προστατευμένης ύπαρξης. Είναι εκείνη που επιτρέπει στα εκδηλωμένα όντα να έχουν διαφοροποίηση και οργάνωση στα πιο λεπτά επίπεδα. Είναι ο νόμος της οργάνωσης και του ψυχισμού. Οι κόρες της Θέμιδος, Ώρες, καθορίζουν την κατάλληλη στιγμή για την εμφάνιση κάθε πράγματος. Είναι ο νόμος της περιοδικότητας.
Η Νέμεσιςείναι ο φρουρός του νόμου της δραστηριότητας που διοικεί το χαρακτήρα και εμποδίζει την αδράνεια, γιατί το στατικό είναι νεκρό φως. Οδηγεί αυτό που ονομάζεται ζωή και θάνατος. Έτσι γεννιέται μια πνευματική επιστήμη.
Σοφοί είναι εκείνοι που λατρεύουν τη Νέμεση, λέει ο χορός στον «Προμηθέα», και ανόητοι εκείνοι που πιστεύουν πως η θεά μπορεί να εξευμενιστεί με θυσίες και προσευχές. Οι τρόποι όμως του Κάρμα – Νέμεσις μπορεί να είναι ευμενείς, αν οι άνθρωποι εργάζονται με αρμονία αντί για χωριστικότητα και ανταγωνισμό. Αν κανείς άνθρωπος δεν έβλαπτε τον αδερφό του, η Νέμεσις δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Η αιτία της παρουσίας της είναι οι διαμάχες και οι συγκρούσεις ανάμεσά μας, όπως η διαίρεση των φυλών, η διαίρεση των θρησκειών, η άγνοια της πραγματικής φύσης του ανθρώπου. Ο αληθινός φιλόσοφος πρέπει να ανυψωθεί πάνω απ’ όλα αυτά έχοντας ως αρχή του την ενότητα μέσα από την υπηρεσία, την έρευνα και την αφοσίωση.
Πηγή: Νέα Ακρόπολη