ΑΘΛΟΣ 1ος
Ο μύθος λέει πως ο Ηρακλής διατάχθηκε να συλλάβει τα ανθρωποφάγα άλογα του βασιλιά Διομήδη, ο οποίος ήταν σκληρός άνθρωπος, γιος του Άρη και βασιλιάς της Θράκης. Ήταν ανθρωποφάγα και διέθεταν χάλκινους σιαγόνες. Ήταν συνεχώς δεμένα με σιδερένιες αλυσίδες. Ο Διομήδηςτους έριχνε για τροφή κάθε άτυχο ξένο, που ναυαγούσε στην ακτή του βασιλείου του. Κάποιες πηγές διασώζουν και τα ονόματα των όντων αυτών: Πόδαγρος, Λάμπων, Ξάνθος και Δήμος.
Ο Ηρακλής, παίρνοντας μαζί του ορισμένους συντρόφους του ξεκίνησε για τη Θράκη, όπου και κατόρθωσε με ευκολία να εξουδετερώσει τους υπηρέτες του Διομήδη και να αιχμαλωτίσει τα άλογα. Στη συνέχεια ανέθεσε τη φύλαξη των ζώων στον Άβδηρο, προκειμένου να αντιμετωπίσει το στρατό του βασιλιά. Οι σύντροφοι του Ηρακλή αρχικά ηττήθηκαν από τον πολυάριθμο στρατό. Ο Ηρακλής όμως κατόρθωσε να ανατρέψει το αποτέλεσμα. Σκάβοντας ένα χαντάκι μετέφερε νερό από τη θάλασσα στην πεδιάδα, αναγκάζοντας τους στρατιώτες να τραπούν σε φυγή προκειμένου να μην πνιγούν.
Στη συνέχεια έσυρε το Διομήδη στη λίμνη που σχηματίσθηκε από το νερό και τον έριξε στα ανθρωποφάγα άλογα, τα οποία και τον καταβρόχθισαν. Προηγουμένως όμως είχαν καταβροχθίσει τον Άβδηρο, ο οποίος είχε αναλάβει τη φύλαξη τους. Ο Ηρακλής για να τον τιμήσει ίδρυσε την πόλη Άβδηρα. Ο Ηρακλής παρέδωσε τα άλογα στον Ευρυσθέα, ο οποίος τα ελευθέρωσε, αφού πρώτα τα αφιέρωσε στην Ήρα. Τα άλογα ανέβηκαν στον Όλυμπο και κατασπαράχθηκαν από άγρια θηρία.
Ο μύθος αυτός έχει πολλά στοιχεία που μας οδηγούν να τον κατατάξουμε στο ζώδιο του Κριού. Ο Διομήδης ήταν γιος του θεού Άρη. Παρουσιάζεται σαν ένας αιμοχαρής άνθρωπος. Το άλογο στη συμβολική γλώσσα είναι η διανοητική δραστηριότητα.
Ο αναζητητής της γνώσης, στο ξεκίνημά του (Κριός), πρέπει να συλλάβει και να δαμάσει τις βίαιες, σκληρές, άπονες και πολεμοχαρείς σκέψεις του. Ακόμη, πρέπει να περιορίσει την απότομη και σκληρή έκφραση και ομιλία προς τους άλλους. Πολλές φορές, οι λέξεις μας αρκούν για να ματώσουν την ψυχή των συνανθρώπων μας. Αυτές τις ενστικτώδεις παρορμήσεις, πρέπει να τις αναγνωρίσουμε και να τις τιθασεύσουμε.
Ο Ηρακλής, που συλλαμβάνει τα άλογα αλλά τα δίνει στον Άβδηρο να τα πάει στον Διομήδη, είναι η επιπολαιότητα και η βιασύνη μέσα στο ζώδιο του Κριού, να θεωρήσει πως ένας άθλος ολοκληρώθηκε. Η ίδια η ψυχή (Ηρακλής) δεν αναλαμβάνει να οδηγήσει τα άλογα στον τελικό προορισμό, αλλά τα εμπιστεύεται στη προσωπικότητα (Άβδηρος), υπερεκτιμώντας την κατάσταση.
Το μάθημα έρχεται με πιο σκληρό τρόπο, καθώς η προσωπικότητα δεν είναι έτοιμη να αντισταθεί στις αδηφάγες σκέψεις κι η ψυχή προσπαθεί και πάλι για να πετύχει το στόχο της. Τελικά σκοτώνεται αυτός που αφεντεύει τις ιδιοτελείς σκέψεις και τα άπονα λόγια, από τα ίδια τα δημιουργήματά του, με τον θάνατο του Διομήδη.
Πού είναι σήμερα το γένος των αλόγων του Διομήδη;
Φαίνεται απίστευτο, αλλά ίσως είναι άγνωστο σε πολλούς Έλληνες το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα κυκλοφορούν ελεύθερα και άγρια άλογα, όπως αυτά του Διομήδη!..
ΠΟΙΟΣ ήταν άραγε ο Διομήδης; Ποιος ήταν αυτός ο περίφημος βασιλιάς που έμεινε στην ιστορία για τα άγρια άλογά του;
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Διομήδης (1) ήταν γιος του Άρη και βασιλιάς της Θράκης. Ήταν ζώα ανθρωποφάγα και διέθεταν χάλκινους σιαγόνες. Ήταν συνεχώς δεμένα με σιδερένιες αλυσίδες. Ο Διομήδης τους έριχνε για τροφή κάθε άτυχο ξένο που ναυαγούσε στην ακτή του βασιλείου του. Κάποιες πηγές διασώζουν και τα ονόματα των όντων αυτών: Πόδαγρος, Λάμπων, Ξάνθος και Δήμος. Υπάρχει επίσης μύθος, σύμφωνα με τον οποίο από τα άλογα αυτά προέρχονταν τα άλογα του Μεγάλου Αλεξάνδρου (!!).
Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα: Υπάρχουν σήμερα παρόμοια άγρια άλογα στην Ελλάδα και μάλιστα να κυκλοφορούν ελεύθερα;
Στο ερώτημα αυτό η απάντηση είναι, ότι βρήκαμε ένα κείμενο που νομίζουμε πως αξίζει τον κόπο να το διαβάσουμε!..
Τα … Άγρια άλογα του Πεταλά
Αναμφίβολα, τα άλογα αυτά δεν είναι … ανθρωποφάγα, αλλά ζουν σ’ ένα χώρο τριακοσίων χιλιάδων στρεμμάτων, που εκτείνεται στα όρια των Δήμων Στράτου (ΔΔ Λεπενούς), Αμφιλοχίας και Ινάχου. Ο χώρος αυτός ήταν κάποτε δάσος γεμάτο από ελάφια, ζαρκάδια, λαγούς και λύκους, αγριογούρουνα και αλεπούδες.
Μέχρι πριν 30-40 χρόνια απαραίτητα στους Λεπενιώτες ήταν τα άλογα και μουλάρια για τις δουλειές τους (μεταφορές, όργωμα). Όμως γρήγορα αυτά αντικαταστάθηκαν από το αυτοκίνητο κι έτσι περιήλθαν «σε αχρηστία». Εγκαταλείφθηκαν απ’ τους ιδιοκτήτες τους ελεύθερα στα υψώματα του Πεταλά. Τα άγρια άλογα που ζουν στην περιοχή του Πεταλά του ΔΔ Λεπενούς είναι άλογα δεύτερης και τρίτης γενιάς.
Η σημερινή αγέλη αποτελείται από άλογα που γεννήθηκαν σε άγριες συνθήκες. Ζουν στο βουνό “ξεπετάλωτα”, δηλαδή ελεύθερα και ανακαλύπτουν την καταγωγή τους, την πρότερη άγρια κατάσταση. Το ένστικτο καθοδηγεί αυτή την ελεύθερη διαβίωση και ανασύρει την αρχέγονη μνήμη τους, εντελώς απείραχτη και αναλλοίωτη από την μακραίωνη δουλεία.
Τα άγρια άλογα οργανώθηκαν αμέσως σε “κοινωνίες” και έστησαν μεγαλοπρεπώς την ιεραρχία τους για να επιβιώσουν. Με την ελευθερία δεν ήρθε και η αναρχία! Η δομή της εξουσίας, της διοικητικής πυραμίδας, είναι εκπληκτικό να διαπιστώνεις ότι αποτελεί μια φυσική διαδικασία.
Ο τρόπος -για παράδειγμα- που γεννούν: Μαζεύεται το κοπάδι και κάνει κύκλο με τα το κοπάδι και κάνει κύκλο με τα οπίσθια προς τα έξω και τις οπλές έτοιμες να περιποιηθούν κάθε παρείσακτο, που θα έβαζε στο μυαλό του να αναστατώσει την ιερή στιγμή. Η υποψήφια μάνα βρίσκεται στο κέντρο του κύκλου και προστατευμένη απόλυτα θα φέρει τη νέα ζωή στον κόσμο.
Αλλά και οι επιβήτορες για να κερδίσουν τα πρωτεία στην αγέλη και να κάμουν δικό τους το χαρέμι, πρέπει να δώσουν άγριες μάχες με τους συνυποψήφιους αρχηγούς. Μάχες μέχρι θανάτου.
Από μαρτυρίες κυρίως Λεπενιωτών κτηνοτρόφων τα «άγρια» αυτά άλογα είναι πάνω από 500 και ζουν κατά κοπάδια (20-25 άλογα στο κοπάδι).
Τα άγρια άλογα του Πεταλά αποτελούν τη μεγαλύτερη αγέλη της Ευρώπης και μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας για την διατήρηση της αγέλης. (2)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Διομήδης. Ο τολμηρός και ακατανίκητος ήρωας του τρωικού πολέμου που ήταν ισάξιος στη γενναιότητα και στην τέχνη των όπλων με τον Αίαντα τον Τελαμώνιο και δεύτερος μετά τον Αχιλλέα. Γιος του Τυδέα, βασιλιά της Αιτωλίας, διαδέχθηκε τον παππού του Άδραστο στο θρόνο του Άργους. Έχοντας βοηθό και προστάτιδά του τη θεά Αθηνά, ο Διομήδης πλήγωσε την Αφροδίτη και αυτόν ακόμα το θεό του πολέμου, τον Άρη, ενώ σκότωσε πολλούς απ’ τους πιο εκλεκτούς Τρώες πολεμιστές. Στον τρωικό πόλεμο, πήρε μέρος με 80 πλοία επικεφαλής των Αργείων με υπαρχηγό του το Σθένελο. Μαζί με τον Οδυσσέα μπήκαν κρυφά στην Τροία και έκλεψαν το Παλλάδιο. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του, αναγκάστηκε να φύγει διωγμένος από την άπιστη γυναίκα του και να πάει στην Ιταλία, όπου βοήθησε το βασιλιά Δαίνο, στον πόλεμο εναντίον των Μεσσηνίων. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του, όπως λέει ένας μύθος, πέθανε σ’ ένα από τα νησιά του Αδριατικού πελάγους που ονομάστηκαν “Διομήδειες”, όπου αυτός εξαφανίστηκε και οι σύντροφοί του μεταμορφώθηκαν σε πουλιά. (Ματζέντα, Ερμηνευτικό Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό)