-Γιατί ο αρχιτέκτονας ασφάλισε τον τάφο με... παγίδες; -Νέα στοιχεία στο “φως” για την ταυτότητας του ενοίκου
Κορυφώνεται η αγωνία για το ποιος είναι ο νεκρός που κρύβει ο τύμβος Καστά μετά και τις νέες αποκαλύψεις που ήρθαν στο φως.
Οι δύο Καρυάτιδες που εντόπισαν οι επιστήμονες προκάλεσαν από τη μία το θαυμασμό όλου του κόσμου, ωστόσο το σπασμένο πρόσωπο της μίας, αλλά και η απουσία των χεριών και των δύο, προκάλεσαν νέες συζητήσεις και θεωρίες για το αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι.
Από την πλευρά του υπουργείου Πολιτισμού πάντως, η γενική γραμματέας Λίνα Μενδώνη, εξέφρασε τη βεβαιότητά της πως η φθορά στο πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας πιθανότατα έχει προέλθει από φυσικό τρόπο (γήρανση των υλικών και πτώση λίθων από πάνω η οποία φαίνεται) και όχι σε αρπαγή τμημάτων των αγαλμάτων από τυμβωρύχους αρχαιοκάπηλους.
Ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας τού ΑΠΘ, Παναγιώτης Φάκλαρης, στενός συνεργάτης τού Μανώλη Ανδρόνικου, έκανε λόγο για για «συνταρακτική αποκάλυψη» με τις καρυάτιδες στον τύμβο της Αμφίπολης.
«Περίμενα γλυπτά, αλλά όχι καρυάτιδες. Πρόκειται για ένα διακοσμητικό αρχιτεκτονικό στοιχείο» είπε ο καθηγητής για τις δυο εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες που βρέθηκαν στον τύμβο Καστά. Όπως είπε ο Φάκλαρης, πρόκειται για την πρώτη φορά που εντοπίζονται καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο και εξέφρασε τη βεβαιότητα, ότι η απουσία προσώπου από τη μία καρυάτιδα, και ενδεχομένως οι φθορές στο πρόσωπο της δεύτερης, μαρτυρούν τις προσπάθειες τυμβωρύχων για σύληση του ταφικού μνημείου. «Πρόκειται οπωσδήποτε για βέβηλο ανθρώπινο χέρι» σημείωσε, απορρίπτοντας την πιθανότητα φυσικής φθοράς.
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, οι μορφές επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης.Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλα τους.Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Μπροστά από τις καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, αποκαλύπτεται τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ.Πρόκειται για δεύτερο τοίχο σφράγισης που ακολουθεί την ίδια τεχνική, όπως και στην πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο.
Τι συμβολίζουν οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες
Σύμφωνα με τους ιστορικούς,η Σφίγγα είναι ένα φανταστικό πλάσμα που συμβολίζει την απόλυτη προστασία του χώρου που βρίσκεται.Παρόμοιο χαρακτήρα έχουν και οι Καρυάτιδες που φρουρούν τον ιερό χώρο.
Εντύπωση άλλωστε έχει προκαλέσει το γεγονός ότι σε κανέναν από τους μέχρι σήμερα μακεδονικούς τάφους που έχουν ανακαλυφθεί δεν υπάρχουν καρυάτιδες.
Το γεγονός αυτό ενισχύει την άποψη ότι ο τάφος ανήκει σε εξέχον πρόσωπο.
Οι Σφίγγες είναι εσκεμμένα ακέφαλες είτε για λόγους συμβολικούς είτε για άλλους λόγους που αφορούν την ασφάλεια του μνημείου. Το γεγονός ότι δεν βρέθηκαν τα κεφάλια των Σφιγγών, αυτό καθ’ εαυτό ενισχύει αυτήν την άποψη μιας και είναι απίθανο να εκλάπησαν από τυμβωρύχους καθώς αυτοί ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για πολύτιμα αντικείμενα και είναι λογικό να αγνοούσαν τέτοια ογκώδη και πολύ βαριά αντικείμενα.
Όσον αφορά δε το δεύτερο, κατά την άποψη μου η ύπαρξη του κενού είναι εσκεμμένη και προβλέφθηκε από τον κατασκευαστή (εν προκειμένω ο Δεινοκράτης) για λόγους που αφορούν την ασφάλεια του μνημείου.
«Η Αμφίπολη μπορεί να είναι ο τάφος της Ολυμπιάδας»
Ο διάσημος Βρετανός αιγυπτιολόγος Άντριου Τσανγκ, λέει ότι τα ευρήματα της Αμφίπολης «δείχνουν» ότι ο τάφος ίσως ανήκει στη μητέρα ή τη σύζυγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο ιστορικός και αιγυπτιολόγος Άντριου Τσανγκ, συγγραφέας του βιβλίου «Αναζητώντας τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου» δήλωσε στο Discovery Channel ότι οι ρόδακες της Αμφίπολης μοιάζουν πολύ με εκείνες που διακοσμούν το χρυσό φέρετρο που βρέθηκε στον τάφο του Φιλίππου Β'.
«Φαίνεται ότι ο ρόδακας είναι σήμα κατατεθέν του κατόχου» είπε ο 52χρονος Τσανγκστο Discovery News, ο οποίος θεωρεί ότι πιθανότερο είναι η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Αλεξάνδρου, να βρίσκεται στον εντυπωσιακό τάφο.
Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι, οι βασίλισσες που πέθαναν στην Αμφίπολη στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. είναι η Ολυμπιάδα και η Ρωξάνη, η σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με την Ολυμπιάδα – σύμφωνα με τον αιγυπτιολόγο – να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες, αν και δεν αποκλείει και έναν συνδυασμό των δύο γυναικών.