Καλώς ήλθατε στο αμφιλεγόμενο νησί Ni‘ihau (Νιιχάου), γνωστό και ως το "Απαγορευμένο Νησί".
Όμως, κανείς δεν είναι πραγματικά ευπρόσδεκτος στο νησί, εκτός αν είναι προσκεκλημένος της οικογένειας Robinson ή αν έχει άδεια από την κυβέρνηση.
Πριν από 150 χρόνια, η Elizabeth McHutcheson Sinclair, μια Σκωτσέζα, χήρα ενός καπετάνιου, αγόρασε το νησί Νιιχάου από το Βασίλειο της Χαβάης έναντι 10.000 δολαρίων σε χρυσό -συν ένα πιάνο, όπως λέγεται, για να υπογραφεί η συμφωνία. Αφού πέρασε από διάφορες περιοχές στον πλανήτη -από τη Σκωτία μέχρι τη Νέα Ζηλανδία, όπου η οικογένεια ήταν ιδιοκτήτες φυτειών, και με ένα μικρό πέρασμα από τον Καναδά-, στις 17 Σεπτεμβρίου του 1864, η 63χρονη μητέρα και δεκατρία μέλη της οικογένειάς της πάτησαν στο βραχώδες, ήσυχο νησί της Χαβάης. Το πλοίο τους, το The Bessie, ήταν εφοδιασμένο με όλα όσα πρέπει να έχει μια οικογένεια που ταξιδεύει από ήπειρο σε ήπειρο, με προορισμό ένα έρημο νησί: μερικά πρόβατα, αγελάδες, σανό, σιτάρι, μερικά κοτόπουλα, βιβλία, ρούχα και το -προαναφερθέν- μεγάλο πιάνο. Η Sinclair, ηγούμενη της ομάδας της, ανακηρύχτηκε η νέα ιδιοκτήτρια του Νιιχάου και υποσχέθηκε ότι θα κάνει τα πάντα για να διατηρήσει τον ιθαγενή πολιτισμό της Χαβάης και τις αρχαίες παραδόσεις του.
Η Elizabeth Sinclair
Σήμερα, η πρόσβαση στο νησί απαιτεί ειδική άδεια από την οικογένεια των δισέγγονων της, Keith, 80, και Bruce Robinson, 78, οι οποίοι εξακολουθούν να κατέχουν και να ελέγχουν το νησί. Παρεμπιπτόντως, η κόρη της Elizabeth παντρεύτηκε κάποιον Charles Robinson, κάτι που θα τους έκανε τους τρίτους στη σειρά Ροβινσώνων, μετά τον διάσημο "Ροβινσώνα Κρούσο"του Ντάνιελ Ντεφόε και την "Οικογένεια Ελβετών Ροβινσώνων"του Γιόχαν Ντέιβιντ Βυς.
Το νησί είναι το έβδομο μεγαλύτερο και το δυτικότερο νησί της Χαβάη. Πολύ κοντά του βρίσκεται το νησί Καουάι, αλλά δεν έχει εξελιχθεί καθόλου όπως εκείνο. Δε διαθέτει πλακόστρωτους δρόμους, στο νησί δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό, καταστήματα, επίσημη ιατρική περίθαλψη ή επιβολή του νόμου, ούτε τα σπίτια διαθέτουν υδραυλικά εσωτερικού χώρου. Μάλιστα, μόλις πρόσφατα απέκτησε περιορισμένη ηλεκτρικό μέσω ηλιακής ενέργειας. Οι κάτοικοι του νησιού ζουν μαζί δωρεάν σε ένα μικρό χωριό, το Pu‘uwai, στην δυτική πλευρά του νησιού.
Το 1987, οι Robinson άρχισαν -απρόθυμα- να προσφέρουν περιηγήσεις μισής ημέρας με ελικόπτερο στο νησί έναντι 440 δολαρίων -το ελικόπτερο εμφανίστηκε στο αρχικό Jurassic Park. Αρχικά, το ελικόπτερο αγοράστηκε από την οικογένεια για ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και άρχισαν τις περιηγήσεις ως μέσο για την πληρωμή του. Το ελικόπτερο προσγειώνεται για μερικές ώρες στην παρθένα, βορειότερη παραλία του νησιού, αλλά οι επισκέπτες δεν έχουν καμία επαφή με το χωριό, καθώς η επικοινωνία μαζί τους απαγορεύεται αυστηρά.
Το Νιιχάου μπορεί να υπερηφανεύεται για μερικές από τις πιο άγριες και απομακρυσμένες τοποθεσίες κατάδυσης στον κόσμο, όπου υπάρχουν καρχαρίες, φώκιες και θαλάσσιες χελώνες. Οι εταιρείες που προσφέρουν περιήγηση με βαρκάκια και καταδύσεις μεταφέρουν κρυφά τους τουρίστες σε κοντινή απόσταση από τις ακτές του νησιού για να ρίξουν μια κλεφτή ματιά στα ιθαγενή αγριογούρουνα της Πολυνησίας και τα άγρια πρόβατα, αλλά το να πατήσουμε το πόδι του στη στεριά θα είχε βαριές νομικές συνέπειες. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90, οι περιηγήσεις μιας ημέρας παρέχουν επιπλέον εισόδημα στο νησί μέσω των τουριστών που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μέχρι και 3.000 δολάρια ο καθένας για να το επισκεφτούν και να κυνηγήσουν άλκες, αμμότραγους και τους όρυξ, καθώς και τα άγρια πρόβατα και αγριογούρουνα. Φυσικά, στο νησί δεν υπάρχει ξενοδοχείο για να διανυκτερεύσουν.
Μια ομάδα χωρικών στον οικισμό Puʻuwai του Νιιχάου το 1885. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τον Francis Sinclair, γιο της Elizabeth
Όταν η Elizabeth Sinclair και η οικογένειά της έφτασαν στις ακτές του νησιού, ζούσαν εκεί περίπου 1000 γηγενείς Χαβανέζοι υπό την κυριαρχία του βασιλιά Kamehameha I (Καμεκαμέχα), ο οποίος πούλησε το νησί τους στους λευκούς νεοφερμένους. Μέσα σε λίγα χρόνια, περισσότερα από τα 2/3 του πληθυσμού είχαν απομακρυνθεί. Σήμερα, ο ακριβής αριθμός των αυτόχθονων κατοίκων στο Νιιχάου είναι άγνωστος (μια απογραφή του 2010 ανέφερε 170 κατοίκους), ενώ υπάρχουν μαρτυρίες για μόλις 25 με 50 άτομα, μόλις πέντε οικογένειες, που ζουν ακόμη στο νησί. Όπως όλοι οι Χαβανέζοι, και αυτοί οι αυτόχθονες θεωρούνται Αμερικανοί πολίτες, αλλά ζουν σε ιδιωτικό νησί, οπότε πρέπει να τηρούν τους κανόνες της οικογένειας που το κατέχει. Τέτοιοι κανόνες περιλαμβάνουν την αποχή από το αλκοόλ και το κάπνισμα, τα οποία απαγορεύονται στο νησί. Στους άντρες δεν επιτρέπεται να αφήνουν γένια ή να έχουν μακριά μαλλιά (το σκεπτικό γι'αυτό δεν είναι ξεκάθαρο). Επίσης, οι κάτοικοι δεν επιτρέπεται να μιλούν για το νησί στα ΜΜΕ και αν αποφασίσουν να φύγουν από το νησί για μεγάλο χρονικό διάστημα για οποιονδήποτε λόγο, θεωρούνται ξένοι και συνήθως δεν μπορούν να επιστρέψουν. Το έργο της αστυνόμευσης του ερχομού και της αποχώρησης των κατοίκων του νησιού, μεταξύ άλλων, έχει ανατεθεί στην σύζυγο του Bruce Robinson, Leiana. Παρά το γεγονός ότι είναι γηγενής Χαβανέζα, γεννημένη και μεγαλωμένη στο Νιιχάου, ο έλεγχος που επιβάλλει είναι πολύ σφιχτός ώστε οι κάτοικοι του νησιού να τηρούν τους κανόνες της οικογένειας, υποστηρίζοντας ότι αυτοί οι κανόνες ισχύουν για την προστασία των ίδιων των χωρικών και των αρχαίων παραδόσεών τους, καθώς και του ίδιου του νησιού. Όλοι οι κάτοικοι, συμπεριλαμβανομένων των Robinson, μιλούν μια μοναδική διάλεκτο της Χαβάης, που κάποτε ομιλούνταν στο Καουάι πριν τα αγγλικά γίνουν η επίσημη γλώσσα. Ο μέσος κάτοικος του νησιού δεν έχει γνωρίσει ποτέ ξένο τουρίστα. Μια φορτηγίδα του Β'Παγκοσμίου Πολέμου παραδίδει προμήθειες στο νησί, αλλά οι κάτοικοι γενικά αναζητούν τρόφιμα και καλλιεργούν τις δικές τους καλλιέργειες, ενώ το κρέας από τα ζώα του νησιού είναι δωρεάν -οποιοδήποτε κρέας που δεν παίρνουν οι επισκέπτες του σαφάρι μαζί τους δίνεται στο χωριό.
Σε αντάλλαγμα για τα θέματα που μπορεί να φέρει ο τουρισμός και η εμπορική ανάπτυξη στην περιοχή, οι κάτοικοι του Νιιχάου ανέχονται αυτό που οι Robinson πιστεύουν ότι είναι το μικρότερο από τα δύο κακά, τον στρατό των ΗΠΑ. Αν και δεν βρίσκεται μόνιμο στρατιωτικό προσωπικό στο νησί, από το 1924, οι συμβάσεις με το Πολεμικό Ναυτικό επέτρεψαν στο νησί να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση μονάδων ειδικών επιχειρήσεων, δοκιμών πυραυλικής άμυνας και εντοπισμού ξένων πυραύλων. Οι χωρικοί πληρώνονται για τη συντήρηση των εγκαταστάσεων ραντάρ των ΗΠΑ, κάτι που αποφέρει εκατομμύρια δολάρια ετησίως στην οικονομία του νησιού (περίπου το 80% του εισοδήματος). Εν ολίγοις, οι κάτοικοι του νησιού μπορούν να αντιμετωπίσουν εχθρούς του αμερικανικού στρατού.
Το νησί έχει δει μερικούς αξιόλογους απατεώνες. Ένας από αυτούς ήταν ένας Ιάπωνας πιλότος που προσγειώθηκε κατά λάθος στο νησί αφού συμμετείχε στην επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Οι ανυποψίαστοι κάτοικοι, αποκομμένοι από τον έξω κόσμο, του έδωσαν φαγητό και στέγη και μάλιστα έκαναν γιορτή προς τιμή του. Μόλις όμως έμαθαν για τον βομβαρδισμό, τον συνέλαβαν, αλλά αυτός διέφυγε και προκάλεσε όλεθρο στο νησί. Σε μια συμπλοκή, πριν αυτοκτονήσει, πυροβόλησε έναν από τους κατοίκους τρεις φορές. Στους ντόπιους απονεμήθηκαν μετάλλια, ενώ η ιστορία έγινε θέμα της ταινίας του 2019, Enemy Within.
Είναι πιθανό ότι οι Robinson δε θα πουλήσουν ποτέ το Νιιχάου. Οι φήμες λένε ότι θεωρήθηκε πιθανή τοποθεσία για την έδρα των Ηνωμένων Εθνών από τον Πρόεδρο Ρούσβελτ και ότι κάποια στιγμή, προσφέρθηκε στην οικογένεια μέχρι και 1 δισεκατομμύριο δολάρια από την αμερικανική κυβέρνηση για το νησί. Όμως, για τους απογόνους της Elizabeth Sinclair, οι οποίοι το διατηρούν ως πολιτιστικό και φυσικό καταφύγιο όπου ο χρόνος έχει σταματήσει, το Νιιχάου παραμένει ανεκτίμητο.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επίσκεψη στο Νιιχάου μέσω του ελικοπτέρου, υπάρχει ιστοσελίδα.
Από: 3otiko