Τα γιγάντια καλαμάρια (Architeuthis dux)είναι μυστηριώδη αρπακτικά του βυθού με μάτια μεγέθους μπάλας του μπάσκετ και πλοκάμια που μπορούν να φτάσουν σε μήκος τα 10 μέτρα. Τα γιγάντια καλαμάρια είναι ένα από τα μεγαλύτερα ασπόνδυλα στον κόσμο και ανήκουν στα κεφαλόποδα, μια ομοταξία θαλάσσιων οργανισμών που ανήκουν στη συνομοταξία των υδρόβιων μαλακίων.
Τα γιγάντια καλαμάρια πιθανότατα ενέπνευσαν το Kraken, ένα τρομακτικό και τεράστιο χταπόδι ή καλαμάρι που επιτίθεται σε πλοία, σύμφωνα με τη σκανδιναβική μυθολογία. Ωστόσο, τα πραγματικά γιγάντια καλαμάρια ζουν σε βάθος τουλάχιστον 900 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού και δεν γνωρίζουμε εάν όντως επιτίθενται σε πλοία.
Οι επιστήμονες έχουν ακόμη πολλά να μάθουν για τη ζωή των γιγάντιων καλαμαριών. Μόνο δύο φορές έχουν καταφέρει οι ερευνητές να τα απαθανατίσουν στο φυσικό τους περιβάλλον – και τις δύο φορές μέσα στα τελευταία 10 χρόνια, όπως αναφέρει το Live Science. Οι ειδικοί δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πόσα γιγάντια καλαμάρια υπάρχουν ή πόσα διαφορετικά είδη μπορεί να υπάρχουν, σύμφωνα με το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη.
Πόσο μεγάλο είναι ένα γιγάντιο καλαμάρι;
Το μεγαλύτερο γιγάντιο καλαμάρι που έχει βρεθεί ποτέ, είχε μήκος σχεδόν 13 μέτρα συμπεριλαμβανομένων των πλοκαμιών του, όσο δηλαδή και το μήκος ενός ημιφορτηγού. Ωστόσο, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το είδος μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 20 μέτρα, με βάση το μέγεθος των ραμφών των γιγάντιων καλαμαριών που βρέθηκαν στα στομάχια των φαλαινών (Physeter macrocephalus), οι οποίες κυνηγούν τα γιγάντια καλαμάρια, σύμφωνα με το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Smithsonian.
Σε πολλά είδη καλαμαριών, τα θηλυκά είναι μεγαλύτερα από τα αρσενικά, και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το ίδιο ισχύει και για τα γιγάντια καλαμάρια.
Τα καλαμάρια έχουν οκτώ πόδια και δύο πλοκάμια, με ακανθώδεις βεντούζες που βοηθούν στη σύλληψη και το τράβηγμα της λείας προς το ράμφος τους. Τα ράμφη των καλαμαριών είναι κατασκευασμένα από σκληρή χιτίνη, το ίδιο υλικό με τον εξωσκελετό των εντόμων, με αιχμηρές άκρες που είναι ιδανικές για τον τεμαχισμό του θηράματος σε μπουκιές.
Γιγαντιαίο καλαμάρι εναντίον κολοσσιαίου καλαμαριού
Τα γιγάντια καλαμάρια αν και τεράστια, δεν κατέχουν τον τίτλο του μεγαλύτερου ωκεάνιου κεφαλόποδου. Τον τίτλο αυτό τον φέρουν τα κολοσσιαία καλαμάρια (Mesonychoteuthis hamiltoni), τα οποία ζουν στον Νότιο Ωκεανό σε βάθη τουλάχιστον 1.000 μ. και έχουν μεγαλύτερο και βαρύτερο σώμα από τα γιγάντια καλαμάρια, σύμφωνα με το Μουσείο της Νέας Ζηλανδίας Te Papa Tongarewa.
Ένα από τα λίγα γνωστά δείγματα κολοσσιαίου καλαμαριού, που φυλάσσεται στο μουσείο Te Papa, ζυγίζει 450 κιλά, ενώ τα γιγάντια καλαμάρια πιστεύεται ότι ζυγίζουν μόνο μέχρι περίπου 275 κιλά. Τα κολοσσιαία καλαμάρια μπορούν να φτάσουν σε μήκος τα 14 μέτρα αλλά τα γιγαντιαία καλαμάρια μπορούν να μεγαλώσουν ακόμη περισσότερο λόγω των δύο επιμήκων πλοκαμιών τους, φτάνοντας τα 20 μέτρα μήκος, σύμφωνα με το Smithsonian.
Πού ζουν τα γιγάντια καλαμάρια
Τα γιγάντια καλαμάρια βρίσκονται σε ωκεανούς σε όλο τον κόσμο σε βάθος τουλάχιστον 900 μέτρα, αλλά η ακριβής γεωγραφική τους εξάπλωση είναι άγνωστη. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), τα γιγάντια καλαμάρια καταγράφονται συχνότερα στον Βόρειο Ατλαντικό και τον Βόρειο Ειρηνικό, καθώς και κοντά στη Νότια Αφρική και τη Νέα Ζηλανδία.
Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα γιγάντια καλαμάρια θα πρέπει να χωριστούν σε πολλά διαφορετικά είδη. Ωστόσο, μια μελέτη του 2013 που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B» ανέλυσε 43 δείγματα γιγάντιων καλαμαριών που συλλέχθηκαν από όλη την περιοχή εξάπλωσής τους και διαπίστωσε μικρή γενετική ποικιλομορφία. Αυτό υποδηλώνει ότι τα γιγάντια καλαμάρια αποτελούν ένα ενιαίο είδος και αναμειγνύονται μέσω της μετανάστευσης.
Αναπαραγωγή
Τα γιγάντια καλαμάρια είναι μοναχικά και οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το πώς τα αρσενικά βρίσκουν θηλυκά για να αναπαραχθούν. Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι επειδή τα αρσενικά και τα θηλυκά πιθανώς συναντιούνται μόνο περιστασιακά, τα θηλυκά συλλέγουν και αποθηκεύουν σπέρμα από πολλά αρσενικά. Ωστόσο, ένα θηλυκό που αλιεύθηκε στα ανοικτά των ακτών της Ιαπωνίας το 2020 είχε σπέρμα από ένα μόνο αρσενικό, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα γιγάντια καλαμάρια μπορεί να είναι πράγματι μονογαμικά, αναφέρει το Live Science.
Ταξινομία των γιγάντιων καλαμαριών
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι πώς μοιάζει το ζευγάρωμα των καλαμαριών. Υποθέτουν ότι τα αρσενικά τοποθετούν το σπέρμα τους στα πόδια του θηλυκού καλαμαριού και στη συνέχεια τα θηλυκά απελευθερώνουν αυγά και τα κρατούν καθώς γονιμοποιούνται μέσα στο νερό. Στη συνέχεια, το θηλυκό απελευθερώνει εκατομμύρια γονιμοποιημένα αυγά κολλημένα μεταξύ τους σαν μάζα, σύμφωνα με το Smithsonian.
Τα μωρά καλαμάρια έχουν μήκος μόλις 1 έως 4 χιλιοστά όταν εκκολάπτονται από τα αυγά της μητέρας τους και τρέφονται στα ανώτερα στρώματα του ωκεανού σε βάθη περίπου 200 μέτρων, πριν κατέβουν βαθύτερα στον ωκεανό όταν ωριμάσουν, σύμφωνα με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Ντέλαγουερ. Τα καλαμάρια έχουν μικρή διάρκεια ζωής και τα περισσότερα είδη ζουν μόνο από ένα έως τρία χρόνια. Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακριβώς πόσο ζουν τα γιγάντια καλαμάρια, πιστεύουν ότι δεν ξεπερνούν τα πέντε χρόνια, οπότε πρέπει να μεγαλώνουν πολύ γρήγορα, σύμφωνα με το Smithsonian.
(Melbourne Museum)
Τι τρώνε τα γιγάντια καλαμάρια;
Τα γιγάντια καλαμάρια τρώνε άλλα, μικρότερα είδη καλαμαριών και κυνηγούν ψάρια. Τα γιγαντιαία καλαμάρια αποτελούν θήραμα για την φάλαινα φυσητήρα. Όμως τα κεφαλόποδα δεν πέφτουν αμαχητί και οι φάλαινες βρίσκονται συχνά με σημάδια σε σχήμα βεντούζας μετά το κυνήγι γιγάντιων καλαμαριών, σύμφωνα με το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
Το Κράκεν της σκανδιναβικής μυθολογίας, λέγεται ότι μεταμορφωνόταν έτσι ώστε να μοιάζει με μικρό νησί, για να ξεγελάσει τους ναυτικούς ώστε να νομίζουν ότι βρήκαν στεριά. Όπως λέει η ιστορία, το γιγάντιο θαλάσσιο πλάσμα χρησιμοποιούσε στη συνέχεια τα πλοκάμια του για να τραβήξει τα πλοία και τα πληρώματά τους κάτω από τα κύματα. Ωστόσο τα γιγάντια καλαμάρια δεν ενδιαφέρονται για ανθρώπινη σάρκα και δεν υπάρχει κανένας λόγος για να επιτεθούν σε πλοία.
Τα γιγάντια καλαμάρια κατατάσσονται στα είδη που δεν απειλούνται με εξαφάνιση. Έχουν ευρύ γεωγραφικό φάσμα και είναι λιγότερο πιθανό να επηρεαστούν αρνητικά από την ανθρώπινη δραστηριότητα από ό,τι πολλά άλλα είδη, καθώς ζουν στα βάθη του ωκεανού. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα πόσο μεγάλος είναι ο πληθυσμός του γιγάντιου καλαμαριού ή ποιες απειλές μπορεί να αντιμετωπίζει.
Πηγή: Live Science