Η πρώτη επιστημονική ανάλυση των εικόνων που έστειλε από τον πλανήτη Άρηστη Γη το ρομποτικό ρόβερ «Perseverance» (Επιμονή) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), επιβεβαιώνουν τις αρχικές εικασίες των επιστημόνων ότι ο κατάξερος κρατήρας Jezero στον οποίο κινείται, ήταν κάποτε μια μεγάλη λίμνη, που τροφοδοτείτο από το δέλτα κάποιου ποταμού πριν περίπου 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια.
Σήμερα, στον πλανήτη Άρη δεν υπάρχει καθόλου νερό σε υγρή μορφή, καθώς ο πλανήτης είναι πολύ κρύος και η πίεση στην αραιή ατμόσφαιρα του πολύ μικρή. Εκτιμάται ότι ο Άρης ξεράθηκε πριν περίπου 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια, πιθανώς όταν έχασε το προστατευτικό μαγνητικό πεδίο του και στη συνέχεια την κάποτε πυκνή ατμόσφαιρά του. Όμως η νέα ανακάλυψη αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι ο γειτονικός πλανήτης ήταν κάποτε αρκετά ζεστός και υγρός για να διαθέτει, όπως και η Γη, ένα δικό του υδρολογικό κύκλο, τουλάχιστον κατά περιόδους.
Επίσης, οι εικόνες από τις κάμερες του «Perseverance», οι οποίες είναι υψηλότερης ανάλυσης και καθαρότητας από εκείνες κάθε άλλου ρόβερ στο παρελθόν, παρέχουν βάσιμες ενδείξεις ότι πριν δισεκατομμύρια χρόνια ο κρατήρας Jezeroδιαμέτρου 45 χιλιομέτρων δέχτηκε – για άγνωστη αιτία – ξαφνικές πλημμύρες, με ταχύτητα ροής του νερού έως εννέα μέτρων το δευτερόλεπτο, οι οποίες μπορούσαν να μετακινήσουν έως 3.000 κυβικά μέτρα νερού σε ένα δευτερόλεπτο. Οι πλημμύρες αυτές ήταν αρκετά ισχυρές για να μετακινήσουν μεγάλους βράχους, διαμέτρου ενός μέτρου και βάρους αρκετών τόνων, οι οποίοι αρχικά βρίσκονταν σε απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων εκτός του κρατήρα, και να τους εναποθέσουν τελικά στον βυθό της λίμνης, όπου σήμερα βρίσκονται εκτεθειμένοι πια, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Who doesn’t love geologic surprises on Mars? @NASAPersevere is shedding more light on Jezero Crater’s watery past, suggesting the area’s history experienced significant flooding events. More: https://t.co/5HrCXADVGKpic.twitter.com/NeZuqMj355
— NASA JPL (@NASAJPL) October 8, 2021
Οι δεκάδες ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο «Science», εκτιμούν ότι η λίμνη ήταν ήρεμη για πολύ καιρό, έως ότου κάποια δραματική αλλαγή του κλίματος για άγνωστο λόγο ή κάποια πτώση μεγάλου μετεωρίτη ή μια έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα πυροδότησε το μαζικό λιώσιμο πάγων και μετά βίαιες πλημμύρες. Εκτιμάται ότι η λίμνη που κάποτε υπήρχε στον σημερινό κρατήρα, είχε έκταση περίπου 900 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
«Όταν κοιτάζεις αυτές τις εικόνες, βασικά βλέπεις ένα επικό ερημικό τοπίο. Είναι το πιο μοναχικό μέρος που θα μπορούσε να επισκεφτεί κανείς. Δεν υπάρχει σταγόνα νερού πουθενά, παρόλα αυτά έχουμε πια ενδείξεις ενός πολύ διαφορετικού παρελθόντος. Κάτι πολύ σημαντικό συνέβη στην ιστορία του πλανήτη», δήλωσε ένας από τους επιστήμονες που ανέλυσαν τα στοιχεία, ο καθηγητής πλανητικών επιστημών του ΜΙΤ Μπένζαμιν Γουάις.
From space, the Mars Reconnaissance Orbiter and other spacecraft gave us tantalizing hints about Jezero Crater's watery past. Now that the @NASAPersevere rover is providing close-ups from the ground, scientists have encountered some geological surprises: https://t.co/9tXmiFNsDSpic.twitter.com/ern4PqRkV6
— NASA Mars (@NASAMars) October 7, 2021
Καθώς το ρόβερ – που έχει μέγεθος αυτοκινήτου – εξερευνά τον κρατήρα, όπου είχε φθάσει στις 18 Φεβρουαρίου 2021, έχοντας ήδη διανύσει 2,6 χιλιόμετρα, οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι θα ανακαλύψουν περισσότερα πράγματα για την εξέλιξη του κλίματος στον Άρη. Εξάλλου, έχοντας επιβεβαιώσει ότι ο κρατήρας ήταν κάποτε λίμνη, αισιοδοξούν ότι στα ιζήματα του πρώην βυθού της θα βρουν ίχνη αρχαίας υδρόβιας ζωής. Γι’ αυτό το ρόβερ θα αναζητήσει και θα συλλέξει δείγματα από τέτοια ιζήματα, τα οποία θα σταλούν στη Γη στις αρχές της δεκαετίας του 2030 για εργαστηριακή ανάλυση και ανακάλυψη πιθανών αρειανών «βιο-υπογραφών».
«Έχουμε τώρα την ευκαιρία να αναζητήσουμε απολιθώματα. Θα μας πάρει κάποιο χρόνο έως ότου έχουμε στα χέρια μας πετρώματα στα οποία ελπίζουμε πραγματικά να βρούμε ίχνη ζωής. Είναι ένας μαραθώνιος, αλλά με πολλές προοπτικές», ανέφερε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Γεωβιολογίας του ΜΙΤ Τάνια Μπόζακ
Εδώθα δείτε τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.