Ο βασιλιάς της Θράκης, γιος του Άρη, δεν άντεξε τον θάνατο του γιου του Ρήσου, που σκοτώθηκε μπροστά στα τείχη της Τροίας, κι έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε. Ήταν ο βασιλιάς Στρυμόναςπου έδωσε και το όνομά του στον ποταμό στον οποίο τερμάτισε τη ζωή του.
Έχει συνολικό μήκος περίπου 390 χιλιομέτρων και το μεγαλύτερο μέρος του είναι στο έδαφος της Βουλγαρίας, από όπου και πηγάζει. Στην Ελλάδα ρέουν 118 χιλιόμετρά του, αποκλειστικά στο έδαφος του νομού Σερρών. Μπαίνει δυτικά του Προμαχώνα και χωρίζεται σε δύο κλάδους με τον δυτικό να φτάνει στη λίμνη Κερκίνη.
Στη συνέχεια οι δύο κλάδοι ενώνονται και πάλι σχηματίζοντας ενιαία κοίτη. Σε μήκος περίπου 50 χιλιομέτρων η κοίτη του Στρυμόνα είναι τεχνητή, με φράγματα και αρδευτικά κανάλια. Εκβάλλει, με μικρό δέλτα, στον Στρυμονικό κόλπο, στο Αιγαίο.
Γνωστός από τον αρχαίο κόσμο, ο Στρυμόνας αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Στράβωνα, τον Αισχύλο κ.ά. Αναγνωρίζοντας τη συμβολή του στην ευφορία της περιοχής, οι άνθρωποι που ζούσαν κοντά του τον είχαν θεοποιήσει χτίζοντας προς τιμήν του ναούς και απεικονίζοντάς τον στα νομίσματά τους. Αποτελούσε άλλωστε και σημαντικότατο υδάτινο δρόμο που συνέδεε της ακτές του Βορείου Αιγαίου με τη θρακική ενδοχώρα.
Σε όλο το διάβα του ο ποταμός δημιουργεί μια εξαιρετικά πλούσια σε βιοποικιλότητα περιοχή. Υδρόβια βλάστηση κοσμεί τις όχθες του με λεύκες, ιτιές, πλατάνια και ακακίες. Εκεί φωλιάζουν και πολλά ζώα και πουλιά ενώ στα νερά του αφθονούν πολλά είδη ψαριών. Μαζί με την Κερκίνη, ο Στρυμόνας είναι μία από τις σημαντικότερες περιοχές για την ορνιθοπανίδα της Ευρώπης ενώ βιότοποι σχηματίζονται και στις εκβολές του. Φιλοξενεί δε έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς από βίδρες στην Ελλάδα.
Οι εκβολές του ποταμού στην Κερκίνη είναι πιθανώς το πιο ενδιαφέρον σημείο του, με πλήθος διαδρομών γύρω από το ποτάμι να προσκαλούν τον επισκέπτη να βιώσει την εγγύτητα με τη φύση και να απολαύσει τις εντυπωσιακές εικόνες.
