508 π.Χ. - Αθήνα
Είναι σούρουπο και οι Αθηναίοι έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται στο λόφο της Πνύκας. Ο Αλκμαιωνίδης ανοίγει το βήμα του για να προλάβει να είναι ένας εκ των 6.000 πολιτών που θα συμμετάσχει στην Εκκλησία του Δήμου. Πριν από λίγο καιρό ήταν υποψήφιος επώνυμος άρχων αλλά οι συμπολίτες του ανέδειξαν τον αντίπαλο του, Ισαγόρα, ως νικητή. Ωστόσο οι μεταρρυθμίσεις του νέου άρχοντα ήταν τόσο οπισθοδρομικές που δεν κατάφερε να τις περάσει από τη συνέλευση των πολιτών. Στην Αθήνα άλλωστε δεν κυβερνούν οι άρχοντες, αλλά ο δήμος. Ο Αλκμαιωνίδης νοιώθει πως απόψε είναι η δική του στιγμή...!
Παραμερίζοντας τους Σκύθες, ανεβαίνει στο βήμα και παίρνει τον λόγο. Οι δάδες των συμπολιτών του καίνε παντού τριγύρω του και φωτίζουν τον αττικό λόφο, αντικατοπτρίζοντας τη φλόγα που καίει μέσα του για πολιτική επανάσταση και αλλαγή. Εκφράζει τις προτάσεις του οι οποίες έχουν διαμορφωθεί κατόπιν διαβούλευσης, δημοκρατικού και ελεύθερου διαλόγου με τους συμπολίτες του και συνεπαίρνει τους Αθηναίους με τις απόψεις του για πολιτική ισότητα στις φυλές και τους δήμους και πραγματική Δημοκρατία. Η Εκκλησία του Δήμου υπερψηφίζει το ψήφισμα του Αλκμαιωνίδη Κλεισθένηκαι έτσι ένας απλός πολίτης, δίχως να κατέχει κάποιο αξίωμα, εγκαθιδρύει το πολίτευμα της Δημοκρατίας.
Αυτή ήταν κατά τα άλλα μία συνηθισμένη μέρα για την αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία. Τα πάντα ξεκίνησαν στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών. Εδώ οι πολίτες συζητούσαν και αποφάσιζαν για τη ζωή και το μέλλον τους.
Η Αγορά ήταν ο πρώτος χώρος έκφρασης και ελεύθερου διαλόγου, ανοιχτός σε όλους. Εδώ έδρευε η νομοθετική, η εκτελεστική και η δικαστική Εξουσία της αρχαίας Αθήνας. Η Αγορά ήταν επίσης ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, γεμάτο με πανέμορφα αγάλματα και μεγαλοπρεπείς ναούς αφιερωμένους στους θεούς. Το κυριότερο όμως είναι πως μέσα από την ελεύθερη και διαρκή συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, την προσωπική επαφή και συναναστροφή, καθώς και με την ανταλλαγή απόψεων, προτάσεων και ιδεών, συνέβη κάτι σχεδόν απίστευτο. Τον 5ο αιώνα π.Χ. η Αγορά έγινε η γενέτειρα της Δημοκρατίας. Η παρρησία, η ισηγορία, η ισονομία και η δικαιοσύνη είναι λίγες μόνο από τις υψηλές ιδέες που γεννήθηκαν στους υπαίθριους χώρους της.
Ήταν στους ίδιους χώρους όπου μεγάλοι φιλόσοφοι όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης δίδαξαν και ανέπτυξαν τις θεωρίες τους για ζητήματα δημιουργίας του ανθρώπου, ηθικής και αισθητικής, καθώς επιχειρηματολογούσαν εναντίον των απόψεων των σοφιστών. Στην Αγορά, σπουδαίοι ρήτορες όπως ο Δημοσθένης και ο Ισοκράτης γοήτευσαν τους πολίτες με τη ρητορική τους δεινότητα. Εδώ, εμπνευσμένοι πολιτικοί όπως ο Περικλής και ο Κλεισθένης, εξέφρασαν τις πολιτικές τους απόψεις και οδήγησαν την πόλη στην αιώνια δόξα. Ήταν η Αγορά της αρχαίας αττικής γης αυτή που έδωσε πνευματική τροφή στους μεγάλους αυτούς ανθρώπους και στο όραμα τους για δημοκρατία και πρόοδο.
Ο δυτικός πολιτισμός του πνεύματος και της ελευθερίας όπως τον γνωρίζουμε δεν θα μπορούσε να υπάρξειαν δεν υπήρχε στην αρχαία Αθήνα αυτός ο ανοιχτός και ελεύθερος χώρος.
Σήμερα η Αγορά είναι ένα περιφραγμένο και εγκαταλελειμμένο μουσείο, το οποίο χρειάζεται τη βοήθεια μας.
Η γενέτειρα της δημοκρατίας χρειάζεται να ξαναζήσει. Τα μνημεία της πρέπει να αναστηλωθούν έτσι ώστε να μπορέσει ξανά η ανθρωπότητα να εμπνευσθεί από το όραμα για ελευθερία και δημοκρατία. Φανταστείτε μια Αγορά ανοιχτή και πάλι στους πολίτες, ζωντανή με θεατρικές παραστάσεις, πολιτικές συναντήσεις, μουσική, ακαδημαϊκές διαλέξεις και συνέδρια, καλώντας πολίτες από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις που προωθούν τα δημοκρατικά ιδεώδη. Φανταστείτε ένα ακαδημαϊκό κέντρο δημοκρατικών σπουδών και ένα ερευνητικό ινστιτούτο προώθησης και εξέλιξης της δημοκρατίας.
Μπορούμε να ξαναδώσουμε σε αυτή την πόλη και σε αυτή τη χώρα την αίγλη και τη θέση που της αξίζει.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η αναστήλωση της Αγοράς μπορεί να αναδείξει όλα αυτά τα στοιχεία που μας κάνουν καλύτερους και που μας ενώνουν. Υπό αυτή την έννοια η Αγορά μπορεί να αποτελέσει ένα οικουμενικό και ενωτικό σύμβολο δημοκρατίας για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
450 π.Χ. - Αθήνα
Ο γιος της Αγαρίστης είχε τον Αλκμαιωνίδη σαν παιδικό του ήρωα. Η μητέρα του μάλιστα, του είχε πει πως όταν ήταν έγκυος είχε δει σε όνειρο πως αντί για παιδί είχε φέρει στον κόσμο ένα λιοντάρι, και πίστευε πως ο γιος της θα είναι άξιος συνεχιστής του Αλκμαιωνίδη. Έπειτα, καθώς μεγάλωνε, ο γιος της Αγαρίστης είδε τους Αθηναίους να υπερασπίζονται σαν πραγματικά λιοντάρια τη δημοκρατία τους και κατάλαβε πως η δύναμη της δεν περιορίζεται σε πολιτικά θέματα. Αποφασίζει έτσι να παρουσιάσει ενώπιον του δήμου ένα πολιτιστικό πρόγραμμα ανοιχτό σε όλους, και ένα οικοδομικό σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει έναν ναό για την Αθηνά και έναν για τον Ήφαιστο, με απώτερο σκοπό τη διάνθιση του πνευματικού πλούτου της πόλης . Ο γιος της Αγαρίστης Περικλής, όπως και οι συμπολίτες του, δεσμεύεται να υπηρετήσει τη δημοκρατία με όλο του το σθένος. Και ξεκινά από τον προαύλιο χώρο της αρχαίας Αγοράς των Αθηνών..
Διάβασε περισσότερα για την Αγορά - τη γενέτειρα της δημοκρατίας, και μάθε πως μπορείς να βοηθήσεις στο www.leontidafoundation.org
Περισσότερα στο Twitter: Σταύρος Καλεντερίδης: www.twitter.com/kalenteridis