Περισσότερα από 2.500 χρόνια πριν, ένας Αθηναίος αριστοκράτης που ονομάζονταν Κύλων - ο πρώτος καταγεγραμμένος Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του διαύλου - προσπάθησε να πραγματοποιήσει πραξικόπημα στην πόλη της Αθήνας με σκοπό να κάνει τον εαυτό του μοναδικό ηγεμόνας της.
Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη και τον Ηρόδοτο, που έγραψαν για το πραξικόπημα, ο Κύλων είχε δελεάσει έναν στρατό από τους οπαδούς του, ώστε να εισέλθουν στην πόλη και πολιορκήσουν την Ακρόπολη. Τελικά ηττήθηκε, αλλά ο Κύλων κατόρθωσε να διαφύγει.
Τώρα οι αρχαιολόγοι στην Αθήνα πιστεύουν ότι μπορεί να έχουν βρει κάποια από τα υπολείμματα του στρατού Κύλων σε μαζικό τάφο στο Φάληρο, τέσσερα μίλια (6 χιλιόμετρα) νότια του κέντρου της Αθήνας.
Η Βιο-αρχαιολόγος Ελεάννα Πρεβεδώρου σε ένα εργαστήριο στην Αμερικανική Σχολή Αρχαιολογίας στην Αθήνα στις 7 του Ιουλίου 2017
Η ανακάλυψη 80 σκελετών ανδρών είναι εντυπωσιακή. Οι νέοι άνδρες, βρέθηκαν σε ανώνυμο τάφο σε τρεις σειρές, ενώ όλοι είχαν στα χέρια τους σιδερένιες αλυσίδες και τουλάχιστον 52 από αυτούς είχαν τα χέρια τους δεμένα πάνω από τα κεφάλια τους.
Πέθαναν από χτυπήματα στο κεφάλι, θύματα μίας «πολιτικής εκτέλεσης» που χρονολογείται μεταξύ του 675 και 650 π.Χ., σύμφωνα με κομμάτια από αγγεία που βρέθηκαν στον τάφο.
Αρχαιολογικά ευρήματα που είναι αποθηκευμένα σε ένα εργαστήριο στην Αμερικανική Σχολή
Εκείνη την εποχή, η Αθήνα είχε αρχίσει να διαμορφώνεται και η πόλη βρίσκονταν σε μία μετάβαση προς μια δημοκρατία, μας λέει η Ελεάννα Πρεβεδώρου, μία βιοαρχαιολόγος ερευνητής.
Και αυτό συνέβαινε «με φόντο την πολιτική αναταραχή, οι εντάσεις μεταξύ των τυράννων, αριστοκρατών και εργατικής τάξης», πρόσθεσε.
Οι επιστήμονες της βιοαρχαιολογίας χρησιμοποιούν την εγκληματολογική έρευνα, όπως το προφίλ DNA, για να ερευνήσουν και τελικά να αποκαλύψουν πώς έζησαν και πέθαναν βασιζόμενοι στην εξέταση των σκελετών των ανθρώπων.
«Θα χρησιμοποιήσουν, σε γενικές γραμμές, μεθόδους που έγιναν διάσημοι από την τηλεοπτική σειρά για την επιστήμη της εγκληματικότητας και εγκληματολογίας,» αστειεύτηκε ο Παναγιώτης Καρνάκας, διευθυντής του εργαστηρίου στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Πιθανώς η πιο διάσημη από αυτές τις τηλεοπτικές σειρές, CBS»CSI: Crime Scene Investigation", που εξιστορεί τις περιπτώσεις μιας ελίτ ομάδας αστυνομικών ερευνητών εγκληματολογίας, για να περιγράψει την τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι πράκτορες.
Η ομάδα του Καρνάκα και οι ερευνητές θα χρησιμοποιήσουν παρόμοιες μεθόδους υψηλής τεχνολογίας χρησιμοποιώντας μερικά από τα ίδια εργαλεία.
Θα εκτελέσουν μια σειρά δοκιμασιών - ιδιαίτερα των γονίδιων, ακτινολογικές και ισοτοπικές αναλύσεις - για να αποκαλύψουν τα κρυμμένα μυστήρια μέσα σε κάθε κρανίο και κομμάτι σκελετού.
Μία συντηρητής των αρχαιολογικών έργων για τα ανθρώπινα οστά σε ένα εργαστήριο στην Αμερικανική Σχολή Αρχαιολογίας στην Αθήνα
Ότι στοιχεία θα συγκεντρωθούν θα τους δώσουν μια ιδέα για το πόσο χρονών ήταν οι άνδρες, αν είχαν σχέση, από πού ήρθαν, πόσο υγιής ήταν, και πού βρισκόταν στην κοινωνικοοικονομική κλίμακα των καιρών.
Αλλά σε αντίθεση με τα δράματα των εγκλημάτων, όπου οι ερευνητές αποκαλύπτουν ακριβώς πώς και γιατί ένιναν τα εγκλήματα, αυτές οι περιπτώσεις είναι πιθανό να μην μπορέσουν να επιλυθούν για πέντε έως επτά έτη.
Ο μαζικός τάφος αποκαλύφθηκε την άνοιξη του περασμένου έτους σε μία από τις μεγαλύτερες ανασκαφές στην Ελλάδα που έχει αποκαλυφθεί ποτέ.
Ένα ανθρώπινο κρανίο στο εργαστήριο στην Αμερικανική Σχολή Αρχαιολογίας στην Αθήνα
Αν και η περιοχή βρέθηκε πριν από έναν αιώνα, η μεγάλης κλίμακας ανασκαφή του συγκροτήματος άρχισε μόλις το 2012, όταν οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα μεγάλο νεκροταφείο που περιέχει πάνω από 1.500 σκελετούς που χρονολογούνται μεταξύ του όγδοου και του πέμπτου αιώνα π.Χ..
Πάνω από 100 από αυτούς έφεραν τα σημάδια ενός βίαιου θανάτου.
Άλλες ανασκαφές μικρής κλίμακας από τότε έχουν αποκαλύψει άλλους θησαυρούς, συμπεριλαμβανομένης μίας ομάδας ανδρών που πιστεύεται ότι είναι μέρος του στρατού του Κύλων.
Εξέταση ανθρωπίνων οστών
Πολλοί από τους σκελετούς που βρέθηκαν ήταν συνδεδεμένοι ή αλυσοδεμένοι, σε ανώνυμους τάφους, και μερικοί σε αμμώδης τρύπες που μόλις και μετά βίας χωρούσαν τα σώματα τους. Άλλοι σκελετοί πάλι θάφτηκαν σε ανοικτούς λάκκους, ή δόθηκαν στην πυρά και αποθηκεύτηκαν σε βάζα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, στο νεκροταφείο περίπου 4.000 τετραγωνικών μέτρων (372 τετραγωνικά πόδια) βρίσκονται 1.500 σκελετοί, που θα ληφθούν στις εγκαταστάσεις του εργαστηρίου για τη σωστή μελέτη.
Τουλάχιστον 10 από τους 80 άνδρες που βρέθηκαν θα εξεταστούν στο εργαστήριο εντός του τρέχοντος έτους, ενώ το υπόλοιπο θα μείνει ως μέρος της μια επερχόμενης έκθεσης στο χώρο της ανασκαφής.
Ένας από τους σκελετούς ήδη στο εργαστήριο, με τα χέρια του, στριμμένα πίσω από την πλάτη του, είναι μια αντανάκλαση του παρελθόντος αθηναϊκής βίας.
Θα μπορούσε να ήταν ένας «αιχμάλωτος πολέμου, ποινικός ή ένας δραπέτης σκλάβος», δήλωσε η Ελεάννα Πρεβεδώρου.
Ακόμα και οι μη βίαιοι θάνατοι, ή θάνατοι χωρίς ιστορική αναφορά - κυρίως τα εκατοντάδες λειψάνων παιδιών που βρέθηκαν σε βάζα - έχουν μια ιστορία να πουν
Τα οστά θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τον τρόπο ζωής και τις ασθένειες των παιδιών, και να ρίξουν περισσότερο φως στην αρχαία αθηναϊκή κουλτούρα και ιστορία.
Τα περισσότερα από αυτά καταγράφουν αρχαία ιστορία για την Αθήνα και την Ελληνική ζωή περιγράφοντας την «ελίτ και τους νικητές».
© Αρχαία Ελληνικά