Το Μνημείο του Λυσικράτηείναι ένα μνημείο της Αθήνας, γνωστό και ως Φανάρι του Διογένους. Βρίσκεται στο κάτω άκρο του ανατολικού κλίτους της Ακρόπολης, στη σημερινή πλατεία του Λυσικράτη και κατά δε τους αρχαίους επί της οδού των Τριπόδων.
Πρόκειται περί χορηγικού μνημείου, δηλαδή μνημείου επί του οποίου φερόταν ο τρίποδας που δινόταν ως τιμητικό έπαθλο στον χορηγό, που αναλάμβανε τη συγκρότηση του χορού αλλά και τα έξοδα διεξαγωγής χορευτικών αγώνων κατά τις επίσημες τελετές.
Το προσφερόμενο στον χορηγό έπαθλο το κατέθεταν είτε στο Ιερό του Διονύσουείτε στη γειτονική αυτού οδό των Τριπόδων. Προς μεγαλοπρεπέστερη δε έκθεσή του, το έπαθλο το τοποθετούσαν σε ψηλή βάση, είτε μορφής κίονα (όπως εκείνο του Θρασυμήδους), είτε σε σχήμα ναΐσκου (όπως αυτό του Λυσικράτη).
Το μνημείο αποτελείται από ψηλό τετράγωνο κρηπίδωμα από πωρόλιθο (ύψους 4μ. και πλάτους 3μ), από μαρμάρινο επ'αυτού πεντελίσιο κυκλοτερές οικοδόμημα, σε σχήμα κυκλικού ναΐσκου, περιβαλλόμενο από έξι ημικίονες αττικο-κορινθιακού ρυθμού με θολωτή στέγη. Τα ενδιάμεσα των κιονόκρανων κοσμούνται με ανάγλυφους τρίποδες. Στο μπροστινό δε μέρος του επιστυλίου υπάρχει η επιγραφή:
«ΛυσικράτηςΛυσιθείδου Κικυνεύς εχορήγει
Ακαμαντίς παίδων ενίκα θέων ηύλει
Λυσιάδας Αθηναίος εδίδασκε Ευαίνετος ήρχε»
Έτσι κατά την επιγραφή αυτή το μνημείο έφερε τον άθλο της νίκης χορού παίδων της Ακαμαντίδας φυλής και το ανήγειρε ο Λυσικράτης του Λυσιθείδηκατά την 111η Ολυμπιάδα δηλ. (335-334π.Χ.). Η δε άνω του επιστυλίου ζωφόρος φέρει ανάγλυφη παράσταση από το μύθο της αιχμαλωσίας του Διονύσου από Τυρρηνούς πειρατές.
Η στέγη αποτελείται από μονολιθικό θόλο (φτιαγμένο από κυανωπό μάρμαρο από τον Υμηττό) διακοσμημένο στην κάτω περιφέρεια με έκτυπα κυμάτια, στη δε θολωτή επιφάνεια με φολιδωτά ή λεπιδωτά κοσμήματα.
Την επιφάνεια αυτή διατρέχει από δύο πλευρές, από μια σειρά ανθεμίων που καταλήγουν στο ανωφερές κέντρο της στέγης όπου μετασχηματίζονται σε ακανθωτό επίθημα πάνω στο οποίο στηριζόταν ο χάλκινος τρίποδας, το έπαθλο του Λυσικράτη που το υποστήριζαν δύο αγαλματίδια Σάτυρου και Δελφίνου
Φωτογραφία του 1850
Εδιμβούργο (Auld ReekSurpriseld Smoke) η επονομαζόμενη Αθήνα του Βορρά, και μέσα στην προσπάθεια αυτή έφτιαξαν και μιά [μάλλον θλιβερή!] απομίμηση του Παρθενώνα στην κορυφή του λόφου του Κάρλτον Χιλλ, και ένα μάλλον ευπρεπέστερο αντίγραφο του μνημείου του Λυσικράτη
Εδιμβούργο - Αντίγραφο του μνημείου του Λυσικράτη
