Σε κάποιο σημείο κοντά στο 5.400 π.Χ., άποικοι στη νότια Μεσοποταμία -εκεί που τώρα ονομάζεται νοτιοανατολικό Ιράκ -ίδρυσαν την Eridu, που οι ιστορικοί τώρα γενικά τη θεωρούν ως την πρώτη πόλη στον κόσμο.
Η Εριντού (Eridu) είχε όλα τα πράγματα που συνήθως συνδέονται με μια αρχαία πόλη: ναούς, διοικητικά κτίρια, οικίες, γεωργία, αγορές, τέχνη, και φυσικά, τείχη για να κρατούν μακριά τα άγρια ζώα και τους ληστές.
Αλλά εδώ είναι το αστείο του πράγματος: δεν έχουμε απολύτως καμία ιδέα για το πού οι Σουμέριοι απόκτησαν τη γλώσσα τους, ή πως έμοιαζαν. Η γλώσσα τους, που εμείς ονομάζουμε Σουμεριακά, ήταν γλωσσικά απομονωμένη -είναι η αρχαιότερη γνωστή γραπτή γλώσσα στη Γη, και όλες οι γλώσσες που θα μπορούσαν να προέρχονται από τα Σουμεριακά ή αναπτύχθηκαν παράλληλα, έχουν χαθεί στο χρόνο.
Οι Σουμέριοι ήταν επίσης, μπορεί να αιτιολογηθεί, εθνικά απομονωμένοι, αναφέρονται στους εαυτούς τους ως sag gigga ("μαυροκέφαλοι άνθρωποι"), που φαίνεται να μην είχε καμία σχέση με την έννοια της φυλής.
Και υπολογίζοντας ότι η εθνοτική ταυτότητά τους θα μπορούσε να βασιστεί στην τέχνη τους είναι καταδικασμένη προσπάθεια σε αποτυχία, γιατί η τέχνη τους ήταν τόσο στυλιζαρισμένη που μια καλή περίπτωση θα μπορούσε να είναι ότι απεικονίζει ανθρώπους κάθε εθνικότητας.
Πολιτιστικά, συχνά συνδέονται με τους Ma'dan (Marsh Άραβες), που εξακολουθούν να ζουν στο νότιο Ιράκ. Αλλά η ιδέα ότι οι Ma'dan είναι εθνοτικά Σουμέριοι φαίνεται λίγο απίθανη, καθώς η γλώσσα των Σουμερίων δεν ήταν σημιτική και οι Ακκαδικές κατακτήσεις του 2.334 π.Χ. αναστάτωσαν την εθνοτική και πολιτισμική απομόνωση των Σουμερίων κατοίκων.
Περίπου το 2.000 π.Χ., οι Σουμέριοι μιλούσαν την Ακκαδική και ο Σουμεριακός και ο Ακκαδικός πολιτισμός θεωρούνταν ως ένας λαός.
Δεν υπάρχουν στοιχεία σε κανένα σωζόμενο κείμενο να αποθαρρύνονται από τους μεικτούς γάμους, έτσι μπορούμε εύλογα να υποθέσουμε ότι ήταν φυσιολογικό να τους πράττουν.
Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός αυτό, και τα 4.000 χρόνια ιστορίας ανάμεσα στο τότε και το τώρα, φαίνεται μάλλον απίθανο ότι κάποιος που ζει σήμερα δεν μπορεί να γνωρίζει περισσότερα από ένα μικροσκοπικό ποσοστό για την καταγωγή των Σουμερίων.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι ποτέ δεν θα μάθουμε πώς αναπτύχθηκε η γλώσσα των Σουμερίων, ή από που αρχικά προήλθαν οι Σουμέριοι; Πιθανότατα, αλλά υπάρχουν μερικοί τρόποι που θα μπορούσαμε να μάθουμε: ένα παλαιότερο σωζόμενο κείμενο από την περιοχή, γραμμένο σε μια πρωτοσουμεριακή γλώσσα, θα μπορούσε να συνδέσει τα σουμεριακά με γλώσσες που σήμερα φαίνονται άσχετες.
Και αν βρεθούν αρκετά καλά διατηρημένα οστά Σουμερίων (το οποίο δεν είναι εντελώς απίθανο, οι επιστήμονες έχουν ταυτοποιήσει επιτυχώς 400.000 ετών ανθρώπινο DNA), η εξέταση DNA θα μπορούσε να μας πει την εθνοτική καταγωγή τους.
Στη συνέχεια, και πάλι, αυτό είναι δυνατό -και, με δεδομένο το πόσο λίγα γνωρίζουμε για τον αρχαίο κόσμο, ίσως ακόμη πιθανό είναι ότι αυτές οι ανακαλύψεις θα εμβαθύνουν μόνο το μυστήριο.