Στην αρχαιότητα δημιουργήθηκε μία από τις πιο διορατικές εφευρέσεις. Ο Αινείας ο Τακτικός ανακάλυψε την πρώτη μέθοδο υπεραστικής επικοινωνίας. Το 350 π.Χ. εφηύρε τονυδραυλικό τηλέγραφο, συσκευή που μπορούσε να μεταφέρει γρήγορα «έτοιμα μηνύματα», σε μεγάλες αποστάσεις. Ο στρατηγός από τη Στυμφαλία ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε και έγραψε οδηγό για τις στρατιωτικές επικοινωνίες, καθώς θεωρούσε ότι οι δάδες δεν επαρκούσαν σε καιρό πολεμικών συγκρούσεων.
Και αυτό διότι δεν υπήρχαν λεπτομέρειες στο μήνυμα ούτε κάποια περιγραφή ενώ ο χρόνος που χανόταν ήταν πολύτιμος. Έτσι, ανέπτυξε τον αποκαλούμενο υδραυλικό τηλέγραφο, δηλαδή μηχανισμό μετάδοσης προσυμφωνημένων μηνυμάτων σε μια προσπάθεια να ξεπερασθούν οι δυσκολίες.
Πώς λειτουργούσε
Επρόκειτο για συσκευή από την οποία μπορούσαν να σταλούν προσυμφωνημένα μηνύματα. Όπως, δηλαδή, συμβαίνει σήμερα μέσα από τις συσκευές των κινητών, τα οποία έχουν την δυνατότητα να αποστείλουν «πρότυπα μηνύματα», όπως για παράδειγμα «είμαι σε σύσκεψη», «θα σας καλέσω αργότερα» κτλ.
Ο υδραυλικός τηλέγραφος είχε τη δυνατότητα αποστολής 20 τέτοιων μηνυμάτων, προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εποχής, όπως «παύσατε πυρ», «οπισθοχώρηση», «ο εχθρός πλησιάζει», «τέλος συναγερμού», «επίθεση», «κυκλωτική κίνηση» και άλλα.
Ήταν ένας χάλκινος κύλινδρος που είχε νερό στη βάση του. Εκεί επέπλεε ένας μεγάλος φελλός. Πάνω στον κύλινδρο βρίσκονταν στηριγμένα σε όρθια θέση τα «έτοιμα μηνύματα». Στο κάτω μέρος υπήρχε μια μικρή βρύση, ένας κρουνός, όπως λεγόταν εκείνη την εποχή, που στηριζόταν σε μεγάλη λεκάνη. Ίδια συσκευή υπήρχε και στην απέναντι πλευρά, όπου πήγαινε το μήνυμα. Έτσι, γινόταν εφικτή η επικοινωνία ανάμεσα στον πομπό και τον δέκτη. Αντίστοιχα, και στις δυο πλευρές, υπήρχε κάποιος χειριστής.
Ο αποστολέας άναβε έναν πυρσό και περίμενε την ανταπόκριση
Μόλις ο δέκτης άναβε και τον δικό του πυρσό, οι δυο χειριστές άνοιγαν ταυτόχρονα τις βρύσες τους. Όταν η στάθμη του νερού έφτασε στο επιθυμητό ύψος, που αντιστοιχούσε σε ένα μήνυμα, με την ίδια διαδικασία των πυρσών ο πομπός ενημέρωνε τον δέκτη να κλείσει τον κρουνό του. Για να λειτουργήσει σωστά και να μην γίνει λάθος στο μήνυμα – που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο σε περίπτωση πολέμου – έπρεπε οι κινήσεις να γίνονται με μεγάλη ακρίβεια.
Όλα ξεκινούσαν από το ταυτόχρονο άνοιγμα και κλείσιμο της βρύσης. Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να επικοινωνεί με συγκεκριμένα μηνύματα, μεταξύ στρατιωτικών ομάδων, τα οποία σε περίπτωση εισβολής από ξηρά η θάλασσα θα μπορούσαν να μεταφερθούν εγκαίρως και στους πολίτες. Η ευφυέστατη μέθοδος αποστολής προσυμφωνημένων μηνυμάτων, που περιέγραψε ο Αινείας ο Τακτικός τον 4ο π.Χ. αιώνα, χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Δείτε στο παρακάτω βίντεο πως λειτουργούσε ο υδραυλικός τηλέγραφος: