Η Huffington Post αυτή τη φορά κάνει αφιέρωμα στον Αρχιμήδη, ως τον σπουδαιότερο επιστήμονα που έχει ζήσει έως σήμερα.

Μπορείτε να δείτε παρακάτω το κείμενο που αναρτήθηκε στη γνωστή ιστοσελίδα.

Ο επιστήμονας που προσωποποιεί τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ελληνικής και δυτικής επιστήμης ήταν ο Αρχιμήδης. Ήταν αυτός που χρησιμοποίησε τα μαθηματικά για την κατανόηση του φυσικού κόσμου και του σύμπαντος.

Σε ένα από τα βιβλία του, Ψαμμίτης, ο Αρχιμήδηςεπιχείρησε να μετρήσει το μέγεθος του σύμπαντος με τον υπολογισμό του αριθμού των κόκκων της άμμου που απαιτούνται για να γεμίσει το σύμπαν (σφαίρα των σταθερών αστεριών). Ο αριθμός αυτός κατέληξε να είναι ένας τεράστιος : περίπου 1.063.

Ο Αρχιμήδηςυπολογίζει σωστά τη γωνία του του ηλίου στον ουρανό: 32 έως 27/60 του ενός βαθμού. «Η διάμετρος του ήλιου είναι περίπου 30 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Σελήνης και όχι μεγαλύτερη… Η διάμετρος του ήλιου είναι μεγαλύτερη από την πλευρά του χιλιόγονου (ένα πολύγωνο με χίλιες πλευρές) χαραγμένο στο μεγαλύτερο κύκλο του σύμπαντος» έγραψε στο προαναφερθέν βιβλίο του.

Ο Αρχιμήδηςήταν ο μεγαλύτερος Έλληνας μαθηματικός του αρχαίου κόσμου και, χωρίς αμφιβολία, ο μεγαλύτερος επιστήμονας που έζησε ποτέ. Γεννήθηκε στις Συρακούσες της Σικελίας, το 287 π.Χ.

Ήταν επίσης, φιλόσοφος, αστρονόμος, φυσικός, μηχανικός και εφευρέτης. Στην πραγματικότητα, όπως ο Αριστοτέλης πριν από αυτόν, έθεσε τα θεμέλια της ελληνικής και δυτικής επιστήμης. Σε μια μεταφορική έννοια, όλη η Δυτική επιστήμη είναι μια σειρά υποσημειώσεων στον Αρχιμήδη.

Η πυγμαχία («πυγμή») στην αρχαία Ελλάδα ήταν σκληρότερη ακόμη και από το σημερινό επαγγελματικό box.

Στην αρχαία πυγμαχία δεν υπήρχαν ούτε κατηγορίες βαρών, ούτε γύροι με ενδιάμεσα διαλείμματα, ούτε βαθμοί, ούτε νίκη ή ήττα στα σημεία, ούτε διακοπή σε περίπτωση αιμορραγίας των αθλητών. Νικητής αναδεικνύονταν εκείνος που θα έθετε νοκ άουτ τον αντίπαλο ή θα τον εξανάγκαζε να εγκαταλείψει τον αγώνα. Σε περίπτωση μεγάλης διάρκειας του αγώνα και μη ανάδειξης νικητή εφαρμόζονταν, με συμφωνία και των δύο αντιπάλων, η φοβερή «κλίμαξ»....

Ήταν κάτι σαν τη διαδικασία των πέναλτι στο ποδόσφαιρο. Καθένας από τους δύο αντιπάλους καθόταν εντελώς ακίνητος και δεχόταν ένα χτύπημα στο πρόσωπο, χωρίς να κάνει καμία κίνηση να το αποφύγει! Η σειρά των χτυπημάτων καθορίζονταν με κλήρο και νικητής αναδεικνυόταν αυτός που θα έμενε όρθιος!

Υπήρχαν περιπτώσεις που πυγμάχοι σκοτώθηκαν, κατά τη διάρκεια της «κλίμακος», δεχόμενοι τρομερά χτυπήματα. Άλλωστε εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν τα γάντια πυγμαχίας που αμβλύνουν τα χτυπήματα. Μοναδικό μέσο προστασίας ήταν δερμάτινες λωρίδες («ιμάντες») με τις οποίες οι αθλητές τύλιγαν τα δάκτυλά και τον καρπό τους για να καταστήσουν τις αρθρώσεις τους πιο σταθερές και όχι για να ελαττώσουν την ισχύ του χτυπήματος...

Φυσικό είναι πως ο πρωταθλητισμός σε ένα τέτοιο σκληρό άθλημα απαιτούσε τεράστια αποθέματα σωματικών και ψυχικών δυνάμεων. Στην ιστορία έμειναν μερικοί υπερπρωταθλητές πυγμάχοι που θα έκαναν τους σημερινούς επαγγελματίες να το σκεφτούν πολύ πριν αγωνιστούν εναντίον τους. Ο Σπαρτιάτης Ιπποσθένης κέρδισε την πρώτη θέση σε πέντε συνεχόμενους ολυμπιακούς αγώνες.

Αυτό σημαίνει ότι για 16 συναπτά έτη ασκείτο και πυγμαχούσε στο ανώτερο επίπεδο πρωταθλητισμού! Ο Ροδίτης Διαγόρας, νικητής μια φορά σε Ολυμπιακούς, τέσσερις στα Ίσθμια και δύο στα Νέμεα, ήταν πάνω από δύο μέτρα ύψος και πυγμαχούσε χωρίς καμία προσπάθεια αποφυγής των χτυπημάτων του αντιπάλου!

O Μελαγκόμας από την Καρία της Μικράς Ασίας ακολουθούσε την εντελώς αντίθετη τακτική. Ήταν τόσο ευλύγιστος και γρήγορος, ώστε απέφευγε με ευκολία τα χτυπήματα του αντιπάλου του. Ο τελευταίος συνήθως εγκατέλειπε εξαντλημένος τον αγώνα χωρίς να έχει ρίξει ούτε μια γροθιά αλλά και χωρίς να δεχθεί, καθώς ο…ευγενής Μελαγκόμας ενδιαφερόταν μόνο να αποφύγει τα χτυπήματα και όχι να τα ανταποδώσει! Πάντως ο αθλητής με το περισσότερο θάρρος ήταν ο Ευρυδάμας από την Κυρήνη.

Σε έναν αγώνα ο αντίπαλος του έσπασε τα δόντια, αλλά εκείνος τα κατάπιε προκειμένου να μην το καταλάβει ο άλλος. Στη συνέχεια με συντριπτικά χτυπήματα τον έβγαλε νοκ άουτ. Είναι σίγουρο ότι ο Μάικ Τάισον θα νικούσε κάποιον από τους παραπάνω;  ...

Νίκος Γιαννόπουλος ιστορικός...

Ρώσος ψαράς που το μόνο που περίμενε στα δίχτυα του ήταν κυπρίνους κατέληξε να ψαρέψει ένα ειδωλολατρικό άγαλμα θεού, ηλικίας 4.000 ετών, από το βυθό του ποταμού.

Οι αρχαιολόγοι έμειναν έκπληκτοι με το εύρημα του Nikolay Tarasov και το χαρακτήρισαν ως «μοναδικό και καταπληκτικό» και ότι «ίσως αξίζει το βάρος του σε χρυσό».

Ο κ. Tarasov ψάρευε την ημέρα που είχε ρεπό από την εργασία του στο χωριό Tisul της νότιας Ρωσίας. Ο ίδιος δήλωσε: «Χρησιμοποίησα ένα δίχτυ και την στιγμή που το τράβαγα, το ένιωσα βαρύ και σκέφτηκα ότι πιθανότατα να είχε σκαλώσει πάνω σε βράχο. Το τράβηξα μέσα στην βάρκα με την βοήθεια του φίλου μου και μόλις αντίκρισα τι βρισκόταν στο δίχτυ ήμουν έτοιμος να το πετάξω. Σταμάτησα όμως, όταν είδα ότι ήταν μια πέτρα με πρόσωπο. Έπλυνα αυτό το πράγμα στο ποτάμι και συνειδητοποίησα ότι ήταν ένα αγαλματίδιο».

Το ειδώλιο έχει αμυγδαλωτά μάτια, μεγάλο στόμα με σαρκώδη χείλη και μια άγρια έκφραση στο πρόσωπο.

«Το πήγα στο τοπικό μουσείο. Έπρεπε να καθίσω όταν οι ειδικοί μου είπαν ότι αυτό το αντικείμενο ήταν σκαλισμένο στην αρχή της Εποχής του Χαλκού. Στην πίσω πλευρά του κεφαλιού ο δημιουργός του έχει σκαλίσει τα μαλλιά πλεγμένα δημιουργώντας μια κοτσίδα. Κάτω από αυτή υπάρχουν γραμμές που μοιάζουν με λέπια ψαριού. Στους αρχαιολόγους που το έδειξα, πηδούσαν κυριολεκτικά από χαρά. Είχα την υποψία ότι μπορεί να χρονολογείται πριν από εκατό χρόνια αλλά δεν θεώρησα ότι θα μπορούσε να είναι ακόμη παλαιότερο».

Οι επιμελητές του μουσείου μετέφεραν το εύρημα στους εμπειρογνώμονες στο Kemerovo, όπου και χρονολογήθηκε ότι είναι τουλάχιστον 4.000 ετώνκαι εξήγησαν ότι είχε σκαλιστεί πάνω σε κέρατο, το οποίο αργότερα έγινε απολίθωμα. Το αγαλματίδιο έχει μήκος 30 εκατοστά και πλάτος 5 εκατοστά.

Η Marina Banschikova, διευθύντρια του Tisul History Museum δήλωσε: «Είναι αρκετά πιθανό ότι απεικονίζει έναν ειδωλολατρικό θεό. Τα στοιχεία από αυτήν την περίοδο είναι πολύ σπάνια, τα μόνα που έχουν χρονολογηθεί περίπου στην ίδια ηλικία είναι ένα πέτρινο περιδέραιο και δύο φυλαχτά σε σχήματα αρκούδας και πτηνού.

Ο Nikolay μας έδωσε αυτό το θησαυρό δωρεάν. Δεν ρώτησε καν αν υπάρχει κάποιου είδους αποζημίωση - αν και είναι πιθανόν να αξίζει περισσότερο από ένα χρυσό άγαλμα. Τώρα πρέπει να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο μελετώντας το εύρημά του που είναι τόσο μοναδικό και καταπληκτικό».

Είναι γνωστό ότι η περιοχή γύρω από το Tisul είχε κατοικηθεί κατά την αρχαιότητα.

Προς το παρόν, οι επικρατούσες θεωρίες είναι ότι το αγαλματίδιο ανήκε στον πολιτισμό των Okunev ή Samus. Ο πολιτισμός Okunev ήταν μια κοινωνία της Εποχής του Χαλκούπου χρονολογείται στο πρώτο μισό της 2ης χιλιετίας π.Χ. στην περιοχή Minusinsk Hollow της νότιας Σιβηρίας.

Η σκέψη να πουλήσει το αγαλματίδιο για να κερδίσει χρήματα δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό του κ. Tarasov, ο οποίος δήλωσε: «Οι άνθρωποι πρέπει να το δουν και να μάθουν την ιστορία της περιοχής τους. Είναι σαφώς πολύτιμο για το μουσείο οποιασδήποτε χώρας».

«Για πολλά χρόνια ήμουν αντίθετος με τις διακοπές και την επιστροφή των Ελγινείων μαρμάρων. Έκανα λάθος και για τα δύο». Με αυτά τα λόγια ξεκινάει το άρθρο του για την εμπειρία του από την Ελλάδα ο βραβευμένος με Booker Βρετανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Χάουαρντ Τζέικομπσον σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Independent.Για πολλά χρόνια ήμουν αντίθετος με τις διακοπές και την επιστροφή των Ελγινείων (sic) μαρμάρων

Ο κ. Τζέικομπσον σε ένα άρθρο-ύμνο για την Ελλάδα αναφέρει πως μέχρι πριν λίγο καιρό ήταν ενδεχομένως ο μοναδικός Βρετανός συγγραφέας που δεν είχε επισκεφθεί την Ελλάδα. «Ήμουν ένα παιδί του Μάντσεστερ. Και δεν είχα καμία προκατάληψη για τον Ελληνικό λαό, αλλά αυτές οι εικόνες με τον Ζορμπά και τον Άντονι Κουίν να χορεύει συρτάκι στην παραλία ήταν κάτι που με απωθούσε» αναφέρει ο συγγραφέας, υπογραμμίζοντας πως όταν δίδασκε στο Σίδνεϊ ή αργότερα στην Οξφόρδη συνάντησε πολλούς Έλληνες οι οποίοι πήγαιναν με της μητέρες τους ακόμα και στις νυχτερινές εξόδους ώστε οι ίδιες να εγκρίνουν τις κοπέλες που θα γνώριζαν. «Έμοιαζαν ακριβώς σαν τους Εβραίους» αναφέρει ο κ. Τζέικομπσον.

Όπως αναφέρει στο άρθρο του το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως ήταν κάθε φορά που η συζήτηση αφορούσε στα  Ελγίνεια (έτσι τα ονομάζει) μάρμαρα. «Αυτά τα μάρμαρα είναι πλέον δικά μας. Μας ανήκουν. Και αν αρχίζαμε να επιστρέφουμε μουσειακά εκθέματα θα έπρεπε να κλείσουμε όλα τα Μουσεία». Σε αυτό το σημείο ο Βρετανός αναφέρεται στο πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα, πριν από λίγο καιρό.

«Όταν όμως βρίσκεσαι στο εκπληκτικό Μουσείο της Ακρόπολης και παίρνεις το δείπνο σου σε ένα εστιατόριο με θέα τον ίδιο τον Παρθενώνα όλα αλλάζουν. Ξαφνικά συνειδητοποιώ το κενό. Την απουσία των μαρμάρων. Ξαφνικά καταλαβαίνεις πως τα μάρμαρα δεν ανήκουν σε εμάς. Μια τρελή παρόρμηση με καταλαμβάνει. Θέλω να φωνάξω στους Έλληνες πως θα τους φέρω εγώ προσωπικά πίσω τα μάρμαρα. Κοιτάζω το απαλό καστανό χρώμα των ματιών τους, όπως θα έκανε ο Λόρδος Μπάιρον πριν από χρόνια και με κυριεύει μια έκσταση συντροφικότητας. Όχι μόνο θα φέρω πίσω τα μάρμαρα αλλά θα γκρεμίσω ακόμα και τον Καθεδρικό του Αγίου Παύλου».

Ο κ. Τζέικομπσον αναφέρει στο άρθρο του πως αφού επέστρεψε, έστω και εικονικά, τα μάρμαρα στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, τους Έλληνες, φεύγει για την Κρήτη. Και συγκεκριμένα για τα Χανιά. «Μια όμορφη πόλη. Με ωραία εστιατόρια και φιλόξενους ανθρώπους και μια ανακαινισμένη Συναγωγή» αναφέρει μεταξύ άλλων για τα Χανιά ο Βρετανός συγγραφέας. «Εδώ στη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου μου ακούω τέσσερις Ελληνίδες να μιλούν με μια φωνή που θα έκανε ακόμα και τον Οδυσσέα να λησμονήσει για πάντα το σπίτι του» συνεχίζει  ο  Χάουαρντ Τζέικομπσον και καταλήγει: «Να ταξιδεύεις αναγνώστη. Χαλαρώνει το μυαλό...».

Οι Έλληνες αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα στον βυθό της Αλεξάνδρειας μεταξύ των οποίων και τον πύργο ενός γρανιτένιου πυλώνα. Πάνω αριστερά ο υπεύθυνος των ερευνών Χ. Τζάλλας

Γιγαντιαίες κατασκευές, δεκάδες ναυάγια και καταβυθισμένα λατομεία βρίσκονται διάσπαρτα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθώς και πολλά τμήματα κτισμάτων με καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας.

Οι ενάλιες έρευνες προσέγγισαν το Μαυσωλείο της Κλεοπάτρας, τον ναό της Ίσιδας Λοχιάδος, τμήματα από τον τόπο μαρτυρίου του Αγίου Μάρκου και χαρτογραφούν τις επιπτώσεις στην ακτογραμμή από σεισμούς και τσουνάμι.

«Με το Ινστιτούτο Μελετών Αρχαίας και Μεσαιωνικής Αλεξάνδρειας συνεχίζουμε την έρευνα για 15η χρονιά, ενώ συνολικά έχουμε κάνει 26 αποστολές. Είναι η μοναδική ενάλια συστηματική έρευνα από Έλληνες επιστήμονες στο εξωτερικό», λέει ο κ. Χάρης Τζάλλας, υπεύθυνος εναλίων ερευνών. Η νέα αποστολή αποτελείται από αρχαιολόγους, δύτες και γεωφυσικούς, ενώ η μελέτη για την καταβύθιση της ακτής και των καιρικών φαινομένων γίνεται από κοινού σε συνεργασία με το Μαριοπούλειο - Καναγκίνειο Ιδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος.

«Έχουμε αποκτήσει δυνατότητα έρευνας σε ένα σύνολο 14 τ. χλμ. θάλασσας από την Άκρα Λοχιάδα έως τα βασιλικά ανάκτορα. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία ευρημάτων που ταυτίζονται με τα ανάκτορα των Πτολεμαίων, έχουμε βυθισμένες νεκροπόλεις, λατομεία, δραστηριότητα ναυτιλίας στα πιο βαθιά κτίρια στον βυθό. Μια μεγάλη ποικιλία από καινούργιες ψηφίδες οι οποίες θα προστεθούν στην τοπογραφία και την ιστορία της Αλεξάνδρειας».

Όπως εξηγεί ο κ. Χ. Τζάλλας, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται πλέον και στην κατανόηση των γεωλογικών φαινομένων, καθώς καταγράφονται δεκάδες ευρήματα τα οποία θα περίμενε κανείς στη στεριά. Είναι η επιβεβαίωση ότι μεγάλοι σεισμοί και ισχυρά τσουνάμι επηρέασαν την πόλη. Φαίνεται ότι η ακτογραμμή της Αλεξάνδρειας έχει καταβύθιση που φτάνει τα 14 μέτρα.

«Το πιο σημαντικό είναι ότι εντοπίσαμε, με κάποια σιγουριά, τη θέση που είχε το Μαυσωλείο της Κλεοπάτρας. Βρήκαμε τον πύργο ενός γρανιτένιου πυλώνα. Πρόκειται για μοναδικό εύρημα στην περιοχή της Αλεξάνδρειας και αποτελεί τη φαραωνική συνέχεια της ελληνικής αρχιτεκτονικής στα χρόνια των Πτολεμαίων. Εκεί κοντά στο Μαυσωλείο ήταν και ο ναός της Ισιδας Λοχιάδας σύμφωνα με περιγραφές. Όταν όλα χάνονταν γύρω της η Κλεοπάτρα πηγαινοερχόταν σε αυτόν τον ναό και εν συνεχεία κλείστηκε στο Μαυσωλείο και αυτοκτόνησε. Η είσοδος του ναού οριοθετείται από τον πυλώνα αυτό. Το πόδι του πυλώνα ζυγίζει 9 τόνους, ενώ μία πόρτα -μάλλον του Μαυσωλείου- ζυγίζει 12 τόνους».

Στην περιοχή έχουν εντοπιστεί 400 μεγάλα αρχιτεκτονικά μέλη και πολλά έχουν φαραωνικές επιγραφές και σχέδια. Ιδιαίτερη σημασία επίσης έχουν τα πρωτοβυζαντινά κιονόκρανα, τα όποια οριοθετούν τη θέση μαρτυρίου του Αγίου Μάρκου. Ενα ιστορικό κτίριο το οποίο έχει χαθεί από το 1208 και σήμερα βρίσκεται 200 μ. από την ακτογραμμή.

Στα σημαντικά ευρήματα συγκαταλέγεται μία «Τράπεζα Αγάπης» από τον 4ο αιώνα με 13 θέσεις για τον Χριστό και τους μαθητές Του. «Ολα αυτά είναι ψηφίδες από την ιστορία της Αλεξάνδρειας σε συνάρτηση με τον ελληνικό πολιτισμό. Η βάση όλων είναι η πόλη που οραματίστηκε ο Μ. Αλέξανδρος την οποία εξαρχής φαντάστηκε ως κοσμοπολίτικη. Ξεκίνησε από γυμνό έδαφος και χτίστηκε εξαρχής με την πρόθεση να ενώνει και να μη χωρίζει τον κόσμο», λέει ο κ. Τζάλλας.

«Βέβαια η μελέτη των ευρημάτων είναι μια μεγάλη περιπέτεια, καθώς τα μουσεία είναι κορεσμένα. Βγάζουμε λοιπόν από τη θάλασσα αντικείμενα έως 100 κιλά, με εξαίρεση τον πυλώνα. Για τη διαδικασία απαιτείται πλωτός γερανός προκειμένου να μελετηθούν και να φωτογραφηθούν οι σχεδιασμοί, τα φαραωνικά χαράγματα και τα ελληνικά σύμβολα. Έως τώρα έχει ανασυρθεί 2-3 φορές και το ξανατοποθετούμε στον βυθό. Πρέπει να έχεις απίθανη υπομονή».

Γιώργος Αποστολίδης

ethnos.gr

Άντεξαν στον χρόνο οι βραχογραφίες από τον 6ο και τον 5ο π.Χ. αιώνα.

Ένα από τα πρώτα ευρήματα του επίκουρου καθηγητή Προϊστορικής Αρχαιολογίας Ανδρέα Βλαχόπουλου στο Βαθύ, στη χερσόνησο του Πύργου, ήταν βραχογραφίες της 4ης- 3ης χιλιετίας π.Χ.

Το 2013 έφερε και άλλα, απρόσμενα ευρήματα, τα οποία δίνουν μια διάσταση «ιδιωτικού βίου» των αρχαίων κατοίκωνκατά τον πρώιμο 6ο και τον ύστερο 5ο αι. π.Χ. Πρόκειται για δύο ερωτικές επιγραφές, στις οποίες αναφέρθηκε πρόσφατα ο γενικός γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας, ακαδημαϊκός Βασίλειος Πετράκος.

«Εντοπίστηκε στην επίπεδη επιφάνεια μεγάλου βραχόλιθου αδρό, αλλά βαθύ χάραγμα δύο φαλλών, διατεταγμένων κατ'ορθή γωνία και με κυκλικό "κρίκο"ανάμεσά τους, που έφερε στιγμή στο κέντρο», είπε ο κ. Βλαχόπουλος.

Στην πλαϊνή, δυτική πλευρά του βράχου έχει λαξευτεί ανάστροφα και με γράμματα λοξά, που μειώνονται σε μέγεθος σταδιακά, η επιγραφή ΔΙΩΝ. Η υποψία Ι στο τέλος της επιγραφής καθιστά το όνομα στη δοτική, οπότε και «η σύνδεσή του με τα αμέσως υπερκείμενα ανδρικά μόρια εν στύσει καθίσταται ευλογότερη», όπως σημειώνει ο γνώστης των γραφών του Αιγαίου Αγγελος Ματθαίου.

Η επίπεδη «έδρα» του βράχου, όπου έχουν αποδοθεί οι φαλλοί, και η ανάστροφη χάραξη της επιγραφής δείχνουν κατά τον ανασκαφέα ότι ο απολαξευμένος ριζιμιός βραχόλιθος «υπήρξε ο ευρύχωρος τόπος των συναναστροφών του Δίωνος».

Νικασίτιμος και Τιμίονας

Σε άλλο σημείο της χερσονήσου «σε υψόμετρο 52 μ. επάνω από τη θάλασσα, βρέθηκε η δεύτερη επιγραφή. Είναι χαραγμένη βουστροφηδόν με μεγάλα γράμματα πλάτους 10 εκατ. Τον πρώτο στίχο καταλαμβάνει το όνομα του εραστή (Νικασίτιμος). Στον δεύτερο στίχο είναι χαραγμένα το ρήμα οιφε (συνουσιάζεται) και το όνομα τού ερωμένου Τιμίονα = Τιμίωνα» Νικασίτιμος οιφε Τιμίωνα».

Η περίοπτη θέση όπου σημαίνεται «το ερωτικό πάθος των δύο νέων της αρχαϊκής περιόδου και η πυκνότητα ανθρωπογενών εγκαταστάσεων πέριξ αυτής θα μπορούσαν να τη συνδέουν με κάποιο κτιριακό συγκρότημα (φρουρά ή γυμνάσιο), που να δικαιολογεί το "εγγράμματο"επίπεδο τουλάχιστον του ενός εραστή».

Ο κ. Βλαχόπουλος σημείωσε πως η δραστηριότητα ήταν πιθανώς εφηβική και στα πρότυπα των παιδευτικών και μυητικών θεσμών που οι δωρικές πόλεις εξασφάλιζαν στην ύπαιθρο για τους νέους τους (η Αστυπάλαια υπήρξε αποικία των Λακεδαιμονίων). Το γεγονός ότι γειτνίαζαν με νεολιθικές βραχογραφίες, μάλλον δείχνει την πηγή έμπνευσής τους.

Την ανασκαφή ενισχύει η γενική γραμματεία Αιγαίου του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ

Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε από τους αρχαίους Έλληνες για τη σωστή μέτρηση του χρόνου.

Αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν δυο κατηγορίες οργάνων/μηχανισμών: τα υδραυλικά ρολόγια που είχαν κοινό πρόγονό τους την κλεψύδρα («κλέπτειν ύδωρ») και τα ηλιακά ρολόγια, που πρόγονό τους είχαν τον γνώμονα και τα σκιοθηρικά όργανα. Τον γνώμονα πρωτοκατασκεύασε ο Αναξίμανδρος, ενώ του πρώτου ηλιακού ρολογιού εφευρέτης και κατασκευαστής ήταν ο Απολλώνιος ο Περγαίος (από την Πέργη της Παμφυλίας), ο τρίτος σε αξία μαθηματικός της εποχής μετά τον Αρχιμήδη και τον Ευκλείδη.

Εκτός από τα ηλιακά ρολόγιαασχολήθηκε και με την κατασκευή υδραύλων, δηλαδή υδραυλικών μουσικών οργάνων που λειτουργούσαν με νερό. Διασώθηκαν 4 έργα του και χάθηκαν 17 (!)

Τα ηλιακά ρολόγιαείναι η πιο διαδεδομένη ομάδα μηχανισμών και οργάνων της Ελληνιστικής περιόδου, αρχιτεκτονικά ευρήματα μοναδικά στο είδος τους παρά τη στατική μορφή τους. Αποτελούνταν από ένα γνώμονα που έριχνε τη σκιά του πάνω σ’ ένα σύστημα εγχάρακτων ενδείξεων που οι αρχαίοι αποκαλούσαν «ανάλημμα».Το ανάλημμα περιλάμβανε δυο καμπύλες : η πλησιέστερη προς το γνώμονα αντιπροσώπευε την άκρη της σκιάς την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου και είχε μικρότερο μήκος.

Η δεύτερη και πιο μακριά καμπύλη αντιπροσώπευε την πορεία της σκιάς την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου. Μια ευθεία γραμμή ανάμεσα στις δύο καμπύλες αντιπροσώπευε την διαδρομή της σκιάς στις ημέρες της ισημερίας και όριζε την κατεύθυνση από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Οι δυο καμπύλες συνδέονταν με γραμμές που σχημάτιζαν έντεκα ευθύγραμμα τμήματα, τα οποία επέτρεπαν την ανάγνωση της ώρας.

Το κεντρικό τμήμα, στο οποίο έπεφτε η σκιά το μεσημέρι, προσδιόριζε τη διεύθυνση Βορρά-Νότου. Τα ηλιακά ρολόγιαήσαν τοπικής χρήσεως σ’ αντίθεση με τα μεταφερόμενα ηλιακά ρολόγια, που αποτέλεσαν εξέλιξή τους και χρησίμευσαν επί πλέον είτε ως αστρονομικά όργανα είτε ως ναυτικά.

Στην αρχαία Ελλάδα η συμβίωση με τον πόλεμο ήταν κάτι ευρέως αποδεκτό. Η Πολεμική παιδεία των Αρχαίων Ελλήνων Πολεμιστών ήταν αυτή που μετέτρεπε τον κάθε απλό πολίτη σε πολεμική μηχανή έτοιμη να κυριαρχήσει απέναντι σε κάθε είδους εχθρό.

Όταν μιλάμε για πολεμική παιδεία στην αρχαία Ελλάδα, αναφερόμαστε στο Παγκράτιον.

Η λέξη Παγκράτιοναποτελείται από τις λέξεις παν + κράτος .

Ο γνώστης αυτής της Πολεμικής Τέχνης ήταν ο “τα πάντα κρατών”.

Παγκρατιαστής ήταν δηλαδή αυτός που κυριαρχούσε,αυτός που είχε την εξουσία.

Σύμφωνα με αναφορές του αξιότιμου Κου Λάζαρου Σαββίδη , ο οποίος μεταξύ πολλών άλλων είναι και υπεύθυνος ιστορικής τεκμηρίωσης,η πρώτη αναφορά για το Παγκράτιον έγινε στα Ορφικά κείμενα μεταξύ 12.000 – 4.000πΧ!(στίχος 586)

” Αυτάρ Παγκράτιοιο δωκεν γέρας Ήρακληι,αργύρεον κρητηρα ως βραβειον δια το Παγκράτιον,κρατήρα αργυρούν πολυποίκιλον“.

Σύμφωνα με τον στίχο, δόθηκε λοιπόν στον Ηρακλή για τις επιδόσεις του στο Πακράτιον,ασημένιο βραβείο.

Αυτή η αναφορά πιστοποιεί πως την περιόδο εκείνη το Παγκράτιον δεν υπήρχε απλά αλλά οι υψηλές επιδόσεις σε αυτό μπορούσαν να αξιολογηθούν με συγκεκριμένα κριτήρια και βραβεύονταν και με βραβείο χρηματικής αξίας.Ο ιστορικός αναλυτής λαμβάνει υπόψη πως ο Ορφεύς έζησε πριν τον Τρωικό πόλεμο ο οποίος χρονολογείται περί του 3000πΧ. άρα το κείμενο θεωρείται αρχαιότερο.

Βάσει αυτών των αναφορών, το Παγκράτιον είναι η αρχαιότερη πολεμική Τέχνη που έχει καταγραφεί επιστημονικά.Είναι άραγε η μητέρα Πολεμική Τέχνη όλων;
Ας ρίξουμε μια ματιά στα παρακάτω και ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματα του.

Το Παγκράτιονεισήχθη στους Ολυμπιακούς αγώνες το 648πΧ και το Παγκράτιον Παίδων το 200πΧ.Υπάρχουν ερωτηματικά για τον λόγο που οι Ηλιείς άργησαν να το συμπεριλάβουν καθώς σε άλλες αθλητικές διοργανώσεις ανά την Ελλάδα,φαίνεται να είναι εισηγμένο νωρίτερα.

Η εκστρατεία του Μέγα Αλεξάνδρου είχε ως αποτέλεσμα μεταξύ άλλων και το Παγκράτιον να διαδοθεί σε όλη την Ανατολή (εκστρατεία στην Ινδία – 326πΧ). Υπάρχουν αναφορές πως οι Μακεδόνες μετέφεραν μαζί τους τεράστιες Τέντες για την εξάσκηση στο Παγκράτιον.

Περίπου 1000 χρόνια αργότερα το άθλημα αυτό φαίνεται πως έχει αφομειωθεί και στην πορεία αντιγραφεί από τους Ινδούς και μέσω ενός Βουδιστή Μοναχού με το όνομα Μποντιτάρμα,ο οποίος ταξίδεψε από την Ινδία στην Κίνα, φαίνεται να έχει διαδοθεί στην περιοχή του μοναστηριού Σαολίν ή οποία και ονομάστηκε Γιουνάν , που σημαίνει Ιωνία.

Στο βιβλίο του N,Gardiner ” Athletics of the ancient world” Oxford Univ.Press NY στην σελίδα 16 αναφέρεται πως το jiu jitsu διδάχτηκε στους Ιάπωνες από τους Κινέζους πολεμιστές.Το άθλημα αυτό φαίνεται να είναι σήμερα αυτό που πλησιάζει περισσότερο σε τεχνική το Παγκράτιον.

Στην σελίδα 14 αναφέρεται πως οι Κινέζοι πυγμάχοι μοιάζουν πολύ με τους Έλληνες Παγκρατιαστές. Οι ομοιοτητες των Κινέζων με τους Αρχαίους Έλληνες ξεφεύγουν από τις πολεμικές Τέχνες και αγγίζουν ακόμη κι ένα Κινέζικο άθλημα με μπάλα, το οποίο σύμφωνα με τον συγγραφέα έχει μεγάλες ομοιότητες με το Αρχαίο Ελληνικό άθλημα Επίσκυρος. Υπάρχει δηλαδή μια γενικότερη ταύτιση σε αθλητικά θέματα.

Σύμφωνα με τον Oyama Masutatsu, κάποια χρόνια αργότερα ( 6ο αιώνας μΧ ),άρχισε η διάδοση κάποιας πολεμικής τέχνης με περιορισμένο αριθμό ασκήσεων και τεχνικών Πάλης,στην Κίνα στο μοναστήρι Σαολίν.Στην Ελλάδα όμως το Παγκράτιο,πολύ πριν την περίοδο του Βούδα (500πΧ) ήταν ήδη Ολυμπιακό Άθλημα.

Η αρχαιότερη απόδειξη χρήσης της πολεμικής Τέχνης από τους μοναχούς Σαολίν, είναι το  728 μ.Χ, που αφορά δύο περιπτώσεις: υπεράσπισης της Μονής Σαολίν από ληστές περίπου το 610 μ.Χ. , και στη συνέχεια το ρόλο τους στην ήττα του Wang Shichong στη Μάχη της Hulao στο 621 μ.Χ.

To Παγκράτιον ήταν μια τέχνη την οποία και διδάσκονταν όλοι οι Αρχαίοι Έλληνες με σκοπό να μπορούν να νικούν τους εχθρούς τους αλλά και να επιβιώνουν σε συμπλοκές με άγρια ζώα (πχ Ηρακλής και λιοντάρι της Νεμέας αλλά και στη μάχη του Μαραθώνα οι Αθηναίοι, καθώς και στις Θερμοπύλες οι Λακεδαιμόνιοι όταν έσπασαν τα ξίφη και τα δόρατά τους. χρησιμοποιήσαν την τέχνη του παγκρατίου ~ ¨κλασθέντων αυτοίς ξιφών τε και δοράτων πολλά ταις χερσί γυμναίς έπραξαν,οπόσα δε εστίν εν αγωνία προτετίμηται πάντων το Παγκράτιον¨).

Ιδρυτής του Παγκρατίου θεωρείται ο Θεός Ερμής και οι Παγκρατιαστές έπρεπε να ακολουθούν κανόνες σωστής συμπεριφοράς αλλά και να συμμερίζονται τους νόμους του Παγκρατίου.Ξεκάθαρα μπορούμε να δούμε πως το Παγκράτιον δεν αφορούσε μόνο την σωματική εκγύμναση αλλά και το χτίσιμο υγιούς χαρακτήρα.

Οι αρχές του Παγκράτιου ήταν οι εξής :

Μην σκοτώσεις συνάνθρωπο σου ( ευγενές άθλημα )

Να είσαι σεμνός και αγνός

Να είσαι εγκρατής

Να λες πάντα την αλήθεια

Να σέβεσαι όλα τα δημιουργήματα

Να είσαι δίκαιος προς όλους

Να είσαι φιλόξενους προς τους ξένους

Ο αθλούμενος εκτός των παραπάνω , έπρεπε να απέχει από τα εξής :

Εγωισμό

Οργή

Φιλαργυρία

Ζηλοτυπία

Φιλοδοξία

και να αναζητά :

την Ευγένεια

την Μετριοφροσύνη

τον σεβασμό

την τιμιότητα

μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να επιτύχει:

την Αρμονία

την Ισορροπία

την Δικαιοσύνη

την ισότητα

το Μέτρο

Το Παγκράτιοήταν ένα άθλημα του οποίου η σπουδή διαρκούσε όλη μέρα. Από το πρωί μέχρι την Δύση του ηλίου οι αθλητές χωρισμένοι σε ζευγάρια προσπαθούσαν ο ένας να υπερνικήσει τον άλλο κάτω από το άγρυπνο μάτι του ανθρώπου που τους προπονούσε.

Λέγεται πως οι Σπαρτιάτες εξασκούνταν στο Παγκράτιο, σε έναν χώρο στον οποίο είχε κανείς πρόσβαση μόνο μέσω γεφυρών, τις οποίες έριχναν μόλις οι αθλητές τις διάβαιναν  και σήκωναν εκ νέου λίγο πριν πέσει το σκοτάδι.Με τον τρόπο αυτό κανένας αθλητής δεν μπορούσε να αποφύγει το σύνολο της προπόνησης ή να τα παρατήσει.

Γι αυτό και οι αθλητές μπορούσαν να μετατραπούν σε σκληρούς πολεμιστές όταν αυτό ήταν το ζητούμενο, οι οποίοι θα πολεμούσαν όλη μέρα ασταμάτητα ανεξάρτητα με το μέγεθους και τον εξοπλισμό του εχθρού.

Το Παγκράτιονήταν ένα βίαιο άθλημα καθώς ο λόγος που δημιουργήθηκε αφορούσε το πεδίο της μάχης.Ουσιαστικά οι κανόνες που υπήρχαν κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες  απάγορευαν στους αθλητές να βγάλουν ο ένας τα μάτια του άλλου, τα χτυπήματα στα γεννητικά όργανα και τα δαγκώματα. Τα όρια αυτά ήταν και ο λόγος που οι Σπαρτιάτες δεν λάμβαναν μέρος στους αγώνες καθώς θεωρούσαν ότι θα γινόντουσαν πιο μαλθακοί κάτι που θα τους επηρέαζε στο πεδίο της μάχης.

Το Παγκράτιον, ευτυχώς συνεχίζει να διδάσκεται και στις μέρες μας και οι αναφορές μιλούν για περισσότερους από 2000 αθλητές και 127 σωματεία σε όλη την Ελλάδα!

Τι πιο ιδανικό για την αγωγή των παιδιών του νέο Έλληνα;

Η πειθαρχία, ο σεβασμός στον δάσκαλο και στον συναθλητή,η προσπάθεια για την κατάκτηση του στόχου,η χρήση του μυαλού για να βρει την κατάλληλη λύση και να εφαρμόσει τις σωστές τεχνικές και η ανάπτυξη της σωματικής και ψυχικής δύναμης θεωρούμε ότι είναι σοβαροί λόγοι για να βάλει ένας πατέρας τον υιο του να περπατήσει στο μονοπάτι του Παγκρατίου, μέσα από έναν σύλλογο που ο ίδιος θα επιλέξει.

«Μενού» πιο κοντινό σε εκείνο της Μινωικής Κρήτης, από ότι σε αυτό της σημερινής Ελλάδας, εκτιμάται ότι είχαν στο τραπέζι τους οι Κρητικοί πριν από μόλις 100 χρόνια, όπως επισημαίνει, η Αμερικανίδα ανθρωπολόγος και αρχαιολόγος Τζέρολιν Μόρισον (Jerolyn Morrison), η οποία τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη δημιουργία αντίγραφων των μινωϊκών σκευών μαγειρικής, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.

Μάλιστα, ονειρεύεται να «στήσει» μια μικρή βιοτεχνία παραγωγής τέτοιων σκευών, η οποία θα προσφέρει θέσεις εργασίας στο τοπικό εργατικό δυναμικό και ιδίως σε νεαρούς τεχνίτες και σπουδαστές κεραμικής της Κρήτης.

Στο εμπορικό κομμάτι της δράσης της, η Αμερικανίδα αρχαιολόγος συνεχίζει να προβάλει διεθνώς τις «μινωικές γεύσεις» (Μinoan Tastes), που χάρη σε αυτή, ταξιδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσα από τις σελίδες εξειδικευμένων περιοδικών και εκδόσεων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ στο μη κερδοσκοπικό πεδίο εμπλέκεται στη διοργάνωση ιστορικών συμποσίων (τα οποία ενσωματώνουν και άλλες εποχές).

Η κυρία Μόρισον μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ με την ευκαιρία ενός ιστορικού συμποσίου, στη Θεσσαλονίκη.

Ιστορικό... μπάρμπεκιου σε ρεπλίκα μινωικής σχάρας

Το συμπόσιο, με μινωικές και βυζαντινές συνταγές, μαγειρεμένες σε σκεύη-ρεπλίκες των αρχαιολογικών ευρημάτων, διοργανώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, τέρποντας τους ουρανίσκους των συνδαιτυμόνων με ένα αρχαίο μενού: φακές με κόλιανδρο και μέλι, σαλιγκάρια σωτέ με δενδρολίβανο και φιλέτο μαύρου χοίρου με χαρουπόμελο, μαγειρεμένο σε πήλινη ρεπλίκα μινωικής σχάρας.

Τι έτρωγαν οι Μίνωες;

Ήταν, λοιπόν, η μινωική διατροφή παρόμοια με τη σύγχρονη ελληνική; «Υπάρχουν πολλά φαγητά που τρώμε σήμερα και τα έτρωγαν και στη μινωική Κρήτη» επισημαίνει. Και ποια ήταν αυτά; «Τόσο στη μινωική εποχή, όσο και στη σύγχρονη Κρήτη, οι άνθρωποι καταναλώνουν τροφές από τη θάλασσα, όπως μικρά και μεγάλα ψάρια, πεταλίδες, σουπιές και θαλασσινά σαλιγκάρια.

Έτρωγαν επίσης αρκετό κρέας, από ζώα που εξέτρεφαν ή κυνηγούσαν, όπως κατσίκι, πρόβατο, λαγό, χοίρους και βοοειδή, ενώ στις μεταγενέστερες μινωικές περιόδους κατανάλωναν και άγρια ελάφια. Οι ανασκαφές έφεραν επίσης στο φως πολλά όσπρια, όπως φακές και φάβα, δημητριακά, όπως ζέα και κριθάρι, φρούτα και καρπούς, όπως σύκα και αμύγδαλα και, φυσικά, αποδείξεις για παραγωγή ελαιολάδου και κρασιού!

Πιστεύω ότι η διατροφή στην Κρήτη πριν από 100 χρόνια έμοιαζε περισσότερο με αυτή της μινωικής εποχής, από ό,τι της σύγχρονης. Γι'αυτό ευθυνόταν η έλλειψη ψυγείων, που ανάγκαζε τους κατοίκους του νησιού να χρησιμοποιούν διάφορες παραδοσιακές μορφές συντήρησης των τροφίμων, αλλά και οι μικρής, μόνο, κλίμακας καλλιέργειες λαχανικών, που διαμόρφωναν διατροφικές συνήθειες, ενδεχομένως να ήταν παρόμοιες με αυτές του μινωικού πολιτισμού» σημειώνει.

Ποιες ήταν οι συνήθειες των αρχαίων Κρητικών την ώρα του φαγητού;

«Αυτή είναι η συναρπαστική και δημιουργική πλευρά των αρχαιολογικών μελετών! Ο μινωικός πολιτισμός ήταν προϊστορικός και δεν έχουμε γραπτές μαρτυρίες σε σχέση με τις συνήθειες των συνδαιτυμόνων, ούτε έχουν βρεθεί τοιχογραφίες ή αγγειογραφίες, που να απεικονίζουν σκηνές μαγειρικής ή δείπνου.

Ενώ μπορούμε να μάθουμε τι έτρωγαν οι Μίνωες και πώς μαγείρευαν, έχουμε περιορισμένη γνώση για το ποιες ήταν οι κοινωνικές τους συνήθειες και έθιμα, σε σχέση με το φαγητό και την οργάνωση του σπιτιού.

Για παράδειγμα, ξέρουμε ότι μαγείρευαν και έτρωγαν τόσο μέσα στο σπίτι όσο και έξω από αυτό, ενώ έστηναν τα τραπέζια τους και σε συγκεκριμένους χώρους στην ταράτσα των κατοικιών, αλλά δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για το πόσα διαφορετικά πιάτα προσφέρονται σε ένα δείπνο, την ποσότητα του φαγητού που σερβιριζόταν ανά συνδαιτυμόνα, ούτε για το πόσες φορές ημερησίως ή εβδομαδιαίως μαγείρευαν. Δεν γνωρίζουμε αν προτιμούσαν τις αλμυρές, γλυκές ή ξινές γεύσεις» επισημαίνει η κυρία Μόρισον.

"Μινωιτών γεύσεις" (Minoan Tastes) ανά τον κόσμο

Η κυρία Μόρισον βαδίζει εδώ και χρόνια πάνω στα ίχνη των αρχαίων Μινωιτών μαγείρων και, βασισμένη στην τρέχουσα επιστημονική γνώση, δημιουργεί γαστρονομικές εμπειρίες που «μεταφράζουν» την αρχαία γλώσσα του φαγητού στον σύγχρονο συνδαιτυμόνα ανά τον κόσμο.

«Συνολικά, το feedback είναι θετικό και η ιδέα για το άνοιγμα μιας τέτοιας αγοράς, μινωικών γεύσεων, έγινε καλά δεκτή. Η πρόκληση είναι ότι η τυπική επιχείρηση εστίασης σήμερα εστιάζει κυρίως στη μαζική παραγωγή και τη χρήση φθηνότερων υλικών, ώστε να παρασκευάσει ένα φθηνότερο φαγητό, που θα το πουλήσει ακριβότερα στον πελάτη κι έτσι θα έχει μεγαλύτερο κέρδος στην επένδυσή του.

Αυτό δεν είναι πρόβλημα, όταν είσαι στην αγορά μαζικής παραγωγής, αλλά δεν ταιριάζει με τη φιλοσοφία τής Minoan Tastes. Το είδος της δουλειάς, που είναι απαραίτητο για τις Μινωικές Γεύσεις, απαιτεί χρόνο και προϊόντα υψηλής ποιότητας, κατά προτίμηση τοπικά, κάτι που σημαίνει ότι μια επένδυση σε αυτές συνεπάγεται χρόνο και χρήμα. Βρίσκω πελάτες που συμμερίζονται αυτή τη φιλοσοφία και πιστεύω ότι οι "Μινωιτών γεύσεις" θα συνεχίσουν», προσθέτει.

Μαγειρεύοντας σε... μινωικά «γουόκ»

Για την Τζέρολιν Μόρισον, μινωική μαγειρική δεν σημαίνει πάντως μόνο διαλεχτές πρώτες ύλες, αλλά και παρασκευή του φαγητού στα ίδια σκεύη, που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Κρήτες. Για την ακρίβεια, σε αντίγραφα αυτών, που κατασκευάζει η ίδια, με βάση τα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών και με πολύ κόπο.

Το ιδιαίτερο αυτό ταξίδι στον χρόνο και την τέχνη ξεκίνησε για την Τζέρολιν το 1997, όταν βρέθηκε για πρώτη φορά στην Κρήτη, προκειμένου να δουλέψει ώς κεραμίστρια στο πλευρό της αρχαιολόγου Τζένιφερ Μούντι (Jennifer Moody). Εργάστηκε δίπλα της στα σκάμματα αρχαιολογικών ανασκαφών της Κρήτης για πολλά καλοκαίρια, μέχρι που αποφάσισε και η ίδια να κάνει μεταπτυχιακό στην ανθρωπολογία και διδακτορικό στην αρχαιολογία.

Αντικείμενο της διπλωματικής της εργασίας ήταν η μελέτη των μαγειρικών σκευών των Μινωιτών, στις αρχαιολογικές ανασκαφές του Μόχλου (όπου η ανασκαφή γινόταν από τους Κώστα Δαβαρα και Jeffrey Soles/Τζέφρι Σόλς) και Παπαδιόκαμπου (Χρύσα Σοφιανού).

Στον Παπαδιόκαμπο, οι αρχαίοι Κρήτες χρησιμοποιούσαν πολύ τις χύτρες και τα πλάθανα, μινωικά «γουόκ». Στο Μόχλος μαγείρευαν κυρίως σε τριποδικές χύτρες, αλλά και σε πλάθανα.

Ψάχνοντας τον αρχαίο πηλό. Για μήνες ολόκληρους...

«Το πειραματικό κομμάτι της εργασίας μου ήταν να κατασκευάσω τέτοια σκεύη, με τον ίδιο πηλό, που το έκαναν οι αρχαίοι τεχνίτες κεραμικών. Αυτό χρειάστηκε τεράστια προσπάθεια! Χρειάστηκε να συγκρίνω τους τοπικούς πηλούς της σύγχρονης Κρήτης με αρχαιολογικό υλικό απ΄ τις ανασκαφές, με μακροσκοπικές και πετρογραφικές μεθόδους ταυτοποίησης και μετά να διαλέξω αυτούς που έκαναν την καλύτερη δουλειά.

Βρήκα δύο πολύ καλά δείγματα πηλού στο Μόχλος. Τα ξέθαψα, τα καθάρισα, τα αποθήκευσα σε ειδικό χειροποίητο πιθάρι, που έφτιαξε ένας φίλος στο Θράψανο και μετά άφησα τον πηλό να 'καθίσει'σε νερό για αρκετούς μήνες, μέχρι να βεβαιωθώ ότι έχει πλήρως κορεστεί και είναι έτοιμος να δουλευτεί. Στη συνέχεια τον έπαιρνα από εκεί τμηματικά, τον άφηνα να στεγνώσει, τον δούλευα με τη σφήνα και μετά άρχιζα να τον δουλεύω σε τροχό κεραμικής», εξηγεί.

Μια βιοτεχνία αρχαίων σκευών μαγειρικής στον 21ο αιώνα

Για τη διοργάνωση των ιστορικών συμποσίων χρειάζονται πολλά σκεύη, τα οποία η Τζέρολιν φτιάχνει στην πλειοψηφία τους μόνη της, έχοντας όμως και συνεργασίες με τοπικούς τεχνίτες. «Στο μέλλον, θα ήθελα να δουλέψω περισσότερο με σπουδαστές κεραμικής από την Κρήτη, να τους εκπαιδεύσω να φτιάχνουν μαγειρικά σκεύη, ώστε να δημιουργηθεί ένα εργαστήριο, που θα προσφέρει στην τοπική κοινωνία ένα εισόδημα.

Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στην Ελλάδα σήμερα και αυτό το είδος εξειδικευμένης εργασίας μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή εξοχική βιομηχανία» λέει. Ίσως να είναι κι αυτή μια ευκαιρία εν μέσω κρίσης...

iefimerida.gr

Τα πτηνά στην Ιλιάδα βοήθησαν τους πολεμιστές και τους βασιλιάδες να πάρουν δύσκολες αποφάσεις και ικανοποιούσαν την βασική ανθρώπινη ανάγκη της αυτοεκτίμησης και της ασφάλειας.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας διδακτορικής διατριβής από το Πανεπιστήμιο Gothenburg της Σουηδίας, η οποία ανέλυσε τριανταπέντε (35) σκηνές με πτηνά στο έπος της Ιλιάδας του Ομήρου από το 700 π.Χ.

Στην Ιλιάδα, οι θεοί χρησιμοποιούσαν τα πτηνά για να μεταμορφώνονται και να μεταδίδουν μηνύματα στους θνητούς. Ομοίως, οι άνθρωποι ερμήνευαν την παρουσία πτηνών ως σημάδια και σύμβολα για την παρουσία και την ταυτότητα των θεών καθώς και για τις προθέσεις τους στο μέλλον. Γι’ αυτό τον λόγο τα πτηνά κατέχουν ένα σημαντικό ρόλο ως μεσάζοντες ανάμεσα σε ανθρώπους και θεούς.

«Τα πτηνά κατέχουν κεντρικό ρόλο στη δομή της Ιλιάδας. Εμφανίζονται συχνά σε επικίνδυνες και σημαντικές πολεμικές καταστάσεις και πριν από επικίνδυνα ταξίδια. Ένα θετικό σημάδι από αυτά ερμηνεύεται ως θετικό σημάδι από τους θεούς, το οποίο δυνάμωνε το πολεμικό πνεύμα των πολεμιστών, την ικανότητά τους στην μάχη αλλά δημιουργούσε ταυτόχρονα και ένα αίσθημα ανακούφισης σε αυτούς καθώς υποδείκνυε ότι οι θεοί ήταν με το μέρος τους» αναφέρει ο συγγραφέας της διατριβής Karin Johansson.

Στην διατριβή αναγνωρίζονται διαφορετικά είδη πτηνών που περιλαμβάνονται στην Ιλιάδα και αποδεικνύει ότι έχουν επιλέγει κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ταιριάζουν με συγκεκριμένες καταστάσεις και το περιβάλλον, που εμφανίζονται αυτά. Τα πιο γνωστά είδη είναι ο πετρίτης (είδος γερακιού), το βραχοπερίστερο και ο γυπαετός ο γενειοφόρος, που είναι σπάνιο να συναντηθεί σήμερα.

«Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστούν τα πτηνά και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην συμπεριφορά και στα χαρακτηριστικά τους. Τα συγκεκριμένα είδη έχουν επιλεγεί προκειμένου να μεταφέρουν και να προσθέσουν μια επιπλέον ειδική πληροφορία. Αν αγνοήσουμε αυτές τις λεπτομέρειες, χάνουμε σημαντικά κομμάτια από τα μηνύματα αυτά» δηλώνει η Johansson.

Η έρευνα της Johansson για τα πτηνά του Ομήρου είναι μοναδική στο είδος της, καθώς οι προηγούμενες έρευνες επικεντρώθηκαν στις συμβολικές λειτουργίες των πτηνών και αν το πτηνό μεταμορφωνόταν σε θεό ή ερμηνευόταν απλά ως απλή μεταφορά. Τα ορνιθολογικά χαρακτηριστικά, οι ταυτότητες και οι συμπεριφορές των πτηνών κατέχουν σημαντικό ρόλο στην έρευνα αυτή σε σχέση με το παρελθόν.

Η διατριβή της Johannson αποδεικνύει με ποιο τρόπο τα πτηνά προκαλούν την επιστημονική διάκριση μεταξύ «φύσης» και «πολιτισμού» και κατά επέκταση τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, καθώς τα πτηνά διατηρούν την ζωολογική τους ταυτότητα μαζί με την συμβολική τους.

«Επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μας στα πτηνά της Ιλιάδας μας βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα τις βαθύτερες επιθυμίες και φόβους των ανθρώπινων χαρακτήρων. Μας βοηθά επίσης να καταλάβουμε πόσο βαθιά ριζωμένα είναι τα πτηνά στην ανθρώπινη ζωή και σκέψη.

Οι καταστάσεις και τα γεγονότα στην Ιλιάδα επικεντρώνονται στον πόλεμο και στους κινδύνους που εγκυμονούνται για την ανθρώπινη ζωή. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα πτηνά αποτελούν σημαντικό παράγοντας επηρεασμού των ανθρώπινων χαρακτήρων σε τέτοιες καταστάσεις» αναφέρει η Johansson.

Όπως πηγαίνουμε από Θήβα προς Δελφούς συναντάμε τη γενέτειρα του Πλουτάρχου τη Χαιρώνεια.

Ακριβώς δίπλα βρίσκεται ο Άγιος Βλάσιος Λειβαδιάς. Η αρχαία μυκηναϊκή πόλη «Πανοπεύς», με τα κυκλώπεια τείχη, μια από τις σημαντικότερες πόλεις του «Κοινού των Φωκαέων».

Λέγεται πως η πόλη πήρε το όνομά της απ τον πατέρα του Επειού, τον Πανοπέα. Οι κάτοικοι του Πανοπέα σύμφωνα με τον Παυσανία δεν ήταν Φωκαείς, αλλά Φλεγύες, που διέφυγαν στην Φωκίδα, από τον Ορχομενό.

Γιος του Πανοπέα, από την πόλη Πανοπεύς που βρίσκεται στη σημερινή διαδρομή από Θήβα προς  Δελφούς. Ο Επειός είχε μια πανέμορφη αδελφή την Αίγλη που σύμφωνα με τον Ησίοδο την ερωτεύτηκε ένα όμορφο βασιλόπουλο ο Αιγίμιος, αλλά την παντρεύτηκε τελικά ο Θησέας που για χάρη της εγκατέλειψε την Αριάδνη στη Νάξο.

Ο Επειόςπήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο μαζί με τους συντρόφους του, τον Σχεδίο και τον Επίστροφο προσφέροντας στην εκστρατεία τριάντα φωκικά πλοία. Στους νεκρικούς αγώνες προς τιμήν του Πατρόκλου, από τον Αχιλλέα, κέρδισε πολλές διακρίσεις ως σπουδαίος πυγμάχος.

Η παράδοση λέει πως η καταγραφή αυτών των αγώνων αποτελεί και την πρώτη αθλητική περιγραφή αγώνων σε γραπτή μορφή. Συντάκτης φυσικά ήταν ο Όμηρος. Ο Επειός εκτός από σπουδαίος πυγμάχος είχε εξαιρετικές τεχνικές γνώσεις.

Γι αυτό και στην ιστορία δεν έμεινε ως αθλητής, αλλά ως αρχιτέκτονας που κατασκεύασε μια από τις πιο σπάνιες προκλήσεις της ιστορίας. Τον Δούρειο Ίππο.

Η Αθηνά συμβούλευσε τον Οδυσσέα, να κατασκευάσει ο Επειόςένα μεγάλο ξύλινο άλογο. Πράγματι ο Επειός ανταποκρίθηκε. Δημιούργησε ένα ξύλινο άλογο με  κρυφά ανοίγματα στις δυο πλευρές, το οποίο μπορούσε να χωρέσει πάνω από 2000 Αχαιούς.

Η θεά τους είχε καθοδηγήσει να χαράξουν τη φράση: «Έλληνες Αθηνά χαριστήριον». Στα «σπλάχνα» του αλόγου μπήκαν οι πιο γενναίοι, ανάμεσά τους ο Οδυσσέας, ο Διομήδης, ο Μενέλαος, ο Αίας, ο Νεοπτόλεμος και κατασκευαστής Επειός, που ήξερε να ανοίγει τις κρύπτες.

Μπορεί το σχέδιο να ήταν καλά οργανωμένο ωστόσο σε περίπτωση που οι Τρώες τους ανακάλυπταν θα είχαν στα χέρια τους τα καλύτερα παλικάρια των Αχαιών. Οι υπόλοιποι Αχαιοί αποχώρησαν.

Οι Τρώες ενώ προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν την ξαφνική φυγή των Αχαιών είδαν το Δούρειο Ίππο. Αν και υπήρχαν ενστάσεις και δισταγμοί αποφασίζουν να μεταφέρουν το ξύλινο δώρο της θεάς μέσα στην πόλη.

Οι Αχαιοί άφησαν επίτηδες πίσω το Σίνωνα ώστε να πιαστεί αιχμάλωτος και να πει στους Τρώες αυτά που έπρεπε να ακούσουν. Έτσι τους είπε μια ψεύτικη ιστορία για το άλογο: Η βοήθεια της Αθηνάς στους Αχαιούς έπαψε υποτίθεται να υπάρχει όταν ο Οδυσσέας και ο Διομήδης άγγιξαν το Παλλάδιο με χέρια που είχαν διαπράξει φόνους.

Το Παλλάδιο ήταν το μικρό ιερό, ξύλινο ειδώλιο της Αθηνάς, που προστάτευε την πόλη από τις πολιορκίες. Το είχε όμως κλέψει ο πανούργος Οδυσσέας. Ο Κάλχας, ο μάντης του στρατοπέδου των Αχαιών τους είπε πως η πράξη αυτή εξόργισε την Αθηνά η οποία δεν ήταν πια με το μέρος τους.

Έπρεπε λοιπόν να φύγουν όσο γρηγορότερα γινόταν και να σταματήσουν άμεσα την πολιορκία. Γι αυτό έφτιαξαν το τεράστιο ξύλινο άλογο για να την εξευμενίσουν.

Οι Τρώες χάρηκαν με τη φυγή των Αχαιών και πίστεψαν τα λόγια του Σίνωνα τον οποίο και άφησαν ελεύθερο. Έτσι έβαλαν στην πόλη το ξύλινο άλογο της θεάς γκρεμίζοντας και ένα τμήμα απ τις Σκαιές Πύλες για να χωρέσει.

Η Κασσάνδρα τους προειδοποίησε αλλά μάταια. Η Τροία μέτραγε λίγες ώρες ζωής και η τραγωδία ερχόταν. Ο Επειόςήταν ο αφανής ήρωας και η ιστορία του είναι γνωστή στους περισσότερους.

Όταν πήρε το δρόμο της επιστροφής μαζί με τους συντρόφους του έφτασε στην Κάτω Ιταλία και όπως συνηθιζόταν τότε ίδρυσε το Μεταπόντιο και ανήγειρε ναό προς τιμήν της θεάς Αθηνάς στον οποίο αφιέρωσε τα εργαλεία με τα οποία έφτιαξε το Δούρειο Ίππο.

Το 494/493 π.Χ. μια μικρή αλλά ισχυρή Ελληνική ναυτική δύναμη έκανε την εμφάνιση της στις θάλασσες περί τη Σικελία, η οποία δημιούργησε σοβαρά προβλήματα σε Καρχηδόνιους και Ετρούσκους αντιπάλους των Ελλήνων της Δύσης.

Λίγους μήνες νωρίτερα, η Ιωνική Επανάσταση των Ελλήνων της Μικράς Ασίας (κυρίως Ιώνων και Αιολέων) εναντίον των Περσών βάδιζε στο τέλος της. Ο πόλεμος κρίθηκε στην ατυχή για τους Ίωνες ναυμαχία της Λάδης. Διοικητής του ελληνικού στόλου ήταν ο Φωκαέας Διονύσιος, ο ικανότερος Ίων ναύαρχος.

Ο Διονύσιος προσπαθούσε να επιβάλει πειθαρχία στα απειροπόλεμα ιωνικά πληρώματα και να τα εξασκήσει εντατικά προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον φοινικικό στόλο των Αχαιμενιδών.

Οι Ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας είχαν μακρά ναυτική και στρατιωτική παράδοση και ισχυρούς πολεμικούς στόλους, όμως περνούσαν φάση παρακμής σε αυτόν τον τομέα.

Οι προηγούμενοι αιώνες άνθησης είχαν προκαλέσει εφησυχασμό στους πολίτες τους οι οποίοι ενώ παλαιότερα ήταν περιζήτητοι μισθοφόροι στους στρατούς της Μέσης Ανατολής (αιγυπτιακό, λυδικό, περσικό κ.α.), τώρα είχαν παραμελήσει την πολεμική και ναυτική ετοιμότητα τους.

Αυτήν την κατάσταση προσπάθησε να αλλάξει ανεπιτυχώς ο Διονύσιος, γνωρίζοντας ότι ο ιωνικός στόλος θα έπρεπε να αντιμετωπίσει τους δεινούς ναυτικούς της Φοινίκης. Οι φοινικικές πόλεις ήταν υποτελείς των Περσών με υποχρέωση παροχής των στόλων τους σε περίπτωση πολέμου.

Όμως σε κάθε περίπτωση θα συνέβαλαν στην πολεμική προσπάθεια των Αχαιμενιδών, αν επρόκειτο να βλάψουν τους Έλληνες εμπορικούς και ναυτικούς ανταγωνιστές τους.

Οι Ίωνες δυσαρεστήθηκαν από τις απαιτήσεις του Διονυσίου για πειθαρχία και σκληρά γυμνάσια, και από το ότι έπρεπε να υπακούουν έναν ναύαρχο προερχόμενο από τη μικρή και ερημωμένη Φώκαια, η οποία κατόρθωσε να επανδρώσει μόνο τρία πλοία για τον αγώνα.

Το μεγαλύτερο μέρος των Φωκαέων είχε ήδη επιλέξει τη μετανάστευση στις φωκαϊκές αποικίες της Δύσης από τον περσικό ζυγό γι’ αυτό ο πληθυσμός της πόλης είχε μειωθεί πολύ.

Ωστόσο οι Ίωνες είχαν επιλέξει τον Διονύσιο ως ναύαρχο ειδικά λόγω των ικανοτήτων του στον ναυτικό πόλεμο αλλά όπως φαίνεται από τη στάση τους, περίμεναν από εκείνον να πραγματοποιήσει θαύματα.

Τελικά η ναυμαχία της Λάδης (494 π.Χ.) χάθηκε για τους Έλληνες εξαιτίας της απειθαρχίας και της απειρίας των περισσοτέρων εξ αυτών.

Ο Διονύσιος, απηυδισμένος από τη συμπεριφορά των ομοφύλων του, μεθόδευσε μια προσωπική «σταυροφορία» εναντίον των εχθρών των Ελλήνων, ιδίως εναντίον των Φοινίκων τους οποίους φαίνεται ότι εχθρευόταν ιδιαίτερα.

Εξάλλου οι κύριοι αντίπαλοι των Φωκαέων στη θάλασσα ήταν οι Φοίνικες της ανατολικής και δυτικής Μεσογείου. Εντούτοις οι Φωκαείς, οι καλύτεροι Ίωνες ναυτικοί της εποχής, δεν δίσταζαν να συγκρούονται και με άλλους Έλληνες ανταγωνιστές τους διενεργώντας και πειρατεία σε βάρος τους (μία γενική συνήθεια όπως φαίνεται, Ελλήνων και Φοινίκων ναυτικών σε βάρος πλοίων από ανταγωνιστικές πόλεις ομοφύλων τους).

Χάρτης της αρχαίας Σικελίας. Πάνω δεξιά διακρίνονται οι Αιολίδες ή Λιπάρες Νήσοι. Κάτω εικόνα: η κύρια σύγχρονη πόλη Lipari των Αιολιδών νήσων. Θεωρείται ότι βρίσκεται στη θέση της αρχαίας ελληνικής πόλης.

Ο Διονύσιος κατέφυγε με τα τρία φωκαϊκά πλοία στην Κύπρο όπου άρχισε να διενεργεί εντατική πειρατεία εις βάρος των φοινικικών πλοίων.

Η Τύρος και η Σιδών έστειλαν τα πολεμικά πλοία τους εναντίον του, τα οποίες οι Φωκαείς φυγάδες αντιμετώπισαν με επιτυχία. Όμως ο Διονύσιος κατανόησε ότι αν αυτός και οι άνδρες του παρέμεναν στην Κύπρο, αργά ή γρήγορα θα συλλαμβάνονταν από τους Πέρσες ή τους Φοίνικες.

Ο Φωκαέας ναύαρχος αποφάσισε να πλεύσει στη Σικελία, όπου εγκατέστησε το ορμητήριο του.

Από εκεί διενεργούσε πειρατεία εναντίον των Φοινίκων της Δύσης, των Καρχηδονίων και των Ετρούσκων. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για τη συνέχιση του προσωπικού πολέμου του Διονυσίου εναντίον των εχθρών των Ελλήνων, αφού η πειρατεία που εξασκούσε ήταν «επιλεκτική».

Τα πλοία του δεν επιτίθονταν ποτέ σε ελληνικά σκάφη παρά μόνο σε φοινικικά και ετρουσκικά. Είναι άγνωστο που βρισκόταν το ορμητήριο του.

Γενικά η Σικελία δεν έχει αρκετούς καλούς φυσικούς λιμένες και οι υπάρχοντες ανήκαν κατά τη συγκεκριμένη περίοδο σε οργανωμένες πόλεις-κράτη, οι οποίες δύσκολα θα έδιναν άσυλο στον Διονύσιο, φοβούμενες ότι θα βλάψει το διαμετακομιστικό εμπόριο τους με τη δράση του.

Οι Λιπάρες νήσοι (ή Αιολίδες), στα βορειοδυτικά του Στενού της Μεσσήνης, των οποίων οι Έλληνες κάτοικοι πολεμούσαν επίμονα τους Ετρούσκους και τους Καρχηδόνιους οι οποίοι προσπαθούσαν να τους εκδιώξουν, συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες ως ορμητήριο του Διονυσίου.

Είχαν εξαχθεί παράνομα από την Ελλάδα

«Νίκη της νομιμότητας και του πολιτισμού, η επιστροφή των δυο αρχαιοτήτων», δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, για την επιστροφή στην Ελλάδα ενός μαρμάρινου ειδωλίου και ενός τηγανόσχημου σκεύους, σε τελετή που έγινε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου τα δυο εξαιρετικά σπαράγματα θα εκτίθενται πλέον.

Στην εκδήλωση, ήταν παρόντες εκπρόσωποι της γερμανικής κυβέρνησης, η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟΑ, κα Λίνα Μενδώνη και πολλά άλλα στελέχη του υπουργείου, καθώς και στελέχη του Κρατικού Μουσείου Μπάντεν της Καρλσρούης, το οποίο, μετά από πολύχρονες διαπραγματεύσεις, αποφάσισε να επιστρέψει τις δυο  αρχαιότητες, όταν αποδείχθηκε ότι είχαν εξαχθεί παράνομα από την Ελλάδα.

Το τηγανόσχημο σκεύος είναι ένα από τα δύο αριστουργήματα του Πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού που επαναπατρίστηκαν από τη Γερμανία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

Οι δυο επαναπατριζόμενες αρχαιότητεςθα ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση των Κυκλαδικών αρχαιοτήτων του Ενικού Αρχαιολογικού Μουσείου, όλα τα εκθέματα του οποίου, όπως τόνισε ο αν. διευθυντής του, Γιώργος Κακαβάς, έχουν νόμιμη προέλευση. «Γνωρίζουμε την ιστορία τους και αυτό μας επιτρέπει να την κοινωνούμε και στους επισκέπτες μας, ως μέρος της ιστορίας ενός ολόκληρου πολιτισμού», πρόσθεσε.

Η συγκεκριμένη υπόθεση άνοιξε τον Οκτώβριο του 2011, όταν το γερμανικό Μουσείο, που κατά το υπουργείο Πολιτισμού ήταν γνωστό ότι κατείχε παράνομα ελληνικές αρχαιότητες, ζήτησε από το ΥΠΠΟ να του δανείσει κυκλαδικά αντικείμενα για έκθεση - αφιέρωμα στον κυκλαδικό πολιτισμό.

Λίγους μήνες νωρίτερα, ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, σερ Κόλιν Ρένφριου και ανασκαφέας της Κέρου, σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ταρακούνησε τα νερά, προτρέποντάς μας να διεκδικήσουμε τις αρχαιότητες που έχει το συγκεκριμένο Μουσείο της Γερμανίας. Μίλησε για τη μάστιγα της αρχαιοκαπηλίας διεθνώς και αναφέρθηκε ειδικότερα σ’ αυτά τα αντικείμενα που αποκτήθηκαν τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά τη Συνθήκη της Unesco του 1970.

Το υπουργείο Πολιτισμού στη συνέχεια ξεκίνησε τη διαδικασία του επαναπατρισμού καταθέτοντας επίσημο αίτημα, ενώ το ίδιο διάστημα, ο διευθυντής του Mουσείου, Χάραλντ Ζιμπενμόργκεν, ισχυριζόταν πως «η Ελλάδα ζητεί ως προϋπόθεση δανεισμού αρχαιοτήτων την επιστροφή των δύο αντικειμένων, που θεωρείται ότι κοστολογούνται στα 4 εκατομμύρια ευρώ». Υποστήριζε, επίσης, ότι τα αρχαία είχαν αγοραστεί με δημόσια κεφάλαια το 1975 και ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει νομική αξίωση εφόσον η Γερμανία υπέγραψε τη σύμβαση της Unesco το 1992. Μόνο, που η συγκεκριμένη σύμβαση θεωρεί παράνομη τη διακίνηση αρχαιοτήτων άγνωστης προέλευσης, από το 1970 και εξής.\

Οι αρχαιότητες

Το μαρμάρινο κυκλαδικό ειδώλιο, ύψους σχεδόν 90 εκ., απεικονίζει γυναικεία μορφή με τα χέρια σταυρωμένα κάτω από το στήθος. Μοιάζει με ειδώλιο, μεγαλυτέρων διαστάσεων, που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και προέρχεται από την Αμοργό. Οι ανατομικές λεπτομέρειες, όπως αυτιά, μύτη, στήθος, μάτια και φρύδια, αποδίδονται είτε πλαστικά είτε σε χαμηλό ανάγλυφο και σώζονται ίχνη χρώματος. Το ειδώλιο χρονολογείται στο 2700 - 2400/ 2300 π.Χ. και ανήκει στη λεγόμενη «κατηγορία Σπεδού».

Το τηγανόσχημο σκεύοςμε την κοντή τριγωνική λαβή έχει διάμετρο 18 εκατοστά. Διακοσμείται με ανάγλυφη αλληλοσυνδεόμενη σπείρα, η οποία κατανέμεται με ακρίβεια στην επιφάνεια του αγγείου. Η σπείρα υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλές διακοσμητικό θέμα στον Πρωτοκυκλαδικό Πολιτισμό και πιθανώς συμβολίζει τη θάλασσα ή τον ήλιο. Αντίστοιχος διάκοσμος απαντάται και σε πυξίδες, προερχόμενες από τα Δωκαθίσματα Αμοργού, τη Νάξο και τη νησίδα του Δασκαλειού. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα λίθινα τηγανόσχημα και το μοναδικό δείγμα που έχει κατασκευαστεί από χλωρίτη λίθο. Χρονολογείται και αυτό στο διάστημα από 2700 - 2400 έως 2300 π.Χ..

Ο Αλέξανδρος εκτός από την εξερεύνηση των εδαφών βορείως της Υρκανίας(αρχαία χώρα της ΝΔ. Ασίας στη θέση της σημερινής επαρχίας Μαζαντεράν του Ιράν) αποφάσισε και την εξερεύνηση της νότιας θάλασσας γύρω από την Αραβία.

Για το σκοπό αυτό έστειλε τρεις αποστολές υπό τον Αρχία, τον Ανδροσθένη και τον Ιέρωνα, αντίστοιχα. Ο Αρχίας με μία τριακόντορο διατάχθηκε να ερευνήσει τη δυνατότητα θαλασσινού ταξιδιού προς την Αραβία, αλλά λόγω της αδυναμίας ανεφοδιασμού στα έρημα παράλια της Αραβίας, δεν τόλμησε να προχωρήσει πιο πέρα από ένα νησί μεγάλο, πεδινό, σχετικά εύφορο, που βρισκόταν σε απόσταση ενός εικοσιτετραώρου με ούριο άνεμο, και λεγότανΤύλος (είναι το σημερινό νησί Μωχαρέα, το μεγαλύτερο του Μπαχρέιν).

Ο Ανδροσθένης με άλλη μία τριακόντορο περιέπλευσε την αραβική χερσόνησο ως το ακρωτήριο Μάκετα (στη χερσόνησο Μουσαντάμ του Ομάν). Ο Ιέρων από τους Σόλους με μία τρίτη τριακόντορο πήρε διαταγή να περιπλεύσει τη χερσόνησο και να καταλήξει στην Αίγυπτο, στην αιγυπτιακή πλευρά τηςΗρωούπολης (Πιθώμ), αλλά ούτε κι αυτός κατάφερε να φτάσει ως το τέρμα του προορισμού του.

Ωστόσο περιέπλευσε το μεγαλύτερο μέρος της αραβικής χερσονήσου και όταν επέστρεψε, ενημέρωσε τον Αλέξανδρο ότι η Αραβία ήταν μεγάλη, όση περίπου και η Ινδία, ότι η χερσόνησός της προχωρούσε βαθιά μέσα στη θάλασσα, ότι είχε πολλά νησιά και αγκυροβόλια γύρω από τις ακτές της και ότι υπήρχαν κασσία, σμύρνα, λιβανωτός, κιννάμωμον και αυτοφυείς νάρδοι. Φαίνεται όμως ότι ούτε ο Ιέρων βγήκε έξω από τα στενά του Ορμούζ. Οι άνυδρες ακτές της Αραβίας επέτρεπαν τον παράπλου τους μόνο ως εκεί, που έφταναν οι προμήθειες των πλοίων κυρίως σε νερό.

Απέναντι από τις εκβολές του Ευφράτη και σε απόσταση 120 σταδίων (περίπου 22 χμ) υπήρχε ένα νησάκι με δάση (το σημερινό νησί Φαϊλάκα του Κουβέιτ), το οποίο ο Αλέξανδρος διέταξε να ονομασθεί «Ίκαρος» σε αντιστοιχία προς το ομώνυμο νησί του Αιγαίου.

Τις ακτές της Αραβίας είχε δει και ο στόλος του Νέαρχου, μάλιστα όταν παρέπλεαν τις ακτές της Αρμόζειας (στα στενά του Ορμούζ), ήταν τόσο κοντά τους, ώστε αρκετοί κυβερνήτες, μεταξύ των οποίων και ο Ονησίκρητος, πρότειναν να την προσεγγίσουν. Όμως ο Νέαρχος επέμεινε να ολοκληρώσει την αποστολή, που του είχε αναθέσει ο Αλέξανδρος, δηλαδή να εξερευνήσει τα νότια παράλια της Ασίας προς την Αραβική Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο, και να μην αναλάβει με δική του πρωτοβουλία επιπλέον εγχειρήματα εν αγνοία του Αλεξάνδρου. Μετά τις αποστολές των παραπάνω εξερευνητών, αποδείχθηκε ότι ο Νέαρχος είχε πάρει μία πολύ συνετή απόφαση.

Αφού ούτε εκείνοι, που είχαν σταλεί επί τούτου δεν μπόρεσαν να ανεφοδιαστούν στα έρημα παράλια της Αραβίας και υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν πριν ολοκληρώσουν τις αποστολές τους, ο Νέαρχος, που ήδη είχε υποστεί σημαντικές ταλαιπωρίες στην κύρια αποστολή του, αν συναινούσε να περιπλεύσει την Αραβία, το λιγότερο που μπορούμε να πούμε, είναι ότι δεν θα βραβευόταν από τον Αλέξανδρο για τις ναυτικές του υπηρεσίες.

Ο Αλέξανδρος σκόπευε να εποικίσει τα νησιά και τα παράλια του Περσικού Κόλπου, διότι πίστευε ότι ευρισκόμενα πάνω στη θαλάσσια εμπορική οδό μεταξύ Ινδίας και Βαβυλώνας, είχαν όλες τις προοπτικές να γίνουν εξίσου πλούσια με τη Φοινίκη. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των εξερευνητών, η Αραβία ήταν πολύ πλούσια χώρα, γι’ αυτό ήθελε να την εντάξει στον κόσμο του, είτε το ήθελαν οι Άραβες είτε όχι. Δηλαδή ο Αλέξανδρος ήθελε να κατακτήσει την Αραβία για τους ίδιους λόγους, που τον Μεσαίωνα κατέκτησαν την Ινδία οι Ευρωπαίοι, και για ανάλογους με εκείνους, που σήμερα χειραγωγούν τα αραβικά κράτη οι πετρελαϊκές εταιρίες.

Οι Άραβες της δύσης δεν είχαν προβάλει καμία αντίρρηση να γίνουν φόρου υποτελείς του, όταν κατέλαβε την Αίγυπτο. Όμως οι Άραβες των ανατολικών παραλίων είχαν αγνοήσει επιδεικτικά τον Βασιλιά της Ασίας και δεν του είχαν στείλει πρέσβεις, για να ζητήσουν την επιείκειά του ή να τον τιμήσουν για τις επιτυχίες του. Ο Αλέξανδρος δεν χρειαζόταν σημαντικότερη αφορμή για να τους επιτεθεί, και άρχισε την προπαρασκευή για απόβαση στις αραβικές ακτές του Περσικού Κόλπου.

Έξω από τη Βαβυλώνα ο Αλέξανδρος διέταξε να γίνουν οι κατάλληλες χωματουργικές εργασίες για την κατασκευή ναυστάθμου και των αναλόγων νεώσοικων για 1.000 πολεμικά πλοία, ενώ έστειλε τον Μίκκαλο τον Κλαζομένιο στη Φοινίκη και τη Συρία με 500 τάλαντα, για να προσλάβει ελεύθερους πολίτες και να αγοράσει δούλους εκπαιδευμένους στα θαλασσινά επαγγέλματα.

Ο Μίκκαλος έκανε καλή δουλειά και τόσο από τη Φοινίκη όσο και από όλα τα παράλια της Μεσογείου, άρχισαν να συρρέουν ναυτικοί για πληρώματα και βοηθητικές υπηρεσίες, δύτες πορφύρας και άλλοι θαλασσινοί. Πάνω από 45 φοινικικά πλοία (2 πεντήρεις, 3 τετρήρεις, 12 τριήρεις και περί τις 30 τριακόντοροι) ταξίδεψαν αποσυναρμολογημένα από τις ακτές της Μεσογείου, συναρμολογήθηκαν ξανά στη Θάψακο και κατέπλευσαν τον Ευφράτη ως τη Βαβυλώνα. Από τα χρήσιμα στη ναυπηγική δέντρα, μόνο τα κυπαρίσσια αφθονούσαν στην Ασσυρία και θυσιάσθηκαν για την κατασκευή του στόλου. Παράλληλα διατάχθηκε η συγκέντρωση στρατευμάτων από τις πιο ήρεμες σατραπείες.

Στο διάστημα, που κατασκευαζόταν ο ναύσταθμος κι ο στόλος κι ενώ οι εξερευνητές ερευνούσαν τα παράλια της Αραβίας, ο Αλέξανδρος κατέπλευσε τον Ευφράτη κι έκανε αυτοψία στον παραπόταμο Πολλακόπα. Αυτός βρισκόταν περί τα 800 στάδια (148 χμ) νοτίως της Βαβυλώνας και δεν ήταν πραγματικός ποταμός, αλλά αποστραγγιστική διώρυγα.

Το έργο αυτό ήταν απαραίτητο, διότι την άνοιξη, που έλιωναν τα χιόνια και ανέβαινε η στάθμη του Ευφράτη, παροχέτευε τα νερά του στις λίμνες και στα έλη κοντά στα παράλια και δεν άφηνε να πλημμυρίσουν οι αγροί και να καταστραφούν οι καλλιέργειες γύρω από την κοίτη του ποταμού. Όμως το φθινόπωρο, που ελλείψει βροχοπτώσεων τα νερά του ποταμού λιγόστευαν, αν συνέχιζαν να παροχετεύονται στον Πολλακόπα, δεν θα απέμεναν αρκετά στον Ευφράτη και θα δημιουργούνταν προβλήματα στην άρδευση. Εκείνη την εποχή του χρόνου ήταν αναγκαίο το φράξιμο του Πολλακόπα και κάποιος σατράπης της Βαβυλωνίας είχε καταφέρει να κατασκευάσει ένα φράγμα.

Το έργο ήταν πολύ δύσκολο, επειδή το έδαφος ήταν λασπώδες, δεν συγκρατούσε τα νερά και απασχόλησε 10.000 Ασσυρίους, που κατέβαλαν επίπονες προσπάθειες, για να το ολοκληρώσουν μέσα σε 2 μήνες. Ο Αλέξανδρος ήθελε να κάνει ένα σημαντικό έργο για την Ασσυρία και τη Βαβυλώνα, ίσως επειδή την είχε επιλέξει για πρωτεύουσα του κράτους του. Αποφάσισε λοιπόν να κατασκευάσει νέο και λειτουργικότερο φράγμα στην αποστραγγιστική διώρυγα του Πολλακόπα.

Σε απόσταση 30 σταδίων (περίπου 5,5 χμ) από την αρχή της, το έδαφος ήταν στεγνό, σκληρό και προσφερόταν για την κατασκευή αποτελεσματικού φράγματος, καθώς δεν θα επέτρεπε τη διαρροή νερού την εποχή της λειψυδρίας, ενώ την εποχή των άφθονων νερών θα επέτρεπε την εύκολη εκτροπή της πλεονάζουσας ποσότητας. Επίσης στο τέλος του Πολλακόπα, κοντά τις λίμνες και τις ακτές του Περσικού Κόλπου, όπου η περιοχή ήταν κατάλληλη, ίδρυσε μία πόλη στην οποία εγκαταστάθηκαν Έλληνες απόμαχοι μισθοφόροι.

Τότε έφτασαν στη Βαβυλώνα οι διοικητές με τα στρατεύματα, που είχε καλέσει. Ήταν ο Πευκέστας με 20.000 περίπου Πέρσες στρατιώτες και αρκετούς από τους πιο πολεμικούς γείτονές τους, τους Κοσσαίους και τους Τάπουρους. Ο Φιλόξενος ήλθε από την Καρία με σημαντική στρατιά, ο Μένανδρος από τη Λυδία κι αυτός με αρκετό στρατό καθώς και ο Μενίδας με τους ιππείς του από τα Εκβάτανα. Ο Αλέξανδρος επαίνεσε τους Πέρσες για την προθυμία τους να πολεμήσουν υπό τις διαταγές του και για την υπακοή τους στον Πευκέστα, τον οποίο συνεχάρη για την αποτελεσματικότητά του ως σατράπη της Περσίδος.

Οι Πέρσες στρατιώτες κατατάχθηκαν στη φάλαγγα, αλλά όχι ως ίσοι όπως οι εξέχοντες ομοεθνείς τους ή οι Επίγονοι, αλλά με τον τρόπο που εφάρμοσαν όλοι οι αποικιακοί στρατοί μέχρι τα αποικιακά στρατεύματα Άγγλων και Γάλλων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συγκεκριμένα, το θεμελιώδες τμήμα όλων των ελληνικών στρατών, η δεκάς (αντίστοιχο της σημερινής ομάδας τυφεκιοφόρων) αυξήθηκε σε δεκαεξάδα, επικεφαλής της οποίας ήταν τρεις Μακεδόνες, ο δεκαδάρχης, ο διμοιρίτης και ο δεκαστάτηρος, ακολουθούσαν 12 Πέρσες στρατιώτες και το τμήμα ολοκλήρωνε ένας ακόμη Μακεδόνας δεκαστάτηρος. Οι Μακεδόνες βαθμοφόροι έφεραν τον τυπικό μακεδονικό οπλισμό, αλλά οι Πέρσες στρατιώτες διατήρησαν τα μεσάγκυλά τους, σε αντίθεση προς τους Επιγόνους.

Ήλθαν κι άλλοι πρέσβεις από ελληνικά κράτη και στεφάνωσαν τον Αλέξανδρο με χρυσά στεφάνια, στεφανωμένοι και οι ίδιοι σαν να ήταν θεωροί, που πήγαιναν να τιμήσουν κάποιο θεό. Στο μεταξύ είχε κατασκευαστεί ένα τμήμα του στόλου και εν όψει της εισβολής στην Αραβία ο Αλέξανδρος άρχισε την εκπαίδευση των πληρωμάτων οργανώνοντας πολλούς αγώνες ανάμεσα στις τριήρεις και όσες τετρήρεις υπήρχαν. Οι αγώνες διοργανώθηκαν στον Ευφράτη, αφορούσαν στην ικανότητα των πληρωμάτων, τη δεξιότητα των κυβερνητών και τα έπαθλά τους ήταν στεφάνια, κατά το ελληνικό έθιμο.

Εκείνες τις ημέρες, τον Μάιο του 323 π.Χ, επέστρεψε ο εταίρος Φίλιππος από την Αίγυπτο κομίζοντας το χρησμό του Άμμωνα, ο οποίος φυσικά διαφέρει από ιστορικό σε ιστορικό. Κατά τον Αρριανό και τον Πλούταρχο ο Άμμων απέρριψε το αίτημα του Αλεξάνδρου να θεοποιηθεί ο Ηφαιστίων και επέτρεψε μόνο την ηρωοποίησή του.

Κατά τον Διόδωρο ο χρησμός του Άμμωνα επικύρωνε την επιθυμία του Αλεξάνδρου και ανακήρυσσε τον Ηφαιστίωνα σε θεό. Ο Αλέξανδρος ικανοποιήθηκε και διέταξε να προσφερθούν στο νεκρό θυσίες αρμόζουσες σε θεό πάρεδρο (σύνθρονο των 12) στη διάρκεια των οποίων θυσιάστηκαν 10.000 ζώα όλων των ειδών.

Κατά τον Ιουστίνο ο Αλέξανδρος διέταξε να λατρεύεται ο Ηφαιστίων ως θεός, ενώ το συγκεκριμένο σημείο του Κούρτιου δεν σώζεται. Ο Αλέξανδρος χάρηκε πολύ, κήρυξε το τέλος του πένθους και προσέφερε τις προσήκουσες θυσίες.

Έστειλε και μία επιστολή στην Αίγυπτο, στον κυβερνήτη Κλεομένη, τον οποίο βάρυναν πολλές κατηγορίες για σωρεία αδικημάτων. Ο Αλέξανδρος πολλές φορές είχε διαπιστώσει ότι οι διαταγές του εκτελούνταν είτε με πλημμέλεια είτε και καθόλου. Ο Ηφαιστίων πάλι, όπως είδαμε, είχε πολλές αντιπάθειες ανάμεσα στους Μακεδόνες αριστοκράτες. Όσοι απ’ αυτούς είχαν παραμείνει ως αξιωματούχοι στην Αίγυπτο, μακρυά από την ασιατική αντίληψη της νέας Αυλής, ίσως αναζητούσαν τρόπο να τιμωρήσουν τον Ηφαιστίωνα έστω και μετά θάνατον. Για το λόγο αυτό ο Αλέξανδρος ανέθεσε στη σκοτεινή φυσιογνωμία του Κλεομένη την υλοποίηση των σχετικών εντολών, δελεάζοντάς τον με γενική αμνηστία, για όλα όσα είχε διαπράξει και όσα τυχόν θα διέπραττε στο μέλλον.

Ο Αρριανός κατέγραψε μόνο την ωφέλεια, που θα είχε αν επετύγχανε, όχι όμως και τις συνέπειες, που θα υφίστατο ο Κλεομένης, αν αποτύγχανε στην αποστολή του. Βέβαια οι συνέπειες ήταν τόσο αναμενόμενες βάσει όσων είχαν προηγηθεί, ώστε είναι πιθανό ο Αλέξανδρος να μην τις ανέφερε καν ως ευκόλως εννοούμενες. Η αλήθεια είναι ότι ο Κλεομένης επιφορτιζόταν με πολύ δύσκολο έργο, προκειμένου να κερδίσει την αμνηστία για τα εγκλήματά του. Έπρεπε να κατασκευάσει στη μνήμη του Ηφαιστίωνα δύο μνημεία απαράμιλλα σε μέγεθος και πολυτέλεια, ένα στην Αλεξάνδρεια κι άλλο ένα στο νησάκι Φάρος, όπου αργότερα επρόκειτο να χτιστεί ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου, ο φάρος της Αλεξανδρείας.

Μία πολύ σημαντική πληροφορία είναι ότι με την ίδια επιστολή ο Αλέξανδρος διέτασσε να χρησιμοποιείται το όνομα του Ηφαιστίωνα για τη χρονολόγηση. Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν κάποια πρόσωπα για τη χρονολόγηση των συνθηκών, των σύμφωνων, αλλά και των συμβολαίων και κάθε άλλης αστικής ή εμπορικής πράξης. Έτσι οι Αθηναίοι χρησιμοποιούσαν τους επώνυμους άρχοντες, οι Μακεδόνες τους βασιλιάδες τους και το Αχαιμενιδικό κράτος τους Πέρσες βασιλείς. Ήταν πολύ σημαντική η καταγραφόμενη πρόθεση του Αλεξάνδρου να χρησιμοποιηθεί ως βάση χρονολόγησης το όνομα του Ηφαιστίωνα, διότι τον εξομοίωνε με ανώτατο πολιτειακό άρχοντα εν ζωή.

Πηγές:

alexanderofmacedon.info

Αρριανός Ζ.14, 19, 21, 23, Ινδική 43

Πλούταρχος Αλέξανδρος 72.3

Διόδωρος ΙΖ.115.6

Κούρτιος 10.1.19

Ιουστίνος 12.12.12

chilonas.wordpress.com, defencenet.gr

Ο Πούπλιος Αίλιος Τραϊανός Αδριανός (24 Ιανουαρίου 76 - 10 Ιουλίου 138), στα λατινικά Publius Aelius Traianus Hadrianus, ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας κατά τα έτη117–138, καθώς επίσης στωικός και επικούρειος φιλόσοφος. Αποτελεί τον τρίτο από τους λεγόμενους "Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες". Η βασιλεία του είχε ένα διστακτικό ξεκίνημα, μια ένδοξη περίοδο ακμής και ένα τραγικό επίλογο…

Έλαβε άρτια εκπαίδευση και από μικρός είχε γνώση της ελληνικής γραμματείας, γι’ αυτό του δόθηκε το προσωνύμιο «Γκρεκούλους» (Ελληνάκι). Επί βασιλείας Δομητιανού, ο Αδριανός κατατάχθηκε στο στρατό και υπηρέτησε στις περιοχές της Γερμανίας, της Πανονίας (σημερινής Ουγγαρίας), διακρίθηκε στους πολέμους κατά των Δακών και Πάρθων, ενώ διετέλεσε κυβερνήτης της Συρίας. Λέγεται ότι συνδύαζε την ελληνική λεπτότητα και τη ρωμαϊκή σταθερότητα.

Επειδή κατά τα χρόνια που βρισκόταν στο θρόνο δεν διεξήχθησαν πόλεμοι, οι στρατιωτικές αρετές του Αδριανού δεν μπορούν να προσδιοριστούν σήμερα με ακρίβεια, ωστόσο το γνήσιο ενδιαφέρον του και οι γνώσεις του για το στρατό, καθώς και η ικανότητα που έδειξε στον τομέα της διοίκησης, καταδεικνύουν πιθανό ταλέντο στη στρατηγική.

Ο Αδριανόςανέβηκε στο θρόνο το 117, σε ηλικία 41 ετών, με την υποστήριξη του στρατού και της Συγκλήτου. Ήταν ευνοούμενος της Πλωτίνας, συζύγου του εξαδέλφου του Τραϊανού, ο οποίος τον υιοθέτησε και τον έχρισε διάδοχό του. Υπάρχει η άποψη ότι η Πλωτίνα και ο Αδριανός πλαστογράφησαν τα έγγραφο της υιοθεσίας, με σκοπό να πείσουν τη Σύγκλητο ότι ο διάδοχος του θρόνου είχε την υποστήριξη του Τραϊανού.

Η πρώτη ενέργεια του Αδριανού ήταν η διαγραφή των καθυστερούμενων φόρων, ένα μέτρο που ανακούφισε τους υπηκόους του και τον έκανε αγαπητό στο λαό. Άλλωστε, ο ίδιος είχε ως προγραμματική αρχή τη ρήση του «Ο ηγεμών είναι για τον λαό και όχι ο λαός για τον ηγεμόνα». Η βασιλεία του συνέπεσε με μία ειρηνική περίοδο της ρωμαϊκής ιστορίας..

Η ειρηνιστική πολιτική ενδυναμώθηκε με την ανέγερση μόνιμων αμυντικών έργων στα σύνορα της αυτοκρατορίας. Το πιο γνωστό είναι το ογκώδες Τείχος του Αδριανού στηΜεγάλη Βρετανία. Τα σύνορα στο Δούναβη και το Ρήνο ενδυναμώθηκαν με μια σειρά ξύλινων κυρίως οχυρώσεων, οχυρών και παρατηρητηρίων, με τα τελευταία να διευκολύνουν ιδιαιτέρως την επικοινωνία και την τοπική ασφάλεια. 

Παρόμοια τείχη, πλίθινα αυτή τη φορά, έκτισε κατά μήκος κρίσιμων διαβάσεων στη Βόρεια Αφρική (Μαυριτανία), τα οποία είχα μήκος πολλών δεκάδων χιλιομέτρων το καθένα. Για να κρατά ψηλά το ηθικό των στρατιωτών και να μη μένουν αδρανείς, ο Αδριανός όρισε να γίνονται συχνά γυμνάσια, και μάλιστα επέβλεπε ο ίδιος τις διάφορες στρατιές. Παρόλο που τα νομίσματα που έκοψε απεικονίζουν τόσο πολεμικές όσο και ειρηνικές σκηνές, η πολιτική του Αδριανού ήταν η επιβολή της ειρήνης με τη δύναμη, ακόμη και την απειλή.

Το 130, ο Αδριανός επισκέφθηκε τα ερείπια της Ιερουσαλήμ, τα οποία άφησε πίσω του ο Πρώτος Ρωμαιο–Ιουδαϊκός πόλεμος του 66 – 73. Υποσχέθηκε να ανοικοδομήσει την πόλη,  σχεδίαζε να την κάνει μητρόπολη, την οποία θα ονόμαζε Αέλια Καπιτολίνα. Απαγόρευσε την περιτομή, την οποία έβλεπε ως ένθερμος Ελληνιστής που ήταν, ως ακρωτηριασμό. Ένα ρωμαϊκό νόμισμα με την επιγραφή Αέλια Καπιτολίνα κόπηκε το 132.

Η στάση αυτή του Αδριανού πυροδότησε μια νέα μεγάλη επανάσταση ( 132 – 135 ), υπό τον Μπαρ Κόκχμπα και τον Ακίμπα μπεν Τζόζεφ. Κατόπιν του γεγονότος αυτού, ο Αδριανός κάλεσε το στρατηγό του Σήξτο Ιούλιο Σέβερο από τη Βρετανία, και σώματα στρατού κατέφθασαν ακόμη και από το Δούναβη. Οι απώλειες των Ρωμαίων ήταν βαρύτατες, και πιστεύεται ότι μια ολόκληρη λεγεώνα, η XXII Deiotariana καταστράφηκε.

Οι απώλειες ήταν τόσο μεγάλες που ο Αδριανός στην αναφορά του προς τη Σύγκλητο παρέλειψε την καθιερωμένη φράση «Εγώ και οι λεγεώνες είμαστε καλά». Εντούτοις οι δυνάμεις του Αδριανού τελικά κατέπνιξαν την επανάσταση. Σύμφωνα με τον Δίωνα Κάσσιο, κατά τη διάρκεια του πολέμου 580.000 εβραίοι έχασαν τη ζωή τους, 50 οχυρωμένες πόλεις και 985 χωριά καταστράφηκαν ολοσχερώς....

Μετά τη λήξη του πολέμου, ο Αδριανός συνέχισε τις θρησκευτικές διώξεις κατά των Ιουδαίων, σύμφωνα με το Βαβυλωνιακό και φανατικό Ταλμούδ. Ο Αδριανός έβλεπε τον Ιουδαισμό ως κάτι σκοτεινό, ως την αιτία συνεχών επαναστάσεων, κήρυξε εκτός νόμου την  Τορά, το εβραϊκό ημερολόγιο. Ο ιερός πάπυρος κάηκε τελετουργικά στο Όρος του Ναού.

Στο πρώην σκευοφυλάκιο του Ναού εγκατέστησε δύο αγάλματα, ένα του Γιούπιτερ και ένα δικό του. . Επανίδρυσε την Ιερουσαλήμ υπό τη μορφή ρωμαϊκής πόλης, με το όνομα Αέλια Καπιτολίνα και απαγόρευσε στους Εβραίους να εισέρχονται σε αυτήν....

Ο Αδριανός περιγράφεται συχνά ως ο πιο εύστροφος από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες. Του άρεσε επίσης να επιδεικνύει γνώσεις σε όλα τα πνευματικά και καλλιτεχνικά πεδία. Πάνω από όλα, ο Αδριανός υπήρξε προστάτης των τεχνών: η Βίλλα του Αδριανού στο Τίβολι ήταν το εξοχότερο ρωμαϊκό παράδειγμα αλεξανδρινού κήπου, ανασυνθέτοντας ένα ιερό τοπίο, χαμένο σήμερα σε μεγάλο μέρος εξαιτίας της καταστροφής των ερειπίων από τον Καρδινάλιο ντ’ Έστε που αφαίρεσε μεγάλο μέρος των μαρμάρων για να χτίσει τη Βίλλα ντ’ Έστε.

Στη Ρώμη, το Πάνθεον, αρχικά χτισμένο από το Αγρίππα, κατεστραμμένο από φωτιά το 80, χτίστηκε εκ νέου από τον Αδριανό με τη θολωτή μορφή που βλέπουμε μέχρι σήμερα. Είναι ένα από τα πιο καλά διατηρημένα αρχαία ρωμαϊκά κτίρια και επηρέασε σημαντικά πολλούς από τους μεγάλους αρχιτέκτονες της Ιταλικής Αναγέννησης και του Μπαρόκ.

Μια άλλη προσφορά του Αδριανού στην τέχνη ήταν η γενειάδα. Τα πορτρέτα των αυτοκρατόρων μέχρι τότε τους παρουσίαζαν ξυρισμένους, ιδεατές απεικονίσεις Ελλήνων αθλητών. Ο Αδριανός είχε γενειάδα όπως δείχνουν όλα του τα πορτρέτα. Οι διάδοχοί του αυτοκράτορες θα απεικονίζονταν με γενειάδες για πάνω από ενάμιση αιώνα.

Ο Αδριανός ήταν ουμανιστής και βαθύτατα φιλέλληνας σε όλα του τα γούστα. Αγαπούσε τις διδαχές των φιλοσόφων Επίκτητου, Ηλιόδωρου και Φαβορίνου και γενικά θεωρείται επικούρειος, όπως και ορισμένοι από τους φίλους του. Στην πατρίδα φρόντισε για τις κοινωνικές ανάγκες. Μείωσε αν και δεν κατάργησε τη δουλεία, εξανθρώπισε τον νομικό κώδικα και απαγόρευσε τα βασανιστήρια.

Έχτισε βιβλιοθήκες, υδραγωγεία, λουτρά και θέατρα. Ο Αδριανός θεωρείται από πολλούς ιστορικούς σοφός και δίκαιος: ο Σίλλερ τον αποκαλεί «πρώτο υπηρέτη της Αυτοκρατορίας», ενώ ο Έντουαρντ Γκίμπον θαύμαζε την «ευρεία και ενεργή του ευφυΐα», καθώς και τη «δικαιοσύνη και μετριοπάθεια» που τον χαρακτήριζαν.

Σ’ ένα ταξίδι του στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας γνώρισε τον Αντίνοο. Ο Αντίνοος τον ακολούθησε σε όλα του τα ταξίδια, όμως το 130 πνίγηκε κολυμπώντας σ’ ένα ποτάμι. Ο θάνατος του  Αντίνοου του αποτέλεσε βαρύ πλήγμα για τον Αδριανό, ο οποίος για να τιμήσει τη μνήμη του έκτισε την Αντινοούπολη.

Ο Αδριανός λάτρευε τον ελληνικό πολιτισμό και το 124 ήλθε για πρώτη φορά στην Αθήνα, για να λάβει μέρος στα Ελευσίνια Μυστήρια. Έγινε Αθηναίος Πολίτης και προίκισε την Αθήνα με σημαντικά μνημεία και έργα. Έχτισε την Αψίδα, ως μέρος του τείχους που χώριζε την παλιά από τη νέα πόλη, την οποία σήμερα ονομάζουμε Πύλη του Αδριανού και αποπεράτωσε το Ναό του Ολυμπίου Διός, ο οποίος είχε ξεκινήσει να ανεγείρεται επί Πεισιστράτου, πριν από περίπου 600 χρόνια (οι σημερινοί «Στύλοι του Ολυμπίου Διός»).

Η σημαντικότερη και ευεργετικότερη προσφορά του στην Αθήνα ήταν το Αδριάνειο Υδραγωγείο, σχεδόν το μόνο μέσο ύδρευσης της πρωτεύουσας μέχρι το 1930. Διαπλάτυνε τη μεταξύ Κορίνθου και Μεγάρων δύσβατη οδό (τη σημερινή «Κακιά Σκάλα»), τόσο, ώστε να μπορούν άνετα να κινούνται δύο άρματα εξ αντιθέτων διευθύνσεων. Προσπάθησε να ενώσει όλες τις ελληνικές πόλεις υπό το «Πανελλήνιον», αλλά απέτυχε.

Ο Αδριανός παντρεύτηκε τη συγγενή τού εξαδέλφου του Τραϊανού, Βιβία Σαβίνα, αλλά δεν έκανε παιδιά. Πέθανε σε ηλικία 62 ετών στις 10 Ιουλίου 138 στην πατρική του οικία στην Ιταλική, αφού υιοθέτησε κι έχρισε ως διάδοχό του τον Αντωνίνο τον Ευσεβή. . Στις 25 Φεβρουαρίου 139 ο Αντωνίνος έλαβε εξουσία τριβούνου και ιμπέριουμ.

Επίσης, για να εξασφαλίσει το μέλλον της δυναστείας, ο Αδριανός απαίτησε από τον Αντωνίνο να υιοθετήσει τόσο τον Λούκιο Κεϊόνιο Κόμοδο (γιο του αποθανόντα Αέλιου Καίσαρα), όσο και τον Μάρκο Άννιο Βέρο (ο οποίος αποτέλεσε το μέλλοντα αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο), εγγονό του ισχυρού συγκλητικού που έφερε το ίδιο όνομα και που υπήρξε στενός φίλος του Αδριανού. Ο Άννιος είχε ήδη αρραβωνιαστεί την κόρη του Αέλιου Καίσαρα, την Κεϊονία Φάμπια.

Ο Αδριανός άφησε την τελευταία του πνοή τη δέκατη μέρα του Ιουλίου, στη ρωμαϊκή του Βίλλα στις Βάιαι σε ηλικία 62 ετών  Κηδευτηκε αρχικά στο Πουτέολι, κοντά στην περιοχή Βάιαι, σε ένα κτήμα που κάποτε άνηκε στον Κικέρωνα. Λίγο αργότερα, τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στη Ρώμη και θάφτηκαν στους Κήπους της Δομιτίας, κοντά στο ημιτελές μαυσωλείο του.

Μετά την ολοκλήρωση του Μαυσωλείου του Αδριανού (το σημερινό Καστέλ Σαντ'Άντζελο) στη Ρώμη το 139 από τον διάδοχό του, Αντωνίνο Πίο, το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του τοποθετήθηκαν εκεί μαζί με της συζύγου του, της ΣΑΜΠΙΝΑ και του πρώτου από τους υιοθετημένους γιους του, Λούκιου Αέλιου. Ο Αντωνίνος τον θεοποίησε το 139 και του αφιέρωσε ένα ναό στο Πεδίο του Άρεως.

Σύμφωνα με την Historia Augusta ο αυτοκράτορας Αδριανός λίγο πριν αναπαυθεί συνέθεσε το ακόλουθο ποίημα:

Animula, vagula, blandula

Hospes comesque corporis

Quae nunc abibis in loca

Pallidula, rigida, nudula,

Nec, ut soles, dabis iocos...

P. Aelius Hadrianus Imp.

Μικρή ψυχή, περιπλανώμενη και γητεύτρα

Φιλοξενούμενη και σύντροφε του σώματος

Που σύντομα θα αναχωρήσεις για τόπους

Σκοτεινούς, παγωμένους και ομιχλώδεις

Ένα τέλος σε όλα σου τα αστεία...

Η εσωτερική σχολή του Πυθαγόρα θεωρείται το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου, όπου η διδασκαλία γινόταν με μυστηριακό και συμβολικό τρόπο. Πρώτος ο Πυθαγόρας εισήγαγε στην Ελλάδα το σύστημα της πρακτικής φιλοσοφίας, της ηθικής των ανθρωπίνων καθηκόντων.

Η φιλοσοφία του βοηθούσε τον άνθρωπο να εξυψώσει βαθμιαία την ψυχή και το νου του, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην πρόοδο της ίδιας της ανθρωπότητας.

Παρόλο που η σχολή του, ριζοσπαστικά για την εποχή του, δεχόταν και άνδρες και γυναίκες, η διδασκαλία του προοριζόταν για λίγους, ή όπως εκείνος έλεγε : «μη είναι προς πάντας πάντα ρητά». Προοριζόταν γι'αυτούς που μπορούν να ξεπεράσουν «τις δοκιμασίες», που μπορούν να σφυρηλατήσουν τον χαρακτήρα τους για να δεχτούν έτοιμοι πλέον την Αλήθεια.

Συνήθιζε να διαχωρίζει τους μαθητές σε εξωτερικούς και Εσωτερικούς (την διάκριση αυτή ο Πυθαγόραςτην είχε διδαχτεί από τους Αιγύπτιους Ιερείς, οι οποίοι εφάρμοζαν ένα παρόμοιο σύστημα διδασκαλίας). Οι εξωτερικοί μαθητές ήταν εκείνοι που παρακολουθούσαν τις «δημόσιες» ακροάσεις κατά τις οποίες ο Πυθαγόραςεπέλεγε τους μελλοντικούς Εσωτερικούς Μαθητές του. Στο ακροατήριο αυτό μιλούσε για τον σεβασμό στους νόμους, την αλληλεγγύη, την ομόνοια, την φιλία κ.λπ.

Η εισδοχή των μαθητών στην Σχολή, καθώς και η διδασκαλία, γινόταν όπως στις σχολές Μυστηρίων. Ο υποψήφιος έπρεπε να περάσει κάποιες Δοκιμασίες, για να μπορέσει να γίνει αποδεκτός στον χώρο και να μαθητεύσει στην Σχολή.

Οι Πυθαγόρειοι πίστευαν ότι οι μορφασμοί, το γέλιο και η φυσιογνωμία του ανθρώπου φανέρωναν τον χαρακτήρα του, γι'αυτό πάρα πολλές φορές ο Πυθαγόρας και οι «Μαθηματικοί» του παρακολουθούσαν αρκετά τους υποψήφιους πριν να τους επιλέξουν.

«Η φύση αγαπάει να κρύβεται», όπως έλεγε ο Ηράκλειτος. Για τον λόγο αυτό οι Εσωτερικοί μαθητές τηρούσαν όρκο σιωπής. Το ρήμα μυώ: κλείνω τα μάτια, ή κλείνω το στόμα, γνωστό σε όλες τις Σχολές Μυστηρίων, προδιαθέτει τον υποψήφιο να μην αποκαλύψει στους αμύητους όλα όσα πρόκειται να διδαχτεί. Εξάλλου εκείνοι οι οποίοι δεν είχαν «σφυρηλατήσει» το πνεύμα τους κινδύνευαν να παραμορφώσουν τις αλήθειες.

Ο μαθητής θα έπρεπε να είναι δυνατός χαρακτήρας, γι'αυτό και μια από τις πρώτες δοκιμασίες ήταν να περάσει μια νύχτα σε ένα σπήλαιο όπου κατά τον θρύλο υπήρχαν κακά πνεύματα και φαντάσματα. Αυτός που αδυνατούσε να παραμείνει δεν γινόταν δεκτός.

Επίσης έπρεπε να ξεπεράσει την υπεροψία του και να καταλάβει αυτό που ο Σωκράτης έλεγε : «ένα ξέρω ότι δεν ξέρω τίποτα». Για τον λόγο αυτό έβαζαν τον νεόφυτο για μερικές μέρες μόνο του να διαλογιστεί πάνω σε μια γεωμετρική μορφή.

Αφού γινόταν αυτό, τον παρουσίαζαν στο αμφιθέατρο μπροστά σε όλους, όπου εκεί οι παλιότεροι μαθητές τον έκαναν να αντιμετωπίσει τη δοκιμασία της υπεροψίας,. κάνοντας φανερή την άγνοιά του, και να αντιληφθεί ότι, όπως αναφέρει ένας μύθος από την ανατολή, για να δεχτείς κάτι καινούργιο πρώτα από όλα να αποβάλεις αυτό που ήδη έχεις.

Στην αρχική φάση οι δοκιμασίες ήταν ψυχολογικού τύπου (έλεγχος και στερέωμα των συγκινήσεων), όπου ο σκοπός βέβαια ήταν να μπορέσει ο μαθητής να βρει την διανοητική και την ηθική ικανότητα, ώστε να αντεπεξέλθει στις ίδιες τις δοκιμασίες της καθημερινής ζωής.

Αφού ξεπερνούσε τις πρώτες αυτές «δυσκολίες» γινόταν Νεόφυτος. Εδώ οι δοκιμασίες ήταν κυρίως πάνω στην φαντασία του. Αυτό στηριζόταν στην διδασκαλία του Πυθαγόρα που έλεγε ότι «πρέπει να μάθουμε να βλέπουμε τα πράγματα όπως ακριβώς είναι και όχι όπως θα θέλαμε να τα φανταστούμε». Να αποκτήσει ο μαθητής αντικειμενικότητα και κοινή λογική.

Αφού περνούσε από την φάση αυτή, γινόταν Ακουσματικός, όπου για πέντε ολόκληρα χρόνια δεν είχε άλλο δικαίωμα από το να ακούει την διδασκαλία (οι μαθητές άκουγαν μόνο την φωνή χωρίς να βλέπουν τον Πυθαγόρα). Από εκεί εξάλλου πήρε το όνομα της και η Σχολή: «Ομακοείον», χώρος όπου όλοι ακούνε μαζί.

Μερικά από τα μαθήματα της φάσης αυτής ήταν: το μυστικό της δυαδικότητας του ανθρώπινου όντος, ψυχολογία, ασκήσεις για την ηθική ανάπτυξη της προσωπικότητας, αυτοέλεγχος.

Τα μυστικά των μαθηματικών, την μυστηριακή δύναμη του Χρυσού Αριθμού, μάθαιναν εκείνοι οι μαθητές οι οποίοι εκτός των άλλων είχαν συμπληρώσει το 28ο έτος της φυσικής τους ηλικίας.

Από την φάση αυτή και μετά μπορούσαν αν ήθελαν να ξαναενταχθούν στην κοινωνική ζωή (από όπου είχαν αποτραβηχτεί, για να μπορέσουν να μαθητεύσουν) βοηθώντας τους συνανθρώπους τους. Ονομάζονταν έτσι πολιτικοί («καθίσταται έτσι χρήσιμος στους ομοίους του, οφείλει να ακτινοβολεί περί εαυτόν την θερμότητα και το φως που έλαβε»).

Λίγοι ήταν αυτοί όμως οι οποίοι έφταναν σε ένα ανώτερο στάδιο, γινόταν Σεβαστικοί ή Μαθηματικοί. Αυτός ο βαθμός επέτρεπε στον μυημένο πραγματική κυριαρχία, τόσο στον ίδιο του τον εαυτό όσο και επί του περιβάλλοντος κόσμου, ορατού και αόρατου. Κύριο μέλημα τους ήταν τα μαθήματα και η εποπτεία της Σχολής, ενώ ταυτόχρονα οι ίδιοι, δίπλα στον Πυθαγόρα, μυούνταν στα μυστήρια της φύσης, της αστρονομίας και της αστρολογίας.

Για τους Πυθαγόρειους η συντροφικότητα και η φιλία είχαν ύψιστη σημασία γιατί καθρέπτιζαν την Παγκόσμια Αγάπη. Ο ίδιος ο Πυθαγόρας προέτρεπε τους μαθητές του να αναπτύξουν φιλία μεταξύ τους, μάλιστα όταν κάποτε τον ρώτησαν «τι εστί φίλος» εκείνος απάντησε «το άλλο εγώ».

Ολιγαρχικό κίνημα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου (431-404 π.Χ.), που ανέτρεψε το δημοκρατικό πολίτευμα στην αρχαία Αθήνα και εγκαθίδρυσε τη λεγόμενη «Αρχή των 400». Εκδηλώθηκε την 14η του μηνός Θαργηλιώνος (9 Ιουνίου) του 411 π.Χ.

Μετά την καταστροφική εκστρατεία των Αθηναίων στη Σικελία (415-413πΧ), το δημοκρατικό πολίτευμα στην Αθήνα άρχισε να κλονίζεται. Οι πλούσιοι κάτοικοί της, που επωμίζονταν τις δαπάνες του πολέμου, αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες και σχεδίαζαν την ανατροπή του και την εγκαθίδρυση ολιγαρχικού πολιτεύματος. Δεν δίσταζαν, μάλιστα, να καταφύγουν στην τρομοκρατία, για να πετύχουν τον σκοπό τους. Επιφανείς ηγέτες των δημοκρατικών, όπως ο Ανδροκλής, δολοφονήθηκαν από ομάδες νεαρών αριστοκρατών.

Το ολιγαρχικό κίνημα είχε ως ιθύνοντα νου τον δεινό ρήτορα Αντιφώντα, που δρούσε κυρίως από το παρασκήνιο. Άλλες σημαντικές προσωπικότητες των ολιγαρχικών ήταν οι δημαγωγοί Φρύνιχος και Πείσανδρος, άλλοτε θανάσιμοι αντίπαλοι και τώρα σύμμαχοι προ του κοινού σκοπού, και ο μετριοπαθής Θηραμένης. Οι ολιγαρχικοί ζητούσαν περικοπή δαπανών και περιορισμό των ενεργών πολιτών σε αυτούς μόνο που «χρήμασι και σώμασι» ήταν σε θέση να ωφελούν την πόλη. Γι’ αυτούς ήταν ο μόνος τρόπος να σωθεί η Αθήνα, που είχε απολέσει το στρατιωτικό πλεονέκτημα στην αναμέτρησή της με τη Σπάρτη.

Οι συνωμότες κέρδισαν αρχικά την Εκκλησία του Δήμου, όταν ανακοίνωσαν ότι η Περσία ήταν διατεθειμένη να βοηθήσει οικονομικά την Αθήνα με την μεσολάβηση του Αλκιβιάδη. Όταν, όμως, αυτός δεν τήρησε τις υποσχέσεις του, οι ολιγαρχικοί δεν μπορούσαν να κάνουν πίσω, σε μια Αθήνα που βρισκόταν σε έκρυθμη κατάσταση. Συγκάλεσαν την Εκκλησία του Δήμου και πρότειναν να δημιουργηθεί με μικτό σύστημα διορισμού και εκλογής η Βουλή των 400, που θα είχε απόλυτες εξουσίες, ενόσω διαρκούσε ο πόλεμος. Η Βουλή αυτή θα μπορούσε να συμβουλεύεται ένα σώμα 5.000 πολιτών, όποτε το θεωρούσε αναγκαίο.

Οι 400, που αποτελούνταν κυρίως από ακραίους ολιγαρχικούς, δεν ήταν διατεθειμένοι να μοιραστούν την εξουσία με τους πεντακισχιλίους. Επέβαλαν τη θέλησή τους και διέλυσαν τη δημοκρατικά εκλεγμένη Βουλή των 500. Η κατάλυση της Δημοκρατίας είχε επιτελεσθεί.

Οι πραξικοπηματίες δεν θα μπορούσαν να διατηρήσουν τη δύναμή τους, αν δεν είχαν τη συγκατάθεση του πανίσχυρου αθηναϊκού στόλου, που εκείνη την περίοδο ναυλοχούσε στη Σάμο. Δεν το πέτυχαν, γεγονός που συνετέλεσε στο θνησιγενές του εγχειρήματός τους. Τα πληρώματα μόλις έμαθαν για το κίνημα στην Αθήνα, ορκίστηκαν πίστη στη δημοκρατία, καθαίρεσαν τους αρχηγούς τους και εξέλεξαν νέους. Ο  Θρασύβουλος και ο Θράσυλος ήταν δύο από αυτούς. Οι νέοι ηγέτες του στόλου ανακάλεσαν τον Αλκιβιάδη και διακήρυξαν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τον πόλεμο κατά της Σπάρτης.

Στην Αθήνα, η νέα ολιγαρχική διακυβέρνηση υπέφερε εξ αρχής από εσωτερικά προβλήματα, καθώς στους κόλπους της ξέσπασε διαμάχη μεταξύ μετριοπαθών και ακραίων στοιχείων.

Οι μετριοπαθείς, με αρχηγό τον Θηραμένη, ζητούσαν την αντικατάσταση των 400 με ένα διευρυμένο ολιγαρχικό σώμα των 5.000, στο οποίο θα συμμετείχαν και εκπρόσωποι από τις κατώτερες τάξεις (ζευγίτες και άνω). Ευρισκόμενοι υπό πίεση, οι ακραίοι ολιγαρχικοί υπό τον Φρύνιχο ήταν έτοιμοι να συνάψουν ειρήνη με τους Σπαρτιάτες, θυσιάζοντας την ηγεμονία, ακόμη και την ανεξαρτησία της πόλης.

Παράλληλα, άρχισαν να τειχίζουν την Ηιετιώνεια χερσόνησο (σημερινή Δραπετσώνα), στην είσοδο του Πειραιά. Οι διαδόσεις του Θηραμένη, ότι το οχυρό προοριζόταν να διευκολύνει την απόβαση των Σπαρτιατών, προκάλεσε την αντίδραση των οπλιτών, οι οποίοι το κατεδάφισαν. Θύμα των διαδόσεων αυτών έπεσε και ο Φρύνιχος, ο οποίος δολοφονήθηκε.

Μετά την εξέλιξη αυτή, οι μετριοπαθείς ολιγαρχικοί πήραν το πάνω χέρι και εγκατέστησαν την «αρχή των 5.000» τον Σεπτέμβριο του 411 π.Χ. Ο Θουκυδίδης εγκωμιάζει το νέο πολίτευμα, που αποτελούσε συνδυασμό ολιγαρχικών και δημοκρατικών στοιχείων.

Από τους ηγέτες των ακραίων ολιγαρχικών, ο Αντιφών καταδικάσθηκε σε θάνατο και ήπιε το κώνειο, ενώ o Πείσανδρος κατέφυγε στους Σπαρτιάτες. Η δημοκρατία στην Αθήνα αποκαταστάθηκε τον Ιούνιο του 410 π.Χ, μετά τη διπλή νίκη του αθηναϊκού στόλου στην Κύζικο.

sansimera.gr

Πέθανε στην Βαβυλώνα, στο παλάτι του Ναβουχοδονόσορα Β'στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ., σε ηλικία ακριβώς 32 ετών και 11 μηνών.

Σαν σήμερα πέθανε στη Βαβυλώνα ο μεγαλύτερος Έλληνας Μακεδόνας στρατηλάτης και για πολλούς η σημαντικότερη μορφή της παγκόσμιας ιστορίας.

Ο Αλέξανδροςγεννήθηκε στις 20 ή 21 Ιουλίου του 356 π.Χ στην Πέλλα της Μακεδονίας. Πατέρας του ήταν ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β’ και μητέρα του η Ολυμπιάδα, κόρη του βασιλιά της Ηπείρου Νεοπτόλεμου. Από τον πατέρα του ο Αλέξανδρος κληρονόμησε την οξεία αντίληψη, τις οργανωτικές ικανότητες και την ταχύτητα ενεργειών. Και από τη μητέρα του τη φιλοδοξία, την υπερηφάνεια και την ισχυρή θέληση.

Η Ολυμπιάς και ο Φίλιππος Β”

Στα παιδικά του χρόνια εκπαιδεύτηκε από τους παιδαγωγούς Λεωνίδα το Μολοσσό και Λυσίμαχο τον Ακαρνάνα. Σε ηλικία 13 ετών μαθήτευσε κοντά στον Αριστοτέλη. Ο μεγάλος φιλόσοφος τον μόρφωσε με τα Ελληνικά ιδεώδη και του ενέπνευσε τον θαυμασμό και την αγάπη για το ελληνικό πνεύμα και πολιτισμό. Στον Αριστοτέλη έδειχνε πάντα σεβασμό και ευγνωμοσύνη. Έλεγε πως τον πατέρα του χρωστάει “το ζην” και στο δάσκαλό του το “ευ ζην”.

Από τον πατέρα του έλαβε σπουδαία μαθήματα πολιτικής και στρατηγικής. Πάντοτε βρισκόταν κοντά του, όταν εκείνος συζητούσε με ξένους πρεσβευτές και απεσταλμένους. Τον ακολουθούσε στις εκστρατείες, όπου έπαιρνε μαθήματα στρατιωτικής τέχνης.

Έτσι, από πολύ νωρίς απέκτησε πολιτική και στρατιωτική ωριμότητα. Σε ηλικία 16 ετών, ως αντικαταστάτης του πατέρα του, που έλειπε σε εκστρατεία, κατέπνιξε την επανάσταση της θρακικής φυλής των Μαίδων, ενώ σε ηλικία 18 ετών, στη Μάχη της Χαιρώνειας (2 Αυγούστου 338 π.Χ.) ήταν διοικητής στρατιωτικού σώματος και διακρίθηκε για τις πολεμικές του αρετές.

Σε ηλικία 20 ετών έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας, μετά τη δολοφονία του πατέρα του το 336 π.Χ. Από πολύ νωρίς αντιμετώπισε οργανωμένες συνωμοσίες εναντίον του, τις οποίες διέλυσε με αστραπιαία ταχύτητα. Με την ίδια αστραπιαία ταχύτητα και αποφασιστικότητα εξεστράτευσε εναντίον των πόλεων της Νότιας Ελλάδας, οι οποίες μόλις έμαθαν το θάνατο του Φιλίππου επαναστάτησαν.

Μόλις, όμως, πληροφορήθηκαν την εκστρατεία του Αλεξάνδρου εναντίον τους, έσπευσαν να δηλώσουν υποταγή και σε συνέδριο, που έγινε στην Κόρινθο, τον ανακήρυξαν Ηγεμόνα της Ελλάδας, όπως και νωρίτερα τον πατέρα του και αρχιστράτηγο στην επικείμενη εκστρατεία κατά των Περσών.

Ο Αλέξανδροςικανοποιημένος γύρισε στη Μακεδονία. Για να απαλλάξει το βασίλειό του από κάθε κίνδυνο, προτού εκστρατεύσει εναντίον των Περσών, εκστράτευσε εναντίον των βαρβαρικών φυλών, που κατοικούσαν βόρεια της Μακεδονίας (335 π.Χ.).

Νίκησε τις φυλές αυτές, έφθασε ως τον Δούναβη και επέστρεψε στην Πέλλα. Απερίσπαστος πια άρχισε την προετοιμασία για τη μεγάλη εκστρατεία κατά των Περσών. Βρέθηκε, όμως, στην ανάγκη να έλθει για δεύτερη φορά στη Νότιο Ελλάδα, όπου οι Θηβαίοι και οι Αθηναίοι είχαν και πάλι επαναστατήσει. Αφού κατέστειλε την ανταρσία των δύο πόλεων, επέστρεψε στη Μακεδονία και συμπλήρωσε τις ετοιμασίες του για την εκστρατεία κατά της Περσίας.

Την άνοιξη του 334 π.Χ, ο Αλέξανδρος ξεκίνησε με 50.000 πεζούς και 6.000 ιππείς, αφού άφησε για επίτροπό του στη Μακεδονία το στρατηγό Αντίπατρο. Προχώρησε από τη Θράκη κι έφθασε στον Ελλήσποντο. Εκεί τον περίμενε ο στόλος του, που τον αποτελούσαν 120 πολεμικά και πολλά άλλα βοηθητικά πλοία. Πέρασε στην Τροία, όπου επισκέφθηκε τον τάφο του Αχιλλέα, προσευχήθηκε κι έκανε θυσίες.

Στις όχθες του Γρανικού ποταμούείχε συγκεντρωθεί ο περσικός στρατός, έτοιμος ν’ αντιμετωπίσει τον Αλέξανδρο. Στον Γρανικό έγινε η πρώτη μάχη μεταξύ των Μακεδόνων και των Περσών (22 Μαΐου 334 π.Χ.).

Ο Αλέξανδροςοδηγούσε ο ίδιος το στρατό του και πολέμησε ο ίδιος στήθος προς στήθος με τους γενναιότερους πολεμιστές των Περσών. Κινδύνευσε, μάλιστα, σοβαρά. Οι Πέρσες, τελικά, δεν κατόρθωσαν ν’ αναχαιτίσουν την ορμή των Μακεδόνων, εγκατέλειψαν τον αγώνα και υποχώρησαν άτακτα.

Χωρίς να χάσει χρόνο, ο Αλέξανδρος προχώρησε νότια και απελευθέρωσε τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Τον χειμώνα του 334 π.Χ. έφθασε στην πόλη Γόρδιο στις όχθες του Σαγγάριου ποταμού, όπου αποφάσισε να ξεχειμωνιάσει. Εκεί, στο βασιλικό ανάκτορο, υπήρχε ο περίφημος Γόρδιος Δεσμός. Η παράδοση έλεγε πως όποιος τον έλυνε θα κυρίευε την Ασία. Ο Αλέξανδρος απλά τον έκοψε με το σπαθί του.

Την άνοιξη του 333 π.Χ, βάδισε προς τα νότια, πέρασε το όρος Ταύρος και μπήκε στην Κιλικία. Κυρίευσε την πόλη Ταρσό και σταμάτησε εκεί για ν’ αναπαυθεί ο στρατός του. Ύστερα από ένα λουτρό στα κρύα νερά του ποταμού Κύδνου, ο Αλέξανδρος αρρώστησε, αλλά γρήγορα έγινε καλά και συνέχισε την πορεία του προς τη Συρία.

Συνάντησε τότε για δεύτερη φορά τον περσικό στρατό από 500.000 μαχητές κι έδωσε μάχη κοντά στην πόλη Ισσό της Κιλικίας (12 Νοεμβρίου 333 π.Χ.). Οι Πέρσες υπέστησαν πανωλεθρία και διαλύθηκαν. Ο βασιλιάς Δαρείος κινδύνευσε και γλίτωσε μόνο με τη φυγή του. Στην Ισσό ο Αλέξανδρος κυρίευσε πλούσια λάφυρα και αιχμαλώτισε την οικογένεια του Δαρείου, αλλά της φέρθηκε μεγαλόψυχα.

Ο Αλέξανδρος, αντί να συνεχίσει την καταδίωξη του Δαρείου, προχώρησε νότια, για να γίνει κύριος όλων των παραλίων της Μεσογείου και να εξουδετερώσει κάθε απειλή του περσικού στόλου. Κατέλαβε, κατά σειρά, τη Φοινίκη, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο.

Επισκέφθηκε στην έρημο το μαντείο του Άμμωνος Διός, όπου οι ιερείς τον χαιρέτισαν ως τον νέο Δία. Στις ακτές της Αιγύπτου, κοντά στις εκβολές του Νείλου και σε θέση κατάλληλη για την ανάπτυξη του εμπορίου, όρισε να χτιστεί η Αλεξάνδρεια. Ο ίδιος χάραξε τα τείχη και τους δρόμους της.

Επιστρέφοντας από την Αίγυπτο στην Ασία συνάντησε στα Γαυγάμηλα, πέρα από τον Τίγρη ποταμό, νέο πολυάριθμο περσικό στρατό και τον νίκησε (1 Οκτωβρίου 331 π.Χ). Ο Δαρείος σώθηκε και πάλι, αλλά δολοφονήθηκε από τον σατράπη της Βακτριανής Βήσσο.

Ο περσικός στρατός καταστράφηκε, οι σπουδαιότερες πόλεις της Περσίας – Βαβυλώνα, Σούσα και Περσέπολη, όπου το ανάκτορο του Δαρείου- παραδόθηκαν στον Αλέξανδρο και ολόκληρη η Περσία κατακτήθηκε.

Ο Αλέξανδρος, όμως, δεν σταμάτησε στην Περσία. Προχώρησε προς τα ανατολικά για να υποτάξει τις φυλές που κατοικούσαν εκεί και ν” απαλλάξει έτσι το μεγάλο του βασίλειο από μελλοντικό κίνδυνο. Πέρασε τη Σογδιανή και τη Βακτριανή και το 327 π.Χ. μπήκε στις Ινδίες, όπου νίκησε τον βασιλιά Πώρο. Οι στρατιώτες του, όμως, κουράστηκαν και αρνήθηκαν να προχωρήσουν. Αναγκάσθηκε τότε να ανακόψει την επική πορεία του προς Ανατολάς.

Ένα μέρος του στρατού το έστειλε με πλοία στην Περσία, με επικεφαλής τον ναύαρχο Νέαρχο. Αυτός με το υπόλοιπο στράτευμα πέρασε την έρημο Γεδρωσία, όπου χάθηκαν πολλοί στρατιώτες του από την πείνα και τη δίψα, και επέστρεψε στα Σούσα.

Άρχισε τότε να σκέφτεται την οργάνωση της επικράτειάς του. Μελετώντας τον τρόπο της ζωής των Περσών και τον τρόπο της διοικήσεώς τους, έβγαλε το συμπέρασμα πως για να διατηρηθεί το αχανές κράτος που δημιούργησε έπρεπε να συμφιλιώσει τους Πέρσες ευγενείς με τους Έλληνες.

Φαντάστηκε τον εαυτό του σαν ελληνοπέρση βασιλιά και μιμήθηκε την ενδυμασία και γενικά τον τρόπο ζωής τους. Παντρεύτηκε την κόρη του Δαρείου Στάτειρα και την ανιψιά της Παρυσάτιδα (324 π.Χ.), ενώ παρακίνησε τους αξιωματικούς και τους στρατιώτες του να παντρευτούν κι αυτοί Περσίδες.

Νωρίτερα (327 π.Χ.) είχε παντρευτεί τη Ρωξάνη, κόρη τοπικού ηγεμόνα της Βακτριανής, παρά την αντίδραση των στρατηγών του. Η Ρωξάνη τού χάρισε και τον μοναδικό του απόγονο, τον Αλέξανδρο Δ’, ο οποίος γεννήθηκε δύο μήνες μετά το θάνατο του στρατηλάτη και σκοτώθηκε σε ηλικία 12 ετών με διαταγή του Κάσσανδρου, στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου και σφετεριστή του θρόνου της Μακεδονίας.

Στους Μακεδόνες δεν άρεσε η αλλαγή αυτή του Αλέξανδρου. Μερικοί από τους στρατηγούς του, μάλιστα, οργάνωσαν εναντίον του συνωμοσίες, τις οποίες ο Αλέξανδρος ανακάλυψε και τιμώρησε σκληρά τους πρωταίτιους. Οι πολλές διοικητικές φροντίδες, οι κόποι και τελευταία ο θάνατος του πιο στενού του φίλου, Ηφαιστίωνα, του έφθειραν την υγεία. Ο Αλέξανδρος αρρώστησε βαριά και στις 10 ή 11 Ιουνίου του 323 π.Χ. άφησε την τελευταία του πνοή στη Βαβυλώνα, σε ηλικία μόλις 32 ετών.

Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου το απέραντο κράτος του διαμοιράστηκε μεταξύ των στρατηγών του, που επί πολλά χρόνια διαφωνούσαν για τη διανομή. Δεν χάθηκε, όμως, το εκπολιτιστικό έργο του.

Οι κατακτήσεις του άνοιξαν τα σύνορα μεταξύ του ελληνικού χώρου και της Ανατολής. Η επικοινωνία με τους “βαρβάρους” συνέβαλε στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμός στις χώρες της Ασίας και της Αιγύπτου. Η ελληνική γλώσσα έγινε διεθνής.

Τα Ελληνικά ήθη πέρασαν σ’ όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Ανέτειλε ο πολιτισμός της λεγόμενης “Ελληνιστικής Εποχής”, που αποτελεί μία νέα λάμψη του ελληνικού πνεύματος.

Δικαιολογημένα, η ιστορία ανακήρυξε τον Αλέξανδρο “Μέγα” για το γιγάντιο έργο του.

Οι αρχαίοι Έλληνεςσυνεχίζουν να αποτελούν «βαριά» ονόματα στο παγκόσμιο «χρηματιστήριο» των ιδεών, όπως δείχνει μια εκτεταμένη ανάλυση ευρωπαίων ερευνητών στη Wikipedia - και μάλιστα στις εκδόσεις που διαθέτει η διάσημη ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια στις 24 κυριότερες γλώσσες του πλανήτη, τις οποίες μιλά περίπου το 60% του πληθυσμού της Γης.

Ο Αριστοτέλης, ο Πλάτων και ο Μέγας Αλέξανδρος «φιγουράρουν» στις δύο ξεχωριστές δεκάδες (Top 10) των προσώπων με την μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.

Στην κορυφή των δύο σχετικών «λιστών επιρροής» (οι οποίες διαφέρουν μεταξύ τους στην μεθοδολογία κατάταξης) βρίσκονται μάλλον δύο εκπλήξεις: στη μία ο όχι ευρέως γνωστός Σουηδός φυσιοδίφης του 18ου αιώνα Κάρολος Λινναίος, ο «πατέρας» της σύγχρονης ταξινόμησης των φυτών και των ζώων, και στην άλλη ο σαφώς πιο γνωστός Αδόλφος Χίτλερ.

Οι ερευνητές από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, με επικεφαλής τον Γιουνγκ-Χο Εόμ του Πανεπιστημίου της Τουλούζης και του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS), κατέταξαν τις διεθνείς προσωπικότητες με βάση τους συνδέσμους (links) που εμφανίζονται στα περίπου 31 εκατ. λήμματα-άρθρα της Wikipedia, η οποία, με τις εκδόσεις της σε 287 διαφορετικές γλώσσες, αποτελεί το μεγαλύτερο αποθετήριο παγκόσμιας γνώσης.

Οι επιστήμονες αντιμετώπισαν τη Wikipedia ως ένα δίκτυο άρθρων. Όσο περισσότεροι είναι οι σύνδεσμοι του δικτύου προς ένα άρθρο, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται η επιρροή του ονόματος που αντιστοιχεί σε αυτό το λήμμα. Ο αριθμός αυτών των «εισερχόμενων» συνδέσμων καταγράφηκε μέσω του αλγόριθμου PageRank που έχει δημιουργηθεί από τη Google και έτσι προέκυψε η πρώτη βασική παγκόσμια κατάταξη.

Μια δεύτερη πιο σύνθετη κατάταξη παγκόσμιας επιρροής, δημιουργήθηκε με τη χρήση ενός άλλου αλγόριθμου, του 2DRank, ο οποίος μετρά ταυτόχρονα τόσο τους εισερχόμενους συνδέσμους (δηλαδή τις παραπομπές των άλλων ιστοσελίδων σε μια ιστοσελίδα που αφορά σε κάποια προσωπικότητα), όσο και τους εξερχόμενους συνδέσμους (δηλαδή τις παραπομπές από μια ιστοσελίδα που αφορά κάποια προσωπικότητα, προς άλλες ιστοσελίδες).

Έτσι, η πρώτη κορυφαία δεκάδα (με βάση τον αλγόριθμο PageRank) απαρτίζεται κατά σειρά από τους Κάρολο Λινναίο, Ιησού Χριστό (έπεσε από την πρώτη θέση που είχε το 2010 σε αντίστοιχη κατάταξη), Αριστοτέλη (3ο), Ναπολέοντα, Χίτλερ, Ιούλιο Καίσαρα, Πλάτωνα (7ο), Σέξπιρ, Αϊνστάιν και βασίλισσα Ελισάβετ Β'.

Είναι αξιοσημείωτη η παγκόσμια εμβέλεια τόσο του Αριστοτέλη, όσο και του Πλάτωνα, καθώς περιλαμβάνονται στην κορυφαία εκατοντάδα (Top 100) στις εκδόσεις της Wikipedia και στις 24 κυριότερες γλώσσες του πλανήτη. Επιπλέον, με βαθμολογία 2.237 «πόντων», ο Αριστοτέλης απέχει ελάχιστα από την κορυφή (ο πρώτος Λινναίος έχει 2.284 και ο δεύτερος Ιησούς Χριστός 2.282, ενώ ο τέταρτος Ναπολέων έχει 2.208). Στην αγγλόφωνη Wikipedia ο Αριστοτέλης κατέχει την 7η θέση επιρροής, συνεπώς η απήχησή του είναι ακόμα μεγαλύτερη στις μη αγγλόφωνες χώρες.

Είναι εντυπωσιακό, ότι ο Λινναίος βρίσκεται στην κορυφή και στις 24 διαφορετικές εκδόσεις της Wikipedia, καθώς η επιστημονική ονοματολογία είναι κοινή στις διαφορετικές γλώσσες και τελικά πάμπολλες επιστημονικές ορολογίες ανάγονται στο έργο του, οπότε μια πλειάδα ιστοσελίδων παραπέμπουν σε αυτόν.

Η δεύτερη κορυφαία δεκάδα (με βάση τον αλγόριθμο 2DRank) περιλαμβάνει κατά σειρά τους Χίτλερ, Μάικλ Τζάκσον, Μαντόνα, Ιησού Χριστό, Μπετόβεν, Μότσαρτ, πάπα Βενέδικτο, Μέγα Αλέξανδρο (8ο), Δαρβίνο και Μπαράκ Ομπάμα. Ο Μέγας Αλέξανδρος συγκεντρώνει βαθμολογία 789 έναντι 1.537 του πρώτου Χίτλερ και το όνομά του περιλαμβάνεται στις 11 από τις 24 εκδόσεις της Wikipedia.

Μεταξύ άλλων, η πρωτότυπη έρευνα δείχνει, ότι οι γυναίκες υστερούν έναντι των ανδρών σε παγκόσμια επιρροή. Κατά μέσο όρο, μόνο το 5% με βάση την κατάταξη PageRank και το 10% με βάση την κατατάξη 2DRank είναι γυναίκες στο Top 100 των προσωπικοτήτων.

Η Ελληνική έκδοση της Wikipedia, όπως και η κορεατική, έχουν λιγότερες γυναίκες προσωπικότητες σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, ενώ αντίθετα αριθμό διάσημων γυναικών πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο εμφανίζουν η ινδική, η σουηδική και η εβραϊκή έκδοση της Wikipedia. Πάντως, ο αριθμός των επιφανών γυναικών εμφανίζει αυξητική τάση με το πέρασμα του χρόνου.

Στην αποκλειστικά γυναικεία κατάταξη, στη λίστα μεγαλύτερης επιρροής PageRank προηγούνται η βασίλισσα Ελισσάβετ της Βρετανίας, η Παναγία και η παλαιότερη βασίλισσα Βικτώρια της Βρετανίας, ενώ στη λίστα 2DRank η πρώτη τριάδα αποτελείται από τη Μαντόνα, τη βασίλισσα Ελισσάβετ και την Παναγία.

Η Ελληνική Wikipedia

Στην ελληνική έκδοση της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας, ως σημαντικότερο πρόσωπο από άποψη αριθμού παραπομπών άλλων ιστοσελίδων στο όνομά του (λίστα PageRank) κατατάσσεται ο Μέγας Αλέξανδρος. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν κατά σειρά ο Ιησούς Χριστός, ο Αριστοτέλης, ο Ηρόδοτος, ο Πλάτων, ο Ναπολέων, ο Στράβων, ο Παυσανίας, ο Χίτλερ και ο Λινναίος.

Ειδικότερα, από πλευράς προσωπικοτήτων της πιο σύγχρονης πολιτικής ζωής και ελληνικής ιστορίας, βρίσκουμε κατά σειρά τον βασιλιά Όθωνα (12), τον Ιωάννη Καποδίστρια (17), τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη (19), τον Ελευθέριο Βενιζέλο (24), τον Ανδρέα Παπανδρέου (39), τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (56), τον Ιωάννη Μεταξά (57), τον Γιώργο Παπανδρέου (83) και τον Χαρίλαο Τρικούπη (89).

Στη δεύτερη κατάταξη 2DRank (με βάση τις εισερχόμενες και εξερχόμενες παραπομπές ιστοσελίδων), στο Νο 1 βρίσκεται ο Πλάτων και η δεκάδα συμπληρώνεται κατά σειρά από τους Μέγα Αλέξανδρο, Ελευθέριο Βενιζέλο, Αύγουστο (ρωμαίο αυτοκράτορα), Μπετόβεν, Ανδρέα Παπανδρέου, Ιωάννη Καποδίστρια, Πλούταρχο, Μέγα Κωνσταντίνο και Χίτλερ.

Σύνδεσμος: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://arxiv.org/abs/1405.7183

Στην Ελληνική μυθολογία ο Μηριόνης ήταν ήρωας από την Κρήτη, γιος του Μόλου,νόθου γιού Δευκαλίωνα,(πατέρα του Ηδομενέα) που έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο. Ο πρώτος επώνυμος διάσημος Κρητικός τοξότης.

Γι’ αυτόν μιλάει ο Όμηρος στην «Ιλιάδα» και ο Αρριανός στον «Κυνηγετικό» του. Η Κρήτη θεωρούταν πατρίδα δεινών τοξοτών στα ομηρικά χρόνια. Πήρε μέρος στη μάχη που έγινε για τη σορό του Πατρόκλου και κατόρθωσε να περισώσει το πτώμα του..

Ο Μηριόνηςαπέδειξε την ικανότητα του στη χρήση του τόξου στους αγώνες που διοργάνωσε ο Αχιλλέας προκειμένου να τι­μήσει τον αγαπημένο του φίλο Πάτροκλο, «άθλα επί Πατρόκλω»...

Ανάμεσα στα άλλα αγωνίσματα που έγιναν ήταν και η σκοποβολή με τόξο. Σ'αυτόν τον αγώνα τοξοβολίας πρώτευσε ο Μηριόνης...

Οι αγώνες αυτοί γίνονται μπροστά σε όλο το στρατό, κοντά στον τύμβο του Πατρόκλου. Ο στόχος είναι ένα περιστέρι δεμένο στο κατάρτι ενός καραβιού. Η ατμόσφαιρα είναι πολύ ζωντανή και οι θεατές ενθουσιάζονται, ενθαρρύνουν και καμαρώνουν τους αθλητές. Στον αγώνα παίρνουν μέρος ονομαστοί τοξότες της αρχαιότητας όπως ο Τεύκρος, ο Μηριόνηςκ.α. Η σειρά των τοξοτών καθορίστηκε με κλήρο. Όλοι παίρνουν έπαθλα ακόμα και οι νικημένοι.

Ως πρώτο έπαθλο, σε αυτόν που θα πετύχει το περιστέρι, ο Αχιλλέας προσφέρει δέκα διπλούς πέλεκεις από σίδερο και γι΄αυτόν που θα πετύχει μόνο το σκοινί δέκα μονούς πέλεκεις από σίδερο.

Πρώτα σημάδευσε ο Τεύκρος που κατάφερε να πετύχει μόνο το σκοινί με αποτέλεσμα να αρχίσει το περιστέρι να πετά ελεύθερο, τότε ο Μηριόνης γρήγορα το σημαδεύει και το πετυχαίνει στον αέρα. Η νίκη του έχει μεγαλύτερη αξία, διότι νίκησε τον Τεύκτρο, που ήλθε δεύτερος, ο οποίος ήταν φημισμένος τοξότης ανάμεσα στους Αχαιούς.

Στην Ιλιάδα, ο Μηριόνηςπαρουσιάζεται για πρώτη φορά στη ραψωδία Β, ως φίλος του αρχηγού των Κρητών Ιδομενέα, ενώ στις ραψωδίες Ν και Ψ ο Όμηρος περιγράφει τα κατορθώματά του:

Ο Μηριόνης σκότωσε πολλούς εχθρούς, ανάμεσα στους οποίους οι Φέρεκλος, Αδάμας, Αθάμαντας, Ακάμαντας, Αρπαλίωνας, ο Λαόγονος και ο Ιπποτίωνας.

Ακόμα, τραυμάτισε τον Δηίφοβο και απέφυγε με ταχύτατες μετακινήσεις τα χτυπήματα του Αινεία ο οποίος τον αποκαλούσε σκωπτικά «ορχηστή», δηλαδή «χορευτή»,εξαιτίας του τρόπου του οποίου απέφευγε τα βέλη, στο πεδίο της μάχης.

*(Ετυμολογικά το όνομά του προέρχεται από το Μηριαίο οστό-Μηρό, και αυτό λέγεται ότι του δόθηκε εξαιτίας των έντονων μηρών που είχε, από την άριστη φυσική κατάσταση του σώματός του. Μηρό επίσης ονόμαζαν οι πρόγονοί μας τον Σείριο. Ο Διόνυσος θεωρείται ότι εγενήθη από τον Μηρό του Δία)

Η προσωπικότητα του Μηριόνηδιαφαίνεται από τα αποδιδόμενα σε αυτόν επίθετα στην Ιλιάδα: «ήρως», «δουρικλυτός »(φημισμένος για το δόρυ)», «δαΐφρων»(συνετός), «πεπνυμένος»(σώφρονας), ενώ για τη γενναιότητά του παρομοιάζεται με τον ίδιο τον θεό του πολέμου Άρη.

Σε αυτόν αποδίδεται και η φράση που έχει φτάσει ως τις μέρες μας "Από που κρατά η σκούφια σου",η οποία αν και είχε τις ρίζες της στην αρχαιότατη Ελλάδα, την προ των Τρωικών ακόμα, αλλά το πόσο σημαντική είναι η σημασία της δηλώνεται στην Ιλιάδα, Ραψωδία 10, στ. 260 κ.εξ.

Οι Αχαιοί θέλουν να στείλουν δυο κατασκόπους στο Τρωικό στρατόπεδο και δηλώνουν πρόθυμοι ο Διομήδης και ο Οδυσσέας.

Στον πρώτο δίνει, σπαθί και κράνος ο Θρασυμίδης, γιος του Νέστορα.

Στον δεύτερο, δίνει ο Μηριόνης, ανεψιός του Ιδομενέα.

Μετά την άλωση της Τροίας, ο Μηριόνης με τον Ιδομενέα επέστρεψαν σώοι στην Κρήτη, όπου μετά τον θάνατό τους τιμήθηκαν από τους κατοίκους ως ήρωες.

Στους πίνακες των βασιλέων της Κρήτης ο Μηριόνηςφέρεται 17ος κατά σειρά.

Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη παράδοση, ο Μηριόνηςταξίδεψε μετά και στη Σικελία, όπου τον υποδέχθηκαν οι εκεί Κρητικοί άποικοι στη Μινώα και στο Εγγύιον.

Στο Εγγύιο αναφέρεται και λατρεία του ήρωα σε σωζόμενο ιερό όπου αποκαλύφθηκε κράνος με την επιγραφή «ΜΗΡΙΟΝΟΥ».

Στον Μηριόνηαποδόθηκε και η ίδρυση της πόλεως Κρήσσα στην Παφλαγονία.

Ο Μηριόνηςέδωσε το όνομά του στον αστεροειδή Μηριόνη (3596 Meriones) της Τρωικής Ομάδας, που ανακαλύφθηκε το 1985.