Το πρώτο πράγμα που έκανε ο δήμαρχος του Γκουανάμπι, στη Βραζιλία, αμέσως μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του, την Πρωτοχρονιά, ήταν να παραδώσει τα κλειδιά της πόλης του στον... Θεό. Το δεύτερο, να ζητήσει συγγνώμη από τους συμπολίτες του για αυτήν του την απόφαση.

Το «θεόπνευστο» διάταγμα άφησε άφωνους τους κατοίκους της πόλης. Σαν τους άρτους του Ευαγγελίου, οι οργισμένες ή ειρωνικές αναρτήσεις στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης πολλαπλασιάστηκαν ταχύτατα. Ο τοπικός εισαγγελέας ζήτησε την έναρξη μιας δικαστικής διαδικασίας για την ακύρωση του αντισυνταγματικού διατάγματος.

«Εγώ, ο Ζάιρο Μαγκαλιάες, διορισμένος εκ Θεού, εκλεγμένος με τη λαϊκή ψήφο για τη θητεία του 2017-20, διατάσσω την παράδοση των κλειδιών αυτού του δήμου του Γκουανάμπι στον Θεό» ανέφερε στο κείμενό του ο νέος δήμαρχος της πόλης των 85.000 κατοίκων στην Πολιτεία της Μπαΐα, στη βορειοανατολική Βραζιλία. «Κηρύσσω ότι αυτή η πόλη ανήκει στον Θεό», πρόσθεσε ο Μαγκαλιάες, που προέρχεται από το κεντρώο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSB), στο διάταγμα «υπ. αριθμόν 1» που έδωσε στη δημοσιότητα στις 2 Ιανουαρίου.

Υπογραμμίζοντας ότι η απόφασή του είναι «αμετάκλητη», ο δήμαρχος ακύρωσε «εξ ονόματος του Θεού τις συμφωνίες με κάθε άλλη θεότητα» και προειδοποίησε ότι «οι δυνάμεις που κυβερνούν τον κόσμο του σκότους θα δώσουν λόγο στον Ιησού Χριστό της Ναζαρέτ» αυτοπροσώπως.

Το διάταγμα προκάλεσε σάλο, δεδομένου και ότι ο δήμαρχος δεν είχε προβάλει καθόλου τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.

Μετά τα καυστικά σχόλια, ο Μαγκαλιάες υπαναχώρησε και ζήτησε συγγνώμη από όσους προσέβαλε. Ορκίστηκε μάλιστα ότι «δεν είχε σκοπό να ακυρώσει το λαϊκό κράτος» και υποσχέθηκε ότι θα διοικήσει την πόλη του «για όλους (...) χωρίς καμία διάκριση».

Η Βραζιλία είναι λαϊκό κράτος μολονότι το Σύνταγμά της κάνει αναφορά στον Θεό. Η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Καθολικοί, όμως οι Ευαγγελικές εκκλησίες αυξάνονται συνεχώς στη χώρα.

Πηγή: newsbeast.gr

Οι χαμηλές θερμοκρασίες έχουν δημιουργήσει ψύχος και εντυπωσιακές εικόνες σε φυσικά τοπία της Ελλάδας.

Ένα από αυτά και η παραδοσιακή γέφυρα του Μύλου στο Ζαγόριμε τα παγωμένα νερά.

Η γέφυρα βρίσκεται κάτω από τον οικισμό της Ελάτης Ζαγορίου. Γεφυρώνει τον Ξηροπόταμο, που χύνεται στον Βίκο. Το έτος κατασκευής του είναι άγνωστο. Από εκεί ξεκινά μονοπάτι που καταλήγει στο γεφύρι του Αγίου Μηνά στο γειτονικό Δίλοφο.

05/01/1913: "Ο Ελληνικός στόλος, υπό το Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, ο οποίος επιβαίνει στο θρυλικό θωρηκτό ""Αβέρωφ"", καταναυμαχεί τον τουρκικό κοντά στη Λήμνο. Έτσι ο Ελληνικός στόλος σταθεροποιεί την κυριαρχία του στο Αιγαίο, ενώ ο τουρκικός δεν τολμά έκτοτε να εξέλθει από τα στενά των Δαρδανελλίων."

Η ναυμαχία της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913, ήταν η δεύτερη από τις δύο μεγάλες ναυμαχίες μεταξύ του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού και του Οθωμανικού Στόλου κατά τον Α'Βαλκανικό Πόλεμο που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της νήσου Λήμνου, εξ ου και η ονομασία της. Η ναυμαχία έληξε με περιφανή νίκη του ελληνικού στόλου και τον εγκλεισμό του οθωμανικού εντός των Δαρδανελίων στη δεκαετία που ακολούθησε.

Περί το τέλος του Δεκεμβρίου του 1912, παρατηρήθηκαν συχνές εμφανίσεις πλοίων του οθωμανικού στόλου στην προ των Δαρδανελίων θάλασσα. Οι εμφανίσεις αυτές ενίσχυσαν την υπόνοια ότι ο εχθρικός στόλος θα δοκίμαζε για άλλη μια φορά τη χρήση των όπλων (μετά από τη Ναυμαχία της Έλλης). Πράγματι, τη νύχτα της 4ης Ιανουαρίου 1913 ο Αρχηγός του τουρκικού στόλου πλοίαρχος Ταχίρ Μπέης επιβιβάσθηκε στο «Μετζητιέ» (Mecidiye ) και επιχείρησε αναγνώριση της προ των Δαρδανελίων θάλασσας.

Στη συνέχεια επιβιβάσθηκε στη ναυαρχίδα «Χαϊρεδδίν Βαρβαρόσσα», από όπου επικεφαλής ολοκλήρου του τουρκικού στόλου κατευθύνεται με όλη την ταχύτητα προς το ελληνικό ορμητήριο του Μούδρου. Η έξοδος έγινε έγκαιρα αντιληπτή από το ανιχνευτικό Λέων που ειδοποίησε σχετικά το ναύαρχο Κουντουριώτη. Ο Αρχηγός του ελληνικού στόλου, αφού ετοιμάσθηκε αμέσως για να αποπλεύσει, έστειλε προς τον ελληνικό στόλο το ακόλουθο σήμα:

«Ο ναύαρχος εύχεται την καλήν ημέραν εις τα γενναία επιτελεία και τα πληρώματα».

Έτσι το πρωί της 5 Ιανουαρίου 1913, απέπλευσε επικεφαλής του Ελληνικού στόλου, που τον συγκροτούσαν το εύδρομο μάχης «Αβέρωφ» ναυαρχίδα, τα θωρηκτά «Σπέτσαι» αρχηγίδα του μοιράρχου Π. Γκίνη, «Ύδρα» και «Ψαρά» και 6-7 αντιτορπιλικά. Την ώρα που ο ελληνικός στόλος εγκατέλειπε το Μούδρο (περί τις 09:45), εμφανίζεται σε απόσταση 15 περίπου μιλίων ο τουρκικός στόλος του Ραμίζ Μπέη που τον συγκροτούσαν τα θωρηκτά «Χαϊρεδδίν Βαρβαρόσσα» (Barbaros), «Τουργούτ-Ρέϊς» (Turgut Reis) και «Μεσουδιέ» (Mesudiye) το εύδρομο/καταδρομικό «Μετζητιέ» (Mecidiye) και 5-8 αντιτορπιλικά και άλλα ελαφρά σκάφη.

Ο Ελληνικός στόλος στράφηκε αρχικά προς τα αριστερά για να προσεγγίσει τον τουρκικό και στη συνέχεια δεξιά για να αποφύγει χειρισμούς του τουρκικού στόλου. Ώρα 11:35 ο τουρκικός στόλος άρχισε να βάλει με τα πυροβόλα του εναντίον των ελληνικών πλοίων από απόσταση 8.400 μέτρων. Ο ελληνικός απάντησε αμέσως. Το πυροβολικό του Ελληνικού στόλου βάλει με καταιγιστικά πυρά εναντίον των τουρκικών πλοίων. Ώρα 11:55 στο Barbarossa διακρίνονται πυρκαϊές και το «Μεσουδιέ» που πλήγηκε από τα θωρηκτά «Ψαρά» και «Ύδρα», εξέρχεται από τη γραμμή με καπνούς πυρκαϊάς.

Το θωρηκτό Barbarossa έχει πληγεί και πάλι σοβαρά. Μία "γουρούνα" (οβίδα 270 χιλιοστών) έπληξε τον ιστό του, καταρρίπτοντας την ιστορική σημαία του Χαριεντίν Βαρβαρόσα, γεγονός που καταρράκωσε το ηθικό των Τούρκων. Ο τουρκικός στόλος που βρισκόταν σε μια τέτοια δυσχερή κατάσταση στρέφει αριστερά με κατεύθυνση τα Δαρδανέλια, οπότε ο ναύαρχος Κουντουριώτης διατάσσει τον Ελληνικό στόλο να στραφεί προς καταδίωξη του εχθρού, που έπλεε προς τα στενά με μεγάλη αταξία. To Αβέρωφ με ταχύτητα 20 μιλίων καταδιώκει τον τουρκικό στόλο, τα πυροβόλα του στρέφονται κατά του θωρηκτού «Τουργούτ» που βρίσκεται στην ουρά του τουρκικού στόλου. Το πλήττει καίρια. Το «Τουργούτ» αρχίζει να γέρνει. Έτσι ο τουρκικός στόλος, ηττημένος κατέφυγε στα Δαρδανέλια.

Ο Ελληνικός στόλος είχε έναν και μοναδικό τραυματία και ασήμαντες ζημιές στο κατάστρωμα του «Αβέρωφ». Αντίθετα ο τουρκικός στόλος είχε πολλούς νεκρούς και τραυματίες και πολλές ζημιές στα πλοία του, στο πυροβολικό και τον εξοπλισμό του. Και κατά τη ναυμαχία αυτή αποδείχθηκε η ηθική υπεροχή του Αρχηγού του Επιτελείου, των Πληρωμάτων και η δεξιότητα των χειρισμών του «Αβέρωφ» με Κυβερνήτη και Αρχιεπιστολέα του στόλου τον πλοίαρχο Σοφοκλή Δούσμανη, καθώς επίσης η μεγάλη ταχύτητα του πλοίου και η αποτελεσματικότητα των πυροβόλων του Αβέρωφ.

Η απόσυρση του οθωμανικού στόλου στα στενά των Δαρδανελλίων επιβεβαιώθηκε από τον Ανθυποπλοίαρχο Μιχαήλ Μουτούση και το Σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη στις 24 Ιανουαρίου 1913, οι οποίοι σε μια αποστολή της ναυτικής αεροπορίας, με υδροπλάνο τύπου Μωρίς Φαρμάν εντόπισαν τον εχθρικό στόλο στη ναυτική βάση Nagara. Κατά τη διάρκεια της πτήσης τους σχεδίασαν ένα ακριβές διάγραμμα των θέσεων του οθωμανικού στόλου, εναντίον του οποίου έριξαν τέσσερις βόμβες. Οι Μουτούσης και Μωραϊτίνης διένησαν μία διαδρομή πάνω από 180 χιλιόμετρα, διάρκειας 2 ωρών και 20 λεπτών για να ολοκληρώσουν την αποστολή τους, η οποία αναφέρθηκε ευρέως τόσο στον Ελληνικό όσο και στο Διεθνή Τύπο.

Το αποτέλεσμα του αγώνα συνετέλεσε στο μέγιστο βαθμό ώστε η Ελλάδα να μπει στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο δύο χρόνια αργότερα, στο πλευρό των συμμάχων όπου ο τότε Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος μετά την έκβαση του πολέμου πέτυχε έναν τεράστιο διπλωματικό και πολιτικό θρίαμβο και δημιούργησε μια Ελλάδα που μόνο τα όνειρα των ποιητών του έθνους μπορούσαν να συλλάβουν, μέχρι να εμφανιστεί ξανά ο πατροπαράδοτος εχθρός της χώρας, ο διχασμός.

Το στρατηγικό αποτέλεσμα της ναυμαχίας ήταν ο Τουρκικός στόλος να μην επιχειρήσει ξανά έξω από τα Δαρδανέλλια κατά τη διάρκεια των ετών που ακολούθησαν, αφήνοντας την κυριαρχία του Αιγαίου στην Ελληνικό στόλο.

Η αμφιλεγόμενη ιστορία του Λι Τσινγκ Γουέν που ανατρέπει κάθε ανθρώπινο νόμο

Όταν τον προσέλαβαν το 1749 σε επαρχιακό στρατό της Κίνας ως γυμναστή της προσωπικής φρουράς του πολεμάρχου, ο Γουέν διένυε ήδη το 72ο έτος της ηλικίας του.

Και δεν ήταν ακόμα παρά παιδί φυσικά.

Όταν έκλεισε τα μάτια του στις 6 Μαΐου 1933, ζούσε πια με την 24η σύζυγό του, μια γυναίκα 60 ετών, και είχε μέχρι τότε πάνω από 200 απογόνους που απλώνονταν ακόμα και σε έντεκα γενιές.

Άλλες πάλι πηγές είναι πιο φειδωλές, μιλώντας απλώς για 180 απογόνους και μόλις 14 συζύγους! Ο ίδιος έλεγε πως γεννήθηκε το 1736, τα μητρώα της γέννησής του έστελναν ωστόσο την ημερομηνία πολύ πιο πίσω και συγκεκριμένα στα 1677.

Μέσα στους δύο αυτούς αιώνες ζωής, ο βοτανολόγος Γουέν καλλιεργούσε τα μαγικά του μαντζούνια, ασχολιόταν με τις πολεμικές τέχνες και ήταν εξπέρ στην ισορροπία σώματος και μυαλού.

Αυτή είναι βέβαια η επίσημη εκδοχή της ιστορίας του που αντιστρατεύεται ωστόσο καθετί ανθρώπινο. Η μεγαλύτερη επιβεβαιωμένη ηλικία που έχει φτάσει ποτέ άνθρωπος ήταν αυτά τα 122 χρόνια και 164 μέρες μιας Γαλλίδας, γι’ αυτό και οι γεροντολόγοι δεν δέχονται με τίποτα ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Τα ληξιαρχεία εξάλλου της αυτοκρατορικής Κίνας δεν ήταν ακριβώς τα πιο αξιόπιστα μητρώα του κόσμου, την ίδια ώρα που πολλά περίεργα αφορούν στην ημερομηνία της γέννησής του. Κι ενώ εύκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παραμύθι μια τέτοια ιστορία και να περάσει στο χρονοντούλαπο του μύθου, υπάρχουν μια σειρά από γεγονότα που καλούν σε προσεκτικότερη εξέταση της ζωής και της μακροζωίας του Λι Τσινγκ Γουέν.

Κατά πρώτο, έχουμε τις τρεις συγχαρητήριες επιστολές της αυτοκρατορικής διοίκησης για τα 100ά, τα 150ά και τα 200ά του γενέθλια. Τα τρία γράμματα ανακαλύφθηκαν το 1928 από έναν κινέζο κοσμήτορα πανεπιστημίου και δημοσιεύτηκαν μέχρι και σε μεγάλα και σοβαρά δυτικά έντυπα, όπως οι «New York Times» και το περιοδικό «Time».

Μυστηριώδης, παράξενος και γεμάτος θρύλος, όπως ακριβώς και η αυτοκρατορική Κίνα που τον υποβάσταξε, ο Λι Τσινγκ Γουέν μοιάζει να έχει βγει από την επικράτεια της μυθολογίας, έτσι όπως τα ελλιπή ληξιαρχικά στοιχεία και η υπεράνθρωπη μακροβιότητά του υποδεικνύουν.

Όσο για τον ίδιο, εξομολογούνταν ατάραχος το μυστικό της μακροζωίας του στον κινέζο στρατηγό που τόσο ήθελε να το μάθει: «Κράτα την καρδιά σου ήρεμη, αναπαύσου σαν χελώνα, περπάτα ζωηρά σαν περιστέρι και κοιμήσου σαν σκυλί»…

Πρώτα χρόνια

Ο Λι Τσινγκ Γουέν (ή Γιουν) έλεγε πως γεννήθηκε το 1736 σε μια επαρχία της Κίνας κατά τη Δυναστεία των Τσινγκ (Δυναστεία Μαντσού), της τελευταίας αυτοκρατορικής περιόδου της Κίνας δηλαδή (1644-1912).

Ξέρουμε ότι ο Γουέν πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της μακραίωνης ζωής του στα ορεινά της επαρχίας του, όπου καλλιεργούσε τα δικά του βότανα, γκότζι μπέρι και άγριο τζίνσενγκ συγκεκριμένα. Με τα οποία τρεφόταν εξάλλου σχεδόν αποκλειστικά, βρέχοντας το λαρύγγι του με κρασί από ρύζι. Στα μέρη του όλοι αναγνώριζαν τη μόρφωση και την καλλιέργειά του.

Ήταν εξάλλου πολυταξιδεμένος, έχοντας οργώσει ήδη από τα 10 του χρόνια (πλάι σε τρεις μεγαλύτερους εμπόρους) το Θιβέτ, το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη, τη Μαντζουρία αλλά και όλη την κινεζική επικράτεια, μαζεύοντας βότανα για το μποστάνι του. Αυτό έκανε για τα πρώτα εκατό χρόνια της ζωής του(!), πριν καταλαγιάσει τελικά στο αγρόκτημά του και προμηθεύεται τώρα τους σπόρους από περιπλανώμενους εμπόρους…

Ο θρύλος του Λι Τσινγκ Γουέν

Στα 72 του (1749) μετακόμισε σε άλλη επαρχία, ώστε να ενταχθεί στον επαρχιακό στρατό τοπικού πολεμάρχου ως εκπαιδευτής πολεμικών τεχνών αλλά και σύμβουλος στρατηγικής. Έτσι περνούσε τώρα τη ζωή του, γινόμενος κάποια στιγμή θρύλος για τα χρόνια που είχε ζήσει.

Το 1927 τον κάλεσε κοντά του ο στρατηγός του Εθνικού Επαναστατικού Στρατού, Γιανγκ Σεν, στην επαρχία Σετσουάν της νοτιοδυτικής Κίνας, θέλοντας να αντικρίσει με τα μάτια του τον υπεραιωνόβιο βοτανολόγο και καθηγητή πολεμικών τεχνών. Η μοναδική φωτογραφία του Γουέν απαθανατίστηκε αυτή ακριβώς την εποχή (1927).

Σειρά είχε μετά ο θρυλικός πολέμαρχος Γου Πεϊφού (που κατέκτησε και βασίλεψε στο Πεκίνο μεταξύ 1917-1924), ο οποίος τον προσκάλεσε στην οικία του στο Πεκίνο για να μάθει το θεϊκό μυστικό της μακροζωίας του, παίρνοντας την αινιγματική απάντηση που προαναφέραμε. Η περίοδος που πέρασε ο Γουέν στο Πεκίνο χαιρετίστηκε μάλιστα ως μεγάλο γεγονός, με τον ίδιο να διδάσκει στο πανεπιστήμιο και να μπαίνει ακόμα και στο στόμα του μεγάλου δασκάλου του διαλογισμού Γιν Σι Ζι.

Αν έμαθε ο Πεϊφού κάτι άλλο στις ιδιωτικές συζητήσεις του με τον Γουέν, αυτό δεν το ξέρουμε, ξέρουμε όμως ότι ο άνθρωπος που λέγεται πως έζησε πάνω από 250 χρόνια πέθανε λίγο αργότερα, στις 6 Μαΐου 1933 συγκεκριμένα, στην επαρχία Σετσουάν της Δημοκρατίας της Κίνας πια. Τον έκλαψε η 24η σύζυγός του και οι πάνω από 200 (ή 180, κατά άλλη εκδοχή) απόγονοι που είχε εντωμεταξύ αποκτήσει.

Ήταν μετά τον θάνατό του που ο στρατηγός Γιανγκ Σεν έγραψε μια εκτενή βιογραφία για τον Γουέν («Το πραγματικό χρονικό του 250 ετών καλότυχου άντρα»), στην οποία μας παραθέτει και μια μικρή περιγραφή για τον καλοσυνάτο παππού της Κίνας: «Έχει καλή όραση και γρήγορο διασκελισμό. Ο Λι έχει ύψος πάνω από 2 μέτρα, έχει μακριά νύχια και κοκκινωπή επιδερμίδα». Ανεξάρτητες πηγές επιβεβαιώνουν πως πράγματι είχε ένα νύχι σε ένα του δάχτυλο πάνω από 15 εκατοστά.

Ο Σεν παρέθεσε μερικές ακόμα βιογραφικές πληροφορίες για τον μυστηριώδη βοτανολόγο, λέγοντάς μας πως αποσύρθηκε από τα στρατιωτικά του καθήκοντα σε ηλικία 78 ετών (αυτός τοποθετεί την έναρξη της καριέρας του ως εκπαιδευτή πολεμικών τεχνών στα 51 χρόνια της ζωής του), έχοντας πάρει μέρος στη Μάχη του Κίτρινου Ποταμού.

Ο στρατηγός μάς λέει πως επέστρεψε κατόπιν στο μάζεμα βοτάνων από βουνά και κοιλάδες. Και μας λέει επίσης πως ήταν εξαιτίας της στρατιωτικής του καριέρας που έλαβε τη συγχαρητήρια επιστολή της αυτοκρατορικής κυβέρνησης στα εκατό του χρόνια. Το ίδιο συνέβη και στα γενέθλια των 150 και των 200 του ετών.

Ο κοσμήτορας του Τμήματος Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Μινκούο, Γου Τσουνγκ-Σιεν, ανακάλυψε το 1928 τις αυτοκρατορικές ευχές, που επιβεβαίωναν τους ισχυρισμούς του στρατηγού Σεν. Η επίσημη ημερομηνία της γέννησής του πήγαινε τώρα ακόμα παλιότερα και συγκεκριμένα το 1677, μιας και η αυτοκρατορική κυβέρνηση τον συνέχαιρε το 1827 για τα 150ά του γενέθλια (και το 1877 για τα 200ά του).

Όπως είπαμε, η ανακάλυψη των επιστολών έπαιξε στις μεγαλύτερες κινεζικές εφημερίδες και απασχόλησε ιδιαίτερα και το δυτικό ημισφαίριο, που μιλούσε πια για τον πραγματικό Μαθουσάλα της Κίνας. Η εμβρόντητη Δύση θα ανακάλυπτε το 1933, αμέσως μετά τον θάνατο του Γουέν, ένα βιβλίο που κυκλοφορούσε στην Κίνα ήδη από το 1908 για τα μυστικά της αθανασίας του Λι.

Ένας άλλος στρατηγός και κοντοχωριανός του Γουέν έγραψε το 1920 για τον υπεραιωνόβιο παππού που δεν έλεγε να γεράσει εμφανισιακά και η αναφορά του έφτασε μέχρι και σε ακαδημαϊκή δημοσίευση του Πανεπιστήμιου της Ναντσίνγκ. Κι ενώ η Δύση τον αγνοούσε παντελώς, στην Κίνα η περίπτωσή του είχε προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση.

Ακόμα και ο κατοπινός πρόεδρος της Κίνας (1928-1948), Τσιανγκ Καϊσέκ, διοικητής τότε του στρατηγού Γιανγκ Σεν, ζήτησε να τον γνωρίσει, καλώντας τον να επισκεφτεί τη Ναντσίνγκ. Όταν όμως οι απεσταλμένοι του στρατηγού έφτασαν στο χωριό του Γουέν, έμαθαν πως είχε εντωμεταξύ πεθάνει. Από φυσικά αίτια, έσπευσαν να σημειώσουν οι συγγενείς του.

Απεσταλμένος των «New York Times» αναζήτησε τα ίχνη του μετά τον θάνατό του και συνομίλησε με πολλούς συγχωριανούς του. Οι ηλικιωμένοι του είπαν πως τον Λι τον ήξεραν ακόμα και οι παππούδες τους, οι οποίοι ήταν παιδιά ακόμα όταν ο Γουέν ήταν ήδη ηλικιωμένος.

Παρά ταύτα, οι ειδικοί της γεροντολογίας αρνούνται να αποδεχθούν ένα τέτοιο ενδεχόμενο που ανατρέπει κάθε ανθρώπινο όριο. Παραθέτουν ως εξήγηση τα πλημμελή μητρώα που κρατούνταν άλλοτε και τα συχνά λάθη των ληξιαρχείων. Γηριατρική εξάλλου έρευνα έχει υποδείξει ότι η συχνότητα των λάθος ηλικιών αυξάνεται όσο αυξάνονται τα χρόνια της φερόμενης ζωής: το 65% των ανθρώπων που έχουν ισχυριστεί ότι είναι μεταξύ 110-111 ετών ήταν λάθος, κάτι που σκαρφαλώνει στο 98% των ανθρώπων που δήλωσαν ηλικία στα 115 χρόνια. Το ποσοστό μάλιστα του λάθους για ηλικίες 120 και πλέον ετών αγγίζει το 100%!

Ο Λι Τσινγκ Γουέν μπορεί να έζησε 197 ή 256 χρόνια στην Κίνα, για τη Δύση πάντως κάτι τέτοιο παραμένει -στατιστικά και φυσιολογικά- αδύνατο…

Πηγή: newsbeast.gr

Ότι οι επίγονοι του Μ.Αλεξάνδρου έφτασαν (και αυτοί) στην Κίνα και εξάπλωσαν την Ελληνική επιρροήστην αχανή χώρα αναφέρει η Λι Σιουζέν (Li Xiuzhen), αρχαιολόγος στο Μουσείο του Μαυσωλείου του Αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ, με μεγάλη εμπειρία στις ανασκαφές πεδίου, όπως η έρευνα στη θέση όπου βρέθηκαν οι πήλινοι στρατιώτες του 221 π. Χ.

«Πριν από δέκα χρόνια δεν πίστευα στην εκδοχή της δυτικής επιρροής. Τα τελευταία χρόνια, όμως, γίνονται έντονες συζητήσεις σχετικά με τις επαφές Δύσης και Ανατολής όσον αφορά στις πήλινες μορφές του Τσιν και η δική μου μελέτη έχει αρχίσει να επικεντρώνεται στο θέμα αυτό.

Χρειάζεται περισσότερη έρευνα ως προς την αναζήτηση αδιάσειστων στοιχείων για την τεκμηρίωση μιας τέτοιας επαφής, όπως η εύρεση ελληνικών ονομάτων ή ανθρώπινων σκελετών», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πρόκειται για την εποχή της ακμής των Ελληνιστικών Βασιλείων της Ανατολής. Να υπενθυνίσουμε ότι, όταν διαλύθηκε η αχανής αυτοκρατορία του Μ. Αλεξάνδρου, αν και στην Ιστορία διδασκόμαστε κατά κύριο λόγω την διάσπαση στα βασίλεια της Μακεδόνίας, των Πτολεμαίων στην Αίγυπτο και των Σελευκιδών στην Μέση Ανατολή υπήρχαν και άλλα πανίσχυρα ελληνιστικά βασίλεια στην Ανατολή όπως το Ελληνοβακτριανό βασίλειο και το Ελληνοινδικό βασίλειο που αποτελούσε συνέχεια του πρώτου με πρωτεύουσα την Γανδάρα. Κράτησε, δε, από τον 2ο ως το 1ο αιώνα π.Χ. και ήταν το κέντρο του Ελληοβουδισμού.

Όπως φαίνεται σαφέστατα από τον χάρτη έφτανε μέχρι την Κίνα και είναι σίγουρο ότι είχε επαφές με τους σινικούς πληθυσμούς.

«Η πιθανότητα μιας τέτοιας επαφής με απασχόλησε σε πρόσφατη ομιλία μου, όπου εστίασα κυρίως στον παραδοσιακό πολιτισμό και στην κινέζικη τέχνη.

Στην κινέζικη παράδοση, οι άνθρωποι παρήγαγαν μικρά πήλινα αγαλματίδια ως υποκατάστατα της ανθρώπινης θυσίας, ωστόσο οι πήλινοι στρατιώτες, οι ακροβάτες και τα χάλκινα αγάλματα της περιόδου Τσιν (221-206 π. Χ.) είναι μοναδικά, συγκρινόμενα τόσο με τις προηγούμενες όσο και με τις μεταγενέστερες πήλινες μινιατούρες που χαρακτηρίζουν την κινεζική τέχνη» συμπληρώνει.

Η ίδια, σε πρόσφατη δημοσίευσή της στο περιοδικό «Journal of Anthropological Archaeology», υποστήριξε ότι οι ντόπιοι αγγειοπλάστες που έφτιαξαν τις πήλινες μορφές είχαν τη τάση να χαράζουν σε αυτά τα ονόματά τους.

Ως σήμερα, όμως, δεν έχουν βρεθεί χαραγμένα ονόματα Ελλήνων ή άλλων Δυτικών στους πήλινους στρατιώτες. Τι συμπέρασμα μπορεί να συναχθεί από αυτή την παρατήρηση;

«Οι πήλινοι στρατιώτες του Τσιν και οι ακροβάτες (τα αγάλματα που συνόδευαν τον Πρώτο Αυτοκράτορα, Τσιν Σι Χουάνγκ, στη μετά θάνατο ζωή του) εμφανίστηκαν στην Κίνα ξαφνικά, σε ένα πλαίσιο που σχετίζεται με τη στρατιωτική κατάκτηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ανατολή και την Ελληνιστική Περίοδο που ακολούθησε.

Επίσης, σύμφωνα με ιστορικά έγγραφα, ο πρώτος Αυτοκράτορας του Τσιν συνάντησε τους "γίγαντες"στα δυτικά σύνορα πολύ σύντομα μετά την ενοποίηση της Κίνας. Αν και δεν έχουν βρεθεί ελληνικά ονόματα, ο ρεαλισμός και η λεπτομέρεια των μυών στους πήλινους στρατιώτες και ακροβάτες προκαλούν υπόνοιες επαφής» σημειώνει η Li Xiuzhen.

Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π. Χ., κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου, μέρος της Ασίας διατήρησε επαφή και εμπορικές σχέσεις με τη Δύση.

Το βασίλειο του Τσιν στα δυτικά ήταν το μεγαλύτερο από τα επτά βασίλεια της σημερινής Κεντρικής και Ανατολικής Κίνας κι αυτό που κατέκτησε και ενοποίησε τα υπόλοιπα βασίλεια, οδηγώντας στην ενοποίηση της Κίνας το 221 π. Χ. Την ίδια χρονολογία ο Τσιν Σι Χουάνγκ, αφού ενοποίησε τη χώρα, αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας, ο Πρώτος Αυτοκράτορας της Κίνας.

Ο Πήλινος Στρατός βρίσκεται στο μαυσωλείο του, στα ανατολικά της πόλης Χσιάν. Το συγκρότημα του τύμβου του Τσιν Σι Χουάνγκ έχει έκταση περίπου 56 τ. χ., από τα οποία έχει ανασκαφτεί μόνο ένα μικρό τμήμα.

Ο λάκκος με τα χιλιάδες πήλινα αγάλματα, σε ανθρώπινο μέγεθος, ανακαλύφθηκε τυχαία το 1974 όταν Κινέζοι αγρότες προσπάθησαν να ανοίξουν πηγάδι στην περιοχή τους, ο δε λάκκος με τους ακροβάτες το 1999. Οι έρευνες συνεχίζονται.

Ο Στρατός από τερακότα (ή πήλινος στρατός) βρίσκεται στο μαυσωλείο του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ (Qin Shi Huang), στα ανατολικά της πόλης Σιάν, στην Κίνα. Ο Τσιν Σι Χουάνγκ αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας το 221 π.Χ. αφού καταφέρε να υποτάξει έξι αντιμαχόμενα κράτη και να ενώσει την Κίνα.

Το 1974 κάποιοι Κινέζοι αγρότες προσπάθησαν να ανοίξουν ένα πηγάδι στην περιοχή με αποτέλεσμα να βρουν ορισμένες από τις πήλινες φιγούρες. Στη συνέχεια οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα λάκκο μήκους 230 μέτρων με 11 διαδρόμους και τουλάχιστον 6.000 αγάλματα στρατιωτών του πεζικού από τερακότα.

Δίπλα βρέθηκε ένας δεύτερος λάκκος με τοξότες, από τους οποίους άλλοι ήταν σε όρθια στάση και άλλοι γονατιστοί, και ιππείς με τα άλογα τους και αρματηλάτες μαζί με ορισμένους πεζούς και ένας τρίτος λάκκος με 68 φιγούρες που ίσως αποτελούσαν το αρχηγείο του στρατού.

Επίσης βρέθηκε και ένας ακόμη αλλά άδειος, ίσως επειδή κάποια εξέγερση δεν επέτρεψε την αποπεράτωσή του. Και οι τέσσερις λάκκοι έχουν γύρω στα εφτά μέτρα βάθος και βρίσκονται περίπου ενάμισι χιλιόμετρο ανατολικά του τάφου του αυτοκράτορα. Συνολικά οι πήλινοι στρατιώτες είναι περίπου 8.000. Υπάρχουν επίσης 130 πήλινα άρματα με 520 άλογα και 150 άλογα ιππικού.

Οι πήλινες φιγούρες δεν έχουν όλες το ίδιο ύψος. Άλλες είναι γύρω στο 1 μέτρο και 80 εκατοστά και άλλες, κυρίως αυτές που απεικονίζουν υψηλόβαθμους αξιωματικούς, φτάνουν και το 1 μέτρο και 95 εκατοστά. Για την κατασκευή των προσώπων των στρατιωτών πρέπει να χρησιμοποιήθηκαν ως μοντέλα πραγματικοί στρατιώτες, καθώς ο Τσιν Σι Χουάνγκ είχε απαιτήσει κανένα από τα πρόσωπα των στρατιωτών να μην μοιάζει με άλλο.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Sima Qian (145-90 π.Χ.), η κατασκευή του μαυσωλείου, για την ολοκλήρωση του οποίου εργάστηκαν 700,000 άνθρωποι, ξεκίνησε το 246 π.Χ., όταν ο αυτοκράτορας Τσιν Σι Χουανγκ ήταν 13 ετών.

Aυτό που ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι ο Μ.Αλέξανδρος είχε ως στόχο να επαναλάβει την μυθική εκστρατεία του Διονύσου και να φτάσει στην Ινδία και στην Κίνα όπως είχε φτάσει και αυτός σύμφωνα με την ελληνική Μυθολογία.

Για όσους ήξεραν από ελληνική Μυθολογία και την πανάρχαι εκστρτεία του Διονύσου στην Κίνα που έχει καταγραφεί στα «Διονυσιακά» του Νόννου δεν εκπλήσσεται τώρα από την υποτιθέμενη αποκαλυψη του BBC ότι ο περιβόητος πήλινος στρατός στην σινική επικράτεια φτιάχτηκε από Έλληνες.

Μια ακόμα απόδειξη ότι η πανάρχαια εκστρατεία του Διονύσου στην Κίνα ήταν γεγονός ίσως είναι η διάσημη μούμια της Λουλάν, αφού πρόκειται για μια Καυκασια γυναίκα που προέρχεται από μια εποχή στην οποία απλά δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στη σημερινή Κίνα, τουλάχιστον με βάση τις ανακρίβειες που μας διδάσκουν στα σχολεία.

Η εκστρατεία του Δινύσου σε Κίνα και Ινδία, αναφέρεται στα "Διονυσιακά"του Νόννου, και μάλλιστα υπάρχει στην Κίνα η επαρχία Γιουνάν που σημαίνει "Ιωνία"όπου καλλιεργούνται αμπέλια και παράγεται κρασί! Σημειώνεται ότι ο Διόνυσος ήταν ο θεός του κρασιού.

Η Λουλάν πέθανε πριν απο 3.800 χρόνια κατά τη διάρκεια ενός εμπορικού ταξιδιού, στον θρυλικό «Δρόμο του Μεταξιού», αλλά αυτό έγινε γνωστό μόλις το 1980. Δρόμος του μεταξιού ονομάζεται η διαδρομή που ακολουθούσαν οι έμποροι και οι εισαγωγείς αγαθών μεταξύ Ευρώπης και Κίνας.

Η ξηρότητα του κλίματος και τα αλατούχα εδάφη διατήρησαν την Λουλάν και τις άλλες μούμιες σε άριστη κατάσταση. Η μούμια ονομάστηκε «η ωραία κοιμωμένη«, επειδή τα έντονα χαρακτηριστικά του προσώπου της διατηρήθηκαν ακόμα και μετά θάνατον.

Δυστυχώς η περιοχή Tarim που βρέθηκαν οι μούμιες είναι πολιτικά ασταθής και γι΄αυτό η ανακάλυψη τους θεωρήθηκε ως αιτία αποσταθεροποίησης και υποκίνησης ταραχών.

Οι ντόπιοι ονομάζονται Ουϊγούροι, μοιάζουν περισσότερο με Ευρωπαίους παρά με Ασιάτες και ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι της Λουλάν. Μάλιστα λένε ότι η μούμια είναι μια ισχυρή απόδειξη ότι οι ίδιοι κατοικούσαν στην περιοχή πριν από τους Κινέζους.

Kαι που να «σκάσει» και το άλλο μέρος της εκστρατείας του Διονύσου που ήταν η Ινδία!

Οι θαυμαστοί «Γιαβάνας» (Ίωνες) περιγράφονται στα ινδικά έπη ως συμμετέχοντες σε ένα είδος αρχαίου παγκόσμιου πόλεμομυ όπου χρηιμοποιήθηκαν όπλα που είχαν ανυπολόγιστη ισχύ.

Στη Μαχαμπαράτα , το Ινδικό έπος, πολλοί ερευνητές ανακαλύπτουν περιγραφές που θυμίζουν σύγχρονα πολεμικά μέσα , άρματα μάχης, πυραύλους και ατομικές βόμβες. Υπάρχει περιγραφή που παραπέμπει σε ατομική έκρηξη.

«Η καταστροφή ήρθε από μια λάμψη που έμοιαζε να έχει όλη τη δύναμη του σύμπαντος κι ύστερα υψώθηκε σε μια στήλη καπνού και φωτιάς τόσο μεγάλη που έλαμπε σαν 10000 ήλιοι μαζί. Ήταν ένα γιγαντιαίος άγγελος θανάτου που μετέτρεψε σε μια στιγμή σε στάχτες μια ολόκληρη φυλή.

Τα κορμιά κάηκαν σε βαθμό που έγιναν αγνώριστα. Τα μαλλιά και τα νύχια έπεσαν, τα κεραμικά έσπασαν και τα πουλιά έγιναν άσπρα» .

Αυτό θα μπορούσε να είναι ότι έπαθαν οι κάτοικοι στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα.

Να επιστρέψουμε στο ζήτημα της Κίνας. Η Κίνα διαθέτει μια νότι επαρχία της που αναφέρεται ως «Γιουνάν» (ναι καλά καταλάβατε Ιωνία).

Εκεί και μόνο εκεί οι κάτοικοι καλιεργούν αμπέλια. Ναι πάλι καλά καταλάβατε ήταν το σήμα κατατεθέν του Διονύσου. Κάποιος τους το έμαθε από τα αρχαία χρόνια.

Για πολλούς ακόμα και οι χοροί των κατοίκων έχουν κάποια συγγένεια με τους αρχαίους ελληνικούς, αυτό δεν είμαστε σε θέση να το κρίνουμε απλα΄το αναφέρουμε.

Πάντως ο χορός των ανδρών στην επαρχία Γιουνάν θυμίζει λιγάκι «Πυρίχειο»

Πηγή: pronews.gr

Σίγουρα θα έχετε δει, ειδικά σε ταινίες, ότι οι σύλλογοι φοιτητών, οι επονομαζόμενες αδελφότητες στην Αμερική έχουν ονόματα με Ελληνικούς χαρακτήρες.

Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί συμβαίνει αυτό; Πως προέκυψε αυτή η παράδοση; Συμβολίζει κάτι; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά…

Τι είναι οι αδελφότητες;

Οι αδελφότητες έχουν μακρά ιστορία στα αμερικανικά κολέγια και πανεπιστήμια. Στην ουσία είναι κοινωνικές οργανώσεις κυρίως για προπτυχιακούς φοιτητές. Αντίστοιχες οργανώσεις υπάρχουν σε όλο τον κόσμο, ωστόσο έχουν διαφορετική δομή από χώρα σε χώρα.

Οι αδελφότητες χωρίζονται ανάλογα με το φύλο των μελών τους σε αδελφότητες αγοριών και κοριτσιών. Οι αγγλικοί όροι είναι fraterinty και sorority, από τις λατινικές λέξης frater και soror που σημαίνουν αδελφός και αδελφή αντίστοιχα.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι αδελφοτήτων με πιο γνωστές τις ακαδημαϊκές, τις κοινωνικές, τις πολιτικές, τις θρησκευτικές και τις καλλιτεχνικές αδελφότητες.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι πρώτες αδελφότητες εμφανίστηκαν στα κολέγια γύρω στα 1770, αλλά δεν είχαν πάρει τη μορφή που έχουν σήμερα μέχρι το 1820. Οι πρώτες αυτές οργανώσεις ήταν έντονα επηρεασμένες από τα πρότυπα της μασονίας.

Η παλαιότερη αμερικανική αδελφότητα είναι η ΧΦ που ιδρύθηκε το 1824 στο Princeton College. Ακολούθησε η ΚΑ που ιδρύθηκε το 1825, η ΣΦ το 1827 και η ΔΦ την ίδια χρονιά, όλες στο Union College.

Η κυριότερη διαφορά μεταξύ των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών οργανώσεων είναι ότι οι αμερικανικές κοινωνίες φοιτητών σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν μύηση των μελών, χρήση συμβόλων, οργανωτική δομή ή ακόμη και κτιριακές εγκαταστάσεις για τη σίτιση και τη στέγαση των μελών τους.

Γιατί οι αδελφότητες έχουν ελληνικά γράμματα στο όνομα τους;
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα ονόματα των αδελφοτήτων αποτελούνται από δύο ή τρία ελληνικά γράμματα. Για το λόγο αυτό λέγονται και Greek letter organizations.

Η πρώτη αδελφότητα με ελληνικά γράμματα στο όνομα της ήταν η ΦΒΚ, που ιδρύθηκε το 1776 στο Πανεπιστήμιο Willliam and Mary.

Πως προέκυψαν όμως τα Ελληνικά γράμματα;

Στην ουσία είναι ένα είδος μυστικού κώδικα. Για την ακρίβεια πρόκειται για τα αρχικά μιας ελληνικής φράσης που χρησιμοποιείται ως σύνθημα της κάθε αδελφότητας.

Τις περισσότερες φορές η φράση αυτή είναι μυστική και τη γνωρίζουν μόνο τα μυημένα μέλη της αδελφότητας.

Για παράδειγμα το όνομα της αδελφότητας ΦΒΚ προέρχεται από τη φράση «Φιλοσοφία Βίου Κυβερνήτης», δηλαδή η φιλοσοφία είναι ο οδηγός της ζωής.

Άλλες φορές πάλι, τα γράμματα δεν είναι κατ’ ανάγκη τα αρχικά μιας φράσης. Για παράδειγμα στην αδελφότητα ΑΩΧ τα δύο πρώτα γράμματα υποδεικνύουν ότι είναι η αρχή και το τέλος ενώ το Χ χρησιμοποιείται ως το συνδετικό «και» καθώς μοιάζει με το σύμβολο + πλαγιαστό.

Σε κάθε περίπτωση οι αδελφότητες είναι έντονα επηρεασμένες από την αρχαιοελληνική κουλτούρα και παιδεία.

Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τα Ελληνικά γράμματα στα ονόματα τους, αλλά και από την συχνή χρήση της λέξης greek (Greek community, Greek system κλπ), ενώ πολλές φορές τα μέλη των αδελφοτήτων ονομάζονται και Greeks.

Πηγή: pronews.gr

Τη «λίστα του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης», έναν οδυνηρό κατάλογο όλων των παιδιών ηλικίας μέχρι 16 ετών που μαρτύρησαν στα στρατόπεδα εξόντωσης των ναζί και υπολογίζονται σε περίπου 12.000, συντάσσει με βάση έρευνα που πραγματοποιεί εδώ και πολλά χρόνια η οικονομολόγος και δικηγόρος, συνταξιούχος πανεπιστημιακός, Στέλλα Σαλέμ από τη Θεσσαλονίκη.

Το πρώτο μέρος του καταλόγου, που αφορά συνολικά 4.500 παιδιά, από νεογέννητα μέχρι 4 ετών, θα το παρουσιάσει σε επιστημονικό συνέδριο το οποίο θα γίνει 8-12 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Δημογραφικές και κοινωνικές εξελίξεις στο πλαίσιο της εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης».

Το μέρος αυτό της έρευνας μαζί με όλα τα ονόματα των παιδιών θα κυκλοφορήσει σύντομα σε έναν τόμο με τίτλο «Τα χαμένα παιδιά της Θεσσαλονίκης», τον οποίο προλογίζει ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης, ενώ ολοκληρώνεται ο δεύτερος τόμος που αφορά παιδιά ηλικίας 6-16 ετών τα οποία οδηγήθηκαν με τους γονείς τους στα κρεματόρια του Αουσβιτς και του Μπίρκεναου και έχασαν τη ζωή τους στους θαλάμους αερίων.

Συγκλονιστικά στοιχεία

«Εκτιμώ ότι συνολικά 12.000 παιδιά έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη το 1943 στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος και ελάχιστα γύρισαν πίσω, ίσως 25, ενώ περίπου 100 παιδιά επιβίωσαν επειδή είχαν κρυφτεί σε σπίτια μέσα στην πόλη ή πρόλαβαν και έφυγαν», αφηγείται στο «Εθνος» η κυρία Σαλέμ, η οποία εδώ και χρόνια περνά όλα τα πρωινά της στο Ληξιαρχείο της Θεσσαλονίκης και αναζητά μέσα στους ογκώδεις καταλόγους ονόματα, πατρώνυμα, ημερομηνίες γέννησης...
Κατόπιν συνεχίζει την έρευνά της σε ιστορικά αρχεία εντός και εκτός Ελλάδας και ντοκουμέντα διεθνών οργανισμών προκειμένου να βρει πόσα από τα παιδιά που επέζησαν επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη.

Οταν ήταν μικρή, η κυρία Σαλέμ άκουγε από τον πατέρα της, Ιωσήφ, φρικιαστικές ιστορίες από το Αουσβιτς. Ο ίδιος ήταν από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη το 1945 και μέχρι το 1995, οπότε πέθανε, έβλεπε σοκαρισμένος τον αριθμό 124503 που είχε χαραγμένο στο χέρι.

«Οι φωνές των παιδιών, ανάμεικτες με τον τρόμο στα μάτια τους, στοίχειωναν το ταξίδι με τους άθλιους συρμούς που είχαν αναχωρήσει από τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης για τα στρατόπεδα εξόντωσης. Σκεφτόμουν για πολλά χρόνια: «Ποια ήταν αυτά τα παιδιά; Γιατί δεν είχαν καταγραφεί»; Στις λίστες των θυμάτων δεν υπήρχαν και ουδείς μπορούσε να μου πει πόσα ήταν. Υπάρχουν πολλά κενά, όσα παιδιά ήταν κάτω των 5 ετών δεν καταγράφονταν πριν από την αναχώρηση του τρένου και δεν φορούσαν το κίτρινο αστέρι, ενώ ανάμεσα στους ενηλίκους ήταν και πολλές έγκυες γυναίκες, όπως και νεογέννητα», αναφέρει.

Από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1943 συνολικά 19 τρένα αναχώρησαν από τη Θεσσαλονίκη προς τα στρατόπεδα εξόντωσης με πάνω από 46.000 Εβραίους κάθε ηλικίας. Τα 18 από αυτά κατέληξαν στο Αουσβιτς...

Κάθε όνομα που έγραφε στον κατάλογο της φρίκης, έκρυβε πίσω του μία πονεμένη ιστορία και έναν μαρτυρικό θάνατο. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 16 χρόνων δεν είχαν καμία δυνατότητα επιβίωσης, δεν μπορούσαν να πάνε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή καταναγκαστικής εργασίας και οδηγούνταν σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή τους στους θαλάμους αερίων όπου άφηναν την τελευταία τους πνοή.

Τα πολύ μικρά παιδιά δεν αποχωρίζονταν από τις μητέρες τους, οι οποίες τα είχαν συνέχεια μαζί τους, ενώ φρικιαστικές και απάνθρωπες είναι οι ιστορίες για βρέφη που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα. Οι σπαρακτικές κραυγές των μητέρων έσκιζαν τον αέρα και όσοι επέζησαν θυμούνταν σκηνές βγαλμένες από αρχαία τραγωδία, με τις νεαρές γυναίκες να σκίζουν τα ρούχα τους και να ουρλιάζουν.

Εικόνες φρίκης

«Ηταν γενικά φρικτή η εμπειρία, για όλους. Οι μέρες ήταν ατέλειωτες, τις νύχτες σκίαζε ο τρόμος και τα βογκητά μικρών και μεγάλων. Δεν χωρά ανθρώπου νους το τι συνέβαινε στα στρατόπεδα εξόντωσης, αλλά οπωσδήποτε οι εικόνες των σκελετωμένων παιδιών ή των μωρών που τα άρπαζαν από τις μητέρες τους για τα κρεματόρια είναι απείρως πιο σοκαριστικές», επισημαίνει η κυρία Σαλέμ. Σύμφωνα με την έρευνά της, κάποια από τα παιδιά που επέζησαν ήταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν-Μπλέζεν της Κάτω Σαξωνίας στη Γερμανία, εκεί όπου μαρτύρησε και η Αννα Φρανκ.

Οσα παιδιά ήταν κάτω των 5 ετών δεν καταγράφονταν πριν από την αναχώρηση του τρένου και δεν φορούσαν το κίτρινο αστέρι, ενώ ανάμεσα στους ενηλίκους ήταν και πολλές έγκυες γυναίκες, καθώς και νεογέννητα

Από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1943 αναχώρησαν συνολικά 19 τρένα από τη Θεσσαλονίκη με πάνω από 46.000 Εβραίους κάθε ηλικίας. Τα 18 από αυτά πήγαν στο Αουσβιτς και στο Μπίρκεναου και ένα στο Μπέργκεν-Μπλέζεν, ενώ μόλις 1.950 άτομα επέστρεψαν - ποσοστό περίπου 4%.

Ο πρώτος συρμός αναχώρησε στις 15 Μαρτίου 1943 και ακολούθησαν οι υπόλοιποι. Σε όλους υπήρχαν οικογένειες με παιδιά, μικρά και λίγο μεγαλύτερα, που ταξίδευαν μέσα σε άθλιες συνθήκες, σε βαγόνια που προορίζονταν για τη μεταφορά ζώων. Ηταν ένα ανθρώπινο κοπάδι έτοιμο να παραδοθεί στη σφαγή... «Τα πολύ μικρά παιδιά οδηγούνταν σχεδόν αμέσως στους θαλάμους αερίων. Δεν μπορούσαν να εργαστούν και επιπλέον αποτελούσαν βάρος για τους ναζί, γιατί οι γονείς τους έπρεπε να τα φροντίζουν και άρα δεν ήταν αποδοτικοί. Είναι ασύλληπτη η θηριωδία που έζησαν αυτά τα παιδιά σε πολύ τρυφερή ηλικία, αλλά και όσα επέζησαν κουβαλούν σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους βαριά ψυχικά τραύματα», αναφέρει η ερευνήτρια.

Η συγκλονιστική έρευνα της κυρίας Σαλέμ αφορά τις «Δημογραφικές εξελίξεις στην εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης μεταξύ των ετών 1913 έως 1943». Μέχρι το 1925 είχαν γίνει 10.890 γεννήσεις, κυρίως όμως επικεντρώνεται στην περίοδο 1926-1943 (τους πρώτους τρεις μήνες), όπου στο ληξιαρχείο δηλώθηκαν 16.130 γεννήσεις.
Ενα ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε είναι ότι στις αρχές του 1943, όταν οι Εβραίοι άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι θα βρεθούν στο στόχαστρο των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής, έγιναν 300 γάμοι. Πίστευαν ότι ίσως θα γλίτωναν από τη θηριωδία των ναζί, ότι εάν εκτοπίζονταν θα πήγαιναν μαζί τα ζευγάρια ή ότι θα είχαν καλύτερη τύχη.

Η έρευνα της κυρίας Σαλέμ συνεχίζεται και θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό ακόμη. Στόχος είναι αυτή η ιδιότυπη ανασύσταση των εβραϊκών οικογενειών της Θεσσαλονίκης και η ανεύρεση δημογραφικών στοιχείων από τα οποία εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα.
Στην ερώτηση εάν όλη αυτή η έρευνα της φέρνει θλίψη, πόνο, οργή ή θυμό απαντά: «Τίποτα απ'όλα αυτά. Μου δίνει δύναμη, με πεισμώνει, είναι ένα κομμάτι της ιστορίας μας, της ιστορίας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και χαίρομαι που μπορώ να συμβάλω στην ανασύστασή της. Διασώζω τα ονόματα 12.000 παιδιών και αυτά παίρνουν πλέον τη θέση τους στην Ιστορία. Μέχρι σήμερα ο κόσμος δεν τα ήξερε». ?

Η ΜΠΟΤΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΡΙΝΑ

Η Ρίνα Μπαρζιλάι-Ρέβαχ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1939. Μαζί με τους γονείς της «φορτώθηκε» σε ένα από τα πρώτα τρένα που αναχώρησαν και έφτασε στο στρατόπεδο Μπέργκεν-Μπλέζεν.

Ηταν μόλις 4 ετών, αλλά θυμάται πολλά πράγματα. Κοιμόταν σε ένα τολ που είχε κουκέτες με τρία κρεβάτια, το ένα πάνω στο άλλο. Η Ρίνα κοιμόταν στο ψηλότερο. Από τον φεγγίτη έβλεπε το στρατόπεδο που είχαν τους άντρες. Καθημερινά παρακολουθούσε ένα κάρο με τέσσερα άλογα, πάνω στο οποίο πετούσαν πτώματα. Συνεχώς πετούσαν πτώματα, σαν να μη σταματούσε ποτέ το στρατόπεδο να βγάζει πτώματα. Ενας αξιωματικός ανέβαινε και με την μπότα του πατούσε με δύναμη τα πτώματα για να... κάτσουν. Και μετά έριχναν κι άλλα κι άλλα... Και το κάρο γέμιζε μέχρι επάνω με πτώματα.

Η Ρίνα δεν έβγαινε από τον θάλαμο. Την πρόσεχε η επίσης μικρή Ρόζι Σαλτιέλ. Δεν ήθελε καν να περπατήσει. Οι γονείς της ανησύχησαν και ρώτησαν τον Θεσσαλονικιό γιατρό Αλλαλούφ τι συμβαίνει. Εκείνος τους αποστόμωσε. «Το παιδί δεν έχει κίνητρο να περπατήσει» τους είπε. Ηταν φανερό ότι είχε υποστεί σοκ. Φοβόταν ότι εάν περπατήσει θα την πετάξουν στο κάρο και ο αξιωματικός θα τη συνθλίψει με την μπότα του. Ο πατέρας τής έφερνε ψωμί, της έδιναν μια μπουκιά και την κρατούσε στο στόμα της, δεν κατάπινε. Στο στρατόπεδο έπαθε εξανθηματικό τύφο, αλλά γλίτωσε. Τον Αύγουστο του 1945 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη μαζί με τους γονείς της. Μέχρι σήμερα ζει στο Πανόραμα, με τις θύμησες να τη στοιχειώνουν ακόμη...

ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ, ethnos.gr

Αυτό τουλάχιστον μαρτυρούν τα άστρα! Αντιπαραβάλλοντας τα στοιχεία περί εκλείψεων στα έπη του Ομήρου και τους αστρονομικούς χάρτες της NASA, Έλληνες ερευνητές κατέληξαν σε ακριβή ημερομηνία για την άλωση της Τροίας.

Στο γνωσιακό DNA των Ελλήνων όλων των εποχών - αλλά και σε εκείνο όλων των Ευρωπαίων - έχει φωλιάσει εδώ και 3.000 χρόνια η «μητέρα όλων των μαχών», η αντιπαράθεση Δύσης και Ανατολής που έλαβε χώρα στα στενά των Δαρδανελίων. Ο Πόλεμος της Τροίας σηματοδότησε την απαρχή της Ιστορίας των Ευρωπαίων και υπήρξε το αρχικό καλούπι όλων των μεταγενέστερων «συγκρούσεων των πολιτισμών», από τις Θερμοπύλες και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας ως την Πτώση της Κωνσταντινούπολης, την Πολιορκία της Βιέννης, τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, τη Μάχη της Καλλίπολης, ή και την... «ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης» που ονειρεύεται σήμερα το Ισλαμικό Χαλιφάτο (ISIS). Αλλά το μέγα ερώτημα ταλάνιζε και ταλανίζει ως σήμερα τους ιστορικούς και τους αρχαιολόγους: Υπήρξε στ'αλήθεια ο Τρωικός Πόλεμος ή ήταν μια μυθολογία που άνθησε κατά τον Αρχαίο Μεσαίωνα χάρη στον ποιητικό οίστρο του Ομήρου;

Τώρα, μια ομοβροντία διεπιστημονικών ανακοινώσεων δίνει την περιζήτητη απάντηση: Υπήρξε ιστορικό γεγονός που έληξε με την πτώση της Τροίας, το θέρος του 1218 π.Χ. Τη μαρτυρία αυτής της τόσο συγκεκριμένης χρονολογίας δεν μας έδωσε κάποια μαρμάρινη επιγραφή ή άλλο εύρημα της αρχαιολογικής σκαπάνης. Μας την έδωσε ο ίδιος ο Ομηρος, εδώ και τρία μιλένια. Χρειάστηκε όμως ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης για να την αποκρυπτογραφήσουμε, με την αρωγή των αστρονομικών χαρτών της NASA. Ας δούμε πώς.

Τα εννιά «παπλώματα» της Τροίας

Αν ρωτήσουμε έναν πολίτη του 20ού αιώνα για το ποια αρχαιολογικά ευρήματα έχουμε από την Τροία θα μας παραπέμψει σίγουρα στον «Θησαυρό του Πριάμου» που ανέσκαψε ο Ερρίκος Σλίμαν, το 1878. Αντιστοίχως, αν ο ερωτώμενος είναι του 21ου αιώνα, μάλλον θα μας αναφέρει τον... Μπραντ Πιτ - αλλά ας μην το σχολιάσουμε. Το θέμα είναι ότι ο «Θησαυρός του Πριάμου» χρονολογήθηκε τελικά γύρω στο 2500 π.Χ., όταν η Τροία ανήκε ακόμη στη θαλασσοκρατορία των Μινωιτών και οι Μυκήνες ήταν... άχτιστες. Βλέπετε, ο βιαστικός κύριος Σλίμαν έσκαψε ένα πηγάδι τόσο βαθύ που έφτασε στο δεύτερο στρώμα της πόλης.

Όπως απέδειξε το 1902 ο κανονικός αρχαιολόγος Βίλχελμ Ντόρπφελντ - και το παραδέχτηκε ο Σλίμαν τη χρονιά που πέθανε - η Τροία έχει τελικά εννιά αρχαιολογικά στρώματα και πολύ περισσότερα υποστρώματα ανάμεσά τους. Από την πιο πρόσφατη ανασκαφή, που ξεκίνησε το 1988 από ομάδα γερμανών και αμερικανών αρχαιολόγων υπό τον Μάνφρεντ Κόρφμαν, γνωρίζουμε ότι το στρώμα «Τροία VIh» είναι εκείνο που - καθ'ημάς - αντιστοιχεί στην επίθεση των 1.187 πλοίων των Αχαιών, με χρονολόγηση γύρω στο 1300 π.Χ. Το ανώτερο αρχαίο στρώμα, το «Τροία VIIa», αντιστοιχεί σε μεταγενέστερη τελική άλωση και ολοκαύτωμα, χρονολογούμενη στο 1190 με 1180 π.Χ. (ίσως αυτή που ο Αινείας έφυγε οριστικά για την κατοπινή Ρώμη).

Τα ερείπια της Τροίας. Ψάχναμε την αλήθεια στα όσα είχε πει ο ποιητής «με τα μάτια στη γη», ενώ εκείνος τα είχε μαρτυρήσει όλα σε όσους «κοιτούσαν τον ουρανό»

Αρχαιολογικά, λοιπόν, είχαμε φτάσει στο «1300 π.Χ. και μετά». Ιστορικά, είχαμε 11 αρχαίες πηγές να χρονολογούν τον Τρωικό Πόλεμο σε διάφορες χρονιές, από το 1514 ως το 1171 π.Χ. Κανένας όμως από τους υπολογισμούς τους δεν βασιζόταν σε κάτι το ιστορικά αδιαμφισβήτητο ή επιστημονικά θεμελιωμένο.       

Η επιφοίτηση των άστρων

Όταν ψάχνεις την αλήθεια σε χρόνια τόσο μακρινά χρειάζεσαι κάποια «σταθερά» στον χρόνο για να την καταστήσεις σημείο αναφοράς. Και ακριβώς μια τέτοια σταθερά μας προσφέρει ο ουρανός, υπό την προϋπόθεση ότι ξέρουμε να τον διαβάζουμε.

Ο πρώτος που βρήκε μια τέτοια σταθερά στα λόγια του Ομήρου ήταν ο Ηράκλειτος εκ Πόντου (1ο αι. μ.Χ.). Πρόσεξε στην περιγραφή του τελευταίου δείπνου των Μνηστήρων, στην Οδύσσεια, ότι «η Αθηνά τους έκανε να ξεκαρδίζονται στα γέλια χωρίς λόγο» και «να βλέπουν στο πιάτο του φαγητού τους αίμα». Κατά τον μάντη Θεοκλύμενο - που είχε φέρει μαζί του από την Πύλο κατά την επιστροφή του στην Ιθάκη ο Τηλέμαχος - αυτό σήμαινε τον επερχόμενο θάνατό τους. Αλλά για τον Ηράκλειτο αυτό σήμαινε ακόμη πιο σίγουρα ότι είχε συμβεί εκείνη την ημέρα έκλειψη ηλίου.

Τη σκυτάλη παρέλαβε από τον πόντιο Ηράκλειτο ο γερμανός αστρονόμος Καρλ Σος (Carl Schoss), το 1926, ο οποίος υπολόγισε ότι στις 16 Απριλίου του 1178 π.Χ. είχε όντως συμβεί ολική ηλιακή έκλειψη ορατή από τα Ιόνια νησιά. Στην ίδια ημερομηνία κατέληξαν το 2008 και οι Μαρτσέλο Μαγκνάσο και Κωνσταντίνος Μπαϊκούσης, του Πανεπιστημίου Ροκφέλερ της Νέας Υόρκης. Όμως, το 2012, στο περιοδικό Mediterranean Archaeology & Archaeometryδημοσιεύθηκε μια νέα εργασία, από ομάδα ερευνητών των πανεπιστημίων Πατρών και Αθηνών υπό τον καθηγητή Γεωφυσικής Σταύρο Παπαμαρινόπουλο, που κατέληγε στην ημερομηνία 30 Οκτωβρίου 1207 π.Χ. ως την αποφράδα για τους Μνηστήρες της Πηνελόπης. Αν γνωρίζετε αγγλικά, είναι πραγματικά απολαυστικό να διαβάσετε σε αυτή την εργασία (www.maajournal.com/Issues/2012/pdf/PAPAMARINOPOULOS.pdf) τις λεπτομέρειες από την ομηρική περιγραφή που οδήγησαν στην αναζήτηση της ολικής έκλειψης όχι σε άνοιξη αλλά σε φθινόπωρο.

Αφού όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε, ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη 10 χρόνια μετά την άλωση της Τροίας, τότε...; Η τεκμηριωμένη απάντηση δόθηκε δύο χρόνια μετά, τον Ιανουάριο του 2014, όταν στο ίδιο περιοδικό δημοσιεύθηκε η νέα εργασία της ελληνικής ομάδας, που χρονοθετούσε πλέον επακριβώς τη λήξη του Τρωικού Πολέμου (www.maajournal.com/Issues/2014/Vol14-1/Full8.pdf).

Η έκλειψη του Πατρόκλου

Αναδιφώντας τους στίχους του Ομήρου στην Ιλιάδα, οι ερευνητές εντόπισαν στην περιγραφή του θανάτου του Πατρόκλου - καταμεσήμερο - περιγραφή ηλιακής έκλειψης, όπως και αναφορά σε εμφάνιση της Αφροδίτης στο τρίτο πρωινό μετά τον θάνατό του. Τα σύγχρονα προγράμματα αστρονομίας που είναι δωρεάν διαθέσιμα μέσω του Διαδικτύου, όπως το Starry Night (http://astronomy.starrynight.com/), επιτρέπουν στον καθένα μας να διαπιστώσει ότι ο πλανήτης Αφροδίτη ήταν ορατός στον νυχτερινό ουρανό της Τροίας της 9ης Ιουνίου 1218 π.Χ., καθόσον ανέτειλε στις 3.12, ενώ ο Ηλιος στις 4.48. Και, ακριβώς τρεις ημέρες πριν, ο σχετικός κατάλογος της NASA Canon of Solar Eclipse Database (xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/5MCSE/xSE_Five_Millennium_Canon.html) μας πληροφορεί ότι είχε σημειωθεί ηλιακή έκλειψη που σκοτείνιασε τον ουρανό της Τροίας κατά 75,2%, από τις 14.10 ως τις 15.45. Για να σιγουρευτούν πως κανένα άλλο «δίδυμο εκλείψεων» δεν υπήρχε που να αντιστοιχεί στη δεκαετή απόσταση θανάτου του Πατρόκλου και θανάτου των Μνηστήρων, οι ερευνητές έψαξαν διεξοδικά όλη τη χρονική περίοδο 1400 - 1130 π.Χ. Το αποτέλεσμα ήταν μηδενικό, οπότε είναι πλέον βέβαιοι πως η Ιστορία θα καταγράψει τον Τρωικό Πόλεμο ως πραγματικό γεγονός, με τις ακόλουθες χρονολογίες διεξαγωγής του:

Οκτώβριος 1227 π.Χ.:Αναχώρηση του Οδυσσέα από την Ιθάκη για την Αυλίδα.

Θέρος 1226 π.Χ.:Έναρξη της πολιορκίας της Τροίας.

Θέρος 1218 π.Χ.:Άλωση της Τροίας.

Οκτώβριος 1207 π.Χ.:Επιστροφή Οδυσσέα και εξόντωση Μνηστήρων.

Τις δύο αυτές πολυσήμαντες εργασίες χρονολόγησης των ομηρικών επών θα παρουσιάσουν οι έλληνες ερευνητές στο διεθνές συνέδριο «Η Αρχαία Ελλάδα και ο Σύγχρονος Κόσμος»που θα διεξαχθεί στην Ολυμπία, στις 28-31 Αυγούστου 2016. Τα ονόματα των ερευνητών της χρονολόγησης της Οδύσσειας και της Ιλιάδας, συνολικά, είναι: Σ. Παπαμαρινόπουλος (καθ. Γεωφυσικής Παν. Πατρών), Π. Πρέκα-Παπαδήμα (επίκ. καθ. Αστροφυσικής Παν. Αθηνών), Ε. Μητροπέτρου, Α. Τσιρώνη, Π. Αντωνόπουλος, Π. Μητρόπετρος και Γ. Σαραντίτης.

Το αίνιγμα της Σφίγγας.

«Τί εστιν ό μίαν έχον φωνήν τετράπουν και δίπουν και τρίπουν γίνεται;»

Αυτό ήταν το αίνιγμα που έβαζε η Σφίγγασε όποιον περνούσε από το δρόμο της. Είναι σαφές από το μύθο. Όποιος δεν απαντά, καταδικάζεται σε θάνατο. Γκρεμίζεται στα τάρταρα της ανυπαρξίας.

Ο καιρός περνά, μα απάντηση δε μπορεί να δώσει κανείς. Πλήθος οι νεκροί που δεν γνώρισαν την αλήθεια. Κάποτε όμως περνά από εκεί κι ο Οιδίποδας, ο αληθινά σοφός.

Ο αληθινά έλλογος.

Η Σφίγγα ακούγεται σαν εσωτερική φωνή του ανθρώπινου είδους. Αναγκάζει τον άνδρα να αναρωτηθεί για το ρόλο και τη πορεία του στο κόσμο. Τον κοιτάζει στα μάτια. Απόλυτα και τρομερά. Του επιβάλλει να γνωρίσει για πρώτη φορά τον εαυτό του. Η απάντηση, για πρώτη φορά δίνεται σωστή. Είναι φυσικά ο ίδιος ο άνθρωπος.

Μέσα από τον Οιδίποδα η ανθρωπότητα για πρώτη φορά συνειδητοποιεί τον ακριβή ρόλο της μέσα σε απέραντους αιώνες ανυπαρξίας. Ενδοσκοπείται. Κοιτάζει από μακριά, μα κι από κοντά τον εαυτό της, δίχως την αποπροσανατολιστική φθοροποιό επίδραση του χρόνου. Καταλαβαίνει ο άνθρωπος επιτέλους.

Είναι προδιαγεγραμμένος ο κύκλος της ζωής του. Τρεις φάσεις υπάρχουν σε αυτό το κύκλο. Γέννηση, ακμή και πτώση. Φάσεις αναπόδραστες, από πριν ορισμένες. Για πρώτη φορά αποτινάσσει από επάνω του το φόβο του θανάτου, εφόσον για πρώτη φορά αποδέχεται το αναπόφευκτο, χωρίς κραυγές και δάκρυα.

Έτσι, μόνος, βλέπει καθαρά, δίχως τους παραμορφωτικούς φακούς του σήμερα του χθες και του αύριο. Έτσι παίρνει απόφαση να ζήσει για πάντα. Να νικήσει στο μεγάλο αγώνα της ύπαρξης. Και ένας είναι ο τρόπος για να μη πεθάνει ποτέ ο άνθρωπος. Να ζήσει γενναία και με πάθος κάθε στιγμή της ζωής, απολαμβάνοντας τους δροσερούς χυμούς του έρωτα και περπατώντας το δρόμο της αρετής, αφήνοντας πίσω του μνημεία και ίχνη ορατά και ψηλαφητά.

«Άνθρωπον λέγεις!» απαντά ενθουσιασμένος ο Οιδίποδας. Η διαπίστωση του αυτή, όπως κάθε μεγάλη ανακάλυψη, φέρει πόνο και γνώση. Και χαρά όμως. Ο άνθρωπος γνωρίζει πια τα όρια του. Τα έχει «ορίσει». Είναι εκεί, μπροστά τους. Τα σέβεται, μα δε τα φοβάται πια. Είναι εκεί για να τα ξεπεράσει! Και η Σφίγγα, σαν άλλος εσωτερικός δαίμονας της ανθρώπινης ψυχής, που δε μπορεί άλλο να πνίγει τους ανθρώπους με το αγωνιώδες του ερωτήματος της, γκρεμίζεται στα βάραθρα του ασυνείδητου μας. Δε χάνεται ποτέ.

Οι αιώνες πέρασαν. Ο γρίφος της Σφίγγας όμως δεν άλλαξε διόλου. Γκρεμισμένη στην άβυσσο, ακόμη εξετάζει τον άνθρωπο, τις στιγμές που αυτός αποφασίζει να την ακούσει. Μοιάζει σαν να μη θυμάται πλέον την απάντηση του Οιδίποδα και τη σημασία της. Είναι γιατί από τη στιγμή που απαντήθηκε ο γρίφος, έπαψε να αποτελεί απορίας άξιον. Έπαψε να τον προβληματίζει. Έπαψε να τον εμπνέει προς το ευ διάγειν.

Το αίνιγμα της μνήμης

Κάποιοι τώρα, μέσα στους αιώνες που ακολούθησαν, θυμούνται τη Σφίγγα και το φρικτό της αίνιγμα. Ανάμεσα στους μεγάλους, μεγάλοι ως άγγελοι τέτοιων μηνυμάτων στέκουν οι QUEEN. We will rock you, ένα κομμάτι που προτρέπει σε ενεργητική, θετική στάση ζωής, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα της.

Αρχίζουμε λοιπόν τη ζωή μας με ενθουσιασμό, χαρά και αφέλεια, αναστατώνοντας τους γύρω μας με τις φωνές μας, χωρίς να νοιαζόμαστε, κι ας έχουμε λάσπη στο πρόσωπο μας, μόλις τώρα πλασμένοι, όχι τέλειοι, μα σίγουρα αγαπητοί.

Αργότερα, νέοι, δυνατοί και ανεξάρτητοι, να διεκδικούμε όσα μας ανήκουν, ατάραχοι με έξαψη και αίμα στο πρόσωπο μας, έτοιμοι για αγώνες, με σημαία τις ιδέες μας.

Καταλήγουμε γέροι, αδύναμοι, πένητες, ταπεινωμένοι, με λάσπη στο πρόσωπο, αυτή τη φορά της απαξίωσης και της λήθης, καταδυναστευμένοι και εντελώς παραγκωνισμένοι από τον νέο άνθρωπο που μας διαδέχεται. Και είναι ντροπή.

Όλα τα παραπάνω, συνιστούν μια αυθεντική φωνή της Σφίγγας. Το μυστήριο αυτή την φορά, είναι να αναγνωρίσει κανείς το αίνιγμα. Η απάντηση του δίνεται αυτούσια, ως παράδειγμα αποφυγής. Για όποιον είναι αρκετά γενναίος και δυνατός να την ανακαλύψει, το αίνιγμα είναι που δίνει κίνητρο, λόγο και στόχο. Δίνει έναν δρόμο για μελέτη θανάτου. Την ανακάλυψη της ζωής μπροστά στα μάτια του, γύρω του και μέσα του.

Επίλογος

Αν υπάρχει μια ελπίδα για τον κόσμο στον οποίο ζούμε, είναι αυτή:

Να γνωρίσει επειγόντως ξανά τον εαυτό του, να αντιληφθεί ποιο είναι πεδίο της ζωής του και να το επαν-ορίσει όπως θέλει αυτός, μέσα στα πλαίσια που του δίνονται. Έτσι, αν και θα πεθάνει, δε θα φοβηθεί ποτέ και ο βίος του θα αποκτήσει αληθινό νόημα.

Έτσι θα ζήσει πραγματικά.

ΤΟ ΑΛΟΓΟ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Μέσα στα κόκκαλα που ανευρέθηκαν μέσα στο μνημείο, υπήρχαν και κάποια από άλογο.

Μέρος από αυτά που ήταν ανθρώπινα ομαδοποιήθηκαν και είναι άγνωστο αν και πόσα άλλα από τα εναπομείναντα, ανήκουν στο άλογο.

Τα κόκκαλα αυτά έπρεπε να προβληματίσουν για την παρουσία τους εκεί.

Θα έπρεπε να σκεφτούν ότι το άλογο θάφτηκε εκεί με τον ηγεμόνα, γιατί έτσι προέβλεπε η παράδοση ή μόνο του, αλλά τότε θα ήταν κάποιο πολύ ιδιαίτερο άλογο.

Άλλη περίπτωση δεν υπήρχε για να υπάρχουν κόκκαλα αλόγου εκεί μέσα.

Προβληματισμός όμως δεν υπήρξε, γιατί αν αυτός υπήρχε γενικότερα εκεί, τότε θα αποφεύγονταν όλες οι αρλουμπολογίες που μας ταλαιπωρούν.

Ο Βουκεφάλας, γιατί αυτό ήταν το διάσημο άλογο του μνημείου, είχε και το άγαλμά του μέσα στο μνημείο.

Αυτό σήμερα βρίσκεται στο Καπιτώλιο μουσείο της Ρώμης (εικόνα).

Δυο ζημιές έχει το άλογο, όπως το παρατηρούμε.

Η ράχη που λείπει και το κομμένο κεφάλι που συγκολλήθηκε.

Η γραμμή της συγκόλλησης είναι ολοφάνερη.

Το γιατί, πως και πότε έγιναν αυτές οι ζημιές, είναι γνωστό σε μένα, αλλά δεν θα μας απασχολήσει εδώ.

Αυτό που έχει σημασία, είναι η ταύτιση του αγάλματος με το Βουκεφάλα της Αμφίπολης.

Η απόδειξη έρχεται από τρις νομισματικούς τύπους της Αμφίπολης, όπου ο Βουκεφάλας απεικονίζεται με τις δυο ζημιές (νόμισμα).

Χωρίς ράχη και με κομμένο κεφάλι, όπως στο άγαλμα.

Ποιος είναι άραγε ο δρόμος που οδηγεί από τον Βουκεφάλα στον Αλέξανδρο;

Γιατί ο Φίλιππος είναι στον εμπροσθότυπο του νομίσματος;

Βασικά ερωτήματα που ανοίγουν λαμπρό πεδίο.

Δύσβατος δρόμος για την ανασκαφική ομάδα, που όπως ξανάπα πρέπει να δηλώσει αναρμόδια.

Αφού λοιπόν ο χώρος δεν έχει μαντείο, δεν έχει τον τάφο προσκύνημα του Φιλίππου, δεν έχει ούτε τον τάφο προσκύνημα του Βουκεφάλα.

Σα δε ντρέπεστε λέω γω.

Του ερευνητή νομισματολόγου Αστέριου Τσίντσιφου, amfipolinews

Η αρχαία υπερτεχνολογίατου ελληνοατλαντικού πολέμου, εφ όσον εξακολουθεί να υπάρχει κρυμμένη σε κάποια σημεία του κόσμου, συνεχίζει να αποτελεί μία τεράστια δύναμη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για δημιουργία, όσο και για καταστροφή. Όποια κράτη λοιπόν κατέχουν στα εδάφη τους αρχαίες υπερτεχνολογίες ΔΕΝ πρέπει σε καμία περίπτωση να τις αφήσουν να πέσουν σε λάθος χέρια. Διότι μία τεχνολογία ικανή να καταποντίσει ηπείρους ολόκληρες, μπορεί να γίνει ένα τρομερό όπλο στα χέρια κάποιων ανθρώπων…

Αν μη τι άλλο, όπως φαίνεται από τα παραπάνω οι ενδείξεις για την ύπαρξη της αρχαίας υπερτεχνολογίας στις στοές κάτω από την Αθήνα, την Ελευσίνα και την Αττική γενικότερα είναι πάρα πολλές για να θεωρηθούν αμελητέες ή έστω μικρής σημασίας. Αυτό είναι κάτι που κάποια στιγμή πρέπει να ερευνηθεί.

Η υποψία όμως αυτή του ότι υπάρχει κάτι αρκετά αξιόλογο κάτω από την Ακρόπολη που σχετίζεται με την αρχαία υπερτεχνολογία, ενισχύεται και από το ότι λέγεται ότι, κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, η Deutsche Wehrmacht προχώρησε σε χαρτογράφηση των υπογείων στοών κάτω από την Ακρόπολη, αλλά σταμάτησε όταν, σε κάποιο σημείο ο δρόμος ήταν φραγμένος με τέτοιο τρόπο ώστε ακόμα και με εκρηκτικά, να μην είναι δυνατόν να τον ανοίξουν χωρίς να καταρρεύσει η στοά. Ερεύνησαν και σε άλλες περιοχές, όπως λόγου χάριν στον Τσούτσουρα στην νότια Κρήτη.

Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο Αδόλφος Χίτλερ δεν ήταν αδιάφορος απέναντι στην αρχαία υπερτεχνολογία.

Πλην τούτου, δεδομένου του ότι οι Γερμανοί των αρχών του 20ου αιώνα μελετούσαν την αρχαία ελληνική γραμματεία, θα ήταν λογικό να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι κάτι πρέπει να κρύβεται κάτω από την Ακρόπολη επειδή θα είχαν διαβάσει, όχι μόνο τα προαναφερόμενα χωρία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, αλλά και το εξής χωρίο του διαλόγου «Κριτίας» του Πλάτωνα:

«πρῶτον μὲν τὸ τῆς ἀκροπόλεως εἶχε τότε οὐχ ὡς τὰ νῦν ἔχει. νῦν μὲν γὰρ μία γενομένη νὺξ ὑγρὰ διαφερόντως γῆς αὐτὴν ψιλὴν περιτήξασα πεποίηκε, σεισμῶν ἅμα καὶ πρὸ τῆς ἐπὶ Δευκαλίωνος φθορᾶς τρίτου πρότερον ὕδατος ἐξαισίου γενομένου: τὸ δὲ πρὶν ἐν ἑτέρῳ χρόνῳ μέγεθος μὲν ἦν πρὸς τὸν ̓Ηριδανὸν καὶ τὸν ̓Ιλισὸν ἀποβεβηκυῖα καὶ περιειληφυῖα ἐντὸς τὴν Πύκνα καὶ τὸν Λυκαβηττὸν ὅρον ἐκ τοῦ καταντικρὺ τῆς Πυκνὸς ἔχουσα, γεώδης δ’ ἦν πᾶσα καὶ πλὴν ὀλίγον ἐπίπεδος ἄνωθεν. ᾠκεῖτο δὲ τὰ μὲν ἔξωθεν, ὑπ’ αὐτὰ τὰ πλάγια αὐτῆς, ὑπὸ τῶν δημιουργῶν καὶ τῶν γεωργῶν ὅσοι πλησίον ἐγεώργουν: τὰ δ’ ἐπάνω τὸ μάχιμον αὐτὸ καθ’ αὑτὸ μόνον γένος περὶ τὸ τῆς ̓Αθηνᾶς ̔Ηφαίστου τε ἱερὸν κατῳκήκειν, οἷον μιᾶς οἰκίας κῆπον ἑνὶ περιβόλῳ προσπεριβεβλημένοι. τὰ γὰρ πρόσβορρα αὐτῆς ᾤκουν οἰκίας κοινὰς καὶ συσσίτια χειμερινὰ κατασκευασάμενοι, καὶ πάντα ὅσα πρέποντ’ ἦν τῇ κοινῇ πολιτείᾳ δι’ οἰκοδομήσεων ὑπάρχειν αὐτῶν καὶ τῶν ἱερῶν, ἄνευ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου–τούτοις γὰρ οὐδὲν οὐδαμόσε προσεχρῶντο, ἀλλὰ τὸ μέσον ὑπερηφανίας καὶ ἀνελευθερίας μεταδιώκοντες κοσμίας ᾠκοδομοῦντο οἰκήσεις, ἐν αἷς αὐτοί τε καὶ ἐκγόνων ἔκγονοι καταγηρῶντες ἄλλοις ὁμοίοις τὰς αὐτὰς ἀεὶ παρεδίδοσαν–τὰ δὲ πρὸς νότου, κήπους καὶ γυμνάσια συσσίτιά τε ἀνέντες οἷα θέρους, κατεχρῶντο ἐπὶ ταῦτα αὐτοῖς. κρήνη δ’ ἦν μία κατὰ τὸν τῆς νῦν ἀκροπόλεως τόπον, ἧς ἀποσβεσθείσης ὑπὸ τῶν σεισμῶν τὰ νῦν νάματα μικρὰ κύκλῳ καταλέλειπται, τοῖς δὲ τότε πᾶσιν παρεῖχεν ἄφθονον ῥεῦμα, εὐκρὰς οὖσα πρὸς χειμῶνά τε καὶ θέρος.» (Κριτίας, 111e–112d)

που μιλά για την Ακρόπολη των Αθηνών, όπως ήταν τον καιρό πριν τον ελληνοατλαντικό πόλεμο, τον οποίο και τοποθετεί εννέα χιλιετηρίδες πριν από την εποχή του, δηλαδή περί τα μέσα της 10ης προ Χριστού χιλιετίας. Σύμφωνα με το χωρίο αυτό του «Κριτία», η Ακρόπολη κάποτε ήταν πολύ μεγαλύτερη σε έκταση, ενώ απλωνόταν από τον Ηριδανό και τον Ιλισό ποταμό μέχρι τον Λυκαβηττό, περιλαμβάνοντας και την Πνύκα. Η πόλη των Αθηνών που πολέμησε εναντίον των Ατλάντων ήταν χτισμένη πάνω στην εκτεταμένη Ακρόπολη. Η Ακρόπολη τέλος πήρε της διαστάσεις που είχε την εποχή του Πλάτωνα εξ αιτίας έντονων βροχοπτώσεων, σεισμών και του τρίτου κατακλυσμού πριν απ’ αυτόν του Δευκαλίωνος.

Το νερό παρέσυρε μαζί του το χώμα που κάποτε περιέβαλλε την Ακρόπολη, αφήνοντας στην θέση του μόνο συμπαγείς βράχους, όπως αυτός της σημερινής Ακροπόλεως. Η εξήγηση αυτή που δίνει ο Πλάτωνας όμως και λογική είναι – εφ όσον το χώμα που υπάρχει σε μια περιοχή όντως μπορεί να παρασυρθεί από το νερό – και εξηγεί τον λόγο της μη ανεύρεσης αρχαιολογικών ευρημάτων από την εποχή εκείνη στην επιφάνεια της γης – λόγω της φυσικής καταστροφής που έκανε το χώμα πάνω στο οποίο ήταν χτισμένα να υποχωρήσει – αλλά και υποστηρίζει την υπόθεση ότι κάτω από την Ακρόπολη υπάρχουν στοιχεία υπερτεχνολογίας, αφού αναφέρεται ότι η περιοχή της Αττικής και η Ακρόπολη ειδικότερα κατοικείτο τον καιρό πριν τον ελληνοατλαντικό πόλεμο, κατά τον οποίο είναι λογικό να υπήρχε – εφ όσον αυτός έγινε – υπερτεχνολογία.

Συλλογιζόμενοι όλα αυτά, μπορούμε ασφαλώς να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η πιθανότητα να υπάρχουν αρχαίες υπερτεχνολογίες κάτω από την Ακρόπολη των Αθηνών είναι μεγάλη, αλλά ακόμα και να μην υπάρχουν πλέον, το ζήτημα πρέπει να ερευνηθεί και να μην θεωρείται ανάξιο σημασίας.

Αυτό βέβαια ισχύει σε όλες τις περιστάσεις, ισχύει όμως ακόμα περισσότερο όταν μία ενδεχόμενη απόφαση του ελληνικού κράτους που σχετίζεται με τον ιερό βράχο της Ακροπόλεως και που μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες πάει να ληφθεί βιαστικά και χωρίς σκέψη από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Οι ιερείς των Ελευσινίων Μυστηρίων, κατά την μύησή τους στα μυστικά των πανάρχαιων μυστηρίων – που φαίνεται εν τέλει να μην είναι άσχετα με την αρχαία υπερτεχνολογία της υπόγειας Αττικής – ορκίζονταν να μην αποκαλύψουν τίποτα και σε κανέναν για τα όσα θα έβλεπαν, θα άκουγαν ή θα μάθαιναν… Αυτό γινόταν γιατί οι ιερείς εύλογα φοβούνταν μην τυχόν και πέσουν τα «όπλα των θεών» σε λάθος χέρια.

Είναι άρα πάρα πολύ σοβαρό θέμα το ποιος μπορεί να έχει πρόσβαση στην αρχαία υπερτεχνολογία και η ευθύνη που προκύπτει από το θέμα αυτό και που κάποτε βάραινε τους ιερείς των αρχαίων θεών, πλέον βαραίνει τα κράτη που κρύβουν στην περιφέρειά τους αρχαίες υπερτεχνολογίας. Ένα από τα κράτη αυτά είναι και η Ελλάδα και η εκάστοτε ελληνική Κυβέρνηση, ανεξαρτήτως της ιδεολογίας ή της πολιτικής της γραμμής δεν πρέπει ούτε να παίζει με αυτά που δεν καταλαβαίνει, ούτε και να αφήνει ακατάλληλους ανθρώπους να το κάνουν.

Στην περίπτωση του συγκεκριμένου ευρήματος, εκείνο που έχει ενθουσιάσει τους αρχαιολόγους είναι ότι το ξίφος βρέθηκε σε άριστη κατάσταση, γυαλιστερό και ακόμη κοφτερό, ενώ βάσει χημικών αναλύσεων στη σύνθεση του σπαθιού βρέθηκε θείο, που αποτρέπει την οξείδωση του.

Δίκοπο, γυαλιστερό και εξαιρετικής μεταλλουργίας μιας άλλης μακρινής πολεμικής εποχής, το εύρημα αναμένεται να δώσει απαντήσεις για τις πολεμικές συγκρούσεις κινεζικών δυναστειών.

Ένα αρχαίο χάλκινο ξίφος, ηλικίας 2.300 ετών, κοφτερό ακόμη και με παραδόξως γυαλιστερή λάμα έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι. Το ξίφος τοποθετείται στην περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών και βρέθηκε στον τάφο Νο 18 της κινεζικής πόλης Xinyang στην Henan. Το Κινεζικό Ινστιτούτο Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων φρόντισε να φιλμογραφήσει αυτό το σημαντικό εύρημα και να επικοινωνήσει τη σπανιότητα του μέσω των social media και κυρίως μέσω της πλατφόρμας Weibo.

Σύμφωνα με αρχαιολόγους και εκτιμητέςτο ξίφος προέρχεται από την περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών της Κίνας, μια εμπόλεμη περίοδο μεταξύ των 6 κυρίαρχων κινεζικών κρατών της δυναστείας Zhou, μία σύγκρουση που εκείνην την εποχή είχε συμπαρασύρει πολλά μικρά κράτη. Όσο για την επαρχία Henan, τότε, με όλες τις πόλεις της μαζί αποτελούσε ένα από τα μικρότερα κρατίδια που ενεπλάκησαν στη σύγκρουση

Το ξίφος που βρέθηκε είναι ένα jian, από τα περίφημα του είδους εκείνης της εποχής, με τις διπλές λάμες και κατασκευασμένα αρχικά από χαλκό, ως δείγμα της κινεζικής μεταλλουργίας του 7ου αιώνα π.Χ. Η εποχή των Εμπόλεμων Κρατών, ούτως ή άλλως θεωρείται μία μεταβατική περίοδος για την τεχνική κατασκευής όπλων και πολεμικών εξαρτημάτων.

Ο κατασκευαστής του συγκεκριμένου αιχμηρού αντικειμένουεκτός από μπρούντζο, χρησιμοποίησε υψηλή περιεκτικότητα χαλκού και ενδεχομένως κάποιου άλλου είδους μετάλλου, προκειμένου να εξασφαλίσει από τη μία την αποτελεσματικότητα του κατά τη διάρκεια της μάχης -να είναι δηλαδή κοφτερό και δίκοπο, χωρίς να στομώνει εύκολα - και από την άλλη να είναι φτιαγμένο από τέτοια μέταλλα, που θα το καθιστούσαν εύκαμπτο. Το ζητούμενο ήταν να μην μπορούσε να σπάσει την κρίσιμη στιγμή της μάχης.

Στην περίπτωση του συγκεκριμένου ευρήματος, εκείνο που έχει ενθουσιάσει τους αρχαιολόγους είναι ότι το ξίφος βρέθηκε σε άριστη κατάσταση, γυαλιστερό και ακόμη κοφτερό, ενώ βάσει χημικών αναλύσεων στη σύνθεση του σπαθιού βρέθηκε θείο, που αποτρέπει την οξείδωση του. Το συγκεκριμένο πολεμικό αντικείμενο θα μελετηθεί διεξοδικά, ενώ ήδη έχει υποστεί εργασίες συντήρησης, καθώς αναμένεται να δώσει απαντήσεις τόσο για την τέχνη κατασκευής παρόμοιων αντικειμένων της εποχής, όσο και για καθαρά ζητήματα που αφορούσαν τους πολέμους μεταξύ κρατών των κινεζικών δυναστειών.

Πέρα από αυτό, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από αρχαιοκάπηλους για τα σπαθιά jian και, όπως τονίζεται ήδη σε κινεζικά sites, ακριβώς επειδή υπήρξαν επιφυλάξεις για την αυθεντικότητα του σπαθιού, οι αρχαιολόγοι θέλουν να είναι πολύ προσεκτικοί στις επιστημονικές διαπιστώσεις τους ειδικά για το συγκεκριμένο εύρημα. Μέσα στο επόμενο διάστημα, το ξίφος αναμένεται να εκτεθεί στο ευρύ κοινό στο Μουσείο της Henan στην πόλη Zhengzhou.

Πηγή: LiFO

Ένας μικρός λαϊκός θησαυρόςέφτασε στα χέρια των συντηρητών του Μουσείου Μπενάκη τον Ιανουάριο του 2015. Πρόκειται για μία ολόγλυπτη γυναικεία φιγούρα σε φυσικό μέγεθος σκαλισμένη στον κορμό ενός πεύκου, που κάποτε κοσμούσε την πλώρη ενός σκάφους - συμβολίζοντας την καλή του τύχη- και αρμένιζε τις θάλασσες, ενώ σήμερα αποτελεί διακοσμητικό γλυπτό ιδιωτικής συλλογής.

Το ακρόπρωρο ταξίδεψε οδικώς αυτή τη φορά στο εργαστήριο συντήρησης του μουσείου, όπου διαπιστώθηκαν οι φθορές του και εντοπίστηκαν οι φροντισμένες ή πρόχειρες επιδιορθώσεις του οι οποίες μαρτυρούν τον κυριολεκτικά πολυκύμαντο βίο της όμορφης κυρίας και το ενδιαφέρον του καραβοκύρη να την διατηρεί αξιόπλοη και όσο γίνεται άφθαρτη στο χρόνο.

Για την συντήρησηκαι αποκατάσταση του έργου απαιτήθηκαν περισσότερες από 1000 ώρες δουλειάς. Το έργο είχε δεχτεί 11 ζωγραφικά στρώματα σε ποικιλία αποχρώσεων ανάλογα με την κυρίαρχη αισθητική της εποχής. Οι τελευταίες τρεις χρωματικές επεμβάσεις (γαλάζιοι, ροζ, χρυσαφί και ασημένιοι τόνοι στα μαλλιά και τη φορεσιά) φαίνεται να έγιναν στο δεύτερο μισό του 20ου αι. ενώ παραμένουν άγνωστοι οι λόγοι της αποκαθήλωσης της όμορφης κυρίας από το σκάφος της. Οι συντηρητές μελέτησαν την στρωματογραφία σε μικροδείγματα, σταθεροποίησαν το ξύλο, αφαίρεσαν με μηχανικό τρόπο τις επιχρωματίσεις με τη βοήθεια μικροσκοπίου σε βάθος μέχρι και 8 επάλληλων στρωμάτων και επανασύνδεσαν τα επιμέρους τμημάτα αφού πρώτα απομάκρυναν τα νεότερα βιομηχανικά καρφιά και σταθεροποίησαν όσα από τα αρχικά είχαν σωθεί.

Οι συντηρητές μελέτησαν την στρωματογραφία σε μικροδείγματα, σταθεροποίησαν το ξύλο και αφαίρεσαν με μηχανικό τρόπο τις επιχρωματίσεις, με τη βοήθεια μικροσκοπίου, σε βάθος μέχρι και 8 επάλληλων στρωμάτων.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησής της εντοπίστηκαν 11 ζωγραφικά στρώματα

Ως προς την αισθητικήαποκατάσταση του γλυπτού έγινε προσπάθεια να είναι συνεπής και σύμφωνη με την αρχική σύλληψη του λαϊκού τεχνίτη για τη νεανική, γυναικεία μορφή, που είναι άλλωστε και η επικρατέστερη στα νεότερα ακρόπρωρα: έντονοι χρωματικοί τόνοι στη φορεσιά (πορτοκαλί, ώχρα, πράσινο, κόκκινο και σκούρο μπλε) ωχρορόδινο δέρμα, τα δυο χέρια κοσμημένα με περικάρπιο, όμορφο πρόσωπο με κυματιστά μαλλιά πιασμένα με κορδέλα, ενώ το χρώμα των ματιών -δυστυχώς- είναι οριστικά χαμένο.

Το χρώμα των ματιών -δυστυχώς- είναι οριστικά χαμένο.

Υπάρχουν περίοδοι στη ζωή του καθενός μαςόπου συγκεκριμένες συνθήκες δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για να ανθίσει μια ηττοπαθής θέαση του κόσμου. Είναι εκείνες οι περίοδοι που το άτομο, υποταγμένο σε κάποια προσωπική ρουτίνα, καταλήγει να αμφισβητεί ακόμα και την ίδια τη γραμμική εξέλιξη του χρόνου και αγανακτεί με την αυθαίρετη διαπίστωση πως η δική του ζωή έχει πάψει να την ακολουθεί, εγκλωβισμένη σε μια άγονη επανάληψη. Ένα παρόμοιο συναίσθημα είχε κυριαρχήσει στην καθημερινότητά μου κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου των σπουδών μου στην Οξφόρδη. Η ψευδαίσθηση της ολοκληρωτικής απουσίας προσωπικής πρωτοβουλίας στον καθορισμό του χρόνου και του είδους των δραστηριοτήτων μου, και η αντικατάστασή της από ένα πρόγραμμα σχεδόν υπερβατικό στην αδιατάρακτη φύση του, με είχαν οδηγήσει στη βεβαιότητα πως αυτή θα ήταν στο εξής η ζωή μου. Ωστόσο, η διάψευση αυτής της προφητείας πλήξης δεν άργησε να έρθει.

Ήταν ένα πρωινό Τετάρτης,της πιο συμβολικής ημέρας της εβδομαδιαίας ρουτίνας μου, αφού κάθε Τετάρτη, στις δέκα ακριβώς, συναντούσα τον επόπτη μου για να συζητήσουμε την εργασία που μου είχε αναθέσει την προηγούμενη Τετάρτη, κι έτσι να κλείσει ο κύκλος που κάθε φορά άρχιζε από το ίδιο ακριβώς σημείο για να καταλήξει και πάλι σε αυτό. Αν θυμάμαι καλά, ήταν προς τα τέλη του δεύτερου τριμήνου, δηλαδή κάπου στις αρχές Μαρτίου.

Είχα φτάσει βρεγμένος ως το κόκαλο, γιατί μόλις είχα βγει από το σπίτι έπιασε βροχή, αλλά, από φόβο μην αργήσω στη συνάντηση, δεν επέστρεψα σπίτι για να πάρω ομπρέλα. Ο επόπτης μου αντί άλλου σχολίου περιορίστηκε σε μερικές συμβουλές για την αποφυγή πιθανού κρυολογήματος και αρχίσαμε να συζητάμε την επιγραφή που είχα μεταγράψει, μεταφράσει και σχολιάσει. Η δουλειά που είχα κάνει τον ικανοποίησε, με την εξαίρεση κάποιων προβλημάτων στην παρουσίαση του γραπτού μου, αλλά καθώς έκρινε πως ήταν μάλλον επουσιώδη, δεν μου την επέστρεψε με την παραίνεση να τα διορθώσω και να του την ξαναδείξω. Αντίθετα, και με μια μάλλον παιγνιώδη διάθεση, μου είπε πως εκείνη τη φορά είχε για μένα «something special». Πριν προλάβω να απαντήσω με κάποιο αμήχανο αστείο, έβγαλε από ένα χάρτινο κουτί αρχειοθέτησης, που ήταν μόνιμα πάνω στο γραφείο του, ένα έκτυπο. Το τύλιξε προσεκτικά σε ρολό και αφού το έβαλε σε έναν κύλινδρο, από εκείνους που χρησιμοποιούν οι αρχιτέκτονες για τα σχέδιά τους, μου το έδωσε λέγοντάς μου χαμογελαστά «ελπίζω να σου αρέσουν τα αινίγματα». Μου εξήγησε πως το έκτυπο αντιστοιχούσε σε μια pierre errante, έναν πλάνητα λίθο. Με άλλα λόγια, η επιγραφή αυτή δεν είχε βρεθεί στον τόπο ανάθεσής της, αλλά είχε ταξιδέψει και ανακαλυφθεί αλλού. Εγώ θα έπρεπε να βρω την αφετηρία αυτού του ταξιδιού, βασιζόμενος στα στοιχεία που μου παρείχε ο λίθος και το κείμενο που έφερε. Λίγο η υπέρμετρη αυτοπεποίθησή μου, λίγο το γεγονός ότι μετά από μήνες δουλειάς με επιγραφές ψηφισμάτων πολιτογράφησης ξένων στρατιωτών μού δινόταν τώρα η ευκαιρία να παραδοθώ στη φαντασίωση μιας ντετεκτιβικής έρευνας, σχεδόν πανηγύρισα – για να μην υπερβάλλω, χαμογέλασα ειλικρινά και όσο πιο πλατιά μπορούσα. Τη χαρά μου δεν μετρίασε ούτε καν η πληροφορία πως η επιγραφή ήταν, φυσικά, ήδη δημοσιευμένη και πως μεγάλοι επιγραφικοί, όπως ο Louis Robert, είχαν καταπιαστεί με αυτήν και είχαν προτείνει θεωρίες για τον τόπο καταγωγής της. Ο επόπτης μου με παρέπεμψε στη σχετική βιβλιογραφία, εγώ τον ευχαρίστησα για το αναπάντεχο δώρο και χωρίσαμε. Μέχρι την Τετάρτη της επόμενης εβδομάδας.

Η άσκησή μου πάνω σε αυτή την επιγραφήέμελλε να γίνει κάτι περισσότερο από μια ευχάριστη ανάμνηση από τα ακαδημαϊκά μου χρόνια. Ήταν μία από τις τρεις τελικές εργασίες μου για το πτυχίο κι εκείνη που ανέβασε τον μέσο όρο του βαθμού μου έτσι ώστε να καταφέρω να εξασφαλίσω υποτροφία για το διδακτορικό μου την επόμενη χρονιά. Αλλά η συνεισφορά της δεν περιορίστηκε εκεί. Μερικά χρόνια αργότερα, την άνοιξη του 2012, διοργανώθηκε στην Αττάλεια της Τουρκίας το 2ο Ελληνοτουρκικό Συμπόσιο Επιγραφικής. Ένας παλιός μου καθηγητής, μέλος της οργανωτικής επιτροπής, με προσκάλεσε να συμμετάσχω ως ομιλητής. Η επιστημονική μου φιλοδοξία παρέμενε ακόμη ισχυρή και μετρούσα ήδη πέντε χρόνια διαμονής στην Αγγλία. Έτσι, από τη μια το κολακευμένο μου εγώ κι από την άλλη η ευκαιρία να βρεθώ σε έναν τόπο όπου ο ήλιος έλαμπε με τον τρόπο που νοσταλγούσα, δεν μου άφησαν περιθώριο για δεύτερες σκέψεις. Ετοίμασα την πρόταση της εισήγησής μου, η οποία θα στηριζόταν στα συμπεράσματα της έρευνάς μου πάνω στον πλάνητα λίθο, και η επιγραφή ταξίδεψε ξανά, αυτήν τη φορά όμως κουβαλώντας κι εμένα μαζί της.

Ένας από τους πρώτους εραστές του Καβάφη ήταν Αιγύπτιος, οι περισσότεροι μελετητές του ποιητή συμφωνούσαν πως η στροφή των έργων του Καβάφη σε θεματικές βασισμένες στην ιστορία της ελληνιστικής περιόδου οφειλόταν στη σχέση του με τον συγκεκριμένο άνδρα.

Η παρουσίασή μου όμως δεν πήγε καθόλου όπως περίμενα.Η προσδοκία μου πως τα σχόλια του έμπειρου και κατηρτισμένου κοινού μου θα με βοηθούσαν να βελτιώσω τα τελικά μου συμπεράσματα και να παραγάγω κάποιο άρθρο άξιο προς δημοσίευση διαψεύστηκε. Μίλησα ακριβώς πριν από το μεσημεριανό διάλειμμα και, ασφαλώς, ξέφυγα από το χρονικό περιθώριο, με αποτέλεσμα στο τέλος να μη δεχθώ ούτε μία ερώτηση ή παρατήρηση. Οι παρευρισκόμενοι προτίμησαν να κινηθούν βιαστικά προς τον μπουφέ έξω από την αίθουσα. Τους ακολούθησα κι εγώ, ελπίζοντας να καλύψω τη γεύση της απογοήτευσης με την πικράδα του τούρκικου τσαγιού. Ερμηνεύοντας κάπως διασταλτικά αυτό που μόλις είχε συμβεί ως δημόσιο εξευτελισμό, είχα αποτραβηχτεί σε μια άκρη του διαδρόμου και κάπνιζα το ένα τσιγάρο μετά το άλλο, απολαμβάνοντας δήθεν ανέμελα το τοπίο έξω από το παράθυρο. Ακόμα και όταν άκουσα βήματα να σταματούν δίπλα μου δεν γύρισα να δω ποιος με είχε πλησιάσει. Ήμουν αποφασισμένος να παίξω τον ρόλο του ρεμβάζοντος λογίου ως το τέλος. Ο άνθρωπος όμως που βρισκόταν δίπλα μου είχε βρεθεί εκεί για να μου μιλήσει κι όχι για να αποφύγει κι εκείνος το πλήθος των υπολοίπων, γιατί, αφού έβηξε λίγο ψεύτικα, μου ζήτησε κάπως νευρικά συγγνώμη για την ενόχληση. Γύρισα λίγο πιο απότομα απ'ό,τι θα επέβαλλε η προσποίησή μου και στο πρόσωπο του υπερήλικα που στεκόταν απέναντί μου αναγνώρισα τον καθηγητή Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Αρκαμσεχίρ, Ασλάν Μπαρίς.

Συστηθήκαμε και τυπικά,αφού μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν μας είχε δοθεί η ευκαιρία να γνωριστούμε προσωπικά, και αμέσως μου είπε πως είχε βρει ιδιαίτερα αξιόλογη την εισήγησή μου και πως, εν γένει, η μεθοδολογία που είχα ακολουθήσει στην έρευνά μου πρόδιδε άνθρωπο με στέρεες βάσεις στην επιστήμη του, αλλά και με τη δυνατότητα να σκέφτεται έξω από στεγανά, ιδιότητα εξαιρετικά χρήσιμη για όποιον θέλει να καταπιαστεί με την επιγραφική. Εκείνη τη στιγμή ένιωσα πως μέσα στην αίθουσα είχα τελικά καταφέρει όχι μόνο να περισώσω την υπόληψή μου, αλλά ίσως και να αποσπάσω μια μικρή νίκη. Βέβαια, συνέχισε, διαφωνούσε με τα τελικά μου συμπεράσματα. Παρόλο που τα επιχειρήματά μου υπέρ της ταύτισης του τόπου καταγωγής του λίθου με την Απολλωνία στον Ρύνδακο συγκροτούσαν μία εξαιρετικά ελκυστική και πειστική υπόθεση, η δική του γνώμη ήταν πως η προέλευση του λίθου θα έπρεπε να αναζητηθεί πολύ νοτιότερα, έξω από τα γεωγραφικά όρια της Μικράς Ασίας. Σ'αυτό το σημείο φάνηκε σαν να κομπιάζει, μάλλον αιφνιδιασμένος από τον κάπως έντονο μορφασμό απορίας μου. Τον παρότρυνα ευγενικά να συνεχίσει. Μου εξήγησε πως καταλάβαινε γιατί αυτά που μου έλεγε μπορεί να μου ακούγονταν εξωφρενικά, μια και η παρουσία στεφανηφόρου ως επωνύμου άρχοντα της πόλης και οι διάσπαρτοι ιωνικοί τύποι στη γλώσσα της επιγραφής συνηγορούσαν με τη θεωρία που είχα αναπτύξει. Ωστόσο, το πέτρωμα του λίθου δεν απαντούσε πουθενά στη Μικρά Ασία και από τις διαστάσεις και το σχήμα του δεν προέκυπτε πως ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου, κάποιου μνημείου για παράδειγμα, ούτως ώστε να δικαιολογείται ίσως η εισαγωγή του συγκεκριμένου πετρώματος για χρήση οικοδομική. Η άποψή μου πως ο λίθος είχε καταλήξει στη Χίο, όπου ανακαλύφθηκε, ως αποβληθέν υλικό έρματος ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση.

Όμως, σε αντίθεση με τη δική μου υπόθεσηότι τον είχε αποθέσει εκεί το πλήρωμα κάποιου γενοβέζικου πλοίου την εποχή που το νησί και το εμπόριο αλουνίτη από τη Μυγδονία βρίσκονταν στα χέρια των Γενουατών, ο καθηγητής Μπαρίς ήταν βέβαιος πως ο λίθος προερχόταν από το αμπάρι ενός από εκείνα τα αιγυπτιώτικα προσφυγικά πλοιάρια που στα τέλη του 1959 βρέθηκαν για κάποιον ανεξήγητο λόγο στη Χίο. Ένευσα συγκαταβατικά, αφού όλα αυτά ταίριαζαν περισσότερο σε τηλεπωλητή βιβλίων που αποκαλύπτει δήθεν απαγορευμένες αλήθειες για την ιστορία της ανθρωπότητας παρά σε καθηγητή πανεπιστημίου. Καταλάβαινα πια πως ο καθηγητής Μπαρίς δεν με είχε πλησιάσει γιατί είχε εκτιμήσει την ομιλία μου αλλά επειδή διαισθάνθηκε σ'εμένα μια αδυναμία που με καθιστούσε τον ιδανικότερο ακροατή του ανοιακού του παραληρήματος. Κάποιο ασαφές καθήκον οίκτου όμως με εμπόδισε να τον διακόψω και να αποχωρήσω, κι έτσι έμεινα υποκρινόμενος ενδιαφέρον. Ως τότε είχε προλάβει να μου πει ότι ο λίθος ήταν συηνίτης, πέτρωμα πυριγενές της οικογένειας των πλουτωνιτών, γεγονός που υποδείκνυε με βεβαιότητα ως τόπο προέλευσής του το λατομείο στο οποίο είχε βρεθεί και ο ημιτελής οβελίσκος της Ελεφαντίνης, τον οποίο, μου τόνισε, δεν έπρεπε να μπερδεύω με τον άλλο, γνωστότερο οβελίσκο του Ασσουάν. Αναφέρθηκε επίσης σε κάποια άγνωστη κοινότητα Ελλήνων στρατιωτών που κατά την αρχαιότητα φρουρούσαν τα νότια σύνορα της Αιγύπτου τα οποία ορίζονταν από τον πρώτο καταρράκτη του Νείλου. Κατά την άποψή του, εκείνοι ήταν που είχαν εκδώσει το ψήφισμα της επιγραφής μου. Σκέφτηκα να τον διακόψω και να εκφράσω τις ενστάσεις μου, αλλά η σύμβαση της ευγένειας με εμπόδισε. Μετανιώνω ακόμη για την ατολμία μου να τον εμποδίσω, γιατί στη συνέχεια είπε κάτι που έμελλε να με σημαδέψει με τρόπο απροσδόκητο. Υποστήριξε πως απόγονοι αυτών των στρατιωτών ήταν οι Αιγυπτιώτες πρόσφυγες που βρέθηκαν στη Χίο, και πως, μολονότι δεν γνώριζε πολλές λεπτομέρειες για τη μετέπειτα πορεία τους, το ελληνικό κράτος φρόντισε να τους περιθάλψει και να τους μετεγκαταστήσει στην Αθήνα. Ομολογώ πως κάπου εκεί σταμάτησα να τον παρακολουθώ κι ευτυχώς, όχι πολύ αργότερα, μας κάλεσαν να ξαναμπούμε στην αίθουσα. Μέχρι την αναχώρησή μου δεν δυσκολεύτηκα καθόλου να αποφύγω τον Ασλάν Μπαρίς.

Περίπου έναν μήνα μετά,ένα από εκείνα τα βράδια που είχα αποφασίσει να τα περάσω μακριά από τη βιβλιοθήκη, συναντηθήκαμε με τον Χόρχε για μια χαλαρή μπίρα. Το κανονικό του όνομα ήταν Γιώργος Λεβέτης, αλλά μια που η Ισπανίδα γκόμενά του τον φώναζε «Χόρχε», το υιοθέτησα κι εγώ. Όπως συνήθως, η κουβέντα άρχισε με την τελετουργική γκρίνια για το πόσο αγχωμένοι ήμασταν με τα διδακτορικά μας –έγραφε κι εκείνος τη διατριβή του με θέμα τον τρόμο ως genre στη νεοελληνική ποίηση των αρχών του 20ού αιώνα– για να καταλήξει σε αστεία περιστατικά από συνέδρια. Ο Χόρχε είχε φυσικό ταλέντο στην αφήγηση και κατάφερνε να παρουσιάζει ως αλλόκοτα ακόμα και τα πιο κοινότοπα επεισόδια. Ήμουν σίγουρος όμως πως τίποτε απ'όσα μου είχε πει εκείνο το βράδυ δεν θα μπορούσε να συγκριθεί με την περίπτωση Ασλάν Μπαρίς. Του τη διηγήθηκα λεπτομερώς, αλλά η αντίδρασή του ήταν πολύ διαφορετική από αυτήν που περίμενα. «Εκτός από μαλάκας είσαι και παντελώς άσχετος. Απορώ πώς βρέθηκες εσύ σε πανεπιστήμιο» μου είπε. «Δεν ξέρω να σου πω για τα υπόλοιπα, αλλά ότι υπήρχε αυτή η ιστορική κοινότητα Αιγυπτιωτών στη νότια Αίγυπτο είναι γνωστό». Δεν ήξερε πολλές λεπτομέρειες για την ιστορία της, παρά μόνο ότι ένας από τους πρώτους εραστές του Καβάφη είχε τέτοια καταγωγή. Μάλιστα, οι περισσότεροι μελετητές του ποιητή συμφωνούσαν πως η στροφή των έργων του Καβάφη σε θεματικές βασισμένες στην ιστορία της ελληνιστικής περιόδου οφειλόταν στη σχέση του με τον συγκεκριμένο άνδρα. Τον ρώτησα αν με κορόιδευε. Ξεφύσηξε δυσανασχετώντας θεατρικά με την άγνοιά μου και μου είπε «καλά, αγόρι μου, δεν έχεις ακούσει για το πρώτο σχεδίασμα του ποιήματος "Ποσειδωνιάται"; Είναι από τα Κρυμμένα. Αυτό που πάει Την γλώσσα την ελληνική οι Ποσειδωνιάται / εξέχασαν τόσους αιώνας ανακατευμένοι / με Τυρρηνούς, και με Λατίνους, κι άλλους ξένους, και λοιπά και λοιπά; Ε, αυτό στην πρώτη του γραφή δεν αναφερόταν στους Ποσειδωνιάτες αλλά στους Αυτομόλους, έτσι τους λέγανε αυτούς, κι αντί για Τυρρηνούς και Λατίνους έλεγε για Χωράσμιους και Αραμαίους. Γενικά, το πλαίσιο δεν αφορούσε την Ιταλία αλλά την Αίγυπτο». «Και τι σχέση έχει με τους πρόσφυγες και τη δική μου επιγραφή;» του λέω. «Αυτό δεν το ξέρω. Εσύ είσαι ο ιστορικός. Απλά σου λέω ότι αυτοί οι άνθρωποι υπήρχαν και όχι μόνο υπήρχαν, απ'ό,τι φαίνεται είχαν και σοβαρή ιστορία για να επηρεαστεί τόσο πολύ ο Καβάφης».

H κοινότητα των Αυτομόλων συγκέντρωνε χαρακτηριστικά τα οποία τη διαχώριζαν από τις υπόλοιπες ελληνικές κοινότητες της Αιγύπτου και το κέντρο κατοίκησής της εντοπιζόταν πέριξ του πρώτου καταρράκτη του Νείλου.

Δεν μπορώ να πω πως το θέμα με απασχόλησε ιδιαίτερα τότε.Μόνο πολύ καιρό μετά, σε μία από εκείνες τις περιόδους που οι σκέψεις για το μάταιο της ακαδημαϊκής δραστηριότητας με είχαν βυθίσει σε διαλυτική απραγία, αποφάσισα να καταπιαστώ και πάλι με την αινιγματική καταγωγή της επιγραφής μου. Ίσως περισσότερο για να μπορέσω να αφουγκραστώ και πάλι, έστω και για μια στιγμή, τις φωνές εκείνες που χρόνια πριν με είχαν καλέσει να ασχοληθώ με την Ιστορία.

Αυτήν τη φορά δεν ξεκίνησα από το κείμενο στον λίθο.Ζήτησα από τον Χόρχε να μου προτείνει ενδεικτικά κάποιες μελέτες για το έργο του Καβάφη, κι ήταν στη μονογραφία «Voix de la rivière: La poésie de Cavafy et la première cascade» του Γάλλου φιλολόγου Jean-Sébastien Masson που βρήκα την αρχή του νήματος. Εκεί γινόταν αναφορά σε μια πληθυσμιακή ομάδα τα μέλη της οποίας κατοικούσαν σε κώμες παρακείμενες του πρώτου καταρράκτη του Νείλου, στην περιοχή του Ασσουάν, και που το αιγυπτιακό κράτος αναγνώριζε ως μέρος της ελληνικής μειονότητας. Σύμφωνα με τον Γάλλο μελετητή όμως, τόσο τα ήθη και τα έθιμά της όσο και η γλώσσα παρέπεμπαν σε μια διαφορετική καταγωγή. Για τη γλώσσα συγκεκριμένα παρατηρούσε πως ενώ δανειζόταν το λεξιλόγιό της σχεδόν εξ ολοκλήρου από την ελληνική και την περσική, στη σύνταξή της ακολουθούσε τους κανόνες των δυτικών σημιτικών διαλέκτων. Διατύπωνε, λοιπόν, τη θεωρία πως η επαφή του Καβάφη με εκείνη τη γλώσσα μέσω του εραστή του που καταγόταν από τη συγκεκριμένη κοινότητα τον σημάδεψε σε τέτοιον βαθμό, που επιχείρησε να γράψει σε αυτήν. Κατά τον Καβάφη, συγκέντρωνε τα χαρακτηριστικά μιας ποιητικής Ursprache, που η πρωτεϊκή της αρχαϊκότητα θα του επέτρεπε να υπερβεί τα όποια εκφραστικά του αδιέξοδα. Διαπιστώνοντας, ωστόσο, την αδυναμία του να την κατακτήσει στο επίπεδο που έκρινε πως ήταν απαραίτητο για να εξυπηρετήσει την ποιητική του φιλοδοξία, αποφάσισε να την παρακάμψει, καταφεύγοντας στη λύση μιας νέας ποιητικής θεματικής. Επέλεξε, δηλαδή, να αντλήσει από το ιστορικό υλικό της ελληνιστικής εποχής, το πνεύμα της οποίας, κατά την άποψή του, «comme cette langue, était le miroir sur lequel la face caléidoscopique du monde pouvait se refléter avec clarté» (μτφρ.: όπως κι εκείνη η γλώσσα, ήταν ο καθρέφτης πάνω στον οποίο αντανακλώνταν με καθαρότητα το καλειδοσκοπικό πρόσωπο του κόσμου).

Το έργο του Masson υπήρξε καθοριστικό για την έρευνά μου,δεδομένου όμως πως το ενδιαφέρον του ήταν καθαρά φιλολογικό και δη επικεντρωμένο στον Καβάφη, δεν μπορούσε να με καλύψει. Για καλή μου τύχη, σε ένα από τα σχόλιά του παρέθετε ορισμένα άρθρα στα οποία μπορούσε να καταφύγει κάποιος που ήθελε να μάθει περισσότερα γι'αυτούς τους «Grecs singuliers». Ανάμεσά τους ξεχώρισα για τον παράξενο τίτλο του το «Erizannian music and its benthophonic origins: Α weird tale from Aswan».

Στο μεγαλύτερο μέρος του το άρθρο μούήταν ακατανόητο, γιατί καταπιανόταν με τα χαρακτηριστικά ενός υποείδους της τζαζ μουσικής και υπεισερχόταν σε λεπτομέρειες που λόγω ελλιπών γνώσεων ήταν αδύνατον να παρακολουθήσω. Λίγο προτού εγκαταλείψω την ανάγνωση απορώντας τι σχέση είχε αυτό το άρθρο με την έρευνά μου, το μάτι μου έπεσε πάνω στη λέξη «Ασσουάν» κάπου στην ενότητα για τη βενθοφωνική μουσική. Έπιασα να διαβάζω πιο προσεκτικά και διαπίστωσα πως στο συγκεκριμένο κομμάτι γινόταν εκτεταμένη μνεία στην κοινότητα των «Αυτομόλων» –το όνομα με το οποίο είχε αποκαλέσει ο Μπαρίς τους «παράξενους Έλληνες» του Masson– και στη μοναδικότητα της μουσικής τους παράδοσης. Για την ακρίβεια, ο συγγραφέας του, καθηγητής μουσικολογίας στο πανεπιστήμιο του Berklee, κάνοντας μια αναδρομή στην ιστορία της βενθοφωνικής μουσικής, εντόπιζε τις απαρχές της στη λειτουργική μουσική των Αυτομόλων. Η μουσική αυτή δεν ήταν συνοδευτική ή μέρος της ιεροπραξίας, όπως για παράδειγμα οι χριστιανικοί ψαλμοί. Αντίθετα, όλη η τελετουργία ταυτιζόταν με το εκάστοτε μουσικό θέμα. Ο Αμερικανός μουσικολόγος υποστήριζε επίσης πως η βενθοφωνική μουσική δεν γνώρισε καμία σημαντική εξέλιξη από την ανακάλυψή της κι έπειτα, με τις μοναδικές καινοτομίες να περιορίζονται στην εκτέλεσή της εκτός θρησκευτικού πλαισίου. Ο λόγος της αποτυχίας εισαγωγής νέων στοιχείων οφειλόταν τόσο στο γεγονός ότι η ερμηνεία των βενθοφωνικών κομματιών ήταν αδύνατη με μη παραδοσιακά όργανα όσο και στο ότι, σε αντίθεση με άλλες θρησκευτικές μουσικές παραδόσεις, η συγκεκριμένη ήταν αδύνατον να συνδυαστεί με τον λόγο. Όσες προσπάθειες έγιναν για την εισαγωγή στίχων σε βενθοφωνικά θέματα κατέληξαν σε τόσο μεγάλη αποτυχία, που το αποτέλεσμά τους περιγραφόταν ως «σωματικά ανυπόφορο». Το άρθρο κατέληγε στο συμπέρασμα πως ακριβώς αυτός ήταν και ο λόγος που το πείραμα της εριζαννικής τζαζ είχε λειτουργήσει. Όσες ηχογραφήσεις είχαν καταφέρει, εντασσόμενες εμβόλιμα σε δίσκους άλλων μουσικών ειδών, να ξεφύγουν την καταστροφή τους από τους άνδρες της Ελληνικής Ασφάλειας, που το 1965 εξαπέλυσαν πογκρόμ εναντίον της μουσικής αυτής και των κύριων αντιπροσώπων της, ήταν άκρως διαφωτιστικές. Οι πρωτεργάτες της εριζαννικής τζαζ, προερχόμενοι από τις τάξεις της πρώτης γενιάς προσφύγων Αυτομόλων, γνώριζαν σε βάθος τους περιορισμούς του βενθοφωνικού μέλους κι έτσι ακολούθησαν στις συνθέσεις τους τούς δρόμους της δυτικής μουσικής παράδοσης, εισάγοντας απλώς στην ορχήστρα κάποια βενθοφωνικά όργανα, όπως για παράδειγμα τον φλόβιο. Όταν πια τα έργα αυτά επανεμφανίστηκαν πρώτα ως κομμάτια επίδειξης δεξιοτεχνίας ανάμεσα στους μουσικούς της πειραματικής σκηνής του Μαίην, κι έπειτα ως αντικείμενα διαλέξεων στις αίθουσες μουσικών πανεπιστημίων της Αμερικής, έθεσαν τους κανόνες και τα όρια του νέου αυτού είδους.

Οι Αυτόμολοι, λοιπόν, ήταν λιποτάκτες όχι μόνο της εβραϊκής θρησκείας αλλά και όλων των υπόλοιπων θρησκειών των λαών που κατοίκησαν τις δίδυμες πόλεις. Όσον αφορά την αποδιδόμενη σε αυτούς ελληνική καταγωγή, μάλλον οφειλόταν στην ιδιότυπη υβριδική γλώσσα που ανέπτυξαν για τη συνεννόησή τους οι διάφορες αυτές εθνότητες υπό τη σκιά της ελληνιστικής κοινής.

Συνειδητοποίησα πως ό,τι είχα διαβάσει μέχρι εκείνη τη στιγμήδεν με είχε βοηθήσει στο ελάχιστο να σχηματίσω μια καλύτερη άποψη για τους Αυτομόλους. Αντίθετα, ήταν σαν να άκουγα τη συνέχεια του μονολόγου του Ασλάν Μπαρίς, ασυνάρτητου και γεμάτου εξωφρενικούς υπαινιγμούς με παραλειπόμενα τόσο σκοτεινά, που καταντούσαν σχεδόν απόκρυφα. Ψέγοντας τον εαυτό μου που στη βιασύνη του να δώσει μια απάντηση στο ερώτημα της ταυτότητας των Αυτομόλων είχε παραβλέψει τη βασικότερη μεθοδολογική αρχή της ιστοριογραφίας, αποφάσισα να καταφύγω στις πηγές.

Από τα μέχρι στιγμής δεδομένατο μόνο πράγμα για το οποίο μπορούσα να είμαι σίγουρος ήταν πως η κοινότητα των Αυτομόλων συγκέντρωνε χαρακτηριστικά τα οποία τη διαχώριζαν από τις υπόλοιπες ελληνικές κοινότητες της Αιγύπτου και πως το κέντρο κατοίκησής της εντοπιζόταν πέριξ του πρώτου καταρράκτη του Νείλου. Με αυτό ως αφετηρία ξεκίνησα να αποδελτιώνω αναφορές αρχαίων συγγραφέων σε ομάδες Ελλήνων που είχαν κάποτε είτε δραστηριοποιηθεί είτε εγκατασταθεί σε εκείνη την περιοχή. Η άκρη του νήματος δεν αποκαλύφθηκε στο σχόλιο κάποιου σκοτεινού Αλεξανδρινού φιλολόγου αλλά σε ένα χωρίο του Ηροδότου, ο οποίος, μιλώντας για τις πηγές του Νείλου και την περιοχή γύρω από τον πρώτο καταρράκτη, ανέφερε: ἐπὶ Ψαμμητίχου βασιλέος φυλακαὶ κατέστασαν ἔν τε Ἐλεφαντίνῃ πόλι πρὸς Αἰθιόπων [...] καὶ γὰρ ἐν Ἐλεφαντίνῃ Πέρσαι καὶ Ἴωνες φρουρέουσι (2.30.3). Η Ελεφαντίνη, το νησί που βάσταζαν πάνω από τα νερά του Νείλου οι ράχες βράχων όμοιων με τα αφρικανικά κτήνη, αναδυόταν στο μέσον του ποταμού λίγο βορειότερα από τον πρώτο καταρράκτη. Η πόλη που φιλοξενούσε, μαζί με εκείνη της Συήνης στη δυτική όχθη, ήταν γνωστές στην αρχαιότητα τόσο ως κέντρα διαμετακομιστικού εμπορίου από την Αιθιοπία προς την Αίγυπτο –και το ανάποδο– όσο και ως συνοριακά φρούρια της τελευταίας. Θυμήθηκα πως κάποτε, ανάμεσα στα graffiti που είχαν χαράξει Έλληνες μισθοφόροι στα αγάλματα του Ραμσή Γ'στο Αμπού Σιμπέλ, είχα συναντήσει και μια επιγραφή με αναθέτη κάποιον Νεσχώρ, Αιγύπτιο «Επιστάτη της Πύλης των Νοτίων Χωρών» την περίοδο της Σαϊτικής Δυναστείας. Σε αυτήν εξιστορούσε πώς κατέπνιξε τη στάση των Ελλήνων, Αραμαίων και Εβραίων στρατιωτών που στάθμευαν στα «δίδυμα οχυρά» της Ελεφαντίνης και της Συήνης. Δεν μπορούσα να εμπιστευτώ τη μνήμη μου και γι'αυτό ανέτρεξα στις σημειώσεις μου για να το επιβεβαιώσω. «Στην άβυσσο του Κνουμ», έλεγε η επιγραφή, «πόντισα τα σώματά τους και με τον ήχο των παφλασμών και τον τριγμό των οστών ανάμεσα στις σιαγόνες των κροκοδείλων έφτιαξα μουσική και έτερψα τον Κύριο γης και υδάτων».

Σίγουρα η ευφάνταστη περιγραφή της εκτέλεσης των στασιαστώνείχε κι αυτή τη δική της αξία, ωστόσο εκείνο που με ενδιέφερε ήταν πως, εκτός από Έλληνες και Πέρσες, τα οχυρά της Συήνης και της Ελεφαντίνης επανδρώνονταν επίσης με Εβραίους και Αραμαίους – κάτι που έως τότε αγνοούσα. Επεκτείνοντας την έρευνά μου, διαπίστωσα πως η παρουσία τους ήταν κατά πολύ παλαιότερη της ελληνοπερσικής φρουράς και είχε τον χαρακτήρα μόνιμης εγκατάστασης, όπως μαρτυρεί η ύπαρξη εβραϊκού ναού του YHWH στην Ελεφαντίνη, και των αραμαϊκών θεών Ναμπού, Μπανίτ, Βεθήλ και Ανάθ στη Συήνη. Μάλιστα, η εβραϊκή κοινότητα της Ελεφαντίνης ήταν τόσο σημαντική, που στον Ησαΐα (49.12-13) χρήζει ξεχωριστής αναφοράς (ἄλλοι δὲ ἐκ νήσου Ἐλεφαντίνης), ενώ το «Ἀραμαῖος ἐκ Συήνης» ως όρος υποδήλωνε τους κατοίκους και των δύο πόλεων, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής. Κινούμενος προς χρόνους πιο γνώριμους, παρατηρούσα τις κοινότητες της Ελεφαντίνης και της Συήνης να ορίζουν την ιστορία της περιοχής με τον ίδιο τρόπο που τα δίδυμα οχυρά τους όριζαν τα νότια σύνορα της Αιγύπτου. Γιατί όταν οι Πέρσες του Καμβύση κατέκτησαν την Αίγυπτο στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ., όχι μόνο σεβάστηκαν αυτές τις στρατιωτικές κοινότητες αλλά διεύρυναν τα προνόμιά τους, ενισχύοντάς τες παράλληλα με πληθυσμούς Περσών, Μήδων, Βαβυλωνίων, Κασπίων και Χωρασμίων. Την ίδια πολιτική ακολούθησαν και οι Μακεδόνες Πτολεμαίοι, οι οποίοι με τη σειρά τους εγκατέστησαν στην περιοχή Καρχηδονίους, όπως αντίστοιχα έκαναν και οι Ρωμαίοι αργότερα με Θράκες, Γαλάτες και Ναβαταίους.

Το υλικό που είχα συγκεντρώσει έπλαθε μια εικόνα τόσο πολυπρισματική,που η λύση στο ερώτημα της ταυτότητας των Αυτομόλων διαθλώνταν σε ένα πλήθος από πιθανές απαντήσεις. Αποφάσισα να εγκαταλείψω την προσπάθεια. Άρχισα να σκέφτομαι πως όλο αυτό δεν είχε πια τίποτα το υγιές. Ήταν μια αρρώστια που μου είχε μεταδώσει ο Ασλάν Μπαρίς και με την οποία είχα προσπαθήσει να αντικαταστήσω την κατάθλιψη που καιρό τώρα με πολιορκούσε. Ηθελημένα είχα αγνοήσει το γεγονός ότι η μανία είναι το άλλο της πρόσωπο. Άρχισα να μαζεύω βιαστικά τις σημειώσεις μου για να τις καταχωνιάσω μαζί με τα υπόλοιπα πράγματα που τόσα χρόνια σώρευα στο δωμάτιό μου. Όπως κάθε εμμονικός με την τάξη όμως, δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό να τις αρχειοθετήσω βάσει συστήματος κι έτσι αναγκαστικά άρχισα να τις διαβάζω και πάλι μία-μία. Τότε ήταν που στο περιθώριο μιας σελίδας εντόπισα ένα σύμβολο που χρησιμοποιούσα στα γραπτά μου για να σημάνω όσα έκρινα ότι έχρηζαν ιδιαίτερης προσοχής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ένα χωρίο από τον Δανιήλ: καὶ δώσω γῆν Αἰγύπτου εἰς ἔρημον καὶ ῥομφαίαν καὶ ἀπώλειαν ἀπὸ Μαγδώλου καὶ Συήνης, γῆς αὐτομόλου ὑπὸ ὀφθαλμὸν Κυρίου (29.10-11). Κατάλαβα τότε τη σημαντική παρανόηση πάνω στην οποία είχα βασίσει την απόπειρα ερμηνείας μου. Στο κεφάλαιο όπου είχα βρει την αναφορά για την ελληνοπερσική φρουρά στην Ελεφαντίνη, ο Ηρόδοτος μιλούσε και για αυτομόλους Αιγύπτιους στρατιώτες που είχαν αφήσει το οχυρό και είχαν καταφύγει στην Αιθιοπία (2.30.1 κ.ε.). Το συγκεκριμένο στοιχείο με είχε κατευθύνει προς την αναζήτηση της ταυτότητας των Αυτομόλων στους στρατιώτες που ανά περιόδους −η ιστορία της Ελεφαντίνης έβριθε από τέτοια περιστατικά– είχαν εγκαταλείψει τα στρατιωτικά τους καθήκοντα ως συνοριοφύλακες και είχαν αποδράσει στους βαλτότοπους της Νουβίας. Ωστόσο, αν ίσχυε κάτι τέτοιο τότε, ήταν πολύ δύσκολο να δικαιολογηθεί η μετέπειτα παρουσία της κοινότητας των Αυτομόλων πολύ βορειότερα, στην περιοχή του Ασσουάν, μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα.

Ο χαρακτηρισμός «αυτόμολος»όμως δεν είχε αποκλειστικά στρατιωτικό σημαινόμενο. Σε ορισμένες περιπτώσεις είχε θρησκευτικό, όπως μαρτυρούσε το απόσπασμα του Δανιήλ.

Άπλωσα ξανά τις σημειώσεις μου κι αυτήν τη φορά τις διάβασα σαν να ήταν η πρώτη.Λεπτομέρειες που είχα παραβλέψει ως μη σχετικές με το θέμα μου άρχισαν να δομούν σιγά-σιγά μια άλλη αφήγηση. Κομβικής σημασίας ήταν η αναφορά στην καταστροφή του εβραϊκού ναού της Ελεφαντίνης εξαιτίας των ραδιουργιών του Αιγύπτιου ιερέα Βιδράνγα, στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ., έπειτα από την οποία οι Αραμαίοι της Συήνης πρότειναν στους Εβραίους να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα στους δικούς τους ναούς. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη διαρκή εισροή νέων πληθυσμών δημιούργησε τις συνθήκες για την ανάδυση μιας νέας συγκρητιστικής θρησκείας που αντλούσε από τις ιερές παραδόσεις όλων των εθνοτήτων που είχαν εγκατασταθεί στις δύο πόλεις. Δεδομένης της θέσης τους στην περιοχή όπου σύμφωνα με τις δοξασίες βρίσκονταν οι πηγές του Νείλου και το βαθύτερο σημείο του ποταμού (Ηροδ. 2.28.1-18), το νέο δόγμα αναγνώριζε ως κορυφαία και μοναδική θεότητα τον Κνουμ, θεό του Νείλου και δημιουργό του κόσμου κατά τους Αιγυπτίους. Υπό την επιρροή της εβραϊκής πίστης αρχικά και της χριστιανικής αργότερα, ο θεός αυτός έπαψε να κατονομάζεται κι απέκτησε χαρακτηριστικά αντίστοιχα με εκείνα του υπερβατικού θεού των βιβλικών θρησκειών. Βιβλικής επιρροής κρίνεται και η παρουσία προφητειών στα θρησκευτικά πιστεύω των Αυτομόλων, με κεντρική ανάμεσά τους τη γνωστή και ως «παραβολή των σκοπών». Σε αυτήν, μια φυλή διαπιστώνει κάποια μέρα ότι ακριβώς απέναντι από τον οικισμό της έχει αρχίσει η ανοικοδόμηση ενός κολοσσιαίου οχυρού. Τα μέλη της γνωρίζουν ότι με την αποπεράτωσή του θα έρθει το τέλος του κόσμου, αλλά δεν κάνουν καμία προσπάθεια να την εμποδίσουν. Αποφασίζουν μόνο από εκείνη τη μέρα κι έπειτα να καταγράφουν το πέρασμα του χρόνου, χρησιμοποιώντας ως μονάδα μέτρησής του τα στάδια οικοδόμησης του οχυρού.

Οι Αυτόμολοι, λοιπόν, ήταν λιποτάκτεςόχι μόνο της εβραϊκής θρησκείας αλλά και όλων των υπόλοιπων θρησκειών των λαών που κατοίκησαν τις δίδυμες πόλεις. Όσον αφορά την αποδιδόμενη σε αυτούς ελληνική καταγωγή, μάλλον οφειλόταν στην ιδιότυπη υβριδική γλώσσα που ανέπτυξαν για τη συνεννόησή τους οι διάφορες αυτές εθνότητες υπό τη σκιά της ελληνιστικής κοινής.

Οι μεταχριστιανικές πηγές σχεδόν σιωπούν για το θέμα των Αυτομόλων.Ελάχιστες αναφορές μόνο διασώζονται διάσπαρτες σε αφορισμούς του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Ευτύχιου και σε βίους Αιγυπτίων αγίων. Μιλούν για μια αίρεση στη νότια Αίγυπτο που αναφέρεται στον θεό ως «θεῷ τῷ ὀφθέντι ἐν τῷ ποταμίῳ βένθει» αντί «τῷ ὀφθέντι ἐν τῷ βάτῳ» και οι ιερείς της τελούν τη θεία λειτουργία κάνοντας χρήση παράξενων μουσικών οργάνων τα οποία δρουν –σύμφωνα με την πίστη τους– ως αγωγοί του θείου λόγου «ἀπὸ τὴν ὑπὸ τοῦ θεοῦ ἐμπλησθεῖσα ἄβυσσον εἰς πᾶσαν κτίσιν, ἥ ὑπὸ ναμάτων ἀρδεύεται και μεταποιείται». Οι μουσουλμάνοι περιηγητές στο σύνολό τους κατατάσσουν τους Αυτομόλους στους ειδωλολάτρες νομάδες της ερήμου και μόλις το 1902 επανεμφανίζονται στην επίσημη έκθεση μελέτης για την κατασκευή του φράγματος στο Ασσουάν από τον Αιγυπτιώτη πολιτικό μηχανικό Αδριανό Δανίνο. Ο τελευταίος κάνει λόγο για την απροκάλυπτη εχθρότητα με την οποία τον αντιμετώπισαν όταν πληροφορήθηκαν τη φύση της εργασίας του.

Ήταν σαφές ότι ο πλάνητας λίθοςμου δεν έφερε το κείμενο κάποιου ψηφίσματος αλλά το επιτάφιο επίγραμμα ενός ολόκληρου λαού. Όταν επί Νάσερ αποφασίστηκε τελικά η κατασκευή του φράγματος, οι Αυτόμολοι κλήθηκαν να επιλέξουν ανάμεσα στη μετεγκατάστασή τους σε κάποια άλλη τοποθεσία και στον αφανισμό. Αφού τροποποίησαν βιαστικά τα ποτάμια πλοιάριά τους, βαθαίνοντας τις καρίνες τους και φορτώνοντας για έρμα λίθους από τη γη τους, διάλεξαν το δεύτερο. Το 1959 ένας στολίσκος ξεκίνησε από τον πρώτο καταρράκτη του Νείλου κι αφού τον διέπλευσε σε όλο του το μήκος, αποχαιρέτησε τον θεό ξανοιγόμενος στη θάλασσα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Πόση αδικία και μεροληψία μπορεί να αντέξει ο άνθρωπος πριν ξεσπάσει και πάρει τον νόμο στα χέρια του;

Και συνεκδοχικά, πόση θυματοποίηση μπορεί να σηκώσει μια κοινωνική ομάδα πριν αποπειραθεί να παλέψει όπως μπορεί;

Η ιστορία των κοινωνικών αναταραχών και πλούσια είναι και περίπλοκη, καθώς τα βίαια ξεσπάσματα μερίδας του λαού καταλήγουν συνήθως σε μαύρα γεγονότα καταστροφής, ολέθρου και πλιάτσικου.

Η παγκόσμια ιστορία δονείται από κοινωνικές αναταραχές και μια βόλτα στις ειδήσεις του πλανήτη αποδεικνύει ότι πάντα υπάρχουν καλοί λόγοι για να ξεσηκωθούν οι μάζες. Κι αν οι περισσότερες αναταραχές καταλήγουν συνήθως σε περιορισμένης έκτασης και προσωρινές συνέπειες, υπάρχουν και άλλες που αλλάζουν το status quo αφήνοντας το χνάρι τους αιώνια…

Η όχι και καλύτερη στιγμή του Ουίνστον Τσόρτσιλ στο Κάρντιφ

Όσο κι αν απέσπασε την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό του λαού για την ηγεσία του κατά τα ταραγμένα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πάντα αμφιλεγόμενος Τσόρτσιλ έζησε μια πολιτική καριέρα που κηλιδώθηκε από πολυάριθμα γεγονότα που επέσυραν την οργή διάφορων κοινωνικών ομάδων. Κι εδώ θα μιλήσουμε για τα έκτροπα του 1910, πολύ πριν αναλάβει δηλαδή ο Τσόρτσιλ το τιμόνι της Αγγλίας το 1940.

Τότε ήταν ένας φέρελπις υπουργός Εσωτερικών που εξουσιοδοτήθηκε από την κυβέρνησή του να χειριστεί το ευαίσθητο θέμα των ταραχών μεταξύ ανθρακωρύχων και αστυνομίας στη Νότια Ουαλία. Οι ανθρακωρύχοι αντιτάσσονταν στη δημιουργία μιας υπερένωσης των ιδιοκτητών ορυχείων που έψαχνε να ελέγξει τις τιμές και να κρατήσει τα μεροκάματα χαμηλά. Παρά τους απεργοσπάστες, οι ανθρακωρύχοι κατάφεραν να κρατήσουν κλειστά τα περισσότερα ορυχεία και στις 7 Νοεμβρίου 1910 είχαν την πρώτη βίαιη συνάντησή τους με την αστυνομία. Το ίδιο μάλιστα βράδυ επικράτησε χάος στο Κάρντιφ με τις συγκρούσεις των δύο πλευρών να είναι σφοδρές και λυσσαλέες.

Η εμπλοκή του Τσόρτσιλ στην υπόθεση μόνο πυροσβεστική δεν θα ήταν: ο υπουργός έστειλε τον στρατό στο κατόπι των διαδηλωτών και επέτρεψε τη χρήση αληθινών σφαιρών στο πλήθος, ξεπηδώντας από την ιστορία ως ο μεγάλος κακός της κυβέρνησης. Αν και μια προσεκτική ματιά στη σχετική αλληλογραφία του αποδεικνύει πια ότι τα πράγματα ίσως να μην ήταν ακριβώς έτσι, καθώς δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι έπεσαν σφαίρες στις πλατείες του Κάρντιφ, την ίδια ώρα που ο Τσόρτσιλ εμφανιζόταν αρκούντως διστακτικός να βγάλει στους δρόμους τον στρατό.

Όπως κι αν έχει, η βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεων ήταν απλώς το κερασάκι στην τούρτα του αγώνα των ανθρακωρύχων: την επόμενη χρονιά, οι απεργίες τους παρέλυσαν τη Βρετανία, καταλήγοντας σε κατεπείγον νομοσχέδιο το 1912 που αναγνώριζε για πρώτη φορά κατώτατο μεροκάματο για όλους τους ανθρακωρύχους…

Οι αφρώδεις ταραχές της γαλλικής Καμπανίας

Την ίδια χρονιά που συνέβαιναν αυτά στην Αγγλία, οι Γάλλοι μάχονταν για κάτι εντελώς διαφορετικό: τα σταφύλια. Σήμερα η σαμπάνια είναι είδος προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, καθώς για να πάρει ένας αφρώδης οίνος την πολυπόθητη ετικέτα της σαμπάνιας οφείλει να παραχθεί από σταφύλια συγκεκριμένων περιοχών της γαλλικής Καμπανίας και να προκύψει έπειτα από επακριβώς καθορισμένη μέθοδο. Το 1910 τα πράγματα ήταν βέβαια εντελώς διαφορετικά, μιας και οι περιορισμοί αυτοί είχαν μόλις εισαχθεί και παρέμεναν λίγο πολύ στη διακριτική ευχέρεια του οινοποιού.

Ήταν όμως και το άλλο: τα μέτρα έκλειναν το μάτι σε συγκεκριμένες επαρχίες της Καμπανίας, παραγνωρίζοντας εντελώς άλλες περιοχές της οινοποιού κομητείας. Προσθέστε εδώ και λίγα χρόνια κακής συγκομιδής και έχετε έτοιμο το σκηνικό της σύγκρουσης! Πολλοί Γάλλοι είχαν καλούς λόγους να είναι εξοργισμένοι με τους κυβερνήτες τους. Οι περισσότεροι καλλιεργητές αμπελώνων δεν έφτιαχναν τη δική τους σαμπάνια, αλλά πουλούσαν αντιθέτως τα σταφύλια τους στους οινοποιούς. Η κακή σοδειά των τελευταίων ετών και η ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση για σαμπάνια έφερε τους οινοποιούς σε αδιέξοδο, καθώς έπρεπε τώρα να αγοράσουν από αλλού σταφύλια με τον κίνδυνο να χάσει το προϊόν τους τον χαρακτηρισμό «σαμπάνια».

Κι έτσι οι οινοποιοί συνεργάστηκαν υπογείως για να κρατήσουν, μεταξύ άλλων, τις τιμές των σταφυλιών χαμηλές, όταν και ξέσπασαν τα πρώτα έκτροπα: τον Ιανουάριο του 1911 οι παραγωγοί αναχαίτισαν την εισαγωγή σταφυλιών από άλλες περιοχές ρίχνοντας τα φορτηγά στο ποτάμι. Μετά όρμησαν σε πολλά οινοποιία και χωριά της Καμπανίας, καθώς από τη μήνη τους δεν γλίτωνε τίποτα. Η γαλλική κυβέρνηση έστειλε χιλιάδες αστυνομικούς να αντιπαρατεθούν με τους εξοργισμένους αγρότες, αν και ήξερε ότι οι οδομαχίες δεν θα έδιναν τέλος στην περιπέτεια. Κι έτσι κάθισαν και ξαναείδαν το νομοσχέδιο πιο νηφάλια, εγκαθιδρύοντας τώρα δικαιότερες «ζώνες σαμπάνιας» και αναπτύσσοντας ένα σύστημα παραγωγής και εμφιάλωσης που θα απέτρεπε μελλοντικές κινητοποιήσεις. Και τα πήγαν μάλιστα τόσο καλά που το εν λόγω σύστημα χρησιμοποιείται ως τα σήμερα.

Όχι ότι έληξαν βέβαια οι ταραχές, καθώς οι ευνοημένοι αρχικά αγρότες συγκεκριμένων περιοχών αγρίεψαν όταν έχασαν τα προνόμιά τους και νέες ταραχές ξέσπασαν τον Απρίλιο. Σύντομα βέβαια θα λάμβανε χώρα το γεγονός που θα έκανε τα εύφλεκτα πνεύματα να καταλαγιάσουν οριστικά: ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος!

Όταν το ιαπωνικό ρύζι δεν φτάνει

Ο Τεραούτσι Μασατάκε ήταν υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Στρατού πριν μεταπηδήσει στην πολιτική και αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού το 1916. Αν και η κυβέρνησή του έμελλε να είναι ιδιαιτέρως βραχύβια, μιας και έπεσε μόλις δύο χρόνια αργότερα εξαιτίας των χειρότερων ταραχών που συγκλόνισαν την πρόσφατη ιαπωνική ιστορία!

Ως παλιός στρατιωτικός επιτελάρχης και πολιτικός μετά, ο Μασατάκε ήταν συνηθισμένος στις βίαιες επιχειρήσεις του ιαπωνικού ιμπεριαλισμού που έψαχνε να αυξήσει τα εδάφη του. Πριν από τον Α’ Παγκόσμιο, είχε επιβλέψει προσωπικά την προσάρτηση της Κορέας και είχε κανονίσει ευνοϊκά δάνεια με κινέζους πολεμάρχους με αντάλλαγμα κινεζικές επαρχίες. Στον Μεγάλο Πόλεμο δε είχε συμμαχήσει με τους Βρετανούς και είχε ξαποστείλει πλοία στον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό καταλαμβάνοντας εχθρικές αποικίες.

Όλο αυτό το παιχνίδι στη διεθνή σκακιέρα είχε βέβαια τις επιπτώσεις στο εσωτερικό της Ιαπωνίας, καθώς ο πληθωρισμός είχε διπλασιάσει τις τιμές του ρυζιού μέσα σε λίγα χρόνια. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση αποθήκευε μαζικά το ρύζι για να το στέλνει στους στρατιώτες που πολεμούσαν στα μέτωπα, καταλήγοντας σε μεγάλα ελλείμματα στην τοπική αγορά. Η πρώτη ειρηνική διαμαρτυρία ξέσπασε σε ψαροχώρι της Ιαπωνίας τον Ιούλιο του 1918 και όταν δεν είχε κανένα αποτέλεσμα, οι ταραχές γενικεύτηκαν και πλέον κρατούσαν μέρες ολόκληρες βγάζοντας στους δρόμους χιλιάδες ανθρώπους.

Μέχρι τον Αύγουστο, τεράστιες διαδηλώσεις δονούσαν τη χώρα απ’ άκρη σ’ άκρη, μόνο που τώρα είχαν κλιμακωθεί σε ολομέτωπες επιθέσεις με τον νόμο. Στην επαρχία της Ναγκόγια και μόνο, το 1/3 του πληθυσμού των 430.000 κατοίκων πήρε μέρος στα επεισόδια, την ίδια στιγμή που ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που μπλέχτηκαν στα γεγονότα άγγιξε τα 10 εκατομμύρια! Πόλεις όπως το Τόκιο και η Οσάκα ρημάχτηκαν από τα βίαια γεγονότα, καθώς πλάι στους παραγωγούς ρυζιού μάχονταν τώρα πολλά ακόμα εργατικά σωματεία και επαγγελματικές ενώσεις. Η κυβέρνηση έπεσε και η κατάσταση εξομαλύνθηκε σταδιακά…

Οι αναταραχές της Τουλούζης

Το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα σηματοδότησε στη Γαλλία μια εποχή σφοδρών θρησκευτικών συγκρούσεων. Μεταξύ 1562-1598, καθολικοί και προτεστάντες επιδόθηκαν με πρωτοφανή αγριότητα σε βιαιοπραγίες μεταξύ τους, ενώ πλάι στις λαϊκές αυτές συγκρούσεις προστέθηκαν και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των αριστοκρατικών οίκων. Και βέβαια πρόδρομος στον ακήρυχτο αυτό εμφύλιο ήταν οι ταραχές της Τουλούζης το 1562, όταν η σπίθα του θρησκευτικού μίσους έγινε πυρκαγιά που διάρκεσε πολλές μέρες και άφησε χιλιάδες νεκρούς.

Παρά το γεγονός ότι η Γαλλία παρέμενε προσδεμένη στο άρμα του καθολικισμού, οι προτεστάντες Ουγενότοι κέρδιζαν διαρκώς έδαφος και επηρεάζονταν διαρκώς από τα κηρύγματα του Καλβίνου. Η καθολική αρχή της Τουλούζης θορυβήθηκε από τον ολοένα και αυξανόμενο αριθμό των γειτονικών πόλεων που έπεφταν σαν ντόμινο στα χέρια των καλβινιστών, την ίδια ώρα που ο πληθυσμός της Τουλούζης μετρούσε πια χιλιάδες διαμαρτυρόμενους.

Πολλά είναι τα γεγονότα που οδήγησαν στην ολομέτωπη σύγκρουση και σίγουρα η σφαγή των Ουγενότων σε άλλες πόλεις έπαιξε τον δικό της ρόλο στα ιερά έκτροπα. Το πρώτο επεισόδιο σημειώθηκε στην κηδεία μιας γυναίκας που προέρχονταν από καθολικό πλαίσιο αλλά είχε σύζυγο προτεστάντη, όταν οι συλληφθέντες της ταραχής δικάστηκαν με βάση τα θρησκευτικά τους πιστεύω: οι καθολικοί έλαβαν χάρη και επέστρεψαν στις εστίες τους και οι προτεστάντες κρεμάστηκαν!

Οι Ουγενότοι εξεγέρθηκαν, αν και το πραξικόπημά τους αναχαιτίστηκε. Οι καθολικοί αναδιπλώθηκαν και χαρακτήριζαν τώρα τους προτεστάντες προδότες. Στις 13 Μαΐου 1562 κατέφτασαν νέες καθολικές δυνάμεις στην Τουλούζη για να απαλλαγούν από τον βραχνά του καλβινισμού. Όσοι δεν δολοφονήθηκαν σαν σκυλιά στους δρόμους, ρίχτηκαν στα μπουντρούμια της φυλακής, πριν γενικευτούν οι ταραχές σε πολλές ακόμα γαλλικές πόλεις. Παρά το γεγονός ότι ο θρησκευτικός πόλεμος στη Γαλλία θα μαινόταν μέχρι τα τέλη του αιώνα, τα βίαια έκτροπα του 1562 κατέληξαν σε μια σύντομη και ιδιαίτερη εύθραυστη ανακωχή το 1563: το Έδικτο της Αμπουάζ τερμάτισε την πρώτη φάση των γαλλικών θρησκευτικών πολέμων χορηγώντας αρκετές ελευθερίες στους Ουγενότους…

Η Ματωμένη Κυριακή της Ρωσίας

Παρά το γεγονός ότι σήμερα διακρίνουμε τέσσερις Ματωμένες Κυριακές στην πρόσφατη Ιστορία και η γνωστότερη είναι ίσως τα αιματοβαμμένα γεγονότα του 1972 στη Βόρεια Ιρλανδία, όταν οι βρετανοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ κατά μιας ειρηνικής πορείας 10.000 ιρλανδών καθολικών, αν ζούσαμε στις αρχές του 20ού αιώνα με τον ίδιο όρο θα κάναμε λόγο για τις αναταραχές που συγκλόνισαν την Αγία Πετρούπολη στις 22 Ιανουαρίου 1905, ως προάγγελος της Οκτωβριανής Επανάστασης που ερχόταν ολοταχώς.

Μετά τη χειραφέτηση των δουλοπάροικων το 1861, γεννήθηκε μια νέα εργατική τάξη για να δουλέψει στις φάμπρικες της ρωσικής εκβιομηχάνισης. Μόνο που οι καπιταλιστές ξέχασαν ότι οι εργάτες τους δεν ήταν πια σκλάβοι, γι’ αυτό και συνέχισαν να δίνουν πενιχρά μεροκάματα κάτω από εξαντλητικά ωράρια και μέσα σε επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Κι έτσι στις 22 Ιανουαρίου προκηρύχτηκε γενική απεργία, κατά την οποία το ειρηνικό πλήθος θα όδευε ως τα Χειμερινά Ανάκτορα του τσάρου Νικολάου Β’ στην Αγία Πετρούπολη για να επιδώσει τα αιτήματά του. Μόνο που στον δρόμο συνάντησαν τον στρατό, ο οποίος άνοιξε αναίτια πυρ κατά των διαδηλωτών σκοτώνοντας μεταξύ 100-4.000 ανθρώπους (αναλόγως την πηγή), μεταξύ των οποίων και ο ηγέτης της πορείας, ιερέας Γκεόργκι Γκαπόν.

Η Ματωμένη Κυριακή πυροδότησε γιγαντιαίες διαδηλώσεις σε κάθε γωνιά της τσαρικής Ρωσίας αλλά και εκτεταμένο αναβρασμό της εργατικής τάξης, καταλήγοντας στη φιλελεύθερη Επανάσταση του 1905. Το πρώτο αυτό επαναστατικό κίνημα έληξε μεν το 1906, σηματοδότησε ωστόσο την αρχή του τέλους της ρωσικής μοναρχίας. Την ίδια στιγμή, νέες πολιτικές καθελκύστηκαν που επέτρεπαν μεγαλύτερες ατομικές ελευθερίες αλλά και δημοκρατικές εκχωρήσεις, καταλήγοντας σε κοινωνικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Ο Νικόλαος Β’ θεωρήθηκε ωστόσο προσωπικά υπεύθυνος για τη σφαγή του 1905 και ο λαός δεν του το συγχώρεσε αυτό, βάζοντας οριστικά τέλος στην τσαρική απολυταρχία το 1917…

Οι εορτές προς τιμή της Θεάς Αθηνάς "πλυντηρία & καλλυντηρία", και η Άγραυλος

Επ’ ευκαιρία του εορτασμού των Θεοφανείων, στο παρόν άρθρο θα κάνω μία μικρή αναφορά στις εορτές των πλυντηρίων & καλλυντηρίων προς τιμή της Θεάς Αθηνάς και του πλυσίματος του ξόανου της  την θάλασσα του Φαλήρου.

Πριν αναφέρω  τις εκδοχές του μύθου της Άγραύλου και των εορτών της Αθηνάς, θα προηγηθεί μία πολύ μικρή αναφορά στην ιστορία της πόλης των Αθηνών. Το αρχικό όνομα της Αθήνας ήταν Ακτή ή Ακτική, και το είχε πάρει από τον πρώτο της βασιλιά, Ακταίο. Το δεύτερο όνομα της Κεκροπία, είχε προέλθει από τον βασιλιά Κέκροπα, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ακταίο, αφού παντρεύτηκε την κόρη του.

Σύμφωνα με τον μύθο, το κάτω μέρος του σώματος του Κέκρωπα ήταν ίδιο με αυτό του δράκοντα. Κατά την διάρκεια των χρόνων της βασιλείας του, η θεά Αθηνά και ο Ποσειδώνας συναγωνίσθηκαν για την προστασία της πόλεως, προσφέροντας δώρα. Ο Κέκρωπας εισήγαγε την λατρεία του Διός και τις προσφορές εδεσμάτων (πελανοί) στις τελετές, αντί για ανθρωποθυσίες. Ο τάφος του στην Ακρόπολη διετηρείτο έως και τον τέταρτο αιώνα π.Χ.

Ο Κέκρωπας είχε τρείς κόρες την Άγραυλο την Έρση και την Πανδρόσο. Για την Άγραυλο υπάρχουν αρκετοί μύθοι, όλοι την συνδέουν με την Θεά Αθηνά και την πόλη των Αθηνών, και ιδιαιτέρως με την προαναφερθήσα εορτή στην εισαγωγή, στην οποία η Ἄγλαυρος, κόρη του Κέκροπα κατείχε κατά πολλά κείμενα σημαντική θέση σε αυτές. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφέρω πως υπάρχουν αντιφατικές πληροφορίες για την Άγραυλο.

Ο λεξικογράφος Φώτιος αναφέρει, ότι τα Καλλυντήρια προήλθαν λόγω του ότι η Άγλαυρος ήταν η πρώτη ιέρεια της Αθηνάς, επιφορτισμένη να πλύνει και να στολίζει το άγαλμα της θεάς και ότι τα Πλυντήρια τελούνταν προς ανάμνηση του γεγονότος, και ότι τα ενδύματα της θεάς έμειναν άπλυτα επί ένα έτος, μετά τον θάνατον της Αγλαύρου. Τα ίδια επαναλαμβάνει και ο Ησύχιος. Το επιβεβαιώνει και ο Ἁρποκρατίων, αναφέροντας την παράδοση, κατά την οποία η Άγλαυρος ταυτίζονταν με την Αθηνά.

Σύμφωνα με ένα από τους μύθους, κάποτε η Θεά Αθηνά, κατά τη διάρκεια του Τρωικού πόλεμου μη θέλοντας να δανειστεί όπλα από το Δία, που είχε κηρύξει τον εαυτό του ουδέτερο, ζήτησε από τον Ήφαιστο να της κατασκευάσει δικά της όπλα. Ο Ήφαιστος αρνήθηκε να πληρωθεί λέγοντας πως θα έκανε τη δουλειά «για την αγάπη της». Ο Ποσειδώνας τον είχε πληροφορήσει για να τον κοροϊδέψει, πως η Αθηνά θα ερχόταν να τον δει με τη συγκατάθεση του Δία, ελπίζοντας τάχα πως ο Ήφαιστος θα την έκανε δια της βίας δική του.

Όταν η Αθηνά που δεν είχε καταλάβει την έννοια των λόγων του ήρθε να παραλάβει τα όπλα, ο Ήφαιστος της επιτέθηκε και πριν η Αθηνά προλάβει να ξεφύγει από τα χέρια του, ο θεός εκσπερμάτωσε λίγο πιο πάνω από το γόνατο της. Αηδιασμένη η Αθηνά σκούπισε το μηρό της με λίγο μαλλί και το πέταξε στο χώμα, κοντά στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να γονιμοποιηθεί η Γαία η θεά της γης, που βρισκόταν εκεί. Η Γαία δήλωσε πως δεν είχε διάθεση ν'αναθρέψει ένα παιδί που ο Ήφαιστος είχε επιχειρήσει να αποκτήσει με την Αθηνά, και η Αθηνά θέλοντας να αποφύγει τις ειρωνείες του Ποσειδώνα που είχε κάνει τη φάρσα, ανάλαβε να κρύψει το νεογέννητο. Το έβαλε σε ένα καλάθι και το έδωσε στην Έρση, στην Πάνδροσο και στην Άγραυλο για να το φυλάξουν με τη ρητή εντολή να μην το ανοίξουν.

Το βρέφος είχε ονομαστεί Εριχθόνιος και είχε ουρά φιδιού αντί για πόδια. Ένα βράδυ που οι τρεις αδελφές γύριζαν στο σπίτι τους πάνω στην Ακρόπολη, ο Ερμής δωροδόκησε την Άγραυλο για να του διευκολύνει την επαφή με την Έρση, που την είχε ερωτευτεί. Η Άγραυλος πήρε το χρυσάφι αλλά δεν τον διευκόλυνε, γιατί ζήλεψε την αδελφή της. Ο Ερμής οργισμένος μεταμόρφωσε την Άγραυλο σε βράχο, και έκανε την Έρση δική του.

Αφού η Έρση απόχτησε από τον Ερμή δυο γιους, τον Κέφαλο εραστή της Ηώς, και τον Κήρυκα, πρώτο κήρυκα των Ελευσίνιων μυστηρίων, η ίδια και η αδελφή της Πάνδροσος, άνοιξαν το καλάθι της απολιθωμένης Άγραυλου, ελπίζοντας πως θα έβρισκαν μέσα νέκταρ και αμβροσία. Μόλις όμως είδαν το βρέφος με την ουρά του φιδιού, έβαλαν τις φωνές, έφυγαν τρομοκρατημένες και έπεσαν από την Ακρόπολη.

Η Αθηνά, μαθαίνοντας το δυστύχημα, στενοχωρήθηκε τόσο, ώστε άφησε να της πέσει ο τεράστιος βράχος που μετέφερε για να οχυρώσει την Ακρόπολη, κι ο βράχος αυτός έγινε ο Λυκαβηττός. Τον Εριχθόνιο τον ανάθρεψε η ίδια, κι έγινε αργότερα βασιλιάς των Αθηνών.

Μια άλλη εκδοχή για την Άγραυλο που φαίνεται να δικαιολογεί και τα Αγραύλια, είναι πως κάποτε που κινδύνευε η Αθήνα όταν ένας εχθρικός στρατός πολιόρκησε την Αθήνα, οι Αθηναίοι ζήτησαν την συμβουλή του μαντείου των Δελφών, το οποίο τους έδωσε τον χρησμό, ότι για να σωθεί η πόλη, ένας Αθηναίος έπρεπε να θυσιαστεί με την θέληση του. Όταν η κόρη του Κέκρωπος, Άγραυλος, έμαθε για τον χρησμό, ανέβηκε στην Ακρόπολη και πέφτοντας σκοτώθηκε. Οι Αθηναίοι για να την τιμήσουν, έκτισαν ένα ναό στην Ακρόπολη και κάθε χρόνο εόρταζαν τα Αγραύλεια.

Mε αυτούς τους μύθους σχετίζεται και η γιορτή των Aγραυλίων ή Aγλαυρίων κατά την οποία οι νέοι των Aθηνών μόλις γίνονταν έφηβοι πήγαιναν στο ναό της Aγραύλου, όπου έδιναν όρκο ότι θα υπερασπίσουν την πατρίδα τους και παρελάμβαναν τα όπλα τους.

Oι ορφικοί πρόσφεραν στις τρεις «Aγραυλίδας Παρθένους» μυστικά δείπνα. O Παυσανίας αναφέρει ότι τιμούσαν την Άγραυλο στα Eλευσίνια Mυστήρια, και ότι ο γιος της Kήρυξ ήταν γενάρχης του ιερατικού γένους των Kηρύκων. H ίδια η Aθηνά ως πολιούχος των Aθηνών ταυτιζόταν με την Άγραυλο και ονομαζόταν «Aγραυλίς Παρθένος».

Άλλος μύθος αναφέρει ότι η Άγραυλος είχε αποκτήσει με τον Άρη μια κόρη την Aλκίππη, την οποία βίασε ο Aλλιρόθιος, γιος του Ποσειδώνα. O Άρης για να ξεπλύνει την ύβρη σκότωσε τον Aλλιρόθιο και οι θεοί δίκασαν τον Άρη στον Άρειο Πάγο.

Η εορτή αυτή συνδέεται αναπόσπαστα με την συναφή εορτή των Πλυντηρίων, αμφότερες δε, είχαν ως σκοπό τον καθαρισμό του ιερού και του ξοάνου της θεάς. Οι εορτές γίνονταν κατά τον μήνα Θαργηλιώνα, (τον Μάιο), είναι αόριστο όμως ποια προηγείται της άλλης. Κατά τον λεξικογράφο Φώτιο, τα Καλλυντήρια τελούνταν την 19η του μηνός, τα δε Πλυντήρια την 29η. Αλλά η ετυμολογική έννοια των δύο λέξεων θέτει εν αμφιβάλω τις ημερομηνίες αυτές, καθώς λογικό είναι να παραδεχθεί κανείς, ότι το πλύσιμο προηγείται του καλλωπισμού.

Κάποιοι μελετητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα συμφωνώντας προς τον λεξικογράφο Φώτιο, πως ίσως τα μεν Καλλυντήρια ήταν προπαρασκευαστική εορτή του καθαρισμού του ιερού της Αθηνάς επί της Ακροπόλεως, και ως τέτοια προηγούνταν, τα δε Πλυντήρια ήταν η τελετή του λουτρού του ξόανου της θεάς και ως τέτοια ακολουθούσε.

Η διεξαγωγή των τελετών αυτών γίνονταν, κατά τους αρχαίους συγγραφείς και τις επιγραφές, ως εξής: Κατ’ αρχάς καθαρίζονταν και εξαγνίζονταν ο ναός της Παλάδος Αθηνάς, στην Ακροπόλη. Κατά αυτό το χρονικό διάστημα, το Ιερό δένονταν με σχοινιά (μία πρακτική που τηρείται ακόμα και σήμερα σε Χριστιανικούς ναούς). Οι ιέρειες του ναού οι επιφορτισμένες τότε τον καθαρισμό ήταν παρθένες, οι οποίες ονομάζονταν «λουτρίδες» και «πλυντρίδες», αλλά και μία ακόμη η οποία λεγόταν «κατανίπτης», επιφορτισμένη ειδικά να επιμελείται του αγάλματος της θεάς. Και η προπαρασκευαστική αυτή εργασία αποτελούσε την εορτή των Καλλυντηρίων.

Έπειτα άρχιζε η μεγάλη ήμερα των Πλυντηρίων. Σε αυτές κύριο μέρος έπαιζαν οι λεγόμενες «Πραξιεργίδες», ιέριες οι οποίες ήταν υπεύθυνες να ετοιμάζουν το άγαλμα προς λουτρό, βγάζοντας από αυτό τα ενδύματα του και τα κοσμήματα και καλύπτοντάς το με πέπλα. Έπειτα μετά το λουτρό το στόλιζαν και πάλι όπως και πριν. Και τότε άρχιζε η πομπή, υπό την εποπτεία των «νομοφυλάκων». Το άγαλμα της θεάς μεταφερόταν επισήμως προς την θάλασσα του Φαλήρου, βαπτίζονταν δε τότε εντός της θαλάσσης και παρέμενε εκεί όλη την ημέρα.

Η ημέρα αυτή θεωρείτο στην Αθήνα ως αποφράδα διότι η πόλις στερούνταν κατά το χρονικό αυτό διάστημα, την προστασία της πολιούχου θεάς. Για αυτό έπαυε κάθε εργασία, ήταν δε επιβεβλημένη και επίσημη αργία προς την εσπέρα. Κατόπιν το άγαλμα της Θεάς επανέρχονταν στην Αθήνα, εν μέσω εφήβων οι οποίοι κρατούσαν δάδες αναμμένες, και των «Πραξιεργίδων».

Και τότε το άγαλμα, καθαρισμένο δια του λουτρού, το τοποθετούσαν και πάλι επισήμως στο ναό...

xletsos-basilhs

Διαβάζοντας τους Πέρσες (στίχος 555) βλέπουμε μια αναφορά σε πλοία ομόπτερα γαλανά, που οδήγησαν τους πεζούς και τους ναύτες στον θάνατο. Και αν προκαλεί απορία το ότιτα πλοία έχουν φτερά, εξίσου εύλογη απορία πρέπει να δημιουργεί και το γεγονός ότι σκοτώνουν και πεζούς. Ένα αεροπλάνο που πετάει, βέβαια, επάνω από την σύγκρουση δύο καραβιών, μπορεί να βάλλει εναντίον τους το ίδιο εύκολα, όσο και αν πετούσε επάνω από την σύγκρουση δύο πεζοπόρων τμημάτων και υποστήριζε τις φίλιες θέσεις.

Στις Ευμένιδες (στίχοι 250-251) διαβάζουμε για τον χορό των Ευμενίδων που πετά χωρίς φτερά επάνω από τον πόντο, σαν σε πλοίο. Την μεταφυσική έννοια των Ευμενίδων θα την δούμε αλλού, εδώ, όμως, μας ενδιαφέρει η μεταφορά τους μέσω του αέρος. Επίσης, το αρχαίο κείμενο χρησιμοποιεί την λέξη Πόντος, για τον οποίο κατά καιρούς έχει λεχθεί από μεγάλους συγγραφείς και ερευνητές του 20ου αιώνα, ότι δεν ενέχει την έννοια της λέξης θάλασσα, αλλά καλύπτει τον χώρο μεταξύ των πλανητών, δηλαδή το στρώμα της ατμόσφαιρας, της στρατόσφαιρας και του διαστρικού κενού. Από το ίδιο πλοίο που πετά, κατεβαίνει ο Ορέστης στο έργο Χοηφόροι (στίχος 3), ο οποίος προσεύχεται στον χθόνιο Ερμή και κατέρχεται στην γη και όχι υπό της γης, όπως ίσως θα ερμήνευαν ειρωνικά οι σχολιαστές. Και ίσως να είναι το ίδιο ιπτάμενο πλοίο που σαν πολεμικό πουλί πήγε τον πατέρα του Αγαμέμνωνα με τον Μενέλαο στην Τροία, η οποία αναφέρεται στον Αγαμέμνωνα (στίχος 110) σαν Αία. Η έννοια της Αίας σαν ονομασία του πλανήτη Γή, θα αναζητηθεί σε άλλο σημείο της μελέτης μας.

Τα ίδια αυτά σκάφη στον Αγαμέμνονα (στίχοι 126-130) αναφέρονται σαν ιπτάμενοι σκύλοι. Αν λάβουμε υπόψιν την ιδιαίτερη σχέση των αρχαίων μας προγόνων με τον Κύνα ή αστερισμό του Κυνός, η φαντασία μας μπορεί να αρχίσει να παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με διαστημόπλοια από τον Σείριο, σε υλική μορφή. Ο ιπτάμενος μας σκύλος του Διός (αστρόπλοιο από τον Σείριο, όπου η έδρα της Σειριακής Δύναμης;) θα φανεί και πάλι στον Προμηθέα Δεσμώτη (στίχοι 1035-1036) όπου τρώει το συκώτι του Προμηθέα, θέμα το οποίο θα συναντήσουμε και σε άλλη πιο «ειδική» ενότητα της παρούσας μελέτης γύρω από τον Αισχύλο.

Στις Ικέτιδες (στίχος 202) έχουμε μία αναφορά στο όρνεο του Ζηνός, πιθανώς όχι σαν τον βασιλιά αετό, αλλά με πιο μεταλλική μορφή. Συνεχίζοντας στους στίχους 213-215 έχουμε τις περιστέρες (πλειάδες) Δαναΐδες να κυνηγιούνται από τα μέχρι πρότινος συγγενικά γεράκια. Συσχετίζοντας το γεράκι με τον Απόλλωνα (Σείριο) και τις περιστέρες με τις γνωστές Πλειάδες, οι υποθέσεις που μπορούμε να κάνουμε για αποστασία συμμάχων είτε στον Σείριο είτε στις Πλειάδες, είναι πολλές και άκρως «καταγέλαστες» από τους συμβατικούς σχολιαστές. Και σε ενίσχυση του γέλωτά τους, θα τους παραθέσουμε και τους στίχους 499, 500 της ίδιας τραγωδίας, όπου συναντούμε τα αρπακτικά γεράκια εναντίον των απαίσιων δρακόντων. Υποθέτοντας πως η Αυτοκρατορία του Σείριου άρχισε πάλι τις διαμάχες με την αντίστοιχη του Δράκοντος, τα γέλια των επικριτών μας θα ακουστούν μέχρι τους ομώνυμους αστερισμούς.

Δεν θα πτοηθούμε, όμως, και θα αντιπαρατάξουμε τον στίχο 546 από την ίδια τραγωδία, όπου ο Αισχύλος μας μιλά για τα βέλη του φτερωτού βοσκού, που κέντρισε την Ιώ στο μεγάλο ταξίδι της ανά τις Ηπείρους. Δεν χρειάζεται να πούμε, βέβαια, πως το αναφερόμενο ταξίδι ανάμεσα σε Ασία, Ευρώπη και Αφρική δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει από μια αγελάδα όπως την εννοούν οι άξιοι σχολιαστές των αρχαίων μας κειμένων, αλλά ας ξαμολήσουμε την χωρίς όρια, πράγματι, φαντασία μας να φανταστεί ιπτάμενα σκάφη με μία ναυαρχίδα στον ρόλο του φτερωτού βουκόλου. Και για να τελειώνουμε με τις άκρως αποκαλυπτικές Ικέτιδες, πώς γίνεται τα πλοία να είναι γοργόφτερα (στίχος 725);

Ο χορός των Ωκεανίδων είναι πιο αποκαλυπτικός στον Προμηθέα Δεσμώτη (στίχοι 128-139), όταν λέει στον Προμηθέα ότι έφτασε σε αυτόν με φτερωτό όχημα. Μην ξεχνάμε ότι ο Προμηθέας οδηγήθηκε, άγνωστο πώς, στην κορυφή του Καυκάσου από τον Ήφαιστο, το Κράτος και την Βία, για να σταυρωθεί στον βράχο. Οι Ωκεανίδες, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους (στίχοι 291-293), αφήνουν τον γοργό όχημα και τον αγνό αιθέρα και πατούν το πόδι τους επάνω στην γη. Βέβαια, αφού όπως λέει και ο πατέρας τους Ωκεανός (στίχοι 296-300) διένυσαν μεγάλες αποστάσεις κυβερνώντας το γοργόφτερο άρμα τους, όχι με χαλινάρια, αλλά μόνο με την σκέψη, σαν να είχαν βάλει τον αυτόματο πιλότο σε ένα σύγχρονο μεταγωγικό αεροσκάφος. Πιθανώς, όμως, το εν λόγω άρμα να είναι πιο προηγμένης τεχνολογίας από τα σημερινά αεροπλάνα, μιας και θέλει να διανύσει τον απέραντο αιθέρα (διαστρικό κενό) με τα τέσσερα ποδάρια του να πατήσουν και πάλι την φωλιά του (βάση) για να ξεκουραστεί (στίχοι 407-409). Α, και για να μην ξεχάσουμε την μάχη των γερακιών με τις περιστέρες (βλέπε παραπάνω), έχουμε και την αναφορά στους στίχους 868-869.

Τέλος, για να κλείσουμε το παρόν, ας δούμε την δημοφιλή ιπτάμενη αιγίδα (ασπίδα) της Αθηνάς στις Ευμένιδες (στίχος 404), αιγίδα γνωστή για τις «πτήσεις» της και από όλους τους Αρχαίους Έλληνες Κλασσικούς.

enneaetifotos

Η φλόγα διατηρείται άσβεστημόνο όταν υπάρχουν συγκεκριμένα εύφλεκτα υλικά ή κάποιος οξειδωτικός παράγοντας και όλα αυτά στη σωστή αναλογία. Η απουσία ενός ή περισσότερων από αυτά τα στοιχεία θα έσβηνε τη φλόγα.

Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές πως υπήρχαν λυχνίες στην αρχαιότητα των οποίων η φλόγα διατηρούνταν άσβεστη για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημαχωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Αυτό το φαινόμενο που παραμένει επιστημονικά ανεξήγητο, προκαλεί το ενδιαφέρον των ερευνητών που προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις. Τι ήταν αυτές οι λυχνίες; Υπήρχαν στην πραγματικότητα;

Υπάρχουν καταγραφές για «άσβεστες λυχνίες» από αρχαίους συγγραφείς σε διάφορες περιοχές και διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Ο Πλούταρχος στο «Περί των Εκλελοιπότων Χρηστηρίων» κάνει αναφορά σε μια λυχνία που έκαιγε πάνω από την είσοδο του ναού του Άμωνα στην Αίγυπτο.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, οι ιερείς του ναού ισχυρίζονταν ότι η φλόγα της λυχνίας έμενε άσβεστη ακόμα και στη βροχή και τον άνεμο. Παρόμοιες αναφορές συναντούμε στους ναούς του Κάρνειου Απόλλωνα στην Κυρήνη που υπήρξε ελληνική αποικία στην Βόρεια Αφρική και σε έναν ναό στην Αρμενία.

Ο ναός του Απόλλωνα στην Κυρήνη που λέγεται πως είχε μία τέτοια «άσβεστη» λυχνία

Ένας άλλος κλασικός συγγραφέας, ο Παυσανίας, αναφέρεται σε μία χρυσή λυχνία στον ναό της Πολιάδος Αθηνάς, στην Αθήνα. Αυτή η λυχνία που είχε κατασκευαστεί από τον λόγιο Καλλίμαχο, λέγεται πως μπορούσε να διατηρήσει τη φλόγα άσβεστη για έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς να χρειάζεται να συμπληρωθεί η καύσιμη ύλη ή να αλλάξουν το φιτίλι.

Λέγεται επίσης ότι ο Νουμάς Πομπίλιος, ο θρυλικός βασιλιάς της Ρώμης και δεύτερος κατά σειρά μετά τον Ρωμύλο, είχε την «ικανότητα»  να επικοινωνεί απευθείας με τους θεούς και ότι είχε καταφέρει να δημιουργήσει μια φλόγα που έκαιγε αιώνια σε έναν ναό αφιερωμένο σε κάποια πνευματική οντότητα. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίστηκαν ότι ο Νουμάς είχε γνώσεις περί ηλεκτρισμού και ότι ο διάδοχος του σκοτώθηκε στην προσπάθεια του να τραβήξει ηλεκτρικό ρεύμα από αστραπή…

Ο Παυσανίας έγραψε για μία χρυσή λυχνία στο ναό της Αθηνάς. Το Ερεχθείο όπου μπροστά του έκαιγε η περίφημη » άσβεστος λυχνία » και το Πανδρόσειο που ήταν αφιερωμένο στην λατρεία της Πανδρόσου, κόρης του Κέκροπα στην Ακρόπολη. Η Αθήνα του Τζέιμς Στιούαρτ 1750-1760...

Στον Μεσαίωνα

Άσβεστες λυχνίες περιγράφονται και κατά τον Μεσαίωνα. Λέγεται ότι κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιουστινιανού, βρέθηκε μια τέτοια λυχνία από στρατιώτες στην Έδεσσα ή την Αντιόχεια. Σύμφωνα με την ιστορία, η λυχνία βρέθηκε μέσα σε μία εσοχή στις πύλες της πόλης και οι επιγραφές λένε ότι έκαιγε για πάνω από 500 χρόνια.

Ο Άγιος Αυγουστίνος κάνει επίσης αναφορά σε μια άσβεστη λυχνία σε έναν αιγυπτιακό ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη, αλλά προσθέτει ότι το θεωρούσε έργο του Σατανά. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ερρίκου του 8ου (1509-1547) ή ίσως νωρίτερα σύμφωνα με άλλες πηγές, μια άσβεστη λυχνία βρέθηκε στην Αγγλία. Όταν ο Ερρίκος αποσχίστηκε από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και ίδρυσε την Αγγλικανική, διέταξε να καταστραφούν όλες οι καθολικές εκκλησίες και κοινότητες που αρνούνταν να ενσωματωθούν στην Αγγλικανική.

Λέγεται πως κανένας δεν γλίτωσε, ούτε και οι νεκροί αφού συλήθηκε και ο τάφος ενός πλούσιου άντρα που είχε πεθάνει πολλούς αιώνες πριν, σχεδόν τον 4ο αιώνα. Όταν ανοίχτηκε ο τάφος βρέθηκε μέσα μία λυχνία της οποίας η φλόγα έκαιγε ακόμα. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίστηκαν ότι ο τάφος ανήκε στον Κωνστάντιο Χλωρό (250-306 μ. Χ), πατέρα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου.

Αυτοκράτορας Κωνστάντιος Χλωρός...

Παρά την πληθώρα ιστορικών αναφορών σε άσβεστες λυχνίες, δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι πράγματι υπήρξε τέτοια εφεύρεση. Εξάλλου δεν υπάρχει κάποια γνωστή ουσία με τέτοιες ιδιότητες. Ωστόσο, έγιναν πολλές προσπάθειες να εξηγηθεί αυτό το φαινόμενο με μεταφυσικές ερμηνείες. Βέβαια δεν έλειψαν ακραίες απόψεις που μίλησαν για έργο του Σατανά ή άγνωστων θεών, ενώ οι πιο ρεαλιστές το απέδωσαν στην ευφυία των ανθρώπων. Άραγε οι αρχαίοι γνώριζαν κάποιο μυστικό και μπορούσαν να διατηρούν μια φλόγα άσβεστη, αλλά αυτό το μυστικό χάθηκε στο πέρασμα του χρόνου;

Αυτή η εκδοχή είναι πιθανή, δεδομένου όμως ότι δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία, οι περισσότεροι μελετητές συμπεραίνουν ότι η άσβεστη λυχνία είναι ένας μύθος που εξακολουθεί να αποτελεί ένα ανεξήγητο μυστήριο.

mixanitouxronou.gr

Ένα άγαλμα βουδιστικής θεότηταςφτάνει σε ύψος τα 108 μέτρα, και είναι διπλάσιο από το άγαλμα της ελευθερίας!

Οι αεροφωτογραφίες δείχνουν το μέγεθος του αγάλματος της Αβαλοκιτεσβάρα Μποντισάτβα, ή Γκουανγίν, η οποία ήταν «Θεά του Ελέους», στο τουριστικό θέρετρο Νανσά στην πόλη Σανγιά, στην επαρχία Χαϊνάν της νότιας Κίνας.

Το άγαλμα αποτελεί πόλο έλξης τουριστών και υπολογίζεται πως το επισκέπτονται καθημερινά 15.000 άτομα.

snoopit24

Η Αγία Σοφίααποτελεί σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της Κωνσταντινούπολης. Ποιος να το ήξερε ότι ο μαγευτικός ήχος της θα μπορούσε να μεταφερθεί στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ; Τα τελευταία χρόνια, επιστήμονες του διάσημου αμερικανικού πανεπιστημίου προσπαθούν να αναπαράγουν ψηφιακά την εμπειρία της παρουσίας κάποιου μέσα στην Αγία Σοφία, όταν λειτουργούσε πριν αιώνες.

Σε συνεργασία με τη χορωδία Cappella Romana, αναπαρήγαγαν ψηφιακά την ακουστική της εκκλησίας, ψάλλοντας εκκλησιαστικούς ύμνους στην αίθουσα κονσέρτων του πανεπιστημίου, σαν να βρίσκονταν μέσα στην Αγία Σοφία.

Οι προσπάθειές τους εντάσσονται σε πολυετή συνεργασία μεταξύ διαφόρων τμημάτων του Στάνφορντ, που προσπαθεί να απαντήσει σε ένα βασικό ερώτημα: μπορεί η σύγχρονη τεχνολογία να μας βοηθήσει να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο; Το σχέδιο «Icons of Sound» εστιάζει στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, χρησιμοποιώντας ηχογραφήσεις μέσα στο χώρο καθώς και άλλη οπτική και ακουστική έρευνα ώστε να εξακριβωθεί η ακουστική του χώρου και να μπορέσει να γίνει αντιγραφή της.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν όλα τα διαθέσιμα στοιχεία ώστε να αντιγράψουν την εμπειρία του να βρίσκεται κάποιος μέσα στην Αγία Σοφία – τα σχεδόν 1.500 χρόνια της ύπαρξής της.

Αν, όμως, η ακουστική του μεγαλειώδους οικοδομήματος έχει μείνει ίδια, είναι πάρα πολλές οι αλλαγές στις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που την περιβάλλουν. «Η Αγία Σοφία έχει γίνει αντικείμενο πολιτισμικών συγκρούσεων, επικών διαστάσεων», γράφει ο ερευνητής του ινστιτούτου Smithsonian Φέργκους Μπορντεβιτς. «Φέρει την κληρονομιά του μεσαιωνικού Χριστιανισμού, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, του αναδυόμενου Ισλάμ και της σύγχρονης κοσμικής Τουρκίας». Εγκαινιάσθηκε, το 537 μ.Χ., από τον Ιουστινιανό πάνω στα ερείπια εκκλησίας που είχε ανεγερθεί το 360 μ.Χ. επί Κωνσταντίνου Α’, αλλά είχε καταστραφεί στη διάρκεια της Στάσης του Νίκα το 532 μ.Χ.

Μετά την Άλωση έγινε τζαμί από τους Οθωμανούς και από το 1935 λειτουργεί ως μουσείο, αν και στην Τουρκία υπάρχουν πολλές εθνικιστικές οργανώσεις που ζητούν να γίνει και πάλι τέμενος. Χριστιανικοί ύμνοι έχουν να ακουστούν αιώνες στο εσωτερικό της. Για να αναπαράγουν τον μοναδικό της ήχο, τα μέλη της χορωδίας τραγούδησαν ακούγοντας ταυτόχρονα με ακουστικά τον ήχο στο εσωτερικό της εκκλησίας, γεγονός που όπως παραδέχονται επηρέασε πολύ την απόδοσή τους, τόσο στο τέμπο όσο και στο ισοκράτημα.

Κατόπιν το τραγούδι τους μπήκε στον ίδιο ακουστικό εξομοιωτή που έπαιζε στη διάρκεια της ζωντανής τους εμφάνισης από μεγάφωνα στην αίθουσα – το αποτέλεσμα είναι πως ο ακροατής απολαμβάνει ακριβώς τον ίδιο ήχο που θα άκουγε εάν εκείνος βρισκόταν μέσα στην Αγία Σοφία όπου τραγουδούσε η χορωδία! Ακούστε την χορωδία Cappella Romana με την ακουστική εξομοίωση σαν να ψάλλει μέσα στην Αγία Σοφία:

mixanitouxronou.gr