Είναι γνωστό ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπισε η ρωμαϊκή αυτοκρατορία ήταν οι βαρβαρικές επιδρομές. Η Ελληνική Ανατολή δέχτηκε τις πρώτες επιθέσεις των βαρβάρων, το δεύτερο μισό του 3ου αιώνα. Ένας απ'τους βαρβαρικούς αυτούς λαούς ήταν οι Γότθοι.

Οι Γότθοι μετανάστευσαν στη σκυθική χώρα στα χρόνια του Καρακάλλα (211-217). Από εκεί, επεκτάθηκαν στην ιλλυρική περιοχή του Δούναβη και τη Βαλκανική χερσόνησο προς τη Θράκη και τη Μακεδονία, τα ελληνικά νησιά και τα παράλια. Το 253 πολιόρκησαν τη Θεσσαλονίκη χωρίς επιτυχία. Ο αυτοκράτορας Βαλεριανός απηύθυνε έκκληση στις ελληνικές πόλεις να προστατευθούν με πολιτοφυλακή και οχυρώσεις. Μπορεί το ελληνικό έθνος να είχε αλλοιωθεί και με την ειρήνη πολλών αιώνων να είχε χάσει την πολεμική του ικανότητα, όμως διατηρούσε την εθνική του συνείδηση και τη διάθεση να προασπίσει τους θεσμούς του, τα ιερά και τις εστίες του.

Όπως αναφέρει ο Κ. Παπαρρηγόπουλος, οι Γότθοι δεν κατέβηκαν, μετά την αποτυχία τους στη Θεσσαλονίκη προς την κεντρική και νότια Ελλάδα. Ωστόσο, εκείνη την εποχή κοινή στρατιά των ελληνικών πόλεων κατέλαβε τις Θερμοπύλες, οι Πελοποννήσιοι οχύρωσαν τον Ισθμό από το Λέχαιο ως τις Κεγχρεές, ενώ οι Αθηναίοι έφτιαξαν νέο τείχος (Βαλεριανό) στη "γραμμή"του παλιού που είχε καταστραφεί από τον Σύλλα (86 π.Χ.), μαζί με μεγάλο τμήμα της πόλης και του Πειραιά.

Η νέα επιδρομή Γότθων και Έρουλων στην Ελλάδα (267 μ.Χ.) - Ποιοι ήταν οι Έρουλοι; - Μύθοι και πραγματικότητα

Το 267, Γότθοι και Έρουλοι όρμησαν στον Ελλήσποντο μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Ο Ρωμαίος ναύαρχος Βενεριανός τους νίκησε ωστόσο αυτοί στράφηκαν στο Βυζάντιο, τη Χρυσόπολη, την Κύζικο, την οποία λεηλάτησαν και μετά κινήθηκαν προς τα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα.

Ο αυτοκράτορας Γαλλιηνός ήταν λόγιος, μορφωμένος και οι Αθηναίοι του έδωσαν το αξίωμα του επώνυμου άρχοντα και τον κατέταξαν στους αρεοπαγίτες. Στα χρόνια της βασιλείας του, έγινε αυτή η επιδρομή των βαρβάρων προς την Ελλάδα. Είχε πάρει κάποια μέτρα, όπως π.χ. την οχύρωση ελληνικών πόλεων από τον Κλεόδαμο, στον οποίο είχε δώσει και μια μικρή στρατιωτική δύναμη, γιατί το μεγαλύτερο μέρος του στρατού ήταν απασχολημένο με άλλους εχθρούς που περιστοίχιζαν το κράτος.

Για τους Γότθους, γνωρίζουμε ότι ήταν αρχαίος γερμανικός λαός που προερχόταν από τη νότια Σκανδιναβία και συγκεκριμένα την περιοχή Γκότλαντ (= χώρα των Γότθων). Ως τις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα, ζούσαν στις νότιες ακτές της Βαλτικής και στη συνέχεια, προχώρησαν προς το νότο.

Οι Έρουλοι, σχετικά άγνωστος λαός, φαίνεται ότι αρχικά ήταν κλάδος των Γότθων της νότιας Σκανδιναβίας. Διωγμένοι από τους Δανούς από τον τόπο καταγωγής τους (πιθανότατα τη Γιουτλάνδη και τα νησιά Ζέελαντ) χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Η μία απ'αυτές, εγκαταστάθηκε στην περιοχή ανάμεσα στα Καρπάθια και το Δούναβη. Διωγμένοι από τους Οστρογότθους, κινήθηκαν προς την Ελλάδα μαζί με άλλους Γότθους.

Στο διαδίκτυο, μπορείτε να διαβάσετε πολλά και διάφορα για τους Έρουλους, που ανήκουν, μάλλον στον χώρο της μυθολογίας, παρά της ιστορίας. Εκείνο που φαίνεται εξακριβωμένο, καθώς αναφέρεται στον έγκριτο ιστορικό Προκόπιο, είναι οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις που είχαν μεταξύ τους (δείτε «Homosexuality Amongst the Ancient Heruli» ,Connell O' Donovan στο διαδίκτυο). Ελπίζουμε με αυτή την αναφορά να μην κατηγορηθούμε ως ομοφοβικοί ή για ετεροσεξισμό (<αμερικ.  heterosexism, 1972, Merriam – Webster).

Μετά τη μακροσκελή αυτή ''παρένθεση'', να συνεχίσουμε με τη δράση των βάρβαρων στην Ελλάδα. Λεηλάτησαν και έκαψαν την Κόρινθο, τη Σπάρτη, το Άργος και την Τεγέα. Έπειτα, έφθασαν στον Πειραιά κι από εκεί στην Αθήνα. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι πολίτες, οι σοφιστές και οι μαθητές τους, εγκατέλειψαν γρήγορα την Αθήνα για να γλιτώσουν. Τα κινητά αγαθά της πόλης λεηλατήθηκαν. Για τα μνημεία της Αθήνας, οι αναφορές είναι αντικρουόμενες. Ο Σύγγελος, αναφέρει ότι η πόλη πυρπολήθηκε. Νεότεροι ιστορικοί το αμφισβητούν. Άλλοι, όπως ο Hertzberg, δέχονται ότι καταστράφηκε από φωτιά η στέγη του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού.

Πολύ πρόσφατα, η δρ Μαρία Λίστον, παρουσίασε συγκλονιστικά στοιχεία από αυτή την επιδρομή. 17 σκελετοί ενηλίκων, που σχετίζονται με τους Έρουλους, βρέθηκαν σε πηγάδια της Αρχαίας Αγοράς της Αθήνας. Ένας απ'αυτούς, ανήκει σε επιδρομέα, ενώ οι υπόλοιποι 16, ανάμεσά τους και οι σκελετοί δύο γυναικών, δείχνουν ότι οι Έρουλοι είχαν κόψει το λαιμό των θυμάτων τους, τους είχαν σπάσει τα κεφάλια ή τους είχαν ξυλοκοπήσει μέχρι θανάτου…

Ένα χαρακτηριστικό γεγονός από εκείνη την εισβολή, αναφέρει ο Ιωάννης Ζωναράς: Οι βάρβαροι, ετοιμάζονταν να παραδώσουν στις φλόγες μια βιβλιοθήκη στην Αθήνα.

Ένας ηλικιωμένος αξιωματικός, τους φώναξε ότι ''έπρεπε ν'αφήσουν στους Αθηναίους τέτοια άχρηστα πράγματα, γιατί η απασχόληση με τα βιβλία τους κάνει απόλεμους και ακίνδυνους για τους Γότθους''. Ο γνωστός ανθέλληνας Βρετανός ιστορικός Γκίμπον (εξελ. Γίββων), θεωρεί τη διήγηση αυτή επινόηση κάποιου μεταγενέστερου σοφιστή.

Εκείνη την εποχή, βασιλιάς ή επώνυμος άρχοντας της Αθήνας, ήταν ο Δέξιππος από την Ερμιονίδα φυλή, γιος του Πτολεμαίου, φημισμένος ρήτορας και λόγιος. Ενώ λοιπόν οι βάρβαροι λεηλατούσαν την Αθήνα, εκείνος συγκέντρωσε 2.000 περίπου πολίτες στα περίχωρά της και εκφώνησε προς αυτούς ένα πύρινο, πατριωτικό λόγο:

''Η πτώση της πόλης, δεν πρέπει να σας συγκλονίζει, γιατί συχνά πόλεις κυριεύτηκαν. Ο αυτοκρατορικός στόλος πλησιάζει, πρέπει να δείξετε ότι το πνεύμα των Αθηναίων είναι πιο ισχυρό από τη δυστυχία τους''

Πραγματικά, με ενέδρες σε δυσκολοδιάβατα περάσματα, ο Δέξιππος και οι άντρες τους σκότωσαν πολλούς εχθρούς.

Ίσως, όπως γράφει ο Κ.Παπαρρηγόπουλος, κάποιοι από τους άντρες αυτούς να μπήκαν στην Αθήνα ενώ οι Γότθοι και οι Έρουλοι αμέριμνοι γλεντούσαν και τους σκότωσαν. Ο Κλεόδαμος που έφτασε με τον ελληνικό στόλο στον Πειραιά, τους έδωσε το τελειωτικό χτύπημα.

Ο Κ.Παπαρρηγόπουλος γράφει ότι κάποιοι απ'αυτούς, έφυγαν μέσω ξηράς, καταδιωκόμενοι από τους Έλληνες που είχαν ξεσηκωθεί, σε όλη τη χώρα.

Ο Δέξιππος, άφησε αξιόλογο συγγραφικό έργο: ''Χρονική Ιστορία'' (12 βιβλία), ''Τα μετ'Αλέξανδρον'' (4 βιβλία) και τα ''Σκυθικά''. Ελάχιστο μέρος από αυτά έχει σωθεί.
Ωστόσο, παλαιότεροι συγγραφείς που διάβασαν τα έργα του, τον θεωρούν «Δεύτερο Θουκυδίδη».

Ένα εκτενέστερο τμήμα από τον λόγο του προς τους Αθηναίους, αναφέρει ο Κ. Παπαρρηγόπουλος στην "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους", καθώς χρησιμοποιεί αποσπάσματα από το έργο του Φώτιου ο οποίος είχε διαβάσει τα "Σκυθικά".

Προς τιμήν του Δέξιππου, τα παιδιά του με απόφαση του Άρειου Πάγου, της Βουλής και της Εκκλησίας του Δήμου έστησαν ανδριάντα του. Σε 6 ελεγειακά δίστιχα, επαινείται ο Δέξιππος μόνο ως ιστορικός και επιστήμονας, ενώ δεν γίνεται λόγος για τη στρατιωτική του δράση.

Η επιγραφή στην οποία υπάρχουν τα δίστιχα αυτά, βρισκόταν στο βάθρο του ανδριάντα, το οποίο ανακάλυψε σ'ένα πηγάδι ο Ζακόμπ Σπον, το 1676 και θεώρησε σωστό, να την πάρει στο σπίτι του στη Γαλλία! Και επειδή το όνομά του, μάλλον δεν λέει σε κανέναν τίποτα, να σημειώσουμε ότι απ'το 1675, ταξίδεψε στη Δαλματία, την Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία, μαζί με τον Άγγλο βοτανολόγο Τζορτζ Γουέλερ. Επέστρεψε στη Γαλλία, με 2.000 ανέκδοτες επιγραφές, 150 χειρόγραφα και πάνω από 600 αρχαία νομίσματα!!!

Επίσημα, αναφέρεται ως αρχαιολόγος και περιηγητής (1647 – 1685).

Ανεπίσημα, ήταν βέβαια, μέγας αρχαιοκάπηλος!

Οι Αθηναίοι, μετά την καταστροφή από τους Γότθους και τους Έρουλους, περιχαρακώθηκαν γύρω από την Ακρόπολη. Το 395, όταν ο Αλάριχος επέδραμε στην Ελλάδα, φρόντισαν να κλείσουν συνθήκη μαζί του και ο Βησιγότθος ηγεμόνας, μπήκε …καβάλα στο άλογο, κυριολεκτικά, μέσα στην πόλη, όπως βλέπουμε και στον πίνακα του J-P Sylvestre, χωρίς αυτός και οι άντρες του, να προκαλέσουν ζημιές στην πόλη.

Η άγνωστη μάχη των Θερμοπυλών - Πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις

Σχετική με τις γοτθικές επιδρομές στην Ελλάδα, είναι και η, άγνωστη ως τώρα, μάχη των Θερμοπυλών που έγινε τον 3ο αιώνα. Από ''θραύσματα''ενός εγγράφου που βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας, δημιουργήθηκε τον 11 αιώνα και το οποίο αποτελεί αντίγραφο ενός κειμένου του Δέξιππου, φαίνεται ότι οι Γότθοι, μετά την αποτυχία τους να καταλάβουν τη Θεσσαλονίκη, αποφάσισαν να κατέβουν προς το νότο, σε αντίθεση με τα όσα νομίζαμε ως σήμερα. Στις Θερμοπύλες, τους περίμενε στρατός από πολλές ελληνικές πόλεις, επικεφαλής του οποίου ήταν ο στρατηγός Μαριανός.

Ο Μαριανός, φέρεται να είπε προς τους στρατιώτες του (να αγωνιστείτε) ''για τους προγόνους σας που πολέμησαν σ'αυτά τα χώματα και δεν απογοήτευσαν την Ελλάδα, δεν της στέρησαν της ελευθερία της''.

Οι στρατιώτες, ήταν οπλισμένοι με μικρές λόγχες, τσεκούρια και με ό,τι άλλο μπορούσε να
οπλίσει κανείς τον εαυτό του.

Φαίνεται λοιπόν, ότι η μάχη αυτή, έγινε το 253 μ.Χ.

Ο Παπαρρηγόπουλος, μην γνωρίζοντας, φυσικά, τα στοιχεία αυτά, αναφέρει όπως είδαμε, ότι οι Γότθοι μετά την ήττα τους στη Θεσσαλονίκη, δεν κατέβηκαν στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα. Γράφει όμως ότι οχυρώθηκαν οι Θερμοπύλες. Προφανώς, οι Γότθοι κατέβηκαν προς το νότο, ηττήθηκαν στις Θερμοπύλες και έφυγαν, για να επιστρέψουν μετά από 14 χρόνια από τη θάλασσα.

Ίσως ιστορικοί που ασχολούνται με την εποχή εκείνη, μπορούν να βγάλουν ασφαλέστερα συμπεράσματα, τα δικά μας, προκύπτουν μέσα από όσα γνωρίζουμε και τη… μαθηματική λογική!

Από τις παλαιότερες κατασκευές στον κόσμο είναι ανεμόμυλοι στο Ιράν, που χτίστηκαν πριν από 1.000 χρόνια και ακόμα λειτουργούν!

Οι ανεμόμυλοι αυτοί, είναι φτιαγμένοι από πηλό και βρίσκονται στο χωριό Ναστιφάν (Nashtifan). Μάλιστα, σύμφωνα με τους ντόπιους αντέχουν σε ανέμους ταχύτητας 120 χιλιομέτρων. Από το σχέδιο τους πιστεύεται ότι έχουν δημιουργηθεί στην Ανατολική Περσία μεταξύ 500-900 μ.Χ., και λειτουργούν όλους αυτούς τους αιώνες.

Ο τελευταίος συνεχιστής αυτής παράδοσης, θεωρείται ο Μοχαμάντ Ετεμπαρί, ο οποίος έχει αφιερώσει τη ζωή του στη διατήρηση μερικών από τους δεκάδες ιστορικούς ανεμόμυλους της πόλης.

Η περιοχή είναι τόσο γνωστή για τους ανέμους της και το όνομα Nashtifan προέρχεται από τις λέξεις που σημαίνουν «τσίμπημα καταιγίδας».

Κάθε ένας από τους ανεμόμυλους της Nashtifan αποτελείται από οκτώ θαλάμους, με κάθε θάλαμο να έχει έξι λεπίδες. Όταν ο ισχυρός και σταθερός άνεμος της περιοχής εισέρχεται στους θαλάμους, γυρίζει τα πτερύγια, τα οποία στη συνέχεια, ενεργοποιούν τις μυλόπετρες. Οι δομές φτάνουν και μέχρι τα 20 μέτρα σε ύψος.

Το 2002 οι ανεμόμυλοι αναγνωρίστηκαν ως μνημείο εθνικής κληρονομιάς από το Ιράν και αποτελούν δημοφιλή τουριστικό. Ωστόσο, το μέλλον τους παραμένει αβέβαιο, καθώς υπάρχουν πιο εύκολοι τρόποι για την άλεση των δημητριακών.

Νέα Πλευρώνα ....μια εξαιρετική, πανέμορφη αρχαία πόλητου Νομού Αιτωλοακαρνανίας με φοβερά αρχαιολογικά ευρήματα και μερικά από αυτά σε πολύ καλή κατάσταση που δυστυχώς όμως δεν έχει την κατάλληλη προβολή από τους αρμόδιους φορείς (όποιοι και αν είναι αυτοί) και πολλοί δυστυχώς δεν την γνωρίζουν.

Ενδεικτικό είναι ότι περίπου σε ένα χρόνο οι επισκέψεις (μαζί με τα σχολεία) φτάνουν τις 2.000 που είναι πολύ μικρός αριθμός ....

Βορειοδυτικά λοιπόν του Μεσολογγίου ( σε 6 km από τον κόμβο Κεφαλόβρυσου προς Μεσολόγγι κάνουμε αριστερά) και σε προνομιακή θέση πάνω σε μικρο λόφο με υψόμετρο 195-280 μ., θα συναντήσει κανείς την αρχαία Πλευρώνα, όπου στους ντόπιους είναι γνωστή και ως κάστρο της κυρα - Ρήνης.

Πρόκειται ουσιαστικά για δυο πόλεις, την παλαιά Πλευρώνα που καταστράφηκε το 233π.Χ από τον Δημήτριο Β'και στην συνέχεια χτίστηκε η Νέα Πλευρώνα στον χώρο που είναι σήμερα επισκέψιμος.

το θέατρο

Η πόλη περιβάλλεται από ένα τείχος μήκους 2 χμ. με λιθόπλινθους από τοπικό ασβεστόλιθο και με πλάτος που κυμαίνεται από 2-2,20 μ. Περιλαμβάνει 11 πύλες και 36 ορθογωνικούς πύργους. Επίσης η πόλη διέθετε και λιμάνι στην θέση ''Σκαλί''Μεσολογγίου όπου και διατηρείτε τμήμα τοίχους που κατέρχονταν ως την λιμνοθάλασσα

H αρχαία λιθόκτιστη οδός

Πιθανόν να πήρε το όνομά της από το γιο του Αιτωλού, τον Πλευρώνα.

Στον χώρο, εντός των τειχών μπορείτε να δείτε:

την τεράστια δεξαμενή (32χ22 μ.) με πέτρινα  τοιχώματα ύψους 6μ,

την αρχαία λιθόκτιστη οδό,

το θέατρο με πανοραμική θέα προς την λιμνοθάλασσα που έχει εν μέρει λαξευτεί στο φυσικό βράχο με την εκπληκτική θέα που χρονολογείται από τον 3ο π.Χ αιώνα. (Η ορχήστρα του θεάτρου έχει διάμετρο 11,60 μ - το θέατρο πρέπει να είχε συνολικά 25 με 30 σειρές εδωλίων. Σήμερα είναι ορατές 16).,

το θρησκευτικό πανδοχείο, (23χ16 μ.)

τα ερείπια των δημόσιων οικοδομημάτων της αγοράς (70χ37 μ.),

τις λουτρικές εγκαταστάσεις (7,70χ6,50 μ.)

τον χώρο  άθλησης («στάδιο»)

και το νεκροταφείο..

Η δεξαμενή (32χ22 μ.) με πέτρινα τοιχώματα ύψους 6μ

Οι λουτρικές εγκαταστάσεις

Ερείπια των δημόσιων οικοδομημάτων της αγοράς

Το θρησκευτικό πανδοχείο

Στην Ακρόπολη της Πλευρώνας, πιο ψηλά στην κορυφή του λόφου σε υψόμετρο 365 μ. ,μπορούμε να διακρίνουμε ένα μικρό ναό της Αρακυνθίας Αθηνάς όπου σήμερα υπάρχει ένα εκκλησάκι.

Τι συμβαίνει με τα Ιεροσόλυμα; Είναι η πόλη των τριών θρησκειών και αυτός είναι ο βασικός λόγος που τα διεκδικούν ολοι. Σχεδιάζοντας να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα, ο πρόεδρος Τραμπ κινδυνεύει να πυροδοτήσει εκ νέου μια διένεξη χιλιετιών.

Το φθινόπωρο του 2016, μια οδηγία της Unesco έκανε έξαλλη την ισραηλινή κυβέρνηση γιατί αναφερόταν στους ιερούς τόπους των Ιεροσολύμων με την αραβική τους ονομασία, γεγονός που ερμηνεύτηκε ως προσπάθεια άρνησης της εβραϊκής τους καταγωγής.

Τον Ιανουάριο του 2017, τα σχέδια του προέδρου Τραμπ να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ ως την Ιερή Πόλη, αντίθετα, χαροποίησε την κυβέρνηση Νετανιάχου και τους υποστηρικτές του, αλλά τρόμαξε την παγκόσμια κοινότητα. Η ιερή πόλη κρατάει ως σήμερα άθικτη την ικανότητά της να πυροδοτήσει τις εντάσεις.
 
Σε αυτό τον χάρτη του Γαλλικού πρακτορείου ειδήσεων, φαίνονται τα σημεία «κατοχής» των δύο πλευρών -Ισραηλινών και παλαιστινίων:

Ας δούμε γιατί.

Ο πρέσβης που επέλεξε ο Ντόναλντ Τραμπ για την εν λόγω πρεσβεία στο Ισράηλ, ο David Friedman, δήλωσε ότι θα δουλεύει καλύτερα από την πρωτεύουσα της χώρας. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει διευκρινίσει πότε θα μετακινήσει την πρεσβεία, αλλά ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ουάσινγκτον, Ron Dermer, ενθάρρυνε τον Τραμπ να κρατήσει την υπόσχεσή του, λέγοντας ότι ήρθε επιτέλους η ώρα.

Ο Dermer απαρίθμησε μάλιστα και ορισμένα επιχειρήματα για την μεταφορά της πρεσβείας, τα οποία επαναλήφθηκαν σε ένα εντιτόριαλ της Wall Street Journal: Η σχέση του ιουδαϊσμού με τα Ιεροσόλυμα είναι πανάρχαιη. Σε καμμία άλλη χώρα δεν αρνούνται να υπάρχει διπλωματική εκπροσώπηση στην πρωτεύουσά της.

Η μετακόμιση θα μπορούσε να γίνει ήρεμα, κυρίως στην παρούσα συγκυρία, γιατί το Ισραήλ και οι Αραβες γείτονές του έχουν καλή σχέση και κοινά συμφέροντα για να πολεμήσουν το ισλαμικό κράτος και να μειώσουν την δύναμη του Ιράν.

Ο Eli Lake παρουσίασε στο Bloomberg , αντίθετα, ορισμένα επιχειρήματα εναντίον αυτής της μετακόμισης, ειδικά για τις σχέσεις με τις γειτονικές αραβικές χώρες.

Καταρχήν, οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν την πόλη και το να μεταφέρεις την πρεσβεία πριν υπάρξει συμφωνία για το τελικό καθεστώς της Παλαιστίνης, είναι αμφιλεγόμενο. Η πόλη είναι σαν μια κλειστή τσέπη και κάθε αναταραχή στο statu quo της παράγει απίστευτη βία. Οι σύμμαχοι του Ισραήλ στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο (επίσημοι και ανεπίσημοι) ίσως θα άρχιζαν να κάνουν πίσω. Αλλά σίγουρα, οι εχθροί του Ισραήλ, ειδικά το Ιράν, το οποίο κάθε χρονιά γιορτάζει την «πτώση» των Ιεροσολύμων, καθώς και το ισλαμικό κράτος, θα αρπάξουν την ευκαιρία για να ξεκινήσουν νέο κύκλο βίας.

Και οι σύμμαχοι του Ισραήλ; Ακόμη και τα δικτατορικά καθεστώτα θα πρέπει να απαντήσουν μπροστά στο λαό τους, ο οποίος πιθανότατα αντιτίθεται σε μια τέτοια απόφαση. Η μετακόμιση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο μια ενδεχόμενη ειρηνευτική προσπάθεια.

Πέραν όμως από το «καλό» ή το «κακό», υπάρχει και το απρόβλεπτο.

Στις αρχές του 1980, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μεναχέμ Μπεγκίν κάλεσε τους δημοσιογράφους του Τελ Αβίβ να πηγαίνουν στο κέντρο Τύπου των Ιεροσολύμων, το Beit Agron, για να αναγνωριστεί η πόλη ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Με απρόσμενο τρόπο, πολλά πρακτορεία απάντησαν θετικά: ενώ οι δημοσιογράφοι έβλεπαν σπάνια τους Παλαιστινίους, όταν έγραφαν από το Τελ Αβίβ, μόλις πήγαν στα Ιεροσόλυμα γνώρισαν καλύτερα τις παλαιστινιακές αρχές και κατανόησαν καλύτερα τα προβλήματα, πράγμα που δεν άρεσε τελικά ιδιαίτερα στο Ισραήλ.

Οι Αμερικανοί έχουν προξενείο στα Ανατολικά Ιεροσόλυμα και οι ισραηλινές αρχές, καθώς και οι ενώσεις παραπονούνται ότι οι εργαζόμενοι εκεί «πέρασαν στον εχθρό» και στηρίζουν τα συμφέροντα του αραβικού πληθυσμού.

Αντίθετα, οι εργαζόμενοι στο Τελ Αβίβ βρίσκεται στο πιο δυτικό κομμάτι των Ιεροσολύμων και βλέπει θετικά το Ισραήλ. Τι θα συμβεί όταν θα μετακομίσουν σε έναν λόφο από την άλλη μεριά;

Η ισραηλινή κυβέρνηση αποδοκιμάζει τις συναντήσεις των διπλωματών με τις παλαιστινιακές αρχές στα Ιεροσόλυμα, γιατί αυτό σημαίνει ότι αναγνωρίζουν τις παλαιστινιακές απαιτήσεις πάνω στην πόλη. Θα συνεχιστεί αυτή η πολιτική αν η αμερικανική πρεσβεία μετακομίσει;

Οι παλαιστινιακές αρχές θα δέχονται να μπουν στην πρεσβεία; Και αν μπαίνουν, το Ισραήλ θα χαιρετίζει αυτές τις επισκέψεις ως αναγνώριση της ισραηλινής κυριαρχίας ή θα τις βλέπει ως απειλή στην κυριαρχία της;

Και τι θα συμβεί με το προξενείο στα Ανατολικά Ιεροσόλυμα, τα οποία ασχολούνται με τα αραβικά θέματα; Θα ζητήσει η ισραηλινή κυβέρνηση να μετακομίσει και προς πού;
Ενα άλλο επιχείρημα είναι πως τα Ιεροσόλυμα είναι πόλη διαδηλώσεων και η αμερικανική πρεσβεία θα γίνει άμεσα στόχος όλων τους, ακόμη κι αν οι διεκδικήσεις τους δεν αφορούν τις ΗΠΑ.

Η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στα Ιεροσόλυμα σε κάθε περίπτωση θα ήταν αντίθετη με την ιστορική πολιτική των ΗΠΑ και με την θέση του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία το καθεστώς των Ιεροσολύμων -των οποίων η Ανατολική παλαιστινιακή πλευρά βρισκόταν υπό κατοχή από το 1967 και στη συνέχεια δόθηκε στο Ισραήλ, το 1980 (το οποίο είναι παράνομο, σύμφωνο με τον ΟΗΕ)- θα πρέπει να επιλυθεί με διαπραγμάτευση.

Μια ενδεχόμενη μεταφορά της πρεσβείας θα ερμηνευόταν ως αναγνώριση των ισραηλινών απαιτήσεων ώστε να κάνουν τα Ιεροσόλυμα «την αόρατη πρωτεύουσά» τους, την ώρα που οι Παλαιστίνιοι θέλουν να κάνουν τα Ανατολικά Ιεροσόλυμα την πρωτεύουσα του Κράτους που ονειρεύονται να αποκτήσουν.

Στην συνέντευξη που έδωσε ο Ντόναλντ Τραμπ στους Times και στην Bild, απέφευγε να απαντήσει καθαρά, κάνοντας μια πιρουέτα:
«Θα δούμε τι συμβαίνει», είπε.

Αλλά η σύμβουλός του Κελυάν Κονγουέη είχε δηλώσει τον περασμένο Δεκέμβριο ότι αυτή η μετακόμιση ήταν «πολύ μεγάλη προτεραιότητα» για τον νέο πρόεδρο. Εξάλλου, ο πρέσβης τον οποίο επέλεξε ο Τραμπ για την πρεσβεία είναι ο David Friedman, υπερασπιστής των εποικισμών στα Ιεροσόλυμα και ο οποίος όταν έμαθε τον διορισμό του δήλωσε ότι θα εγκατασταθεί «στην αιώνια πρωτεύουσα του Ισραήλ, τα Ιεροσόλυμα».

Πολλοί αμερικανοί πρόεδροι, ειδικά ο Τζορτζ Μπους και ο Μπιλ Κλίντον, είχαν υποσχεθεί πριν τον Τραμπ ότι θα μεταφέρουν την πρεσβεία «στην Πόλη τρεις φορές ιερή». Η Γερουσία είχε μάλιστα υιοθετήσει έναν νόμο το 1994 για την επανεγκατάσταση της πρεσβείας. Αλλά ποτέ δεν εκτέλεσαν τις υποσχέσεις τους. Ο Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει έτοιμος να υλοποιήσει την υπόσχεσή του, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις.

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, προειδοποίησε ήδη:

«Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό για όλους να μην γίνοντα μονομερείς ενέργειες, ειδικά όσες μπορούν να έχουν σοβαρές συνέπειες».

Και ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Μαρκ Ερό, δήλωσε ανήσυχος από μια τέτοια ενδεχόμενη εξέλιξη:

«Οταν είναι κάποιος πρόεδρος των ΗΠΑ, δεν μπορεί να έχει τέτοια στάση για το ζήτημα, τόσο μονομερή, πρέπει να προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες ειρήνης», δήλωσε.
Ο επικεφαλής της παλαιστινιακής αρχής, Μαχμούτ Αμπάς απείλησε ότι θα επανεξετάσει την αναγνώριση του Ισραήλ, η οποία έγινε μετά την συμφωνία του Οσλο, το 1993, αν εφαρμοστεί αυτή η απόφαση για την πρεσβεία και ζήτησε την βοήθεια της Ρωσίας για να αποτρέψει την εξέλιξη.

Θα εκπλαγείτε με το πόσο αποτελεσματικό ήταν το πολεμικό σφυρί στον Μεσαίωνα.

Θα δείτε στα πειράματα που ακολουθούν πόσο εύκολα διέλυε, αλυσιδωτούς θώρακες και πως τσάκιζε περικεφαλαίες που σημαίνει ότι το κεφάλι του άτυχου πολεμιστή γινόταν πολτός.

Το Αθέατο Μουσείοείναι η επιτυχημένη δράση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που προβάλλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών. Κάθε δύο μήνες ένα αντικείμενο παρουσιάζεται στους επισκέπτες για πρώτη φορά και ξεδιπλώνει την αφήγηση της άγνωστης ιστορίας του.

Μετά από τα έντεκα θαυμάσια αντικείμενα που ήρθαν στο φως της έκθεσης έως τώρα, το Αθέατο Μουσείο υποδέχεται «ένα αίνιγμα 7000 χρόνων». Πρόκειται για ένα μοναδικό σε μέγεθος έργο γλυπτικής της τελικής νεολιθικής περιόδου, που αποδίδει αινιγματικά την ανθρώπινη μορφή.

Το «αίνιγμα 7000 χρόνων» αναδύθηκε την Δευτέρα 30 Ιανουαρίου στην «αίθουσα του βωμού» (αιθ.34) για να παραμείνει εκεί ως την Κυριακή 26 Μαρτίου 2017.

Φωτογραφία: «Ένα Αίνιγμα 7000 χρόνων»: λίθινη ανθρώπινη μορφή της τελικής νεολιθικής περιόδου (Φωτογραφικό Αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)

Στις 19 Φεβρουαρίου και 19 Μαρτίου ημέρα Κυριακή και στις 10 Φεβρουαρίου και 10 Μαρτίου ημέρα Παρασκευή, ώρα 13.00, αρχαιολόγοι του Μουσείου υποδέχονται τους επισκέπτες στο χώρο της έκθεσης και συνομιλούν μαζί τους για τους τρόπους απόδοσης της ανθρώπινης μορφής στους νεολιθικούς χρόνους και για τις πολύπλευρες και άγνωστες σημασίες των ειδωλίων στις πρώιμες κοινωνίες του ελλαδικού χώρου, πολλές χιλιάδες χρόνια πριν από τις μέρες μας.

Οι φλόγες έπληξαν αδιάκριτα μοντέρνες συνοικίες της παραλίας και της οδού Αγίας Σοφίας, ναούς, τζαμιά, δημόσια κτίρια, σχολεία, μεσαιωνικές σκεπαστές αγορές και δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές.

«Το νέο σχέδιο της Θεσσαλονίκης είναι εντελώς έτοιμο. Ήδη έχουν χτιστεί αρκετά κτίρια ώστε να μην είναι δυνατή καμία αλλαγή. Στο εξής προχωράει η εφαρμογή του. Μένουν βέβαια τα δημόσια κτίρια, το Ταχυδρομείο είναι έτοιμο αλλά δεν υπάρχουν λεφτά. Το ίδιο και με το σχέδιο της Αθήνας, ο πόλεμος απορροφά τα πάντα [….] Η Θεσσαλονίκη με ενδιαφέρει πολύ και επιθυμώ να συνεχίσω να ασχολούμαι […]», έγραφε ο Γάλλος αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και αρχαιολόγος Ερνέστ Εμπράρ στον φίλο και ομότεχνό του Ανρί Προστ, τον Ιούλιο του 1921.

Τέσσερα χρόνια είχαν περάσει από τη μεγάλη πυρκαγιά της 5ης Αυγούστου του 1917, που κατέστρεψε μέσα σε τριάντα δύο ώρες το σημαντικότερο τμήμα του ιστορικού κέντρου (120 εκτάρια) της Θεσσαλονίκης. Η ανοικοδόμηση της πόλης βάσει ριζικού ανασχεδιασμού είχε αρχίσει, απαλύνοντας σταδιακά τον πόνο χιλιάδων πληγέντων από τις οδυνηρές επιπτώσεις της ανείπωτης καταστροφής: κατεστραμμένα 9.500 κτίσματα σε 4.100 ιδιοκτησίες (μοντέρνες συνοικίες της παραλίας και της Αγίας Σοφίας, σκεπαστές αγορές, δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές) και 77.000 άστεγοι (55.000 Eβραίοι, 10.000 μουσουλμάνοι, 10.000 χριστιανοί). Η πόλη από το 1921 και μετά θα μετατραπεί σε τεράστιο εργοτάξιο.

Εναν αιώνα συμπληρώνει φέτος η σύγχρονη Θεσσαλονίκη που αναδύθηκε μέσα από τις στάχτες. Στην επέτειο, διαλέξεις, εκδόσεις, εκθέσεις, θα ιστορήσουν το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς, θα αναπλάσουν την ατμόσφαιρα της πόλης, πριν και μετά τη μεγάλη καταστροφή, ενώ οι ερευνητές θα επαναφέρουν θέματα που απασχολούν εδώ και χρόνια για τη μοναδική σε έκταση ανοικοδόμηση μεγάλης ελληνικής πόλης.

Ο κάτοικος της Θεσσαλονίκης ή ο περαστικός μπορεί να αντιληφθεί πόσο διαφέρει η πόλη που χάθηκε στη φωτιά; Πώς θα ήταν η Θεσσαλονίκη χωρίς την πυρκαγιά; Ηταν το 1917 μια μοναδική ευκαιρία για να αποκτήσουμε μια μοντέρνα πόλη που να αντέχει τις σημερινές αυξημένες ανάγκες; Υπήρχαν επιπτώσεις σε ομάδες πληθυσμού (Ισραηλιτική Κοινότητα);

Τα ερωτήματα έθεσε πολλές φορές η ομότιμη καθηγήτρια Αστικού Σχεδιασμού και Ιστορίας της Πολεοδομίας Αλέκα Γερόλυμπου, στην πλούσια βιβλιογραφία της, από τη διδακτορική της διατριβή έως τις πρόσφατες δύο επετειακές εκδόσεις: «Οχυρωμένο στρατόπεδο, ανοχύρωτη πόλη. Καταστροφή και αναμόρφωση της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του ’17» (Εκδόσεις University Studio Press) και το «Ημερολόγιο 2017» του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα.

«Πολλοί θεωρούν πως η ευκαιρία να αναδειχθεί η Θεσσαλονίκη σε μητροπολιτικό κέντρο με ευρωπαϊκό χαρακτήρα χάθηκε. Η άποψη αυτή όχι μόνο αδικεί τις τότε προσπάθειες αλλά συγκαλύπτει ευθύνες μεταγενέστερων. Πράγματι, οι αρμόδιες αρχές δεν κατάφεραν να ελέγξουν το παρόν, ούτε να προσχεδιάσουν το μέλλον της πόλης σε πολύ ευνοϊκότερες συνθήκες. Σταδιακά στη δεκαετία του ’70 ορισμένοι ερευνητές συνειδητοποιήσαμε το μέγεθος και τη σπουδαιότητα της πρωτοφανούς παρέμβασης που ήταν αποτέλεσμα ισχυρής πολιτικής βούλησης», τονίζει η κ. Γερόλυμπου.

Έξι ημέρες μετά την καταστροφή, η κυβέρνηση Βενιζέλου είχε πάρει τις αποφάσεις της: συνολική απαλλοτρίωση της καμένης γης και πώληση των ανασχεδιασμένων οικοπέδων σε πλειστηριασμούς. Χωρίς να υποχωρήσει σε αντιδράσεις παλαιών ιδιοκτητών (χριστιανών και Εβραίων), συγκρότησε διεθνή επιτροπή θέτοντας «την πολεοδομία στην υπηρεσία ενός ολικού σχεδίου με επίκεντρο την κατοχύρωση της νέας εθνικής ταυτότητας» και βέβαια την ανασυγκρότηση της «μνήμης της πόλης».

Έρευνες έδειξαν ότι εάν το ιστορικό κέντρο δεν είχε καεί, οι νέες κεντρικές λειτουργίες πιθανότατα θα αναπτύσσονταν ανατολικά, εκτός των τειχών. «Η πυρκαγιά “απελευθέρωσε” τον ιστορικό πυρήνα». Στον σχεδιασμό του 1917, σημειώνει η κ. Γερόλυμπου, οφείλει τη σημερινή της μορφή η Θεσσαλονίκη, μολονότι οι εγκαταστάσεις των προσφύγων μετά το ’22, και αργότερα, μετά το 1950, η κτιριακή πυκνότητα καθ’ ύψος, η αυξημένη κάλυψη των οικοπέδων, η αύξηση των οχημάτων, η μείωση του πρασίνου αλλοίωσαν το όραμα ενός σχεδιασμού με σεβασμό στην ποιότητα του αστικού χώρου και της ζωής.

Οι προτάσεις

Ο οραματιστής Γάλλος πολεοδόμος είχε συμπεριλάβει προτάσεις που έβλεπαν πολύ μπροστά: γραμμή του μετρό με παρόμοια χάραξη της σημερινής, μια «πολιτική πλατεία» μνημειακού χαρακτήρα, προστασία και ανάδειξη μνημείων κάθε ιστορικής περιόδου, για «ιστορικούς και τουριστικούς» λόγους.

«Αν φανταστούμε τη Θεσσαλονίκη χωρίς την πυρκαγιά και το σχέδιο Εμπράρ, είναι βέβαιον ότι η πόλη θα είχε την εικόνα που βλέπουμε σήμερα εκτός πυρικαύστου: πυκνή δόμηση καθ’ ύψος σε μικρά οικόπεδα που χτίστηκαν με αντιπαροχή σε παραδοσιακούς ιστούς, χωρίς τις απαραίτητες διανοίξεις», παρατηρεί ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής Βασίλης Κολώνας, που ερεύνησε διεξοδικά το θέμα («Αρχιτεκτονική μιας εκατονταετίας 1912-2012», University Studio Press). Η πυρκαγιά, υποστηρίζει, προκάλεσε «λιγότερο κακό στη γενικότερη εικόνα της πόλης από τη μετέπειτα αντιπαροχή».

Η κληρονομιά ωστόσο του Εμπράρ είναι «ευανάγνωστη» έως σήμερα. Τα σημεία της «διαβάζει» στην «Κ» η δρ Αθηνά Βιτοπούλου, μία από τις φοιτήτριες που το 1995 επανασχεδίασαν στο ΑΠΘ την πρόταση του Εμπράρ, καθώς τα πρωτότυπα σχέδια έχουν χαθεί. Είναι ο ορθοκανονικός κάνναβος με οπτικές προς τη θάλασσα, οι ακτινωτές οδικές αρτηρίες από τα μνημεία, η διατήρηση της Ανω Πόλης, η θέση της πανεπιστημιούπολης, η επέκταση του λιμανιού δυτικά, η περιμετρική πράσινη ζώνη (Σέιχ Σου), ο μνημειακός άξονας της Αριστοτέλους, η ανάδειξη χρήσεων γης. Η μεταπολεμική μαζική ανοικοδόμηση ανέτρεψε τον σχεδιασμό του αστικού χώρου στην τρίτη διάσταση.

Στα εμφανή εντάσσονται και οι κτιριακές όψεις. «Βαθύς γνώστης της αρχαιολογίας, ο Γάλλος αρχιτέκτονας μελέτησε τη Θεσσαλονίκη προτείνοντας έναν «μεσαίο δρόμο ανάμεσα στη διεθνή αρχιτεκτονική και την τοπική βυζαντινή παράδοση, που διαφοροποιούσε τη δημόσια εικόνα από τον κατάφορτο εκλεκτισμό της τουρκοκρατίας», εξηγεί. Αρκετοί τον μιμήθηκαν. Οι επιρροές φάνηκαν στις δεκαετίες του ’20 και του ’30 κι «αν δεν είχε επέλθει η κακόγουστη αρχιτεκτονική της αντιπαροχής, σίγουρα θα είχαμε μια γοητευτική μεσοπολεμική Θεσσαλονίκη, η οποία δεν θα είχε να ζηλέψει σε τίποτα το Αλγέρι, την Καζαμπλάνκα ή το Μπουένος Αϊρες, πόλεις που φέρουν την υπογραφή αρχιτεκτόνων με την ίδια γαλλική αρχιτεκτονική παιδεία».

Πηγή: Γ. Μυρτσιώτη, Καθημερινή

Στην αρχαιότητα δημιουργήθηκε μία από τις πιο διορατικές εφευρέσεις. Ο Αινείας ο Τακτικός ανακάλυψε την πρώτη μέθοδο υπεραστικής επικοινωνίας. Το 350 π.Χ. εφηύρε τονυδραυλικό τηλέγραφο, συσκευή που μπορούσε να μεταφέρει γρήγορα «έτοιμα μηνύματα», σε μεγάλες αποστάσεις. Ο στρατηγός από τη Στυμφαλία ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε και έγραψε οδηγό για τις στρατιωτικές επικοινωνίες, καθώς θεωρούσε ότι οι δάδες δεν επαρκούσαν σε καιρό πολεμικών συγκρούσεων.

Και αυτό διότι δεν υπήρχαν λεπτομέρειες στο μήνυμα ούτε κάποια περιγραφή ενώ ο χρόνος που χανόταν ήταν πολύτιμος. Έτσι, ανέπτυξε τον αποκαλούμενο υδραυλικό τηλέγραφο, δηλαδή μηχανισμό μετάδοσης προσυμφωνημένων μηνυμάτων σε μια προσπάθεια να ξεπερασθούν οι δυσκολίες.

Πώς λειτουργούσε

Επρόκειτο για συσκευή από την οποία μπορούσαν να σταλούν προσυμφωνημένα μηνύματα. Όπως, δηλαδή, συμβαίνει σήμερα μέσα από τις συσκευές των κινητών, τα οποία έχουν την δυνατότητα να αποστείλουν «πρότυπα μηνύματα», όπως για παράδειγμα «είμαι σε σύσκεψη», «θα σας καλέσω αργότερα» κτλ.

Ο υδραυλικός τηλέγραφος είχε τη δυνατότητα αποστολής 20 τέτοιων μηνυμάτων, προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εποχής, όπως «παύσατε πυρ», «οπισθοχώρηση», «ο εχθρός πλησιάζει», «τέλος συναγερμού», «επίθεση», «κυκλωτική κίνηση» και άλλα.

Ήταν ένας χάλκινος κύλινδρος που είχε νερό στη βάση του. Εκεί επέπλεε ένας μεγάλος φελλός. Πάνω στον κύλινδρο βρίσκονταν στηριγμένα σε όρθια θέση τα «έτοιμα μηνύματα». Στο κάτω μέρος υπήρχε μια μικρή βρύση, ένας κρουνός, όπως λεγόταν εκείνη την εποχή, που στηριζόταν σε μεγάλη λεκάνη. Ίδια συσκευή υπήρχε και στην απέναντι πλευρά, όπου πήγαινε το μήνυμα. Έτσι, γινόταν εφικτή η επικοινωνία ανάμεσα στον πομπό και τον δέκτη. Αντίστοιχα, και στις δυο πλευρές, υπήρχε κάποιος χειριστής.

Ο αποστολέας άναβε έναν πυρσό και περίμενε την ανταπόκριση

Μόλις ο δέκτης άναβε και τον δικό του πυρσό, οι δυο χειριστές άνοιγαν ταυτόχρονα τις βρύσες τους. Όταν η στάθμη του νερού έφτασε στο επιθυμητό ύψος, που αντιστοιχούσε σε ένα μήνυμα, με την ίδια διαδικασία των πυρσών ο πομπός ενημέρωνε τον δέκτη να κλείσει τον κρουνό του. Για να λειτουργήσει σωστά και να μην γίνει λάθος στο μήνυμα – που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο σε περίπτωση πολέμου – έπρεπε οι κινήσεις να γίνονται με μεγάλη ακρίβεια.

Όλα ξεκινούσαν από το ταυτόχρονο άνοιγμα και κλείσιμο της βρύσης. Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να επικοινωνεί με συγκεκριμένα μηνύματα, μεταξύ στρατιωτικών ομάδων, τα οποία σε περίπτωση εισβολής από ξηρά η θάλασσα θα μπορούσαν να μεταφερθούν εγκαίρως και στους πολίτες. Η ευφυέστατη μέθοδος αποστολής προσυμφωνημένων μηνυμάτων, που περιέγραψε ο Αινείας ο Τακτικός τον 4ο π.Χ. αιώνα, χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ταχεία μεταφορά μηνυμάτων στην αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Δείτε στο παρακάτω βίντεο πως λειτουργούσε ο υδραυλικός τηλέγραφος:

Ήταν ένας από τους ικανότερους στρατιωτικούς ηγέτες της γνωστής ιστορίας, και θεωρείται από πολλούς ως ο μεγαλύτερος Έλληνας που έζησε ποτέ: Ο Μέγας Αλέξανδροςάφησε το αποτύπωμά του στην ιστορία με την εκστρατεία του στην Περσία, φέρνοντας τον ελληνικό πολιτισμό στα βάθη της Ασίας, ιδρύοντας πόλεις που στέκονται και σήμερα (με κορυφαίο παράδειγμα την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου) και σημαίνοντας το έναυσμα της Ελληνιστικής Περιόδου και της κυριαρχίας του ελληνικού πολιτισμού και του ελληνικού τρόπου σκέψης στον γνωστό κόσμο- γεγονός που, με τη σειρά του, επηρέασε και διαμόρφωσε την πορεία της ιστορίας για αιώνες μετά: Η επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό και τη σε μεγάλο βαθμό εξελληνισμένη Ανατολή επηρέασε βαθύτατα τη Ρώμη, ενώ είναι αμφίβολο κατά πόσον θα ήταν δυνατή η εξάπλωση του Χριστιανισμού εάν δεν υπήρχε η Ελληνιστική Κοινή.

Ωστόσο, παρά τη λάμψη της, η Ελληνιστική Περίοδος ήταν και μια ταραγμένη πολιτικά και στρατιωτικά περίοδος, ειδικά στην αρχή της: Ο αιφνίδιος θάνατός του Αλέξανδρου δημιούργησε κενό εξουσίας, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν άμεσα συγκρούσεις μεταξύ των στρατηγών του, οι οποίες συγκλόνισαν τον ελληνιστικό κόσμο και είχαν τελικό αποτέλεσμα τον διαμελισμό της αυτοκρατορίας στα ελληνιστικά βασίλεια των Διαδόχων.

Ο νόμιμος διάδοχός του, Αλέξανδρος Δ' (από τη Ρωξάνη) δεν πρόλαβε να γίνει βασιλιάς, καθώς δηλητηριάστηκε, μαζί με τη μητέρα του, με εντολή του Κασσάνδρου, ενώ η Στατείρα, κόρη του Δαρείου και δεύτερη σύζυγος του Αλέξανδρου δεν πρόλαβε να γεννήσει το παιδί που κυοφορούσε, καθώς είχε νωρίτερα δολοφονηθεί κατόπιν εντολής τη Ρωξάνης (που ήθελε να διασφαλίσει πως ο γιος της θα αναλάμβανε την αυτοκρατορία). Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως, λέγεται ότι ενώ ο Αλέξανδρος ψυχορραγούσε, τον ρώτησαν σε ποιον αφήνει την αυτοκρατορία, και αυτός απάντησε «τω κρατίστω» (στον δυνατότερο), με αποτέλεσμα να ξεσπάσει η σύγκρουση μόλις πέθανε- αν και λέγεται επίσης πως στην πραγματικότητα αναφέρθηκε στον Κρατερό, κάτι που (πολύ βολικά) αμφισβήτησαν οι άλλοι διεκδικητές.

Σε κάθε περίπτωση, το σε ποιον ήθελε να αφήσει τον θρόνο του ο Αλέξανδρος είναι ένα ιστορικό μυστήριο αντάξιο αυτό της τοποθεσίας του τάφου του- ωστόσο, Βρετανός ερευνητής υποστηρίζει σε βιβλίο του πως έχει βρει την πραγματική διαθήκη του Μακεδόνα βασιλιά, η οποία- σύμφωνα με τον ίδιο- κρυβόταν σε κοινή θέα, σε κείμενο το οποίο είναι γνωστό εδώ και αιώνες.

Η «πηγή» στην οποία αναφέρεται ο Ντέιβιντ Γκραντ (συγγραφέας του «In Search of the Lost Testament of Alexander the Great) είναι το «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου»: Μια συλλογή από μύθους και θρύλους σχετικά με τα επικά κατορθώματα του μεγάλου στρατηλάτη, η πρώτη έκδοση της οποίας ανάγεται στον 2o -3ο αιώνα μ.Χ (αιώνες μετά τον θάνατό του). Στο «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου» περιέχονται κυρίως «λαϊκοί θρύλοι», με τον Μακεδόνα βασιλιά να αποκτά διαστάσεις μυθικού ήρωα. Αρκετοί από αυτούς τους θρύλους δημιουργήθηκαν λίγο μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, και όπως φαίνεται κυκλοφορούσαν για αιώνες και αποτέλεσαν τη βάση για το «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου». Υποτίθεται πως με τη σειρά τους βασίζονται στα έργα του Καλλισθένη, ιστορικό του Αλέξανδρου, αλλά θεωρείται ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο, καθώς ο Καλλισθένης πέθανε πριν τον Αλέξανδρο, οπότε συχνά οι βάσεις του «Μυθιστορήματος» αποδίδονται στον «ψευδο-Καλλισθένη».

Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, χρόνια μετά τον θάνατο του Μακεδόνα βασιλιά, ένας άλλος ιστορικός, ο Ονησίκριτος, διάβασε στον Λυσίμαχο (στρατηγό του Αλέξανδρου, που έγινε αργότερα βασιλιάς και αυτός) μια ιστορία περί ερωτικού δεσμού ανάμεσα στον Αλέξανδρου και τη βασίλισσα των μυθικών Αμαζόνων (Θάληστρις), με αποτέλεσμα ο Λυσίμαχος να σχολιάσει «αναρωτιέμαι εγώ πού ήμουν τότε»- οπότε γίνεται εύκολα κατανοητό το τι ιστορίες και θρύλοι κυκλοφορούσαν για χρόνια μετά.

Οπότε, όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, το «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου» δεν θεωρείται «ιστορική πηγή», αλλά συλλογή μύθων – προϊόντων φαντασίας. Παρόλα αυτά, πρόκειται για ένα έργο το οποίο παρέμεινε δημοφιλές για αιώνες, περνώντας από τον Μεσαίωνα και φτάνοντας μέχρι τις ημέρες μας, έχοντας μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες και σαφώς επηρεάζοντας την εικόνα του Αλέξανδρου για πάρα πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του.

Στο τελευταίο κεφάλαιο του «Μυθιστορήματος», ο Αλέξανδρος παρουσιάζεται να υπαγορεύει τη διαθήκη του, λίγο πριν πεθάνει. Στο κείμενο αυτό ο βασιλιάς, εμφανίζεται να χρίζει βασιλιά του βασιλείου της Μακεδονίας τον ετεροθαλή αδελφό του, Φίλιππο Αρριδαίο (διανοητικά καθυστερημένος γιος του Φιλίππου του Β'), με προοπτική όμως να αναλάβει ο γιος του, εάν η Ρωξάνη γεννούσε αγόρι. Εάν η Ρωξάνη έκανε κορίτσι, επαφιόταν στους Μακεδόνες να επιλέξουν ποιον ήθελαν βασιλιά. Στη συνέχεια ορίζει κυβερνήτες των διαφόρων περιοχών τους στρατηγούς του, να διατάζει τη δημιουργία ενός χρυσού θρόνου για τη θεά Αθηνά στην πόλη των Αθηνών και να στέλνει την πανοπλία του στο Άργος ως δώρο στον Ηρακλή. Ακόμη, παρουσιάζεται, μεταξύ άλλων, να στέλνει θησαυρούς στους Δελφούς.

Το κομμάτι αυτό γενικά θεωρείται προϊόν φαντασίας, αλλά ο Γκραντ, κατόπιν έρευνας 10 ετών, υποστηρίζει πως είναι αυθεντικό – και πως στην πραγματικότητα η διαθήκη αυτή «θάφτηκε» από τους στρατηγούς του, καθώς κατονόμαζε ξεκάθαρα τον αγέννητο γιο του, Αλέξανδρο Δ', ως διάδοχό του: Σημειώνεται πως πολλοί υψηλόβαθμοι Μακεδόνες δεν ήταν πρόθυμοι να αποδεχτούν ως βασιλιά τον γιο του Αλέξανδρου και μιας «βάρβαρης»- υπενθυμίζεται πως πολλοί είχαν αντιδράσει στις πολιτικές του που προωθούσαν ζύμωση μεταξύ των δύο κουλτουρών, με μεικτούς γάμους, ένταξη νεαρών Περσών στον μακεδονικό στρατό, παροχή ελληνικής παιδείας στους κατακτημένους λαούς κ.α.

Ο Γκραντ εκτιμά πως η διαθήκη αυτή, παρά το «θάψιμό» της, διασώθηκε και διέρρευσε από έναν από τους στρατηγούς- διεκδικητές, ως «ντοκουμέντο» - πολιτικό/ προπαγανδιστικό όπλο εναντίον των αντιπάλων του, με αποτέλεσμα να κυκλοφορεί για χρόνια μετά και να περάσει κάποια στιγμή στο «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου» - και εκεί να θεωρηθεί αντίστοιχο του υπόλοιπου υλικού του έργου, δηλαδή όχι πραγματικό ιστορικό ντοκουμέντο, αλλά μύθος.

Όπως υποστηρίζει ακριβώς επειδή χρησιμοποιήθηκε ως «μανιφέστο»/ μέσο προπαγάνδας στο πλαίσιο των συγκρούσεων των Διαδόχων, η αυθεντικότητά του αμφισβητήθηκε, με αποτέλεσμα να ενταχθεί στην κατηγορία των «μύθων» περισσότερο. Επίσης, ο Γκραντ επισημαίνει ότι ήταν πολύ «βολικό» για τους διεκδικητές του θρόνου να μην αφήσει σαφή διάδοχο ο Αλέξανδρος, καθώς έτσι άνοιγε το «παιχνίδι του στέμματος», όπου ο καθένας ήταν ελεύθερος (και «δικαιολογημένος») να προσπαθήσει να καταλάβει την εξουσία- κάτι που ενισχύει την άποψη περί «θαψίματος» οποιασδήποτε διαθήκης ή δήλωσης του Αλέξανδρου κατά τις τελευταίες του ημέρες.

Η μυθολογία λέει πως εκεί κατέφυγε η Ρέα για να γλιτώσει από τη μανία του Κρόνου.

Ένα από τα πιο σημαντικά και διεθνώς γνωστά σπήλαια της Ελλάδας, με μεγάλο μυθολογικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον, είναι το Δικταίο Άντρο, το λεγόμενο Σπήλαιο του Δία, στην Κρήτη.

Ο πλούσιος διάκοσμός του, σταλακτίκτες, σταλαγμίτες και μια γραφική λίμνη, δημιουργεί απόκοσμη ατμόσφαιρα και σε συνδυασμό με την υγρασία και την ησυχία δίνει στον επισκέπτη την ευκαιρία να θαυμάσει τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα της φύσης.

Η συνεχής χρήση του σπηλαίου από τον άνθρωπο, κυρίως για λατρευτικούς σκοπούς, όπως εκτιμάται, αποτυπώνεται στα ευρήματα στον χώρο που είναι νεολιθικά, μινωικά, υστερομινωικά, γεωμετρικά, αρχαϊκά, κλασικά, ελληνιστικά και ρωμαϊκά.

Η έκταση του σπηλαίου είναι 2.200 τετραγωνικά μέτρα ενώ το μήκος της τουριστικής διαδρομής είναι 250 μέτρα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1020 μέτρων, πάνω από το χωριό Ψυχρό, στο Λασίθι.

Η μυθολογία λέει πως φιλοξένησε στα σπλάχνα του τη Ρέα που κατέφυγε εκεί για να γλιτώσει από τη μανία του Κρόνου και να μπορέσει να γεννήσει τον μελλοντικό πατέρα των θεών.

Γνωρίζοντας πως ο Κρόνος είχε τον Ψηλορείτη ως δεύτερη κατοικία του, η Ρέα απέφυγε το βουνό αυτό και βρήκε καταφύγιο στην οροσειρά Δίκτη στην ανατολική Κρήτη.

Για να ξεγελάσει τον Κρόνο, που ένας χρησμός έλεγε πως θα σκοτωθεί από τον γιο του κι εκείνος για να το αποφύγει καταβρόχθιζε τα παιδιά του, αντί για βρέφος του έδωσε έναν βράχο τυλιγμένο στα σπάργανα του μωρού. Κι άφησε τον Δία στο σπήλαιο για να μεγαλώσει κρυφά από τον πατέρα του.

Ο πρώτος και ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής φαίνεται να είναι το αποτέλεσμα μακράς φιλοσοφικής έρευνας, και εν σπέρματι διατυπώθηκαν από τους προσωκρατικούς Έλληνες φιλοσόφους. Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος, ο αποκαλούμενος Σκοτεινός και επίσης ο φιλόσοφος του πυρός, εξέφρασε την αρχή της μη αναστρεψιμότητας λέγοντας: «Ουκ αν εμβαίης δις τοις αυτοίς ποταμοίς, ου γαρ ρέουσι τα αυτά ύδατα», "Δεν μπορείς να μπεις δύο φορές στους ίδιους ποταμούς, γιατί δεν ρέουν τα ίδια νερά". Με τη λέξη ύδατα εννοούσε επίσης τις συνθήκες που ποτέ δεν είναι οι ίδιες αλλά πάντα αλλάζουν. Εννοούσε επίσης τον χρόνο.

Ένα άλλο περίφημο απόσπασμα του Ηράκλειτου που συμπεριλαμβάνει τον πρώτο και δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής είναι: «Κόσμον τόνδε, τον αυτόν απάντων, ούτε τις θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν αλλ’ήν αεί και εστίν και έσται πυρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα» (Αυτόν τον κόσμο που είναι ο ίδιος για όλα τα όντα, ούτε κάποιος θεός ούτε άνθρωπος τον έκανε αλλά ήταν πάντα και είναι και θα είναι πυρ αείζωο. που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο). Εάν υποκαταστήσουμε τη λέξη “πυρ” με τη λέξη “ενέργεια” φθάνουμε σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Ένα άλλο απόσπασμα που περιγράφει τις τέσσερεις καταστάσεις της ύλης δηλαδή την στερεή, την υγρή, την αέριο και την αέριο σε διάπυρη κατάσταση (που αντιστοιχούν στις λέξεις γη. ύδωρ, αήρ, πυρ) είναι το ακόλουθο: “Το πυρ ζει από τον θάνατο του αέρα, και ο αέρας ζει τον θάνατο του πυρός, το ύδωρ ζει από τον θάνατο της γης, και η γη από τον θάνατο του ύδατος” και η περιγραφή της ψυχρής, θερμής, υγρής και ξηρής κατάστασης της ύλης: “Τα ψυχρά γίνονται θερμά και ότι είναι θερμό γίνεται ψυχρό ότι είναι υγρό ξηραίνεται, και το ξηρό υγραίνεται″.

Ένα άλλο χωρίο του Ηράκλειτου μπορεί να ερμηνευθεί με τον τρόπο σκέψης ενός θερμοδυναμικού που γνωρίζει ότι χωρίς διαφορά θερμοκρασίας, πίεσης, συγκέντρωσης κ.λ.π. δεν υπάρχει ροή. "Ο Πόλεμος (διαφορά) είναι ο πατέρας και ο Βασιλιάς όλων και μερικούς έκανε θεούς και άλλους ανθρώπους, μερικούς δούλους και άλλους ελεύθερους". Αυτό μας θυμίζει την ελεύθερη ενέργεια του Gibbs. To γινόμενο της εντροπίας και της απόλυτης θερμοκρασίας είναι η δεσμευμένη ενέργεια εντός ενός συστήματος (ανέργεια).

Το παίξιμο των ζαριών είναι η βάση της θεωρίας της στατιστικής. “Ο χρόνος είναι παιδί που παίζει ζάρια, «του παιδιού η Βασιλεία». Η αρχή της αβεβαιότητας και της ασαφούς λογικής: “Στο ίδιο νερό των ποταμών μπαίνουμε και δεν μπαίνουμε, και βρισκόμαστε μέσα και δεν βρισκόμαστε” και “Το σοφό είναι ένα μόνο, θέλει και δεν θέλει να ονομάζεται με το όνομα του Διός”. Επίσης και για το θέμα μας που είναι ο διαχωρισμός: “Ακόμη και ο χυλός διαχωρίζεται εάν δεν αναδεύεται″.

Το γεγονός ότι ο διαχωρισμός πολύτιμων συστατικών από άλλα λιγότερο επιθυμητά απαιτεί τεράστια προσπάθεια και ενέργεια, εκφράστηκε επίσης από τον Ηράκλειτο: “Αυτοί που ψάχνουν για χρυσάφι, πολύ χώμα σκάβουν και λίγο βρίσκουν”. Ο Ηράκλειτος με τον α­ξιωματικό τρόπο που διατυπώνει τις έννοιες προείπε την εξέλιξη των μαθηματικών και φυσικών επιστημών του 19ου και 20ου αιώνα που κέρδισαν ακρίβεια και διαύγεια με τις αξιωματικές μεθόδους.

Ο Εμπεδοκλής, ο Παρμενίδης, ο Αναξαγόρας και ο Δημόκριτος (460-390 π.Χ.) εξέφρασαν την αρχή της διατηρήσεως της μάζας και της ενέργειας μ’ αυτά τα λόγια: “Τίποτε δεν γεννιέται από το τίποτε και τίποτε δεν φθείρεται στο τίποτε”.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι περισσότερες λέξεις που χρησιμοποιούνται στη θερμοδυναμική, όπως και σε άλλες επιστημονικές περιοχές είναι Ελληνικής προέλευσης. Μερικές απ’ αυτές προέρχονται απ’ ευθείας από την αρχαία Ελληνική γραμματεία, όπως η ενέργεια και η οικονομία και μερικές διατυπώθηκαν από σύγχρονους επιστήμονες που χρησιμοποίησαν Ελληνικά λήμματα όπως η “εντροπία” που την εισήγαγε ως έννοια ο Clausius και σημαίνει εκείνο το μέρος της ενέργειας που επιστρέφει εντός του συστήματος και δεν είναι πλέον διαθέσιμο. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η έννοια της εξέργειας. που διατυπώθηκε το 1952 από τον Rant από τις λέξεις “εξ” και “έργον” που σημαίνει εκείνο το μέρος της ενέργειας που είναι διαθέσιμο να παράγει έργο.

Βιβλιογραφία

Αξελός Κώστας (1974). Ο Ηράκλειτος και η Φιλοσοφία, Εξάντας, Αθήνα

Christodoulou P. (1996) Energy Economy Optimization in the separation processes of sucrose - water and non - sugars. Science Award winner presentation at the SPRI
Conference in New Orleans, Proc. SPRI, 1-23

Χ.Α Λαμπρίδης, Ηράκλειτος (1991) Πάτραι, Βιβλιοπωλείον «Κλειώ»

Ο μύθος γύρω από το αρχαίο γλυπτό που σμιλεύτηκε στο βράχο

Κατά τους αρχαίους χρόνους, νύμφες είχαν εγκατασταθεί σε ένα από τα νησιά των Κυκλάδων. Αρχικά συγκατοικούσαν αρμονικά με τους ανθρώπους. Μια μέρα ωστόσο, για άγνωστη αιτία, οι θεϊκές αυτές μορφές άρχισαν να δολοφονούν τις γυναίκες. Οι κάτοικοι τρομοκρατήθηκαν και έψαχναν να βρουν τρόπους για να γλιτώσουν από τη μανία τους.

Οι προσευχές στον Δία και ο λέοντας

Η μοναδική λύση ήταν να εγκαταλείψουν την περιοχή. Σε μια ύστατη προσπάθεια σωτηρίας, ένας ιερέας ικέτευσε τον παντοδύναμο Δία, να τους σώσει. Ο πατέρας των θεών ανταποκρίθηκε στις προσευχές τους. Έστειλε ένα λιοντάρι, το οποίο καταδίωξε τις νύμφες και τις ανάγκασε να εγκαταλείψουν το νησί και να πάνε στην Κάρυστο. Οι κάτοικοι λυτρώθηκαν και επέστρεψαν στους ρυθμούς της καθημερινότητας τους.

Η κατασκευή του γλυπτού

Σύμφωνα με το μύθο, όταν η αποστολή του λιονταριού ολοκληρώθηκε, εκείνο εξαφανίστηκε από τον κόσμο των θνητών για πάντα. Τότε οι νησιώτες σκάλισαν στο βράχο ένα λιοντάρι, όμοιο του θεόσταλτου, ώστε οι νύμφες εάν επέστρεφαν κάποτε, να τρομοκρατηθούν και να εξαφανιστούν. Αυτός ο μεγαλόπρεπος πέτρινος «λιόντας» δεσπόζει στην περιοχή και περιφρουρεί τους κατοίκους.

Το περίφημο αυτό γλυπτό βρίσκεται στην Κέα, στη χώρα του νησιού, την Ιουλίδα. Η σμίλευσή του στο βράχο χρονολογείται στο 6 π.Χ. Έχει μήκος 6 μέτρα, ενώ στο πρόσωπό του διακρίνεται ένα αινιγματικό χαμόγελο. Αποτελεί ένα από τα κυριότερα αξιοθέατα και είναι σήμα κατατεθέν του νησιού. ...

Πηγή: mixanitouxronou.gr

Την άνοιξη του 326 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος εκστράτευσε κατά των επαναστατημένων νοτιοανατολικών περιοχών της σατραπείας της Σογδιανής. H  περιοχή περιλαμβάνει τμήματα του σημερινού Ουζμπεκιστάν και Τατζικιστάν).

Η επιχείρηση δεν ήταν εύκολη καθώς οι πληθυσμοί των περιοχών αυτών χαρακτηρίζονταν ως ανυπότακτοι και μαχητικοί. Επιπλέον το ορεινό του εδάφους τους προσέφερε πολλά στρατηγικά πλεονεκτήματα.

Πρώτος αντικειμενικός σκοπός του Μακεδόνα βασιλιά ήταν η εκπόρθηση της λεγόμενης «Σογδιανής Πέτρας», μιας ιδιαίτερα δυσπρόσιτης και οχυρής τοποθεσίας στην οποία είχε οργανώσει την άμυνα του ένας τοπικός ηγεμόνας ο Οξυάρτης.

Τίποτα όμως δεν μπορούσε να σταθεί εμπόδιο για τον Αλέξανδρο ο οποίος ανάγκασε τους αμυνόμενους να παραδοθούν χρησιμοποιώντας στρατιώτες αναρριχητές!

Ο Αλέξανδρος δεν τιμώρησε τον Οξυάρτη για την εξέγερση του.

Η Ρωξάνη συναντά τον Αλέξανδρο

Σκεπτόμενος στρατηγικά επιδίωξε την συμμαχία του.

Η τελευταία επισφραγίστηκε με ένα συμπόσιο στο οποίο παρευρέθηκε και η Ρωξάνη κόρη του Σογδιανού ηγεμόνα.

Στην τοπική διάλεκτο το όνομά της σημαίνει αστέρι.

Σύμφωνα με τον Ρωμαίο ιστορικό Κούρτιο, τα μάτια όλων έπεσαν πάνω της, «διότι διέθετε αξιοπρεπή εμφάνιση, σπάνια στους βαρβάρους και αξιόλογη φυσική ομορφιά, που μπορούσε να συγκριθεί μόνο με εκείνη των δύο ανύπαντρων κορών του Δαρείου».

Κατά τον Αρριανό «λέγεται ότι ήταν η ωραιότερη Ασιάτισσα, που είχε δει μέχρι τότε η στρατιά μετά από τη γυναίκα του Δαρείου». Αμέσως ο Αλέξανδρος αποφάσισε να την νυμφευθεί.

Έτσι η Ρωξάνη από κόρη ενός τοπικού ηγεμόνα βρέθηκε εν μια νυκτί ως βασίλισσα της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας που είχε δει μέχρι τότε η γη.

Πολλοί ιστορικοί θεώρησαν πως αυτός ο «έρωτας με την πρώτη ματιά» δεν ήταν και τόσο άδολος. Αναφέρουν ότι το πραγματικό κίνητρο γι’ αυτόν τον γάμο, ήταν η απόφαση του Αλεξάνδρου να επανδρώσει την ανώτατη διοίκηση της αυτοκρατορίας με έναν αριθμό τοπικών αξιωματούχων και να συμφιλιώσει με την εξουσία του τους πολεμοχαρείς Σογδιανούς.

Ο Μέγας Αλέξανδρος παντρεύεται τη Ρωξάνη.

Αν κρίνουμε από τα λεγόμενα των αρχαίων συγγραφέων ο Μακεδόνας βασιλιάς σίγουρα εντυπωσιάστηκε από την καλλονή πριγκίπισσα. Sala di Alessandro, villa Farnesina, Ρώμη.

Ο σκληροτράχηλος Σογδιανός ηγεμόνας «υποτάχτηκε» στον Αλέξανδρο μετά το γάμο της κόρης του

Η Σογδιανή βρισκόταν πάντα σε αναβρασμό και μόλις υποτασσόταν μία πόλη, επαναστατούσε μια άλλη, υποχρεώνοντας τους Μακεδόνες σε συνεχή εγρήγορση. Έτσι, ο Έλληνας βασιλιάς μπροστά στον κίνδυνο μίας παρατεταμένης στρατιωτικής εμπλοκής, αναζήτησε εσπευσμένα μία διπλωματική διέξοδο.

Το πόσο εσπευσμένη ήταν η διέξοδος αυτή φαίνεται απ’ το ότι ο Οξυάρτης ήταν όχι ο σημαντικότερος ηγεμόνας της περιοχής και κατά τον Αρριανό δεν δήλωσε υποταγή ούτε καν μετά την αιχμαλωσία του. Υποτάχθηκε μόνο μετά το γάμο του Μακεδόνα στρατηλάτη με την κόρη του. Πάντως φαίνεται ότι η ενέργεια του Αλέξανδρου στέφτηκε από επιτυχία καθώς μετά το γάμο οι Σογδιανοί δεν του προκάλεσαν άλλα προβλήματα.

Η Ρωξάνη.
 
Πέρα βέβαια από τα διπλωματικά παιχνίδια κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει ότι τα θέλγητρα της πανέμορφης Ρωξάνης ήταν ικανά από μόνα τους να συγκινήσουν τον Αλέξανδρο.

Εκείνοι που δεν συγκινήθηκαν καθόλου όμως ήταν οι περισσότεροι σύντροφοί του Μακεδόνα στρατηλάτη οι οποίοι δεν μπορούσαν να χωνέψουν την ένωση ενός Έλληνα με μια βάρβαρη.

Ακόμη περισσότερο ότι μπορούσε να προκύψει απ’ αυτή την ένωση ένα «μιξοβάρβαρο» διάδοχος της αυτοκρατορίας!

Η γέννηση του Αλέξανδρου Δ’ και η μάχη της διαδοχής

Ξαφνικά τον Ιούνιο του 323 π.Χ. ο Αλέξανδρος πέθανε.

Η Ρωξάνη ήταν έγκυος 6 ή 8 μηνών.

Το μέλλον της ωστόσο ήταν πολύ αβέβαιο.

Ο Αλέξανδρος εκτός απ’ αυτή είχε νυμφευτεί και τη Στάτειρα (η οποία επίσης ήταν έγκυος), κόρη του Δαρείου Γ΄, ενώ εικάζεται ότι είχε και μια τρίτη σύζυγο, την Παρυσάτιδα, κόρη του Αρταξέρξη Γ΄. Τελικά η Σογδιανή πριγκίπισσα έφερε στον κόσμο αγόρι το οποίο έλαβε το όνομα του πατέρα του.

Η μητέρα του έπρεπε να του εξασφαλίσει με κάθε τρόπο την ζωή και τη διαδοχή στον θρόνο.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο η Ρωξάνη με τη βοήθεια του αντιβασιλέα Περδίκκα, εξόντωσε τη Στάτειρα καθώς και την αδερφή της Δρύπετη, καταγόμενες από βασιλική γενιά και πιθανές αντίζηλους της στο θρόνο.

Η τύχη της Παρυσάτιδας, που ήταν επίσης πριγκίπισσα, είναι άγνωστη αν και σύμφωνα με μια σύγχρονη θεωρία, ίσως ήταν εκείνη που σκότωσε η Ρωξάνη, και όχι η Δρύπετη.

Εν τω μεταξύ ο μακεδονικός στρατός της Ασίας αναγόρευσε βασιλιά τον προβληματικό γιο του Φιλίππου Β΄ (ετεροθαλή αδελφό του Μεγάλου Αλεξάνδρου) Αριδαίο.
Παράλληλα ο γιος της Ρωξάνης αναγορεύτηκε συμβασιλέας με το όνομα Αλέξανδρος Δ΄.

Ο Αριδαίος παντρεύτηκε μια πριγκίπισσα την Ευριδίκη. Η φιλοδοξία της τελευταίας να μείνει ο άνδρας της μόνος στο θρόνο ανησύχησε την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη διαβόητη Ολυμπιάδα.

Η Ολυμπιάδα φυγαδεύει τον εγγονό της Αλέξανδρο Δ’ και γίνεται στόχος του Μακεδόνα στρατηγού Κάσσανδρου

Η Ολυμπιάδα προσπάθησε να προστατέψει ανεπιτυχώς τη ζωή του εγγονού της Αλέξανδρου Δ΄.

Η Ολυμπιάδα φοβούμενη για τη ζωή του εγγονού της έπεισε τη Ρωξάνη να καταφύγει στην Ήπειρο.

Εκεί η Ολυμπιάδα θα μεγάλωνε απρόσκοπτα τον Αλέξανδρο Δ΄, τον νέο κατακτητή του κόσμου όπως πίστευε.

Ωστόσο η ιστορία δεν είχε τόσο φιλόδοξα σχέδια για το παιδί.

Μετά τους πολέμους των Επιγόνων, ο Κάσσανδρος, ορκισμένος εχθρός της Ολυμπιάδας, κυριάρχησε στη Μακεδονία.

Ο Αριδαίος και η Ευριδίκη συμμάχησαν μαζί του και τον ανακήρυξαν σε τοποτηρητή του θρόνου.

Αμέσως η Ολυμπιάδα εκστράτευσε στην Μακεδονία. Νίκησε το βασιλικό ζεύγος και το θανάτωσε με φρικτό τρόπο. Με τον Κάσσανδρο όμως δεν είχε την ίδια τύχη.

Όταν ο Μακεδόνας στρατηγός κατευθύνθηκε εναντίον της, η Ολυμπιάδα κατέφυγε στην οχυρωμένη Πύδνα, έχοντας μαζί της τον μικρό Αλέξανδρο και τη Ρωξάνη.

Μετά από επτάμηνη στενή πολιορκία η Ολυμπιάδα παραδόθηκε (316 π.Χ) ζητώντας από τον Κάσσανδρο να σεβαστεί τη ζωή του εγγονού της. Η γηραιά βασίλισσα δεν ήταν όμως πια σε θέση να ζητά οτιδήποτε.

Ο Κάσσανδρος την κατέσφαξε (κατ’ άλλους τη λιθοβόλησε) και άφησε το πτώμα της να σαπίσει.

Η Ρωξάνη είχε χάσει πλέον την προστάτιδά της.

Πέρασε έξι χρόνια επιθανάτιας αβεβαιότητας μέχρι ο Κάσσανδρος να διατάξει τον θάνατο της ίδιας και του γιου της στην Αμφίπολη το 310 π.Χ.

Το «αστέρι της Σογδιανής» έσβησε και μαζί της  η γραμμή αίματος του μεγαλύτερου κατακτητή της ιστορίας.

Νίκος Γιαννόπουλος, ιστορικός

Μέγας Αλέξανδρος.

Κατέκτησε σχεδόν όλο τον τότε γνωστό κόσμο ωστόσο δεν κατάφερε να εξασφαλίσει στον γιο του Αλέξανδρο τη διαδοχή.  ...

mixanitouxronou.gr

Το υλικό στο βίντεο, περιέχει αυθεντικές φωτογραφίες αρχαίων αναπαραστάσεων, αντίγραφα σχεδίων και πρωτότυπα αρχαίων εγγράφων που εσωκλείουν αναφορές σε ανώτερη επιστήμη και τεχνολογία από την αρχαιότητα.

Το υλικό της αφήγησης είναι 100% αληθινό όσο απίστευτο και αν ακούγεται, περιέχει μόνο επιβεβαιωμένες ιστορικά αναφορέςκαι παραπέμπει τον ακροατή στα εν λόγω αρχαία διασωθέντα κείμενα…

Δείτε το εντυπωσιακό βίντεο:

Ένα μνημειακό έργο τέχνης, τη γλυπτή ζωφόρομε θέμα  «Η καλλιέργεια και η επεξεργασία του καπνού», του γλύπτη Χρήστου Καπράλου θα αποκτήσει η Βουλή.

Το έργο δωρεά της εταιρίας Παπαστράτος θα τοποθετηθεί μονίμως στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο, το κτίριο δηλαδή επί της οδού Λένορμαν 218 που στεγάζει σήμερα υπηρεσίες της Βουλής και κυρίως τη Βιβλιοθήκη της.

Φιλοτεχνημένη το 1954, αποτελείται από εννέα τμήματα, ύψους 60 εκατοστών και συνολικού μήκους 9,8 μέτρων, σε πωρόλιθο.

Πρόκειται για έργο ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας, ενός από τους πλέον σημαντικούς γλύπτες και γενικότερα νεοέλληνες εικαστικούς δημιουργούς.

Η εντοίχισή του στο παλαιό Καπνεργοστάσιο συνάδει απόλυτα με τον συγκεκριμένο χώρο, λόγω ακριβώς της θεματογραφίας του αναγλύφου με μορφές εργατών και εργατριών σε σκηνές που αποτυπώνουν όλα τα στάδια των καπνικών εργασιών.

Πριν από την τελική τοποθέτησή του στο ιστορικό βιομηχανικό κτίριο, η ζωφόρος του Καπράλου θα παρουσιαστεί στο ισόγειο του Μεγάρου της Βουλής.

Η Βουλή των Ελλήνων διαθέτει ήδη δύο σημαντικά μνημειακά γλυπτά του Χρήστου Καπράλου, το εμβληματικό άγαλμα της Μάνας, στον περίβολο του Μεγάρου της, και την ιστορική ζωφόρο Το Μνημείο της Μάχης της Πίνδου, στο Περιστύλιο.

Το νέο απόκτημα, ευγενική δωρεά της εταιρείας Παπαστράτος, έρχεται να εμπλουτίσει καλλιτεχνικά τη Συλλογή Έργων Τέχνης της Βουλής και να αναβαθμίσει αισθητικά τους χώρους του Ελληνικού Κοινοβουλίου.

Τον 5ο αιώνα π.Χ. (500-400) η Αθήνα και η Σπάρτηήταν οι δύο ισχυρές πόλεις κράτη της Ελλάδας, και οι υπόλοιπες πόλεις ήταν σύμμαχοι ή του ενός ή του άλλου. Η Αθήνα και η Σπάρτη ήταν αγροτικές οικονομίες, και τα βασικά εξαγωγικά προϊόντα τους ήταν το λάδι και το κρασί.

Η ανάπτυξη της κεραμικής επέτρεπε την τοποθέτηση του λαδιού και του κρασιού σε αμφορείς, ώστε και να αποθηκεύονται και να εξάγονται, ώστε να εισάγονται προϊόντα από τις εύφορες περιοχές του Νείλου στην Αίγυπτο, της Μεσοποταμίας στην Μέση Ανατολή και της Καρχηδόνας (σημερινή Τυνησία).

Η Σπάρτη είχε στον έλεγχο της την Πελοπόννησο, ενώ η Αθήνα, με το κακό για καλλιέργειες έδαφος της, ήταν μία ναυτική δύναμη που έψαχνε για αποικίες με εύφορα εδάφη, ώστε να αυξήσει τις καλλιέργειες της και την παραγωγή της σε λάδι, κρασί και σιτηρά.

Όταν οι Πέρσες εισέβαλαν στην Ελλάδα, την περίοδο 500-480 π.Χ., οι δύο εχθροί, Αθηναίοι και Σπαρτιάτες, πολλές φορές συμμάχησαν εναντίον τους.

Μετά τους Περσικούς Πολέμους οι Αθηναίοι κυριάρχησαν στο εμπόριο του Αιγαίου, και έγιναν μία πανίσχυρη αυτοκρατορία, την οποία έβλεπαν με πολύ κακό μάτι και οι Σπαρτιάτες και οι Πέρσες. Οι Σπαρτιάτες επειδή θεωρούσαν ότι μία πολύ ισχυρή Αθήνα αργά ή γρήγορα θα στρέφονταν και εναντίον της Σπάρτης, ώστε να πάρει υπό τον έλεγχο της και τις καλλιέργειες της Πελοποννήσου. Οι Πέρσες επειδή η Αθήνα μπλόκαρε την έξοδο της Περσίας στο Αιγαίο Πέλαγος και είχε τον έλεγχο του Ανατολικού Αιγαίου.

Το αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, στον οποίοι οι Σπαρτιάτες και οι Πέρσες συμμάχησαν και έβαλαν στην μέση την Αθηναϊκή Αυτοκρατορία (431-404 π.Χ.).

Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου οι Αθηναίοι έκαναν την Σικελική εκστρατεία προσπαθώντας να πάρουν τις καλλιέργειες των Συρακουσών υπό τον έλεγχο τους, κάτι που οι Αθηναίοι θεωρούσαν ότι θα τους έδινε πλεονέκτημα στον πόλεμο με τους Σπαρτιάτες και τους Πέρσες. Οι Σπαρτιάτες και πάλι συμμάχησαν με τους Συρακούσιους, και πάλι έβαλαν στην μέση τους Αθηναίους, και η Σικελική εκστρατεία εξελίχθηκε σε ένα Βατερλό για τους Αθηναίους.

Οι Σπαρτιάτες νίκησαν τελικά τους Αθηναίους στον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Κανένας όμως από τους δύο δεν κατάφερε να συνέλθει από τα τραύματα του πολέμου, κάτι που οδήγησε τελικά στην άνοδο της Μακεδονίας λίγα χρόνια αργότερα.

Ο Μέγας Αλέξανδρος κατάφερε να ενώσει όλους τους Έλληνες και να τους οδηγήσει νικηφόρα στην Περσία και την Αίγυπτο λίγες δεκαετίες μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (330-320 π.Χ.), και οι Έλληνες πήραν τον έλεγχο και του Νείλου και της Μεσοποταμίας (Τίγρης και Ευφράτης).

Οι Έλληνες, ένας πολυώνυμος λαός.

Οι Έλληνες ήταν γνωστοί με πολλά διαφορετικά ονόματα στην ιστορία. Οι πολεμιστές που έπεσαν στις Θερμοπύλες έπεσαν ως Έλληνες, ενώ αιώνες αργότερα όταν κήρυττε ο Ιησούς οποιοδήποτε πρόσωπο μη-εβραϊκής πίστης αποκαλείτο Έλληνας. Επί αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου ήταν γνωστοί ως Ρωμαίοι, και πάντα οι γείτονές τους στη Δύση θα τους έλεγαν Γραικούς, ενώ στην Ανατολή  Αλ Ρουμ (Ρωμαίοι).

Η αρχή κάθε ιστορικής εποχής συνοδευόταν από νέο όνομα, είτε απολύτως καινούριο, είτε παλαιό και ξεχασμένο, όνομα από την παράδοση ή δανεισμένο από τους ξένους. Κάθε ένα από αυτά ήταν σημαντικό στην εποχή του και όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με αλλαγές, και πιθανότατα γι` αυτό οι Έλληνες είναι πολυώνυμος λαός.

Στην Ιλιάδα του Ομήρου, οι ελληνικές συμμαχικές δυνάμεις περιγράφονται με τρία διαφορετικά ονόματα: Αργείοι, Δαναοί και Αχαιοί, και όλα με την ίδια έννοια. Από τα παραπάνω ο πρώτος τύπος χρησιμοποιείται 170 τουλάχιστον φορές, ο δεύτερος 148 και ο τρίτος 598 φορές.

Οι Αργείοι είναι πολιτικός όρος που προέρχεται από την αρχική πρωτεύουσα των Αχαιών, το Άργος. Οι Δαναοί είναι το όνομα που αποδίδεται στη φυλή που εξουσιάζει αρχικά την Πελοπόννησο και την περιοχή κοντά στο Άργος. Αχαιοί ονομάζεται η φυλή που, ενισχυμένη από τους Αιολείς, κυριάρχησε πρώτη στα ελληνικά εδάφη, επικεντρωμένοι γύρω από την πρωτεύουσά τους, τις Μυκήνες.

Κατά την διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, οι Έλληνες ήταν μια σχετικά μικρή αλλά δυνατή φυλή στην Φθία της Θεσσαλίας, συγκεντρωμένοι στις πόλεις Άλος, Αλώπη, Τροιχίνα και στο Πελασγικό Άργος
Διάφορες ετυμολογίες που έχουν προταθεί για τη λέξη Έλληνας, αλλά καμία δεν είναι ευρέως αποδεκτή -Σαλ, προσεύχομαι` έλλ, ορεινός` σελ, φωτίζω. Μια πιο πρόσφατη μελέτη συνδέει το όνομα με την πόλη Ελλάς, δίπλα στον ποταμό Σπερχειό, που λεγόταν επίσης Ελλάς στην αρχαιότητα.

Ωστόσο, είναι γνωστό με σιγουριά ότι οι Έλληνες έχουν σχέση με τους Σελλούς, τους ιερείς της Δωδώνης στην Ήπειρο. Ο Όμηρος περιγράφει τον Αχιλλέα να προσεύχεται στον Δωδώνιο Δία ως τον αρχέγονο Θεό: «Βασιλέα Ζευ, φώναξε, Άρχοντα της Δωδώνης, θεέ των Πελασγών, που κατοικούν μακριά, που έχεις τη χειμωνιάτικη Δωδώνη κάτω από την εξουσία σου, όπου οι Ιερείς σου οι Σελλοί κατοικούν γύρω σου με τα πόδια τους άπλυτα και τα καταλύματά τους πάνω στο έδαφος..,»

ΟΣΤΡΑΚΟ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ -ΝΑΥΚΡΑΤΙΔΑ ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Εις την προελληνιστικήν περίοδον οι Έλ-ληνες έγραφον τας επιγραφάς των μόνον με μεγαλογράμματα (κεφαλαία). Εις τας επιγραφάς αυτάς, όπως τις περιεργαζόμεθα εις τα Μουσεία και τούς αρχαιοελληνικούς χώρους, το γράμμα Η εχρησιμοποιείτο ως δηλωτικόν σύμβολον τής δασείας. Το επίθετον Έλ-λην εγράφετο ΗΕΛΛΗΝ = Έλλην και ο αριθμός εκατόν ΗΕΚΑΤΟΝ. Οι Αλεξανδρινοί γραμματικοί όμως αφήρεσαν το Η και το αντικατέστησαν με την δασείαν”.

Ο ρήτορας Δημοσθένης

Ο Άγιος Στέφανος στο Σολέτο στην Απουλία

Το κάψιμο της Ρώμης από τους Βανδάλους

Η είσοδος των Σταυροφόρων στην Κωνσταντινούπολη, του Ευγένιου Ντελακρουά, 1840. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους όξυνε τον ελληνικό εθνικισμό και την απέχθεια για τους Λατίνους, κάτι που απεικονίζεται στα έγγραφα της εποχής.

Ο Τρικάρηνος Όφις επίσης γνωστός ως και η στήλη των όφεων, ο τρίποδας των Δελφών, τρικέφαλο φίδι, οφιόσχημη στήλη, ή ο τρίποδας των Πλαταιών, είναι αρχαία ορειχάλκινη στήλη στην περιοχή του Ιπποδρόμου της Κωνσταντινούπολης. Αποτελούσε τη στήριξη ενός αρχαίου ελληνικού χρυσού τρίποδα των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ. ο οποίος αρχικά βρισκόταν στους Δελφούς, και αργότερα μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α´ το 324. Ο τρίποδας κατασκευάστηκε προς ανάμνηση των Ελλήνων οι οποίοι σκοτώθηκαν πολεμώντας στη μάχη των Πλαταιών (479 π.Χ.) εναντίον των Αχαιμενιδών Περσών κατά τους Περσικούς πολέμους, και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο το μέταλλο που χρησιμοποιήθηκε προήλθε από το λιώσιμο των Περσικών όπλων και λαφύρων. Ο τρίποδας είχε ύψος 8 μέτρα και οι κεφαλές των φιδιών παρέμεναν ακέραιες επάνω στη στήλη ως και τα τέλη του 17ου αιώνα. Γιατί λοιπόν ο Μέγας Κωνσταντίνος μετέφερε αυτό το καθαρά Ελληνικό στοιχείο στην νέα του πρωτεύουσα; έκτιζε νέα πόλη και είχε απέραντο πλούτο ...Το σύμβολο της νίκης των Ελλήνων εναντίον ταν Περσών...!!! Γιατί δεν αρκέστηκε στα νέα αγάλματα και άλλα στοιχεία αλλά μετέφερε κάτι παγανιστικό και μάλιστα ελληνικό εφόσον τον θεωρούν απλά Ρωμαίο, οι σημερινοί ιστορικοί ερευνητές ;....Η Ελληνική δόξα του παρελθόντος υποτίθεται ότι είχε περάσει πλέον ....Γιατί μετέφερε και άλλα ελληνικά στοιχεία εκτός από αυτό ,του παρελθόντος στην νέα πόλη;....Τα τοποθέτησε μάλιστα στο κέντρο συνάξεως του λαού της Αυτοκρατορίας στον Ιππόδρομο...!!! Ο Κωνσταντίνος ο Μέγας πρέπει να είχε ξεκάθαρη Ελληνική συνείδηση του πολιτισμού του,

Το «Τέθριππον Θριάμβου » Τα γλυπτά χρονολογούνται από την κλασική αρχαιότητα και έχουν αποδοθεί στον Έλληνα γλύπτη του 4ου αιώνα π.Χ. Λύσιππο, Είναι βέβαιο ότι τα άλογα μαζί με το τέθριππο με το οποίο αποτελούσαν σύνολο, βρίσκονταν για πολύ καιρό στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης. Μπορεί να ήταν τα "τέσσερα επιχρυσωμένα άλογα που στέκονται πάνω από τον Ιππόδρομου"που"ήρθαν από το νησί της Χίου από το Θεοδόσιο Β΄", όπως αναφέρεται στο έργο του 8ου ή αρχών 9ου αιώνα Παραστάσεις σύντομοι χρονικαί [Parastaseis syntomoi chronikai, ch. 84.Th ]. Βρίσκονταν ακόμα εκεί το 1204, όταν λεηλατήθηκαν από τις Βενετικές δυνάμεις ως μέρος της λεηλασίας της πρωτεύουσας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατά την Τέταρτη Σταυροφορία. Λοιπόν ....Γιατί ο Θεοδόσιος Β΄μετέφερε ένα παγανιστικό Ελληνικό άγαλμα και το τοποθέτησε μάλιστα στον Ιππόδρομο ; Στο κέντρο της Αυτοκρατορίας ;... Είχε έλλειψη χρημάτων ; Φυσικά όχι ,άλλα , ο Μέγας Θεοδόσιος γνώριζε πολύ καλά την Ελληνική κληρονομιά της Αυτοκρατορίας αλλά και την δική του .

Η περιοχή του Φαναρίου στην Κωνσταντινούπολη

Υποσημείωση  3 

Δια την ετυμολογίαν τού ονόματος "Έλλην".

1. Η πρώτη προέρχεται από το βιβλίον τού ερευνητού ΙΩΑΝΝΟΥ ΦΟΥΡΑΚΗ “Εβραίοι: Πλαστογράφοι τής ελληνικής ιστορίας”, έκδ. Τάλως, σελ. 41: “ΤΟ ΟΝΟΜΑ Έλλην, ή Έλ-λην, ή Έλλαν τής δωρικής και αιολικής, είναι σύνθετο. Η ρίζα του είναι το "Έλ"και το θέμα του το "λην"ή "λαν". Το πρώτο συνθετικό, το "Έλ"-, είναι η αντωνυμία "αν", αρχή τού είναι, ή τού νοείν (ην) παρατατικός τού ρήματος "ειμί", "ημί" = (ησί, ήσι, ητί), ήμην = (ήμαι), κ.λ.π. που σημαίνουν: Ο Ένας. Εγώ. Ο Μοναδικός. Ο Άναξ-Βασιλεύς-Άρχων. Ο Ισχυρός. Ο Δυνατός. Ο Ρωμαλέος. Ο Νεβρός (Νεογέννητος). Ο Φωτεινός. Ο Φωτοδότης, [π.χ. α) Έλ-λάμπω-Αστράπτω, φωτίζω μέσα ή επάνω μου, μέσα λαμπρύνω το όνομά μου, γίνομαι περίφημος, β) Έλ-λαμπρύνω-Έλ-λάμπω-Αστράπτω, φωτίζω μέσα ή επάνω μου, - (εν) Κάμνω τι λαμπρόν μέσα, συνθ. κατά μέσ. διάθ. Γίνομαι λαμπρός, ένδοξος, καυχώμαι δια τι]. ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ συνθετικό, το "λην"ή "λαν"είναι τύπος τού δωρικού ρήματος Λάω=Λαός που παράγεται από το "Λω". Το "Λάω", στο β΄ και γ΄ πρόσωπο τού ενικού γίνεται "λης"και "λη"και στον γ΄ πληθ. "λώμε"και "λώντι". (Ο Μύθος τού Δευκαλίωνος Κατακλυσμού μάς λέει: "Ο Έλ-λην γεννήθηκε από τον λίθο που πέταξε, κατόπιν οδηγιών τού Δία, ο Δευκαλίων". Λίθος λέγεται ο "λάα"και "λάα"σημαίνει Λαός.

ΟΠΩΣ λοιπόν βλέπουμε, από το πρώτο συνθετικό τού Έλ-λην το "Έλ", σχηματίζεται: Ο Ένας. Εγώ. Ο Μοναδικός Άναξ-Βασιλεύς. Ο Ισχυρός. Δυνατός. Ρωμαλέος. Νεογέννητος (Νεβρός). Φωτεινός. Φωτοδότης κ.λ.π. Από το δεύτερο το "λην", ο Λαός. Έτσι από το Έλ + λην σχηματίζεται: α) Ο Ένας, ή Εγώ ο Μοναδικός Βασιλεύς (Άναξ) Λαός, β) Ο Ένας, ή Εγώ ο Δυνατός Λαός, γ) Ο Ένας, ή Εγώ ο Ρωμαλαίος Λαός, δ) Ο Ένας, ή Εγώ ο Νεογέννητος Λαός, και ε) Ο Ένας, ή Εγώ ο Φωτεινός Λαός ή Φωτοδότης Λαός. Από την τόσο πολύ περιληπτική ετυμολογική ερμηνεία τού ονόματος Έλ-λην, βλέπουμε ότι η εξαγόμενη εννοιολογική του σημασία είναι: Ο Ένας, ή Έγώ-Είναι ή Είμαι ο Μοναδικός Βασιλεύς (Άναξ), ή Δυνατός, ή Ρωμαλέος, ή Νεογέννητος, ή Φωτεινός-Λαμπρός, ή Φωτοδότη-Μεταδότης τού Φωτός Λαός.

Εις την ετυμολογικήν ταύτην ανάλυσιν και ερμηνείαν να προστεθεί ότι: α΄ Εις όλας τας διαιρέσεις και αιρέσεις τής τών Ελ-λήνων θρησκείας (βουδισμόν, βραχμανισμόν, ινδουισμόν, ιουδαϊσμόν, μωαμεθανισμόν, χριστιανισμόν κ.λ.π.) ο υπέρτατος Θεός των ονομάζεται "Ελ"ή "Ηλ" = Ήλιος, β΄ Εις την προελληνιστικήν περίοδον οι Έλ-ληνες έγραφον τας επιγραφάς των μόνον με μεγαλογράμματα (κεφαλαία). Εις τας επιγραφάς αυτάς, όπως τις περιεργαζόμεθα εις τα Μουσεία και τούς αρχαιοελληνικούς χώρους, το γράμμα Η εχρησιμοποιείτο ως δηλωτικόν σύμβολον τής δασείας. Το επίθετον Έλ-λην εγράφετο ΗΕΛΛΗΝ = Έλλην και ο αριθμός εκατόν ΗΕΚΑΤΟΝ. Οι Αλεξανδρινοί γραμματικοί όμως αφήρεσαν το Η και το αντικατέστησαν με την δασείαν”.

2. Η δευτέρα ετυμολογία προέρχεται από την Φιλόλογο-Λυκειάρχη κ. ΜΑΡΙΝΑ ΚΑΡΑΒΑ ΓΑΛΑΝΗ εκ τού βιβλίου της "Η Ελληνική Γλώσσα μητέρα τών γλωσσών τού κόσμου". Αναλύουσα την λέξιν "grecesco"λέγει τα εξής: "grecesco" = goerec soscoes = παίδες Γοργούς. Η Γοργώ ήταν η προσωποποίηση τού Ήλιου, επομένως "grecesco"είναι τα παιδιά τού Ήλιου. Την ίδια έννοια έχει και η λέξη "Έλλην" = Ellan = nalal = γόνος aeleae = σελίου (ηλίου), επομένως υιός τού Ηλίου, δηλαδή grecesco ! (Οι υπογραμμίσεις δικές μας) Έτσι λοιπόν μάς αποκαλούν οι ξένοι! Groecoe = Γραικοί, Γκιαούρηδες. Επομένως η λέξη "Γραικός"δεν είναι υποτιμητική, ούτε ξένη για τον Έλληνα! Είναι συνώνυμη τής λέξης "Έλλην". Δηλώνει την ίδια σημασία, που δημιουργήθηκε από το ιερό λειτούργημα που ασκούσαν οι πάλαι ποτέ πρόγονοί μας, δηλαδή τη διάδοση τής θρησκείας τού θεού Ηλίου ανά τον κόσμο!

3. Η τρίτη ετυμολογία έχει ως εξής: Επειδή η λέξις "΄Ελλην"είναι τής τρίτης κλίσεως λαμβάνομεν το θέμα της εκ τής γενικής πτώσεως ήτοι: τού "Έλ - ληνος". Έτσι δε έχομεν "Έλ" = Θεός και "ληνός" = μέρος τι τού εγκεφάλου. Άρα "Έλληνες" = τα παιδιά (οι υιοί) που εξήλθον (βγήκαν) εκ τού εγκεφάλου τού Θεού, ήτοι "οι υιοί τού Θεού"!!!

4. Εις το "Μεγάλο Λεξικό τών Ρημάτων", έκδ. Γεωργίου Κοντέου, Θεσ/νίκη 1992, τόμ. 1ος , σελ. 427 λέγει τα εξής: “Για την ετυμολογία τής λέξης Ελλάς - Έλλην πολλά έχουν λεχθεί: 1) Ο Κούρτιος προτείνει την προέλευση από το "σέλας" ( = φως) > σFελ - παραγωγική ή στενή σχέση με αυτό ( σελ-ήνη, είλ-η, έλ-η, έλ-ιος, ήλιος, ελ-άνη), 2) Ο Γερμανός φιλόλογος Willamowitz σχετίζει τη λέξη προς το ψελλίζω = σελλίζω > ελλός και έλωψ δηλωτικό χώρας βαρβαρόφωνων, που μιλούν ακατάληπτη γλώσσα. Έτσι και "Έλληνες" = βαρβαρόφωνοι, 3) η λέξη σχετίζεται προς τούς (Σ)ελλούς, ιερατικό σωματείο - και όχι λαό - τής Δωδώνης, που δρα στο ιερό τού Δία και που ελάχιστα ομιλεί, 4) Σχετίζεται περισσότερο προς το Ελλόπιον - Ελλοπία, όνομα χώρας εθνογραφικά ασταθούς, 5) Σχετίζεται με τη λέξη "έλλα" (= καθέδρα). Επομένως "Ελλάς"-"Έλληνες" = η χώρα τών αυτόχθονων, ντοπίων ανθρώπων. Η ετυμολογία αυτή είναι μάλλον ορθή. 6) Κατά τον Πρέβλιτς προέρχεται από τις λέξεις Έλλα - Έλλανες - Ελλοπία. Το όνομα εμφανίζεται για πρώτη φορά στον Όμηρο ως δηλωτικό μικρού τοπικού διαμερίσματος τής Αχαϊας Φθιώτιδας στη νότιο Θεσσαλία, η οποία κατοικούνταν από Μυρμιδόνες και ανήκε στο κράτος τού Πηλέα. Ως τότε υπήρχαν διαφορετικές, κατά έθνη, ονομασίες τών κατοίκων: Αργείοι, Αχαιοί, Δαναοί σε αντίθεση με τούς Πελασγούς.

5. Τέλος, ο διαπρεπής καθηγητής τού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου τής Θεσ/νίκης ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ εις το βιβλίον του "Αι περιπέτειαι τών εθνικών ονομάτων τών Ελλήνων"έκδ. 1960 σελ.10-11 λέγει ότι: “Δεν είναι εύκολο να ετυμολογήσομεν το όνομα, διότι είναι δυνατόν να ευρεθούν πολυάριθμοι πιθαναί ρίζαι ως σαλ: προσεύχεσθαι (Σελλοί), σαλ: ξηραίνεσθαι (Σελινούς), σελ: φωτίζειν (σέλας), ελλ. ορεινός. Προσφάτως υπεστηρίχθη η υπόθεσις ότι το όνομα προήλθεν από πόλιν Ελλάδα (Ελλάς ροή: ορεινόν ρεύμα) κειμένην παρά τού Σπερχειού, ο οποίος εις τούς νεώτερους χρόνους ωνομάζετο Ελλάδα, όπως ωνομάζετο κατά την υπόθεσιν ταύτην και εις την αρχαιότητα. Βεβαίως τα ονόματα είναι αδιαχώριστα, αλλά δεν είναι δυνατόν να είπωμεν ποίον εκ τών δύο προηγήθη, ο Έλλην ή η Ελλάς. Πάντως εις την αρχαιότητα διετηρείτο παλαιοτάτη παράδοσις περί συνδέσμου τού φύλλου τών Ελλήνων με τούς Σελλούς, τούς ιερείς τής Δωδώνης τής Ηπείρου. Ο Όμηρος παρουσιάζει τον ηγεμόνα των Αχιλλέα προσευχόμενον προς τον Δωδωναίον Δία ως προς προγονικόν Θεόν:

Ζεύ άνα, δωδωναίε, πελασγικέ, τηλόθι ναίων,

Δωδώνης μεδέων δυσχειμέρου· aμφί δε Σελλοί

σοι νέου σ’ υποφήται ανιπτόποδες χαμαιεύναι

(ΙΛΙΑΣ ΙΙ 233-235)

Εκεί δε απέστειλεν η παράδοσις και τον υιόν τούτου Νεοπτόλεμον δια να βασιλεύση. Εξ άλλου ο προσεκτικός Αριστοτέλης γράφει σαφέστερον: "και γαρ ούτος (ο κατακλυσμός) περί τον ελληνικόν εγένετο μάλιστα τόπον και τούτου περί την Ελλάδα την αρχαίαν. Αύτη δ’ εστίν η περί την Δωδώνην και τον Αχελώον…Ώκουν γαρ οι Σελλοί ενταύθα και οι καλούμενοι τότε μεν Γραικοί νυν δε Έλληνες"”. (ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ "Μετεωρολογικά"Α 3529) ΕΚ ΤΟΥ : http://oodegr.co/-Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

ΤΕΛΟΣ

~~~{}~~~

Το κυρίως κείμενο, αλλά με υποσημειώσεις και προσδιορισμούς δικούς μας  είναι από την Ελεύθερη διαδικτυακή Εγκυκλοπαίδεια .Συμπεράσματα και προσθήκες έχουν προστεθεί με σκοπό τον καλύτερη ψηλάφηση της Ιστορίας .Δεν αποτελεί επιστημονική έρευνα αλλά μια περιληπτική απόθεση συμπερασμάτων,με σκοπό την απλή κατανόηση από τον αναγνώστη των τεκταινόμενων γεγονότων, με πολλές ίσως αντιρρήσεις.  

Πηγές του κυρίως κειμένου 

•  Yaunâ www.livius.org (αγγλικά).
•  Achaemenid Royal Inscriptions: DNa www.livius.org (αγγλικά)
•  The Cambridge Ancient History, IV, Persia, Greece and the Western Mediterranean, c.525-479 B.C, Cambridge University Press, 1988, σελ. 247. ISBN 0-521-22804-2.
•  Achaemenid Royal Inscriptions: XPh ("Daiva inscription") www.livius.org (αγγλικά)
•  Kaldellis Anthony, Hellenism in Byzantium: The Transformations of Greek Identity and the Reception of the Classical Tradition. Cambridge University Press, 31 Ιαν 2008. Διαθέσιμο στο books.google.gr με περιορισμούς.[1] . Αναφέρεται στο Malatras Christos (2010), υποσημ. 3)
•  Christos Malatras, The making of an ethnic group: the Romaioi in the 12th -13th centuries. Δʹ Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών, Γρανάδα, 9-12 Σεπτεμβρίου 2010. Πρακτικά, Τόμ. Γ’, σ. 419-430.
•  Vassilis Gounaris et Yannis Frangopoulos, "La quête de la nation grecque moderne et le « cas grec » comme un cas paradoxal de la construction du fait national contemporain", Socio-anthropologie, 23-24 (2009), παράγρ. 6.: "En réalité, la perception des grécophones au sujet des origines grecques anciennes n’avait pas cessé. Au contraire, les « Hellènes » ont systématiquement argumenté qu’ils étaient issus d’un genos distinct de l’œcuménisme grec orthodoxe, descendant eux en ligne direct des Grecs Anciens."Παραπέμπουν στο Δωρόθεος (Ψευδο-), Μητροπολίτης Μονεμβασίας, "Βιβλίον ιστορικόν περιέχον εν συνόψει διαφόρους και εξόχους ιστορίας", αρχική έκδοση Ενετίησιν, Παρ'Ιωάννη Αντωνίω τω Ιουλιανώ, 1631, σελ. 11 του φυλλομετρητή, επανέκδοση Βενετία, 1805.
•  Gounaris & Frangopoulos, παρ. 6, παραπέμπουν στο K.Θ. Δημαράς, "Νεοελληνικός Διαφωτισμός", έκδοςη 1989, σ. 127-133.

Η επίσημη αποδοχή του παιδιού από την οικογένεια γινόταν με τα “Αμφιδρόμια”. Στην αρχαία Αθήνα καθώς και σε άλλες αρχαίες πόλεις Αμφιδρόμιαονόμαζαν την μετά το τοκετό τελετή του καθαρμού.

Μετά τον τοκετό πλένονταν και καθαρίζονταν η λεχώνα, το βρέφος και όλοι όσοι έρχονταν σε επαφή μαζί τους.

Επειδή τόσο η γέννηση όσο και ο θάνατος αποτελούσαν γεγονότα που συνδέονταν κατά τις τότε αντιλήψεις με την ακαθαρσία που έπρεπε αμέσως να εξαλειφθεί...
Ο τοκετός θεωρούνταν διαδικασία μιαρή που προκαλούσε δηλαδή πνευματική μόλυνση.

Για το λόγο αυτό απαγορευόταν να πραγματοποιείται σε ιερά. Η νέα μητέρα θεωρούνταν μολυσμένη τουλάχιστον για τις δέκα πρώτες ημέρες μετά τη γέννα. Στο διάστημα αυτό ήταν περιορισμένη στο σπίτι και με ελάχιστους ανθρώπους ερχόταν σε επαφή.

Το μίασμα δεν περιοριζόταν μόνο σε αυτή, αλλά σε οποιονδήποτε βοήθησε στον τοκετό ή βρισκόταν στο σπίτι την ώρα του τοκετού.

Όσοι εκτέθηκαν στην μόλυνση δεν επιτρεπόταν να εισέρχονται σε ιερά ή να ασκούν τη λατρεία. Αυτή η απομόνωση των δέκα πρώτων ημερών είχε χαρακτήρα θρησκευτικό, επιπλέον όμως κάλυπτε και πρακτικές ανάγκες: τον αποκλεισμό της γυναίκας από τις δουλειές της καθημερινής ζωής και τη βιολογική προστασία της μητέρας και του βρέφους από τους κινδύνους που ελλόχευε η έκθεσή τους στον έξω κόσμο τις πρώτες αυτές κρίσιμες ημέρες.

Έτσι μετά το τοκετό εκτός της λεχώνας, του βρέφους και της μαίας θα έπρεπε να καθαρθούν και όλοι εκείνοι που ήλθαν με αυτούς σε επαφή, όπου και μόνο τότε είχαν δικαίωμα να πλησιάσουν άλλους ανθρώπους. Οπότε και άρχιζε η τελετή του γενικού καθαρμού.

Την πέμπτη ημέρα ( ημέρα που οι Μοίρες δίνουν τις παραγγελίες τους στον "Δαίμονα Εαυτού"του παιδιού και καταγράφουν τα καλά και τα κακά που μέλλει αυτό να συναντήσει στο βίο του) μετά τον τοκετό αφού καθαρίζονταν και ο οίκος, τοποθετούσαν στην εξώθυρα στέφανο από κλάδο ελιάς, αν το βρέφος ήταν αγόρι ή μάλλινη ταινία, κομψά δεμένη, αν ήταν κορίτσι και άρχιζε η ιεροπραξία του καθαρμού.

Συχνά κατά τη διάρκεια αυτού του τελετουργικού, στις φτωχές οικογένειες, έδιναν και το όνομα στο βρέφος. Οι πλουσιότερες οικογένειες διάλεγαν το όνομα σε ξεχωριστή τελετή τη “Δεκάτη”, τη δέκατη ημέρα από τη γέννηση. Ακολουθούσε θυσία ζώου σε δημόσιο ιερό από τον πατέρα.

Το βρέφος, στην αγκαλιά του πατέρα αλλά και κατά άλλες πηγές πιθανώς στην αγκαλιά της τροφού, περιφέρονταν γύρω από την εστία της οικίας που παρακολουθούσαν "εν πομπή"και όλοι οι παρευρισκόμενοι συγγενείς. Η περιφορά γύρω από την εστία συμβόλιζε το επίσημο καλωσόρισμα του νεογέννητου στον οικογενειακό κύκλο και η ένταξη σε αυτόν.

Μετά από αυτό, την 7η μέρα, γιορτάζονταν "αι εβδόμαι"ή και κατά τον Ισαίο την δέκατη μέρα ή γενέθλια θύειν, όπου και ονομάτιζαν το βρέφος.¨δεκάτην θύειν εστιάν» δηλαδή γινόταν η ιεροπραξία της ονοματοδοσίας του βρέφους.

Μετά την ονοματοδοσία γίνονταν θυσίες και συμπόσια, όπου παρευρίσκονταν όλοι οι συγγενείς και στενοί φίλοι της οικογένειας χωρίς να εξαιρούνται στη τελετή και αυτοί οι δούλοι της οικίας. οι οποίοι έφερναν και δώρα προς τη μητέρα και το βρέφος.

Τα Αμφιδρόμια κλείνουν με θυσία, με το κρέας της οποίας παρατίθεται το βράδυ δείπνο με σπονδές προς τους Εφέσιους Θεούς και προς τον Θεό Αμφίδρομο που αντιπροσωπεύει την διπλόδρομη σχέση προγόνου και απογόνου στην ύπαρξη και στην συνέχιση του οίκου.

Η μητέρα δείχνει στην συνέχεια το νεογέννητο στην Θεά Σελήνη και την Αρτέμιδα "Λοχεία"και τις ευχαριστεί για την ευγονία. Τέλος η ημέρα κλείνει με θυσία προβάτου προς τιμή της θεάς των τοκετών Ειλειθυία .Αυτή η τελετή πιθανότατα σηματοδοτούσε και το τέλος της περιόδου μόλυνσης για τη μητέρα και συνέστηνε το βρέφος ως μέλος της ευρύτερης κοινωνίας.

Στις αναπαραστάσεις των Αμφιδρομίων των αρχαίων καλλιτεχνών περιλαμβάνεται παρόμοια σχετικά με τη γέννηση του Διονύσου όπου μια μαινάδα και ένα σάτυρος κρατούν κάνιστρο όπου αναπαύεται βρέφος και που φαίνεται να περιφέρουν με κινήσεις γρήγορες ή χορευτικές.

Στον κατάλογο που ακολουθεί αναφέρονται οι σημαντικότεροι πόλεμοι της αρχαίας Ελληνικής ιστορίαςκατά χρονολογική σειρά. Πόλεμοι στην αρχαιότητα χαρακτηρίζονταν συνήθως συγκρούσεις που αφορούσαν συνασπισμούς κρατών και πόλεων και όχι απλά τοπικές συγκρούσεις μεταξύ γειτονικών περιοχών.

Αρχαϊκή περίοδος

Πρώτος Μεσσηνιακός πόλεμος (743-724 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στους Σπαρτιάτες και τους Μεσσήνιους που είχε ως αποτέλεσμα την προσάρτηση της Μεσσηνίας στην Σπάρτη

Ληλάντιος πόλεμος (ανάμεσα στα έτη 710-650 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στις δύο ισχυρότερες πόλεις κράτη της Εύβοιας για τη διεκδίκηση του Ληλάντιου πεδίου. Στον πόλεμο αναμίχθηκαν πόλεις της Ιωνίας και οι Θεσσαλοί. Αποτέλεσμα του πολέμου ήταν να αποδυναμωθούν οι δύο Ευβοϊκές πόλεις που μέχρι τότε ήταν μεγάλες αποικιακές και εμπορικές δυνάμεις.

Δεύτερος Μεσσηνιακός πόλεμος (685-668 π.Χ. περίπου): Πόλεμος που ξέσπασε μετά την εξέγερση των Μεσσήνιων κατά της Σπάρτης. Στον πόλεμο αυτό αναμίχθηκαν οι περισσότερες πόλεις της Πελοποννήσου. Έληξε με νίκη των Σπαρτιατών και νέα υποταγή των Μεσσήνιων.

Μελιακός πόλεμος (περίπου 650 π.Χ.): Πόλεμος Ιωνικών πόλεων εναντίον της πόλης Μελίας στην χερσόνησο της Μυκάλης. Οι νικητες του πολέμου ίδρυσαν το κοινό των Ιώνων και το θρησκευτικό τους κέντρο τοποθετήθηκε στη Μυκάλη στην περιοχή της κατεστραμένης πόλης Μελίας

Μιλησιακός πόλεμος (624-612/611 π.Χ.): Ο πόλεμος αυτός ήταν αποτέλεσμα της προσπάθειας των Λυδών να καταλάβουν τη Μίλητο και έληξε με συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Πρώτος ιερός πόλεμος (595-585 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα σε μέλη της Δελφικής αμφικτυονίας κι της πόλης Κρίσας, με το επίνειό της Κίρρα που κατηγορήθηκαν πως παρενοχλούσαν τους προσκυνητές των Δελφών.

Κλασική περίοδος

Ιωνική επανάσταση (499-494 π.Χ.): Επανάσταση των Ιωνικών πόλεων αλλά και άλλων πόλεων της Μικράς Ασίας και της Κύπρου κατά των Περσών.

Περσικοί πόλεμοι (492-479 π.Χ.): Δύο διαδοχικές εκστρατείες των Περσών κατά των Ελληνικών πόλεων. Η εκστρατεία του Δαρείου τερματίστηκε με την ήττα των Περσών στη μάχη του Μαραθώνα και του Ξέρξη με την ήττα των Περσών στην μάχη των Πλαταιών.

Πρώτος Πελοποννησιακός πόλεμος (460-445 π.Χ.)Πρώτη φάση των συγκρούσεων ανάμεσα στην Πελοποννησιακή και την Αθηναϊκή συμμαχία που τερματίστηκαν με τις Τριακονταετείς Σπονδές.

Δεύτερος ιερός πόλεμος (449-448 π.Χ.)Διαμάχη Αθήνας και Σπάρτης σχετικά με την ανάθεση του ελέγχου του μαντείου των Δελφών στους Φωκείς

Σαμιακός πόλεμος (440-439 π.Χ.)Πόλεμος που ξέσπασε όταν η Αθήνα παρενέβη στη διαμάχη των πόλεων της Σάμου και της Μιλήτου για τον έλεγχο περιοχών που ανήκαν παλαιότερα στην Πριήνη.

Πελοποννησιακός πόλεμος (431-427 π.Χ.)Ο μεγαλύτερος πόλεμος της αρχαιότητας ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις. Πήρε πανελλήνιες διαστάσεις και μετά από συγκρούσεις που διήρκεσαν 27 χρόνια επικράτησε η Πελοποννησιακή συμμαχία. Ο πόλεμος αυτός περιλάμβανε τρεις φάσεις.

Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ): O Αρχιδάμειος πόλεμος, πήρε το όνομα του απο τον βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμος, ο οποίος ήταν επικεφαλής των πελοποννησιακών δυνάμεων που κατέλαβαν την Αττική -όχι όμως και την Αθήνα- στα πρώτα έτη του Πελοποννησιακού πολέμου. Οι δύο πόλεις υπέγραψαν την άνοιξη του 421 π.Χ. τη Νικίειο ειρήνη η οποία συμφωνήθηκε να έχει διάρκεια μισού αιώνα.

Σικελική εκστρατεία (415-413 π.Χ): Ο Αλκιβιάδης, πολιτικός με πολλές ικανότητες και υπέρμετρες φιλοδοξίες, χρησιμοποιώντας ως πρόφαση τον πόλεμο δυο σικελικών πόλεων, της Έγεστας και του Σελινούντα, πείθει την Εκκλησία του Δήμου, να οργανώσει μεγάλη εκστρατεία στη Σικελία με το πρόσχημα της αποστολής βοήθειας προς τους Εγεσταίους, φίλους της Αθήνας.

Δεκελικός πόλεμος (413-404 π.Χ.):Ο Αλκιβιάδης κατηγορείται από τους εχθρούς του και αυτός φοβούμενος την καταδίκη σε θάνατο, αρνείται να επιστρέψει στην Αθήνα και καταφεύγει στη Σπάρτη. Εκεί προτρέπει να καταλάβουν και να οχυρώσουν τη Δεκέλεια στην Αττική για να αποκόψουν την Αθήνα από την αγροτική ενδοχώρα της.

Κορινθιακός πόλεμος (395-386 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στη Σπάρτη και στον συνασπισμό που συγκροτήθηκε από τους πρώην σύμμαχούς της Σπάρτης, Κορίνθιους και Βοιωτούς καθώς και από τους Αθηναίους και Αργείους. Ο πόλεμος έληξε το 386 π.Χ. με την Ανταλκίδειο ειρήνη

Θηβαϊκοί πόλεμοι (371-362 π.Χ.): Σειρά πολέμων που διεξήγαγαν οι Θηβαίοι για να επεκτείνουν την ζώνη επιρροής τους. Η Θηβαϊκή επεκτατικότητα τερματίστηκε με την μάχη της Μαντίνειας το 362 π.Χ.

Πρώτος συμμαχικός πόλεμος (357-355 π.Χ.)Πόλεμος που προκλήθηκε όταν αποστάτησαν από τη δεύτερη Αθηναϊκή συμμαχία τα νησιά Ρόδος, Κως και Χίος και οδήγησε στην διάλυση της συμμαχίας.

Τρίτος ιερός πόλεμος (356-346 π.Χ.): Πόλεμος που ξέσπασε μετά την άρνηση των Φωκέων να πληρώσουν το πρόστιμο που τους επέβαλλε το Αμφικτυονικό συνέδρειο. Ο πόλεμος πήρε μεγάλες διαστάσεις και αναμίχθηκαν τα περισσότερα κράτη της κεντρικής Ελλάδας και επιπλέον οι Αθηναίοι και οι Μακεδόνες. Τελικά οι Μακεδόνες έκλεισαν ειρήνη με τους Αθηναίους (Φιλοκράτειος ειρήνη) και υπέταξαν τους Φωκείς

Τέταρτος ιερός πόλεμος (339-338 π.Χ.): Πόλεμος που ξέσπασε όταν η πόλη των Λοκρών, Άμφισσα καταπάτησε ιερά κτήματα των Δελφών. Η Δελφική Αμφικτυονία ανέθεσε την αρχηγία της εκστρατείας στον Φίλιππο που κατέλαβε την Άμφισσα και αργότερα ήρθε αντιμέτωπος με τον συνασπισμό πόλεων της νότιας Ελλάδας που σχηματίστηκε για να τον αντιμετωπίσει. Ο Φίλιππος επικράτησε στην μάχη της Χαιρώνειας και ξεκίνησε η εποχή της Μακεδονικής ηγεμονίας

Ελληνιστική περίοδος

Λαμιακός πόλεμος (323-322 π.Χ.):Πόλεμος μεταξύ Μακεδόνων και πόλεων της Νότιας Ελλάδας που επαναστάτησαν μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Πόλεμοι του Αντίγονου (319-301 π.Χ.): Πόλεμοι του Αντίγονου για να επανενώσει την αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Εκστρατεία του Πύρρου (280-275 π.Χ.): Η Εκστρατεία του Πύρρου στην Ιταλική χερσόνησο και Σικελία

Χρεμωνίδειος πόλεμος (267-261 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στο Μακεδονικό βασίλειο του Αντίγονου Γονατά και στη συμμαχία μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης που ενισχύονταν από το βασίλειο των Πτολεμαίων της Αιγύπτου.

Δημήτριος πόλεμος (239-238 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στον νέο Βασιλιά της Μακεδονίας Δημήτριο και τον συνασπισμό Αιτωλικής και Αχαΐκής Συμπολιτείας

Κλεομενικός πόλεμος (229/228-222 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στην Αχαϊκή Συμπολιτεία με σύμμαχο τη Μακεδονία και την Σπάρτη του Κλεομένη Γ'. Κατάληξη του πολέμου ήταν η Μάχη της Σελλασίας στην οποία η Σπάρτη ηττήθηκε.

Δεύτερος συμμαχικός πόλεμος (220-217 π.Χ.): Πόλεμος που κήρυξε η Μακεδονία και η Αχαϊκή Συμπολιτεία εναντίον της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Ο πόλεμος έληξε με την συνθήκη ειρήνης που αποφασίστηκε στο συνέδριο της Ναυπάκτου το 217 π.Χ.

Πρώτος Μακεδονικός πόλεμος (215-205 π.Χ.): Ο πρώτος από μία σειρά πολέμων ανάμεσα στους Ρωμαίους και τους Μακεδόνες. Με τον πόλεμο αυτό η Ρώμη κατέλαβε κάποια εδάφη ανατολικά της Αδριατικής.

Πρώτος Κρητικός πόλεμος (205-200 π.Χ.): Πόλεμος που διεξήγαγε η Μακεδονία με συμμάχους την Αιτωλική Συμπολιτεία και πόλεις της Κρήτης, κατά της Ρόδου και των συμμάχων της. Οι Μακεδόνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον πόλεμο μετά την εμπλοκή των Ρωμαίων και οι Ρόδιοι επέκτειναν την κυριαρχία τους σε πόλεις της Κρήτης

Δεύτερος Μακεδονικός πόλεμος (200-197 π.Χ.): Ο δεύτερος πόλεμος ανάμεσα στους Ρωμαίους και τους Μακεδόνες κατέληξε σε νίκη των Ρωμαίων στη Μάχη στις Κυνός Κεφαλαί το 197 π.Χ. και με την συνθήκη που ακολούθησε απαγορεύτηκε στη Μακεδονία να αναμειγνύεται με πολιτικά θέματα εκτός των συνόρων του κράτους του

Αιτωλικός πόλεμος (191-189 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα στην Αιτωλική Συμπολιτεία και τους συμμάχους της και τη Ρώμη και τους συμμάχους της. Ο πόλεμος έληξε με επικράτηση των Ρωμαίων.

Τρίτος Μακεδονικός πόλεμος (171-168 π.Χ.): Ο τρίτος πόλεμος ανάμεσα στη Ρώμη και την Μακεδονία που οδήγησε στην κατάλυση του Μακεδονικού βασιλείου

Δεύτερος Κρητικός πόλεμος (155-153 π.Χ.): Πόλεμος ανάμεσα σε πόλείς της Κρήτης και τους Ρόδιους

Ο Τρωικός πόλεμος ήταν μια δεκαετής πολεμική σύγκρουση, των Ελλήνων (Αχαιοί ή Αργείοι ή Δαναοί στον Όμηρο) με τους Τρώες κάτω από τα τείχη της Τροίας. Χρονολογία αδιευκρίνιστη ωστόσο σύμφωνα με νεότερες μελέτες η Τροία έπεσε το 1218 π.Χ!

Ο περίφημος γεωδαιτικός τριγωνισμός της αρχαίας Ελλάδαςείναι άλλο ένα θαυμαστό μυστήριο των προγόνων μας, καθώς η χωροθεσία των ναών και των ιερών τους σχηματίζει νοητούς γεωμετρικούς σχηματισμούς που αψηφούν λογικές ερμηνείες και καλοβαλμένα πλαίσια εγγραφής.

Το γιατί έχτιζαν οι αρχαίοι Έλληνες τους χώρους λατρείας τους κατά τρόπο που να δημιουργούν στον χάρτη ισόπλευρα και ισοσκελή τρίγωνα ή να επαληθεύουν περίπλοκες μαθηματικές σχέσεις παραμένει το μεγάλο ζητούμενο, με τα ερωτήματα που ανακύπτουν να είναι πολλά και ποικίλα: τι εξυπηρετούσε η ιερή αυτή χωροθεσία αλλά και πώς υπολόγιζαν τις τεράστιες αποστάσεις (πόσο μάλλον όταν παρεμβαλλόταν ανάμεσά τους η θάλασσα);

Και βέβαια μπορεί δύο ισοσκελή τρίγωνα να έχουν κλέψει όλη τη δόξα, εγείροντας συνωμοσιολογικές θεωρίες για ενεργειακά μαγνητικά πεδία και άλλα πολλά, ο τριγωνισμός φαίνεται πάντως πως ήταν γενικευμένη πρακτική της ελληνικής ζωής.

Το ισοσκελές τρίγωνο που δημιουργούν ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, ο Ναός της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα και ο Ναός του Ηφαίστου στο Θησείο της Αθήνας αλλά και το δεύτερο που περνά από τον Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, τον Παρθενώνα και τον Ναό της Αφαίας στην Αίγινα έχουν τεθεί συχνά στο στόχαστρο της σύγχρονης επιστήμης, καθώς ο θείος κανόνας που φαίνεται να υπάρχει στην αναπάντεχη αυτή συμμετρία συνεχίζει να πονοκεφαλιάζει τους ερευνητές.

Τόσο ο Αριστοτέλης όσο και ο Στράβωνας παραδέχονται ότι η ίδρυση των ιερών δεν γινόταν συμπτωματικά αλλά ακολουθούσε έναν εσωτερικό κανονισμό με τη δική του απόκρυφη μεθοδολογία, αν και αμφότεροι εμφανίζονται διστακτικοί να αποκαλύψουν τις λεπτομέρειες της θείας αυτής αναλογίας.

Ήταν κοινή σε όλους γνώση και δεν χρειαζόταν περισσότερη ανάλυση ή μήπως επρόκειτο για απόκρυφες ιερατικές διδασκαλίες που μόνο οι μυημένοι έπρεπε να κατέχουν; Η αρμονική σχέση των ναών, μαντείων, τύμβων και ιερών φτάνει σε μας σήμερα μόνο ως εικόνα, μια εικόνα κολοσσιαίας σύλληψης φυσικά που προκαλεί ρίγη συγκίνησης, αν και το καλά κρυμμένο μυστικό αρνείται πεισματικά να αποκαλύψει τα ίχνη του.

Λένε συχνά ότι τη σοφία των αρχαίων Ελλήνων πολλοί λαοί ζήλεψαν και μιμήθηκαν (όπως οι Ρωμαίοι), την αποκρυφιστική διασύνδεση των χώρων λατρείας τους φαίνεται ωστόσο να μην την έμαθε κανείς. Το πράγμα είναι σαφώς αδιανόητο τόσο στη σύλληψη όσο και τη μαθηματική του ακρίβεια, μιας και ο τέλειος υπολογισμός των θέσεων πόλεων και ναών μόνο με τη βοήθεια των σύγχρονων ανθρώπινων δορυφόρων και της GPS τεχνολογίας γίνεται σχετικά εύκολος.

Ποιος ανθρώπινος νους θα μπορούσε να κάνει τέτοιες θείες μετρήσεις και ποιο ανθρώπινο χέρι θα μπορούσε να τις βάλει επί χάρτου, υπακούοντας ευλαβικά στον καθολικό και προαιώνιο όπως φαίνεται νόμο της αρμονίας. Και κυρίως, τι εξυπηρετούσε η ερμητική αυτή γεωμετρία που μπορεί κάλλιστα να λογιστεί ως ένα από τα πλέον εκπληκτικά -αν και σχετικά άγνωστα- επιτεύγματα των αρχαίων προγόνων μας;

Ελληνικός μυστικισμός και μαθηματική σκέψη

Οι αριθμοί ήταν για τους αρχαίους Έλληνες (και ειδικά τους Πυθαγόρειους) μεταφυσικές οντότητες με θεία χάρη, φορείς αλήθειας δηλαδή που μπορούσαν να καθορίσουν την θνητή μοίρα των ανθρώπων. Από τους μυστικιστικούς αυτούς πειραματισμούς με τους αριθμούς προέκυψε εξάλλου η γεωμετρία, το θείο σχέδιο του κόσμου, η οποία μετατράπηκε σε κινητήριο μοχλό των ελληνικών μαθηματικών.

Αριθμοί, γεωμετρία και η πανταχού παρούσα αστρονομία επιστρατεύτηκαν λοιπόν για να φέρουν τη συζήτηση στην οντολογία και να αποκαλύψουν την ίδια τη Δημιουργία, καθώς το θείο σχέδιο ήταν συμμετρικό και αρμονικό, ένας κύκλος ίσως ή ένα τρίγωνο.

Δεν αποκλείεται λοιπόν το σημείο επαφής των επιστημών αυτών να αποτυπώθηκε πάνω στη γη των αρχαίων Ελλήνων τόσο συμβολικά όσο και υλικά, μετατρέποντας τον ελληνικό χάρτη σε πρότυπο (ή αντανάκλαση) του ουρανού και των δικών του άβατων μυστικών.

Βωμοί, ιερά, μαντεία, ναοί, ακόμα και πόλεις ολάκερες φαίνεται να υπακούουν στον εσωτερικό αυτό κανονισμό των τέλειων γεωμετρικών σχέσεων ή των μαθηματικών τύπων, απηχώντας λες την ουράνια αρμονία των σφαιρών και τους νόμους του σύμπαντος…

Πώς ανακαλύφθηκαν όλα

Παρά το γεγονός ότι σε αρχαία κείμενα συναντούμε διάσπαρτες αναφορές για τον γεωμετρικό τριγωνισμό και η ύπαρξη των αρμονικών αυτών σχέσεων δεν ήταν κατά κανέναν τρόπο μυστική, το πράγμα φαίνεται ότι πέρασε στα ψιλά της αρχαιοελληνικής εποποιίας, καθώς ο πλανήτης είχε άλλα και εξίσου σπουδαία επιτεύγματα για να μαγεύεται διαχρονικά από τους προγόνους μας.

Η αρμονία και το κάλλος της νοητής διασύνδεσης των αρχαιοελληνικών ιερών μπήκε στο στόχαστρο του γάλλου ερευνητή Ζαν Ρισσέν το 1967, κάνοντας ρητή αναφορά στον «Αρχαίο Γεωμετρικό Τριγωνισμό» και προσπαθώντας να διακριβώσει στην πράξη αν πράγματι οι αρχαίοι αρέσκονταν σε μαθηματικά παιχνίδια πάνω στον χάρτη. Το γάντι της πρόκλησης σήκωσε αργότερα ο Θεοφάνης Μανιάς («Άγνωστα Μεγαλουργήματα των Αρχαίων Ελλήνων») και λίγο μετά ο Α. Αλεξίου, οι οποίοι από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 άρχισαν να μελετούν την εσωτερική μαθηματική και αστρονομική αρμονία των αρχαιοελληνικών μνημείων.

Η απόδειξη θα ερχόταν βέβαια μόνο όταν θα γενικευόταν η χρήση του GPS και του γεωγραφικού στίγματος, που απλοποίησε τους υπολογισμούς που γίνονταν πρωτύτερα με κανόνα και διαβήτη πάνω στον ελλαδικό χάρτη. Οι εκατοντάδες επιτόπιες θεσιακές μετρήσεις σε ναούς και ιερά της Ελλάδας του καθηγητή Κοσμά Μαρκάτου αποκάλυψαν ότι το ισοσκελές τρίγωνο ήταν πιθανότατα η μονάδα του γεωδαιτικού τριγωνισμού, αν και έχουν χρησιμοποιηθεί κι άλλα πρότυπα, όπως η αρχή των ίσων αποστάσεων μεταξύ των αρχαιολογικών χώρων, το ορθογώνιο, το ισόπλευρο και το χρυσό τρίγωνο, ο κύκλος, ο ευθυγραμμισμός κ.ά.

Ο Μαρκάτος επιβεβαίωσε ορισμένες συμμετρίες που καταδεικνύουν την ύπαρξη τριγωνισμού στον αρχαίο ελληνικό χώρο. Η ετυμηγορία του GPS έδειξε ότι ο ισοσκελισμός των πλευρών των νοητών τριγώνων ήταν σχεδόν τέλειος, καθώς οι αποκλίσεις κυμαίνονται από μερικά εκατοστά ως και μερικές δεκάδες μέτρα! Η ύπαρξη των τόσων γεωμετρικών συσχετίσεων απορρίπτει αβίαστα κάθε επιφύλαξη για τυχαιότητα τέτοιων νοητικών σχημάτων, καθώς το φαινόμενο είναι τόσο κοινό και αρμονικό που δεν μπορεί να είναι εκεί συμπτωματικά. Το λένε εξάλλου και οι ίδιοι οι αρχαίοι, όπως ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς, που δεν αφήνει περιθώριο παρερμηνείας όταν διατείνεται πως «Η γεωδαισία ποιείται τας διαιρέσεις ου μόνον εις ισότητας αλλά και κατά λόγους και αναλογίας».

Αλλά και ο Αριστοτέλης μάς κλείνει το μάτι όταν μας λέει στα «Πολιτικά» του (VII, 1331a) πως «Οι καθιερωμένοι οίκοι για τη λατρεία των θεών πρέπει να βρίσκονται όχι μόνο στην κατάλληλη θέση αλλά και στην ίδια, εκτός από εκείνους τη θέση των οποίων ορίζει ξεχωριστά ο Νόμος ή κάποιο μαντείο υπό την αιγίδα του μαντείου των Δελφών». Ο Ίππαρχος συναινεί στον ισχυρισμό όταν αναφέρει ότι χρησιμοποιούσε γεωδαιτικές μεθόδους προσδιορισμού οποιουδήποτε σημείου πάνω στη Γη.

Ο Στράβων πάλι λέει: «Όσοι ασχολούνται με τις θέσεις των διάφορων τόπων λαμβάνουν υπόψη τα δεδομένα των αστρονόμων και των γεωμετρών σχετικά με τα σχήματα, τα μεγέθη και τις αποστάσεις», ενώ ο Παυσανίας μάς παρέδωσε ότι: «Ο δήμος του Μαραθώνα απέχει ίση απόσταση από την Αθήνα με την απόσταση της Καρύστου, που βρίσκεται στην Εύβοια, από την Αθήνα» («Αττικά» 32:3), αναφορές που δεν αφήνουν σκοτεινά σημεία για το κατά πόσο οι γεωμετρικοί συσχετισμοί ήταν επιμελώς προσχεδιασμένοι και ολότελα ηθελημένοι.

Όσο για τους ίδιους τους συσχετισμούς, ως μονάδα μέτρησης χρησιμοποιείται φυσικά το στάδιο (184,454 μέτρα), ο αριθμός π (3,14), ο αριθμός της χρυσής τομής φ (1,618), αλλά και διάφορες γνωστές στους αρχαίους γεωμετρικές αναλογίες τύπου 1:1, 3:2, 4:3, 9:8, 256:243, 8:3, 4:1, 9:2 κ.λπ.

Τα δύο περίφημα ισοσκελή τρίγωνα

Η γνωστότερη και πιο μελετημένη περίπτωση γεωδαιτικού τριγωνισμού είναι το ισοσκελές τρίγωνο που σχηματίζουν ο Ναός του Ηφαίστου στην Αθήνα, ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο και ο Ναός της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα, με απόσταση 242 στάδια (και κεφαλή του τριγώνου το Σούνιο). Την ίδια ώρα, 23 ακόμα ζεύγη αρχαίων πόλεων στην ευρύτερη περιοχή Αττικής και Βοιωτίας απέχουν μεταξύ τους κατά… 242 στάδια!

Η έρευνα του καθηγητή Μαρκάτου έδειξε ότι, πρώτον, «το τρίγωνο Σούνιον-Αθήναι (Θησείον - Ναός Ηφαίστου)-Αίγινα είναι ισοσκελές με τις αποστάσεις Σούνιο-Αθήνα (Θησείον) και Σούνιο-Αίγινα σχεδόν ίσες» και, δεύτερον, «το τρίγωνο Δελφοί (Ομφαλός)-Αθήναι (Παρθενών)-Αίγινα (Ν. Αφαίας) είναι πρακτικώς ισοσκελές».

Το GPS απέδειξε λοιπόν με τη βοήθεια της σύγχρονης δορυφορικής τεχνολογίας αυτό που οι αρχαίοι πρόγονοί μας φαίνεται να ήξεραν σχεδόν διαισθητικά: πώς να χτίζουν αρμονικά τις πόλεις και τα ιερά τους!

Το ισοσκελές τρίγωνο με κορυφή τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο (γ.π. 37,6502 και γ.μ. 24,0245) και πλευρές τον Ναό της Αφαίας στην Αίγινα (γ.π. 37,7544 και γ.μ. 23,5329) και τον Ναό του Ηφαίστου στο Θησείο (γ.π. 37,9755 και γ.μ. 23,7216) έχει πλευρές μήκους 44,82 χιλιομέτρων (από τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο ως τον Ναός της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα) και 44,96 χιλιομέτρων (από τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο ως τον Ναό του Ηφαίστου στο Θησείο).

Όσο για το δεύτερο και εξίσου περιβόητο ισοσκελές τρίγωνο, έχει κορυφή τον Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς (γ.π. 38,4823 και γ.μ. 22,5012) και πλευρές τον Ναό της Αφαίας στην Αίγινα (γ.π. 37,7543 και γ.μ. 23,5332) και τον Παρθενώνα (γ.π. 37,9715 και γ.μ. 23,7266). Για την απόκλιση του μήκους των δύο πλευρών, το GPS μας λέει πως το ισοσκελές τρίγωνο έχει πλευρές μήκους 121,39 χιλιομέτρων (από τον Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς ως τον Ναό της Αφαίας στην Αίγινα) και 121,31 χιλιομέτρων (από τον Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς ως τον Παρθενώνα)! Μερικές δεκάδες μέτρα απόκλιση σε αποστάσεις δεκάδων χιλιομέτρων τις λες και αμελητέες.

Παρά το γεγονός ότι ο διπλός αυτός γεωδαιτικός τριγωνισμός έχει μαγνητίσει όλα τα βλέμματα, δεν είναι παρά σταγόνα στον ωκεανό των αρχαιοελληνικών γεωμετρικών εικόνων, οι οποίες εκτείνονται πάνω από τον χάρτη της Ελλάδας και όχι μόνο, καθώς συμπεριλαμβάνουν και τα ιερά των ελληνικών κτήσεων αλλά και των πόλεων-κρατών της ελληνικής σφαίρας επιρροής.

Από την Ακρόπολη των Αθηνών, τις Αιγές, την αρχαία Ολυμπία, τους Λέοντες της ιερής Δήλου, τον Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς και την αρχαία Θήβα μέχρι το Δίον, τον Ναό του Απόλλωνα στην Κόρινθο, τον Ναό του Ποσειδώνα στα Ίσθμια, τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, τον Λέοντα της Χαιρώνειας και τον Ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο, η Ελληνική τοπογραφία δονείται από πλούσιες γεωμετρικές σχέσεις για τις οποίες αγνοούμε ωστόσο ακόμα και το παραμικρό.

Ήταν μια προσπάθεια αναπαράστασης πάνω στη γη των περίλαμπρων αστερισμών του ουρανού; Ήθελαν αντιθέτως να απεικονίσουν στον ελλαδικό χάρτη όλο τον ζωδιακό κύκλο, κάνοντας το Κοινό των Ελλήνων την τέλεια αντανάκλαση της προαιώνιας ουράνιας αρμονίας πάνω στη γη; Ή μήπως έκαναν χρήση των γεωενεργειακών ρευστών, των φυσικών ενεργειακών ρευμάτων της γήινης επιφάνειας δηλαδή, κατευθύνοντας την ενέργεια στις πόλεις και τα ιερά τους;

Η έρευνα πρέπει να συνεχιστεί για να αποκαλυφθεί η ζηλευτή γνώση που φαίνεται να κατείχαν οι πρόγονοί μας και διαφεύγει ακόμα και της σύγχρονης επιστήμης, η οποία εμφανίζεται απρόθυμη να ασχοληθεί με ένα από τα πλέον κολοσσιαία χαρακτηριστικά του αρχαιοελληνικού κόσμου. Πέρα από τα φυσικά και μεταφυσικά «γιατί», είναι αυτό το ακανθώδες «πώς» που οφείλει να εντυπωσιάσει επιτέλους τη μοντέρνα σκέψη: πώς κατάφεραν δηλαδή οι αρχαίοι Έλληνες τον τιτάνιο άθλο της γεωμετρικής διασύνδεσης των ιερών τους τόπων;

Μια πειστική απάντηση εδώ θα φωτίσει σαφώς διαφορετικά όλα όσα ξέρουμε για την επιστημοσύνη αλλά και τη μυστικιστική γνώση ενός από τους λαμπρότερους πολιτισμούς που εμφανίστηκαν ποτέ στον πλανήτη Γη…

newsbeast.gr