Ξέρετε ότι μια φυλή στην Τουρκία μιλάει Αρχαία Ελληνικά;

Σας φαίνεται περίεργο, αλλά η καθομιλουμένη μιας μικρής φυλής στην Τουρκία είναι η αρχαία Ελληνική. Η φυλή αυτή προφανώς Ελληνική και απομονωμένη ανάμεσα σε βουνά και περιθωριοποιημένη, από τις περιπέτειες του περασμένου αιώνα,( 1922 καταστροφή του μικρασιατικού ελληνισμού και ανταλλαγές πληθυσμών) διατήρησε την γλωσσική  παράδοσή της. Σίγουρα αυτή η κοινότητα θα ζούσε απομονωμένη και από τις υπόλοιπες Ελληνικές κοινότητες.

Αυτή η απομονωμένη κοινότητα βρίσκεται στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στη βορειοανατολική Τουρκία. Σύμφωνα με δημοσίευμα του βρετανικού Independent, είναι περίπου 5.000 άνθρωποι και μιλούν μία διάλεκτο που πλησιάζει εκπληκτικά στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

Όπως επισημαίνουν ειδικοί γλωσσολόγοι μέσω αυτής της διαλέκτου μπορούν να εξάγουν πολύ σημαντικά συμπεράσματα για τη γλώσσα του Σωκράτη και του Πλάτωνα, καθώς και το πώς αυτή εξελίχθηκε.

Η κοινότητα ζει σε ένα σύμπλεγμα χωριών κοντά στην τουρκική σήμερα πόλη της Τραπεζούντας, όπου κάποτε ήταν η αρχαία περιοχή του Πόντου, εξελίχθηκε στο βασίλειο της Τραπεζούντος κατά τους βυζαντινούς χρόνους και στη συνέχεια πέρασε στη διοίκηση των Οθωμανών.

Οι γλωσσολόγοι διαπίστωσαν ότι η διάλεκτος, Romeyka(= Ρωμέϊκα), μια ποικιλία από ποντιακά ελληνικά, έχει δομικές ομοιότητες με την αρχαία ελληνική που δεν παρατηρούνται σε άλλες μορφές της γλώσσας που ομιλείται σήμερα. Επίσης η Romeyka παρουσιάζει και πολλές ομοιότητες με το αρχαίο λεξιλόγιο.
Όπως λέει η λέκτορας Φιλολογίας Ιωάννα Σιταρίδου του Πανεπιστημίου του Cambridge «η χρήση του απαρεμφάτου έχει χαθεί στα νέα ελληνικά. Όμως, στα Romeyka έχει διατηρηθεί».

Βέβαια να σημειωθεί πως και η ποντιακή διάλεκτος που ομιλείτο από τον ποντιακό ελληνισμό και τους ορεσείβιους Πόντιους Λαζούς είναι ελληνική με έντονα τα αρχαία ελληνικά. Δηλαδή και η Romeyka σχετίζεται με την ποντιακή διάλεκτο και ασφαλώς φυλετικά η συγκεκριμένη κοινότητα είναι ελληνικό φύλο.

Μια πιθανότητα είναι ότι οι ομιλητές αυτής της διαλέκτου είναι οι απευθείας απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων που ζούσαν κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας πριν από τον 6ο ή 7ο αιώνα π.Χ., όταν η περιοχή αποικίστηκε αρχικά.
Αλλά είναι επίσης πιθανό να είναι απόγονοι αυτόχθονων πληθυσμών ή μίας μεταναστευτικής φυλής οι οποίοι αναγκάστηκαν να μιλούν τη γλώσσα των αρχαίων ελληνικών αποικιοκρατών.
Οι κάτοικοι της συγκεκριμένης περιοχής είναι ευσεβείς μουσουλμάνοι, γι’ αυτό και είχαν το δικαίωμα να παραμείνουν στην Τουρκία μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923.

Ανήκουν και αυτοί δηλαδή στην ίδια κατηγορία με τους υπόλοιπους εξισλαμισθέντες  Έλληνες. Αυτή άλλωστε ήταν και η τεράστια παρεξήγηση της συνθήκης της Λωζάνης που θεωρούσαν σαν φυλετικό χαρακτηριστικό κύρια το θρήσκευμα. Ας μην ξεχνάμε πως δεν ήταν όλοι οι Έλληνες Χριστιανοί Ορθόδοξοι και επίσης πως αρκετοί είχαν ασπασθεί το Ισλάμ ως θρησκεία, τόσο κατά την διάρκεια των επιθέσεων πριν το 1453, όσο και μετά με την καθιέρωση του Οθωμανικού κράτους.

Η συγκεκριμένη διάλεκτος τα  Romeykaδιατηρούν ακόμη περισσότερο ζωντανά τα αρχαία ελληνικά από την ποντιακή διάλεκτο, πράγμα που σημαίνει πως μπορεί και να μην είναι ποντιακής καταγωγής εξισλαμισθέντες αλλά κάποιο άλλο ελληνικό φύλο.

Ο Ιάσοναςήταν απόγονος του Αιόλου, γιος της Αλκιμέδης ή της Αμφινόμης ή της Θεογνήτης και του Αίσονα του αδελφού του βασιλιά της Αιωλκού Πελία.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, ο Αίσονας στον οποίο ανήκε δικαιωματικά η Ιωλκός καταδιώχθηκε από τον ετεροθαλή αδερφό του Πελία, γιο της Τυρώς από τον Ποσειδώνα.

Ο πατέρας του, επειδή φοβόταν τον αδερφό του που του είχε πάρει το θρόνο, παρέδωσε τον Ιάσονα στον Κένταυρο Χείρωνα για να τον μεγαλώσει, αλλά τον επισκεπτόταν συχνά. Ο Ιάσονας, ενήλικος πλέον, έλαβε μέρος σε μια γιορτή που διοργάνωσε ο Πελίας, στην Ιωλκό, αφήνοντας τον αγρό του, που βρισκόταν από την άλλη όχθη του Άναυρου ποταμού. Αλλά καθώς περνούσε μέσα από το ποτάμι, έχασε το ένα σανδάλι του κι έφτασε στο δείπνο του Πελία φορώντας μόνο το ένα.

Η φορεσιά του ήταν παράξενη: καλυμμένος με δέρμα πάνθηρα, κρατούσε ένα δόρυ σε κάθε χέρι και το πιο σπουδαίο το αριστερό του πόδι ήταν ξυπόλυτο.

Ο Ιάσονας έμεινε πέντε μέρες και πέντε νύχτες στο σπίτι του πατέρα του. Την έκτη μέρα, παρουσιάστηκε στον Πελία και του απαίτησε την εξουσία που νόμιμα του ανήκε.

Όταν τον είδε ο Πελίας, θυμήθηκε το χρησμό πως θα σκοτωνόταν από κάποιον μονοκρήπιδα ή μονοσάμβαλον, και τον ρώτησε τί θα έκανε άν γνώριζε ότι κινδύνευε από έναν πολίτη. Κι ο Ιάσονας, υπακούοντας, ίσως, στην Ήρα που του έβαλε τη σκέψη, του απάντησε πως θα τον έστελνε να φέρει το χρυσόμαλλο δέρας που βρισκόταν στη Κολχίδα. Έτσι κι έγινε, κι ο Πελίας, ελπίζοντας πως ο Ιάσονας δεν θα επέστρεφε ποτέ από αυτή την περιπέτεια, τον τοποθέτησε επικεφαλής της ομάδας των πολεμιστών - των Αργοναυτών - που με το πλοίο Αργώ, ξεκίνησαν για την Κολχίδα.

Ο Ιάσονας, επιφορτισμένος να αναζητήσει το Χρυσόμαλλο δέρας ζήτησε τη βοήθεια του Άργου, γιου του Φρίξου. Ο Άργος,ναυπήγησε την Αργώ, το καράβι που έφερε τον Ιάσονα και τους συντρόφους του στην Κολχίδα. 'Οταν επέστρεψε από την Κολχίδα με το Χρυσόμαλλο δέρας παντρεμένος με τη Μήδεια, παρέδωσε το δέρμα στον Πελία. Από το σημείο αυτό οι παραδόσεις διαφέρουν.

Άλλες λένε πως έζησε στην Ιωλκό κι απέκτησε ένα γιο τον Μήδειο, κι άλλες λένε πως η Μήδεια με τις μαγείες της σκότωσε τον Πελία πείθοντας τις κόρες του τις Πελιάδες να τον βάλουν να βράσει σ΄ ένα καζάνι για να ξανανιώσει. Όλες οι κόρες, εκτός από την Άλκηστη πήραν μέρος στο φόνο. Ύστερα από το φόνο ο Ιάσονας και η Μήδεια διώχθηκαν από την Ιωλκό και κατέφυγαν στην Κόρινθο.

Εκεί ο Ιάσονας εγκατέλειψε τη Μήδεια και αρραβωνιάστηκε τη Γλαύκη, στην οποία η Μήδεια έστειλε ένα νυφικό φόρεμα που την έκαψε. Η φωτιά μεταδόθηκε στον Κρέοντα και όλο το βασιλικό ανάκτορο κάηκε, ενώ η Μήδεια σκότωσε τα δυο παιδιά τους το Μέρμερο και τον Φέρη, ενώ η Μήδεια δραπέτευσε επάνω σ΄ ένα άρμα μεγαλόπρεπο, δώρο σταλμένο από τον Ήλιο που την οδήγησε στον ουρανό. Ο Ιάσονας, ήθελε να επιστρέψει στην Ιωλκό, όπου βασίλευε ο Άκαστος, γιος του Πελία. Γι΄ αυτό συμμάχησε με τον Πηλέα που ειχε λόγους να είναι θυμωμένος με τον Άκαστο, και με τη βοήθεια των Διόσκουρων κατέστρεψαν την πόλη. Έπειτα βασίλευσαν στην Ιωλκό ο Ιάσονας ή ακόμη ο γιος του ο Θεσσαλός.

Αποσυμβολισμός στη Μυθική Ζωή του Ιάσονα

Οι ήρωες που παίρνουν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία δεν είναι παρά όψεις του ενός προσώπου που αρχίζει την αναζήτησή του. Οι εξελιγμένες όψεις αυτού του προσώπου αναλαμβάνουν το χρέος να επανακτήσουν το χαμένο θησαυρό σε μια διαφορετική μορφή, δηλαδή να αποκαταστήσουν το νήμα που είχε οδηγήσει τόσο μακριά τα παιδιά αυτής της γης, το Φρίξο και την Έλλη, να επαναφέρουν το ιδανικό που χάθηκε και πρέπει να επανεδραιωθεί. Το Χρυσόμαλλο Δέρας είναι ο συνδετικός κρίκος για αυτή την επαναφορά. Οι συντονισμένες προσπάθειες των ηρώων είναι ο μοναδικός τρόπος για την επίτευξη του σκοπού. Είναι ήδη εκπαιδευμένοι και σε κάποια ισορροπία με το περιβάλλον και τον εαυτό τους. Συνεισφέρουν στον κοινό στόχο, ο καθένας με τις δυνάμεις και τις τέχνες που κατέχει.

Ο Ιάσονας, όντας άπειρος, δε θα κατόρθωνε ποτέ να φτάσει στον τελικό σκοπό, χωρίς τη συμμετοχή αυτών των προχωρημένων και δοκιμασμένων όψεων της ύπαρξής του και της συλλογικής εμπειρίας που είχαν αποκτήσει. Η γνώση των ήδη φτασμένων ηρώων, αποτυπωμένη στο συλλογικό ασυνείδητο, βοηθάει έμπρακτα τον Ιάσονα στο ξεπέρασμα των εμποδίων. Από φυσική άποψη αυτή η συλλογική, αφυπνισμένη, εν εγρηγόρσει συνείδηση των προγενέστερων μύθων βοηθάει τον Ιάσονα να περάσει χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια τα εμπόδια, να φτάσει στον τελικό του σκοπό με όλες τις δυνάμεις του και να πετύχει στην ανεύρεση του χαμένου θησαυρού.

Το Χρυσόμαλλο Δέρας είναι ένα σύμβολο του Αέρα, της πτήσης στους αιθέρες, της απελευθέρωσης από τα δεσμά της ύλης και από τις συνέπειές της. Αυτό ακριβώς επιδιώκει να φέρει στην επιφάνεια ο Ιάσονας. Οι ήρωες στο πλευρό του είναι τα δεκανίκια που θα τον βοηθήσουν για τον τελικό του προορισμό. Είναι εκπαιδευμένοι φορείς της φύσης του, που έχουν αναδυθεί από το συλλογικό ασυνείδητο και διευκολύνουν τη δύσκολη πορεία του, ώστε να πολωθεί ανεπηρέαστη η ουσιαστική του ύπαρξη στον πραγματικό της σκοπό.

Ιάσονας σημαίνει αυτός που θεραπεύει και είναι μονοσάνδαλος. Ο μονοσάνδαλος είναι εκείνος που πατάει με το ένα πόδι του γυμνό πάνω στη γη και με το άλλο προστατευμένο. Αυτό σημαίνει ότι διαθέτει δύο φύσεις. Η μία απαιτεί πλήρη επαφή με το στοιχείο της γης, τη μάνα και τις δυνάμεις της, ενώ η άλλη είναι πιο εκλεπτυσμένη και χρειάζεται μια σχετική μόνωση προκειμένου να λειτουργήσει σε υψηλότερα επίπεδα. Ο μονοσάνδαλος ήρωας διατηρεί μια ισορροπημένη στάση ανάμεσα στους δύο κόσμους. Συχνά απεικονίζεται σαν ένας άνθρωπος που πατάει το ένα του πόδι στην ξηρά και το άλλο στο νερό, υπενθυμίζοντας την ισορροπημένη αρχή των δύο στοιχείων.

Προορισμός του ήρωα είναι ο Άδης, ο τόπος όπου κανείς δεν μπορεί να δει, ένας άλλος τρόπος απεικόνισης των σκοτεινών σωμάτων του Αιήτη. Εκεί είναι φυλαγμένο καλά το Χρυσόμαλλο Δέρας. Ο Ιάσονας αναλαμβάνει μια καρμική αποστολή. Θα ξεπληρώσει το χρέος του Αθάμα, που θυσίασε το Φρίξο και την Έλλη. Μόνον έτσι θα εξευμενιστεί η οργή του Δία. Μια τέτοια πλατιά αποστολή απαιτεί μεγάλη συγκέντρωση ηρώων και ένα γοργοτάξιδο καράβι. Ένα σκάφος -σύμβολο της σοφίας, μιας και κατασκευάστηκε με τη βοήθεια της Αθηνάς. Έχει 50 κωπηλάτες. Ο αριθμός 50 αναλύεται σε 5 επί 10. Το πέντε είναι ο αριθμός του ανθρώπου, ενώ το 10 είναι ο αριθμός της τελειότητας. Οι ήρωες που παίρνουν μέρος συνθέτουν τον τέλειο άνθρωπο, τον ομαδικό άνθρωπο ή το Homo Gestalt της σύγχρονης ψυχολογικής άποψης.

Αν πετύχει στην αποστολή του, ο Ιάσονας θα πάρει το θρόνο που του ανήκει δικαιωματικά από το σφετεριστή Πελία, που συμβολίζει την προσωπικότητα. Πριν ξεκινήσουν ο Αργοναύτες, θυσιάζουν στον Ηλιακό θεό Απόλλωνα, δίνοντας στην αναζήτηση ένα θρησκευτικό χαρακτήρα. Αυτός ο χαρακτήρας διακρίνεται από την πρώτη κιόλας στιγμή της αναζήτησης στη Λήμνο. Απομακρύνοντας τον Ηρακλή από τις Λημνιάδες, δηλαδή την αρχέγονη δύναμη από μια άλλη όψη των Αμαζόνων, ο Ιάσονας φροντίζει να αποκαταστήσει τη λευκή όψη της Αφροδίτης στο νησί. Οι αρσενικοί Κάβειροι επιστρέφουν στο νησί και τα Mυστήρια αποκαθίστανται. Ο Ιάσονας μαζί με τον Ηρακλή, τους Διόσκουρους και τον Ορφέα μυείται στα μυστήρια της Σαμοθράκης. Όλοι οι μεγάλοι θεοί του αποκαλύπτονται. Οι δυνάμεις της ψυχής του είναι διαθέσιμες για την επανάκτηση του χαμένου θησαυρού.

Στην Κύζικο οι Αργοναύτες νικούν του Δολίονες, τις Τιτανικές όψεις της ανθρώπινης φύσης, ξεσηκώνοντας τις στοιχειακές δυνάμεις ενάντιά τους. Για να εξιλεωθούν και να αποκαταστήσουν ισορροπία, επικαλούνται τη Μεγάλη Μητέρα στο πρόσωπο της Ρέας, έπειτα από ειδοποίηση της Αλκυόνης. Θα πρέπει να αναφέρουμε πως η Αλκυόνη είναι μια από τις επτά αδελφές του αστερισμού των Πλειάδων. Σύμφωνα με την εσωτερική διδασκαλία, οι Πλειάδες είναι η ενσωμάτωση της όψης αγάπη και μεταφέρουν τις δυνάμεις τους στη Γη μέσω της εσωτερικής ιεραρχίας του πλανήτη. Συμβολίζουν τη μύηση ή τον ιερό Τόπο όπου κατοικεί το φως.

Η Αργώ διαπλέει το Βόσπορο και οι ήρωες συναντούν το Φινέα. Εκείνος τους διδάσκει πώς θα περάσουν από τον ένα κόσμο στον άλλο. Οι Αργοναύτες σε αντάλλαγμα τον απελευθερώνουν από τις Άρπυιες. Δεν μπορούν να τις σκοτώσουν, γιατί ανήκουν στην τάξη των πραγμάτων της Φύσης. Το μόνο που τους επιτρέπεται είναι να τις περιορίσουν στο χώρο που τους πρέπει.

Με το τέχνασμα των Πλειάδων, η Αργώ περνάει ακέραιη το Κατώφλι του άλλου κόσμου, όπου οι Αργοναύτες ξανασυναντούν τον Απόλλωνα στην Υπερβόρεια μορφή του. Ο Θεός ευνοεί τους ήρωες, μέχρι που φτάνουν στην Αία, τη χώρα των θαυμάτων.

Εκεί ο Ιάσονας θα συναντήσει το Φύλακα στο Κατώφλι, το φιδόμορφο Δράκοντα που φυλάει τη σπηλιά με το Χρυσόμαλλο Δέρας. Μπαίνει στη κοιλιά του θηρίου, όπως ο Ηρακλής με την Ησιόνη. Κατεβαίνει δηλαδή στον Κάτω Κόσμο, από όπου επιστρέφει νικητής με τη βοήθεια της Μήδειας. Η Μήδεια αντιπροσωπεύει μια σκοτεινή όψη της ψυχής του ήρωα, που ανασύρεται από τα βάθη του ασυνείδητου και παίζει ενεργητικό ρόλο στην αναζήτηση, ωστόσο, είναι και σημείο δοκιμασίας για τον ίδιο τον Ιάσονα, μια και θα τον συνδέει συνεχώς με τις σκοτεινές όψεις της ύπαρξής του.

Με τη βοήθεια της Μήδειας οι Αργοναύτες αναχωρούν. Η αναχώρησή τους συνοδεύεται από τη θυσία του Άψυρτου, του αδελφού της Μήδειας, μια όψη που η μάγισσα οφείλει να αφήσει πίσω της, προκειμένου να ανέβει στα βασίλεια της συνείδησης. Η εξιλέωση γίνεται στο βασίλειο της Κίρκης και η Αργώ τραβά χωρίς δυσκολίες τον ίδιο δρόμο που πέρασε ο Οδυσσέας. Στο νησί των Φαιάκων, αντί να υποστεί ο Ιάσονας τον τελικό καθαρμό, συνδέεται με τη σκοτεινή όψη της ψυχής του, τη Μήδεια. Μια σύνδεση που αργότερα θα γίνει η ύστατη δοκιμασία του και η κάθαρση για το χρέος που έχει στον Πέρα Κόσμο. Τίποτε δε μένει ανεξόφλητο. Ο Άψυρτος, το τίμημα για την ανάκτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος, θα πληρωθεί στο ακέραιο με το θάνατο των παιδιών του Ιάσονα.

Ο ήρωας επιστρέφει θριαμβευτής. Έχει κυριαρχήσει στο θάνατο και έχει ανασύρει από τα βάθη της εσωτερικής του ύπαρξης τη Χριστική συνείδηση, που συμβολίζεται από το Χρυσόμαλλο Δέρας. Ένα μέρος της δύναμής του πηγάζει από τη Μήδεια, πράγμα που δείχνει ότι βρίσκεται σε πλήρη επαφή με τις ψυχικές δυνάμεις του. Η κατάρα απομακρύνεται από τη χώρα. Ο χαμένος θησαυρός επανακτήθηκε.

Βάσω Δενδροπούλου, The Mythologists

Πηγές: PIERRE GRIMAL "Λεξικό της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Μυθολογιας, ΑΜΑΛΙΑ ΜΕΓΑΠΑΝΟΥ, Πρόσωπα και Άλλα Κύρια Ονόματα, Kosmos zine.

Ινάννα - Η βασίλισσα του ουρανού

Η λατρεία της Ινάνναεντοπίζεται για πρώτη φορά σε μια από τις αρχαιότερες και σημαντικότερες πόλεις των Σουμερίων, την Ουρούκ, (στα ελληνικά Ορχόη ή Ωρύγεια), που ήταν χτισμένη στα ανατολικά του ποταμού Ευφράτη. Η Ινάννα που το όνομά της στα σουμεριακά σήμαινε, «βασίλισσα του ουρανού», αποκαλούνταν επίσης «η Αγία Παρθένος».

Σύμφωνα με την παράδοση των Σουμερίωνήταν κόρη του κυρίαρχου του ουρανού, Άνου. Πρόκειται για θεά δισυπόστατη. Με τη μια της υπόσταση ήταν η προστάτιδα του πολέμου και του κυνηγιού. Για το λόγο αυτό λατρευόταν με αφοσίωση και από τους πολεμοχαρείς Ασσύριους. Με τη δεύτερη φύση της εκπροσωπούσε τη γονιμότητα και τον ερωτισμό και γι αυτό θεωρούνταν προστάτις των ιερόδουλων, οι οποίες γίνονταν ιέρειες των ναών της.

Η Ινάννα στο μύθο αναφέρεται ως η κλέφτρα των «εξουσιών» και των «νόμων» του κόσμου τις οποίες άρπαξε από τον πάνσοφο δημιουργό του και ευεργέτη των ανθρώπων, θεό Ένκι για να τις μεταφέρει στην αγαπημένη της Ουρούκ. Σε άλλον, επίσης βασικό μύθο των Σουμερίων, της «Καθόδου στον Κάτω Κόσμο», η Ινάννα με τη δεύτερη υπόσταση της, δηλαδή της γονιμότητας και της αναγέννησης, κατεβαίνει στον Κόσμο των Νεκρών για να διεκδικήσει μερίδιο εξουσίας από την αδερφή της, την Ερεσκιγκάλ, η οποία τον διαφέντευε.

Η Ερεσκιγκάλ, τυφλωμένη από οργή με την πράξη της αδερφής της, διατάζει τον θάνατό της. Αυτομάτως όμως με το θάνατο της Ινάννα προκάλεσε και τη παύση της ζωής κάθε φυτού και ζώου της φύσης. Η άρση της τιμωρίας που επέβαλλε στην Ινάννα και η ανάσταση της προϋπέθετε αφενός την παρέμβαση του θεού Ένκι, που ως κυρίαρχος του κόσμου ήταν ο μόνος που μπορούσε να την αναστρέψει, αφετέρου μια βαριά θυσία από τη μεριά της Ερεσκιγκάλ: την αντικατάσταση της Ινάννα από τον ίδιο τον σύζυγο της, τον Ταμμούζ. Από τότε η Ερεσκιγκάλ στερούνταν τον αγαπημένο της Ταμμούζ ο οποίος (όπως η Περσεφόνη του ελληνικού μύθου), ήταν υποχρεωμένος να μεταβαίνει στον Άδη τους μισούς μήνες κάθε χρόνου.

Η Ινάννα εξαιτίας της ερωτικής φύσης της ήταν η πρώτη θεότητα που, ως άλλη Αφροδίτη, σχετίστηκε από τους Μεσοποτάμιους λαούς με τον ίδιο πλανήτη που αναγνωριζόταν ως ο πρώτος πρωϊνός και ο πρώτος βραδινός φωτεινότερος αστέρας. Κατά τόπους απαντώνταν επίσης και με τα ονόματα, Νινσιάννα: "Άστρο του Αυγερινού", και Νουουγιγάνα, "Ιερόδουλος των Ουρανών". Το σύμβολό της ήταν το οκτάκτινο αστέρι που οι Σουμέριοι το χρησιμοποίησαν σε παραλλαγή του πεντάκτινου της Αφροδίτης. Μετά τη Σουμεριακή χρήση το αστέρι μοιάζει να εξαφανίζεται και να επανέρχεται ως πεντάκτινο από τους Πυθαγόρειους οι οποίοι το χρησιμοποίησαν ως σύμβολο του ανθρώπου.

Η Ινάννα από τους Βαβυλώνιους ονομάστηκε Ιστάρ, ενώ από τους Σημίτες Αστάρτη. Οι πιο μεγαλοπρεπείς από τους ναούς της βρίσκονταν στην Ουρούκ και στη Βαβυλώνα. Στη φωτογραφία μας βλέπουμε τμήμα της πρόσοψης του ναού της Ινάννα από την πόλη Ουρούκ απ’ όπου αποσπάστηκε. Εκτίθεται στο Μουσείο Ασιατικού πολιτισμού του Βερολίνου.

Από Βάσω Μαγγανάρη, The Mythologists

Πηγές: “Η καθημερινή ζωή στη Βαβυλώνα και την Ασσυρία”, Ζωρζ Κοντενό, εκδόσεις Παπαδήμα

Εγκυκλοπαίδεια Υδρόγειος

Οι Δρύοπεςήταν μία πανάρχαια προελληνική φυλήπου κατοικούσε στην Aρχαία Ελλάδα. Αρχικά κατοικούσαν στην περιοχή ανάμεσα στα βουνά Οίτη και Παρνασσός, μία άγονη γη που ήταν γνωστή ως Δρυοπίς. Πιστευόταν ότι σχετίζονταν με τους Λέλεγες, και είχαν χαρακτηρισθεί ως φυλή ληστών.

Σύμφωνα με την Eλληνική Mυθολογία, οι Δρύοπες εκδιώχθηκαν από τη Δρυοπίδα από τον Ηρακλή και τους Μαλιείς, που κατέλαβαν την οχυρωμένη πόλη τους στον Παρνασσό). Κατά τον μύθο, στην Τραχινία η Διηάνειρα βοήθησε τον Ηρακλή πολεμώντας στο πλευρό του κατά των Δρυόπων και πληγώθηκε στο στήθος.

Στη συνέχεια οι Δρύοπες εποίκισαν την `Ήπειρο, όπου μία περιοχή επίσης ονομαζόταν Δρυοπίς. Εκδιώχθηκαν όμως και από εκεί, από τους Δωριείς τού Ολύμπου και της `Οσσας. Τελικά μετανάστευσαν προς τα νότια και εγκαταστάθηκαν στην Εύβοια και τις Κυκλάδες. Κοντά στο γεωγραφικό κέντρο της νήσου Κύθνου υπήρχε αρχαία πόλη με το όνομα Δρυοπίς (και σήμερα χωριό), ενώ ο Ηρόδοτος απέδιδε το όνομα σε ολόκληρη την Κύθνο, η οποία αργότερα απέκτησε το σημερινό της όνομα από ομώνυμο αρχηγό των Δρυόπων.

Κατά τη μυθολογία και πάλι, όσοι Δρύοπες κατέφυγαν στην Πελοπόννησο προσέπεσαν ως ικέτες στον βασιλιά Ευρυσθέα, ο οποίος ως αντίπαλος του Ηρακλή τούς έδωσε την αργολική πόλη Ασίνη. Οι ίδιοι οι Δρύοπες ίδρυσαν από μόνοι τους και τη Νεμέα.

Ο Παυσανίας στα «Μεσσηνιακά» μάς πληροφορεί ότι αυτή η μετανάστευση έλαβε χώρα κατά την «τρίτη γενεά», όταν βασιλιάς των Δρυόπων ήταν ο Φύλας. Αντιμετωπίζοντας και εκεί διωγμούς ως σύμμαχοι των Σπαρτιατών, έφυγαν όταν οι Σπαρτιάτες τους επέτρεψαν να εγκατασταθούν σε μία πόλη της Μεσσηνίας την οποία οι Δρύοπες μετονόμασαν επίσης σε «Ασίνη».

Οι ίδιοι οι Δρύοπες θεωρούσαν ότι ο Δρύωψ ήταν ο μυθικός γενάρχης τους και πρώτος τους βασιλιάς στην Οίτη. Για να τον τιμήσουν, οι Δρύοπες είχαν ιδρύσει ένα ιερό με το άγαλμά του στην Ασίνη της Αργολίδας και κάθε δύο χρόνια τελούσαν προς τιμή του μία μυστικιστική εορτή, ενώ παράλληλα τιμούσαν και τη θυγατέρα του, τη νύμφη Δρυόπη, μία από τις Αμαδρυάδες.

Στους Δρύοπες αποδίδεται η ανέγερση των Δρακόσπιτων, 23 μεγαλιθικών μνημείων που βρίσκονται μόνο στη νοτιοανατολική Εύβοια, το τμήμα δηλαδή του νησιού όπου εγκαταστάθηκαν οι Δρύοπες.

Η ιστορία των Ελλήνων είναι γεμάτη αγώνες, πολέμους αλλά και πολλούς ήρωες. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να συναντήσεις και στην Ελληνική μυθολογία, αλλά εδώ θα βρεις και πολλές ιστορίες με θαρραλέους πολεμιστές, θεούς και ηθικά διδάγματα.

Διαβάζοντας τις ιστορίες της Ελληνικής μυθολογίας θα συναντήσεις πλήθος ισχυρών ανθρώπων (ανδρών και γυναικών), τα κατορθώματα των οποίων είναι γνωστά σε όλες τις γενιές που ακολούθησαν. Πολλοί από αυτούς είναι γνωστοί όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, και αποτελούν πηγή έμπνευσης για πολλές χώρες.

Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι θεωρούνται οι δέκα ισχυρότεροι άνδρες της μυθολογίας μας.

1. Ηρακλής

Ο Ηρακλής ήταν ο γιος του Δία και είναι από τους πιο γνωστούς ήρωες της μυθολογίας. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του κατάφερε να αντιμετωπίσει τους κινδύνους και να γλυτώσει από το θάνατο. Ο Ηρακλής έγινε από τους πιο σημαντικούς ήρωες της Ελληνικής μυθολογίας, και είναι επίσης γνωστός για το πιο αποτρόπαιο έγκλημα καθώς σκότωσε τα ίδια του τα παιδιά. Παρόλα αυτά, το όνομα του είναι συνώνυμο της δύναμης ακόμη και σήμερα.

2. Θησέας

Δεν είναι σίγουρο ποιος είναι ο πατέρας του Θησέα. Θεωρείται ότι είναι γιος του Αιγέα ή του Ποσειδώνα. Ο Θησέας έγινε ήρωας στην Αθήνα όταν σκότωσε τον Μινώταυρο και έσωσε τις ζωές πολλών παιδιών που στέλνονταν ως θυσία στο τέρας αυτό.

3. Βελλεροφόντης

Ο Βελλεροφόντης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς ήρωες και πολεμιστές της Ελληνικής μυθολογίας. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους φονιάδες τεράτων και σύμφωνα με τους μύθους ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στο φτερωτό άλογο, Πήγασος. Ένα από τα τέρατα που σκότωσε ήταν η Χίμαιρα, η οποία έβγαζε φωτιά από το στόμα της.

4. Αχιλλέας

Από τους καλύτερους πολεμιστές του Τρωικού πολέμου ήταν ο Αχιλλέας. Ήταν αήττητος μέχρι την στιγμή που ο Πάρις, ο πρίγκηπας της Τροίας, έριξε ένα βέλος και τον πέτυχε στη φτέρνα του με αποτέλεσμα να πεθάνει. Λέγεται ότι η μητέρα του τον είχε βουτήξει στο ποτάμι Στύγας για να γίνει αθάνατος,αλλά τον κρατούσε από τις φτέρνες και γι΄αυτό ήταν το τρωτό του σημείο. Θεωρείται ένας από τους δυνατούς άντρες της μυθολογίας λόγω των ικανοτήτων του στις μάχες και του ηρωισμού του.

5. Ορφέας

Ο Ορφέας ήταν μουσικός, ποιητής και προφήτης. Ο Ορφέας δεν ήταν γνωστός για τις μάχες του, αλλά για το γεγονός ότι μπορούσε να μαγέψει τους πάντες με τη μουσική του.

6. Περσέας

Ο Περσέας ήταν γιος της Δανάης και του Δία, και ιδρυτής των  Μυκηνών. Είναι ένας από τους πρώτους ήρωες της Ελληνικής μυθολογίας, ο οποίος κατάφερε να νικήσει τη Μέδουσα με τη βοήθεια των θεών. Αυτό το κατόρθωμα τον έκανε αμέσως ήρωα.

7. Τριπτόλεμος

Ο Τριπτόλεμος ήταν ένας από τους πιο θαρραλέους άνδρες στην περιοχή του, την Ελευσίνα. Γιος του βασιλιά της Ελευσίνας Κελεού και της Μετανείρας, ο Τριπτόλεμος προστάτευε την πόλη του με σοφία και χρησιμοποιώντας την κρίση του. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, η θεά Δήμητρα του έμαθε πως να καλλιεργεί τη γη, κάτι που αργότερα το δίδαξε και ο ίδιος σε όλη την Ελλάδα. Αυτή η συνεισφορά του στην καλλιέργεια είναι ο λόγος που κατατάσσεται στους πιο ισχυρούς άνδρες της μυθολογίας.

8. Οδυσσέας

Ο Οδυσσέας ήταν ο βασιλιάς της Ιθάκης, και είναι ο βασικός ήρωας του Ομήρου. Ήταν παντρεμένος με την Πηνελόπη, και έγινε ιδιαίτερα γνωστός για την εφεύρεση του, τον Δούρειο Ίππο, με τον οποίο οι Έλληνες κατάφεραν να μπουν στην Τροία και να νικήσουν. Είναι, επίσης, γνωστός για τον ηρωισμό που έδειξε προσπαθώντας να επιστρέψει στην πατρίδα του μετά το τέλος του πολέμου.

9. Πειρίθους

Ο Πειρίθους, γιος της Δίας και του Ιξίονα ή του Δία, ήταν στενός φίλος του Θησέα. Ήταν παντρεμένος με την Ιπποδάμεια και ήταν ο βασιλιάς των Λαπιθών. Αναφέρεται ως ένας από τους πιο δυνατούς άνδρες της Ελληνικής μυθολογίας εξαιτίας της αγάπης του για τον φίλο του, τον Θησέα, αλλά και λόγω της προσπάθειας του να απαγάγει την Περσεφόνη.

10. Ιάσονας

Ο Ιάσονας ήταν ένας πρίγκηπας που δεν είχε και τα καλύτερα παιδικά χρόνια. Για να ξαναπάρει τον θρόνο του, τον οποίο δικαιούνταν, έπρεπε να φέρει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Κατά την αναζήτηση του έδειξε πολλές φορές τον ηρωισμό του.

pronews.gr

Πλινθώματα από ορείχαλκο, κορινθιακά κράνη και αμφορείς βρέθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Σικελίας στην αρχαία Ελληνική πόλη του Γέλα

Το πλοίο ταξίδευε και στην Ελληνική πόλη της Μασσαλίας

Ελληνικά αντικείμενα  του 7ου αιώνα π.Χ στην Σικελία στην Ελληνική πόλη Γέλα αποτελούμενα από 47 ράβδους ορείχαλκου, δύο κορινθιακά κράνη, αρχαϊκούς αμφορείς και μια σφαιρική φιάλη «Μασσαλιώτισσα» (δηλ., Από την αρχαία ελληνική αποικία της Μασσαλίας στη Γαλλία), βρέθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Bulala, κοντά στην αρχαία ελληνική αποικία του Γέλα, στη νότια Σικελία. Τα ευρήματα χρονολογούνται μεταξύ του τέλους του έβδομου αιώνα και στις αρχές του έκτου αιώνα π.Χ..

Ο Ορείχαλκος ήταν ένα πολύτιμο μέταλλο, που θεωρείται το δεύτερο μόνο και συγκρίσιμο με τον χρυσό σε αξία, η φήμη του οποίων συνδέεται επίσης κατα κάποιο τρόπο με τη θρυλική χαμένη ήπειρο της Ατλαντίδας, που περιγράφεται από τον Έλληνα φιλόσοφο Πλάτωνα στην διάλογος του Κριτία

Ένα άλλο φορτίο με 39 ράβδους ορείχαλκου ανακτήθηκαν σε βάθος περίπου πέντε μέτρων στην ίδια περιοχή τον Δεκέμβριο του 2014
Τα πλινθώματα διαφέρουν σε σχήμα, το βάρος και το μήκος: από ένα ελάχιστο 17 εκ. και βάρος 254 γρ με ανώτατο όριο τα 32 εκ. και βάρος 1340 γρ.

Μια ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από τον ερευνητή Ντάριο Πανέτα της «Technology for Quality» με τη μέθοδο του φθορισμού ακτίνων Χ αποκάλυψαν ότι τα πλινθώματα έγιναν από χαλκό (80%) και ψευδαργύρο (20%) περιέχει επίσης το κράμα και μικρά ίχνη μολύβδου και νικελίου.

Η παρουσία των ξύλινων σανίδωματων στο βυθό της θάλασσας κοντά στη χρυσού υποδηλώνει αυτά ήταν μέρος του φορτίου που μεταφέρεται από πλοία κατά τον κατάπλου από την ελληνική Γέλα όπου ναυάγησε μόλις λίγα μέτρα από την ακτή.

Η ανακάλυψή τους δείχνει τον πλούτο της Ελληνικής πόλεως του Γέλα στην αρχαιότητα επίσης δείχνει και την παρουσία των πλουσίων και εξειδικευμένων εργαστήριων χειροτεχνίας για την παραγωγή των αντικειμένων μεγάλης αξίας.

Η υπόγεια στοά έχει 60 μέτρα μήκος και κατασκευάστηκε την εποχή του Λυκούργου

Το Καλλιμάρμαρο κατασκευάστηκε στη θέση του αρχαίου Σταδίου, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του άρχοντα Λυκούργου το 330-329 π.Χ. Ιδανική τοποθεσία κρίθηκε η χαράδρα που βρισκόταν ανάμεσα στο λόφο του Αρδηττού και στο λόφο Άγρα, όπου έρεε ο ιερός ποταμός, Ιλισσός.

Το Στάδιον το 1896 λίγο πριν υποδεχτεί του Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι λευκές κερκίδες είμναι Πεντελικό μάρμαρο και οι σκούρες ξύλινη κατασκευή.

Ήταν φυσικό κοίλωμα που ανήκε στον Δεινία, ιδιώτη ο οποίος το παραχώρησε στην πόλη χωρίς να ζητήσει αντάλλαγμα. Εκεί τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια τα Παναθήναια, η μεγάλη γιορτή της Αθήνας που ήταν αφιερωμένη στη θεά Αθηνά. Αρχικά το στάδιο ήταν χωμάτινο και οι θεατές κάθονταν στο έδαφος, ενώ υπήρχαν μόνο μερικά ξύλινα εδώλια για τους άρχοντες.

Αριστερά η είσοδος της στοάς το 1895 πριν κατασκευαστεί το σημερινό στάδιο. Δεξιά στη φωτογραφία του Ηλία Μαλικούρτη όπως είνaι σήμερα

Κάτω από το ανατολικό ανάλημμα υπήρχε υπόγεια σήραγγα, από την οποία εισέρχονταν στον στίβο οι αθλητές.

Παρά τις συνεχείς ανακατασκευές του σταδίου, η συγκεκριμένη στοά είναι το μοναδικό κομμάτι του αρχαίου σταδίου που διατηρείται μέχρι σήμερα.

‘Ηταν διακοσμημένο από μαρμάρινα και χρυσά αγάλματα και δωρικούς κίονες.

Τα μετέπειτα χρόνια συνδέθηκε με τις λαϊκές προλήψεις περί μαγισσών και διάφορους μύθους που έλεγαν, ότι εκεί κατοικούσαν οι Μοίρες και γίνονταν «μαντολόγια».
Γι’αυτό ονομάστηκε «τρύπα της μοίρας» και κατέληγε στο βάθος του σταδίου, στην αριστερή πλευρά του πετάλου.

Σκάλα οδηγεί στη δίοδο και μια δεύτερη είσοδος βρίσκεται στη σημερινή οδό Αρχιμήδους

Η στοά έχει μήκος 57 μέτρα και πλάτος 4 μέτρα. Διανοίχθηκε την εποχή του Λυκούργου και τα αρχαία χρόνια εκεί πραγματοποιήθηκαν θυσίες ζώων.

Στα ρωμαϊκά χρόνια, το στάδιο μετατράπηκε σε αρένα, όπου γίνονταν θηριομαχίες και μονομαχίες και μέσα από τη στοά περνούσαν τα ζώα που θα αγωνίζονταν στην αρένα.

Μετά την απελευθέρωση, εκεί λειτουργούσαν τα πρώτα σφαγεία,τα οποία έκλεισε το 1850 η βασίλισσα Αμαλία.

Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν στην Αθήνα το 1896, πάνω από τη στοά δημιουργήθηκαν αποδυτήρια για τους αθλητές.

Αντλήθηκαν πληροφορίες από την ομάδα του Facebook: «Παγκράτι»

Σύμφωνα με έναν από τους πολλούς μύθους που έχουν διατυπωθεί για τη γέννηση των θεών, η Αφροδίτη γεννήθηκε στα παράλια της Κύπρου στους αφρούς της θάλασσας. Ο Ζέφυρος, ο δυτικός άνεμος, την μετέφερε, αφού την περιποιήθηκαν οι Ώρες, στον Όλυμπο. Όταν παρουσιάστηκε στους θεούς, όλοι έμειναν έκπληκτοι από την εκθαμβωτική ομορφιά της. Η Αφροδίτη ήταν όμορφη, είχε λευκό δέρμα και μακριά πλούσια μαλλιά. Η φιγούρα της προκάλεσε το ενδιαφέρον και τον πόθο των αντρών.

Όμορφη και άπιστη

Στο πέρασμά της τα λουλούδια άνθιζαν και η φύση ζωντάνευε. Θεοί και θνητοί την επιθυμούσαν και θέλησαν να την κάνουν γυναίκα τους. Λέγεται ότι τελικά ο Ήφαιστος κατάφερε να την παντρευτεί αλλά δεν κατάφερε να την κρατήσει μακριά από τους πειρασμούς.
Οι απιστίες της Αφροδίτης με άλλους θεούς όπως ο Διόνυσος, ο Ποσειδώνας και ο Ερμής γέννησαν πολλά παιδιά.

Ο μύθος αναφέρει ότι η σημαντικότερη «εξωσυζυγική» της σχέση ήταν αυτή με τον θεό του πολέμου, Άρη. Καρπός του έρωτά τους, ήταν ο Έρωτας.

Το φτερωτό παιδί με τα βέλη γεννήθηκε ένα καλοκαίρι από τη συνεύρεση των δύο θεών.

Ο Έρωτας εκπροσωπούσε το πάθος και τον έρωτα, συναισθήματα που δημιουργούσαν ζωή. Εμφανιζόταν και έριχνε τα βέλη του, προκαλώντας παράφορο έρωτα και παράλληλα, βάσανα στους ανθρώπους. Ο Έρωτας και η Αφροδίτη είχαν περίοπτη θέση ανάμεσα στους αρχαίους Θεούς. Εκπροσωπούσαν το κάλλος και την ερωτική διάθεση και προκαλούσαν θετικά συναισθήματα τους θνητούς. Λατρεύτηκαν όσο λίγοι και ήταν πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες. Πίνακες σημαντικών καλλιτεχνών έχουν απεικονίσει την ομορφιά και τον ερωτισμό τους.

Ο Έρωτας «πληγώθηκε» από τα βέλη του και ερωτεύτηκε την Ψυχή που ζήλεψε η Αφροδίτη

Στο γνωστό μύθο του Έρωτα και της Ψυχής του Ρωμαίου συγγραφέα, Απουλήιου, ο Έρωτας πέφτει και ο ίδιος θύμα του έρωτα. Η Ψυχή, μία θνητή είναι το αντικείμενο του πόθου του. Η Ψυχή ήταν ένα εντυπωσιακό κορίτσι, που ξεπερνούσε σε ομορφιά ακόμα και τη θεά του έρωτα και του κάλλους,την Αφροδίτη. Η ομορφιά της ήταν τόσο ξακουστή που πλήθος αντρών συνέρρεαν στο σπίτι της για να τη θαυμάσουν. Η Αφροδίτη παρατήρησε ότι το ενδιαφέρον των αντρών προς το πρόσωπό της μειώθηκε, γι’αυτό ζήλεψε τη νεαρή κοπέλα και θέλησε να την εκδικηθεί. Για να το καταφέρει διέταξε τον γιο της, που σύμφωνα με πολλούς μύθους ήταν πιστός υπηρέτης της, να δηλητηριάσει όλους τους άντρες και να μην την ποθεί κανένας. Τότε κατά λάθος πληγώθηκε από τα δικά του βέλη και ερωτεύτηκε την όμορφη κοπέλα.

Ο χρησμός του μαντείου των Δελφών

Τα χρόνια περνούσαν και παρά την ομορφιά της, η Ψυχή δεν μπορούσε να παντρευτεί, ενώ οι αδερφές της είχαν δημιουργήσει οικογένεια και παιδιά. Τότε οι γονείς της, απελπισμένοι απευθύνθηκαν στο μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός τους είπε, ότι η Ψυχή θα παντρευόταν έναν αθάνατο και ότι έπρεπε να πάει ντυμένη νύφη στη κορυφή ενός βουνού και να περιμένει έναν δράκο. Αν και οι γονείς στενοχωρήθηκαν από τον χρησμό, αποφάσισαν να τον εκπληρώσουν. Η Ψυχή ανέβηκε θλιμμένη σε ένα βουνό και τότε ο Ζέφυρος, επειδή τη λυπήθηκε, φύσηξε δυνατά και την προσγείωσε σε μία καταπράσινη κοιλάδα. Τότε αντίκρισε μπροστά της ένα εντυπωσιακό παλάτι.

Το είχε δημιουργήσει ο Έρωτας και κάθε βράδυ επισκεπτόταν την κοπέλα, χωρίς να της αποκαλύπτει το πρόσωπό του. Όταν οι αδερφές της Ψυχής έμαθαν ότι ζούσε πλουσιοπάροχα ζήλεψαν την τύχη της. Η Ψυχή τους εκμυστηρεύτηκε ότι δεν είχε δει το πρόσωπο του συζύγου της. Οι αδερφές της την ξεγέλασαν, και της είπαν, ότι ο μυστηριώδης άντρας που πλάγιαζε μαζί του κάθε βράδυ, ήταν ο δράκος του χρησμού. Τα λόγια των αδερφών επηρέασαν την Ψυχή, η οποία αποφάσισε να τον σκοτώσει στον ύπνο του με μαχαίρι. Όταν αποκοιμήθηκε ο «αόρατος» σύζυγός, η Ψυχή πήρε ένα κερί και ετοιμάστηκε να τον σκοτώσει.

Το φως του κεριού αποκάλυψε το πρόσωπό του εραστή. Δίπλα της βρισκόταν η αρρενωπή μορφή του θεού Έρωτα. Το κερί έσταξε πάνω στον Έρωτα και τον ξύπνησε. Τρόμαξε και πέταξε μακριά της.

Η Ψυχή κατάλαβε την παραπλάνηση των αδερφών της και μετάνιωσε για το κακό που παραλίγο να κάνει. Άρχισε να ψάχνει παντού τον Έρωτα, αλλά δεν μπορούσε να τον βρει γιατί η Αφροδίτη τον είχε φυλακίσει. Απελπισμένη εμφανίστηκε στη μητέρα του, τη θεά Αφροδίτη και της ζήτησε τη βοήθεια της. Η Αφροδίτη της είπε ότι για να ξαναβρεθεί με τον αγαπημένο της θα έπρεπε να αποδείξει την αγάπη της με τρεις δοκιμασίες. Η πρώτη ήταν να ταξινομήσει μια τεράστια ποσότητα οσπρίων, η δεύτερη να της φέρει χρυσό μαλλί από άγρια πρόβατα και η τρίτη και πιο δύσκολη να της φέρει από τον κάτω κόσμο το κουτί με την κρέμα ομορφιάς που χρησιμοποιούσε η Περσεφόνη.

Τα στοιχεία της φύσης λυπήθηκαν την άμοιρη κοπέλα και τη βοήθησαν να φέρει εις πέρας όλες τις δοκιμασίες. Όταν όμως η Ψυχή άνοιξε το κουτί της Περσεφόνης έπεσε σε βαθύ ύπνο. Ο Έρωτας απεγνωσμένος από τις δοκιμασίες της αγαπημένης του, δραπέτευσε από τη φυλακή του και πήγε στον Όλυμπο για να ζητήσει την βοήθεια του Δία. Ο Δίας άκουσε τα παρακάλια του ερωτευμένου νέου και τους επέτρεψε να παντρευτούν, αφού πρώτα έκανε τη Ψυχή αθάνατη...

Τα σπίτια στην αρχαία Ελλάδαείχαν να αντιμετωπίσουν λίγο πολύ τα προβλήματα που έχουν και τα δικά μας σήμερα με βασικότερα την ζέστη και το κρύο. Ας δούμε όμως τι έκαναν σοφά οι αρχαίοι Έλληνες.

Η Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική δεν είναι κάτι νέο, η Ενεργειακή Απόδοση ήταν ανέκαθεν ζήτημα αιχμής, με πιο χαρακτηριστική ίσως αναφορά εκείνη του Ηλιακού Σπιτιού του Σωκράτη. Ο Σωκράτης το 470 π.Χ. με τις οδηγίες του για το ιδανικό ηλιακό σπίτι, που αναφέρονται στα απομνημονεύματα του Ξενοφώντα, αλλά και ο Ιπποκράτης με το έργο του «Περί αέρων, υδάτων και τόπων», έβαλαν τις βάσεις της σύγχρονης βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Κύριος στόχος τους ήταν τα σπίτια να εξασφαλίζουν μια αρμονική σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον.

Το αρχαίο σπίτι είχε για θεμέλια και βάσεις τοίχων την πέτρα, όπου πάνω τοποθετούσαν πλίνθους με ξηροδεσιές για να υψώσουν τους τοίχους. Οι στέγες είχαν κεραμίδια, αν και πολλές φορές αναφέρεται η ύπαρξη ταράτσας. Το σχέδιο που δίνουν αρχαίοι συγγραφείς για τα σπίτια της εποχής καταγράφει μια στενόμακρη είσοδο που οδηγεί σε μια τετράπλευρη αυλή, όπου στο κέντρο της βρισκόταν ένα πηγάδι. Στην αυλή υπήρχε και ένας βωμός, όπου πραγματοποιούνταν όλες οι θρησκευτικές τελετές.

Ο βόρειος τοίχος γινόταν παχύτερος και με τα ελάχιστα δυνατά ανοίγματα. Η είσοδος συνήθως βρισκόταν στην ανατολική και σπανιότερα στην νότια πλευρά. Στην βόρεια πλευρά του σπιτιού συνήθως φυτευότανε κάποια αειθαλή δέντρα, όπως ελιές, ώστε με το φύλλωμά τους να εμποδίζουν τον χειμωνιάτικο κρύο βόρειο άνεμο να πέσει απ'ευθείας πάνω στο σπίτι. Στην νότια πλευρά συνήθως υπήρχαν φυλλοβόλα δένδρα, που τον χειμώνα χωρίς φύλλα δεν εμπόδιζαν τον ήλιο από το να ζεστάνει το σπίτι, αλλά το καλοκαίρι προσφέρανε όλη τους την σκιά.

Οι αρχαίοι Έλληνες δεν σταματήσανε μόνο στην χρήση φυτών για κλιματισμό. Χρησιμοποιούσαν πάνω από τις νότιες πόρτες και παράθυρα μία προέκταση της σκεπής με προσεκτικά σχεδιασμένο μέγεθος. Το μέγεθος αυτής της προέκτασης ήταν υπολογισμένο με τέτοιο τρόπο που το καλοκαίρι ο ήλιος εμποδιζόταν από το να πέσει μέσα στο σπίτι αλλά το χειμώνα που έχει χαμηλότερη τροχιά αυτή η προέκταση δεν τον εμπόδιζε απ'το να ζεσταίνει και το εσωτερικό του σπιτιού. Μία άλλη έξυπνη εναλλακτική κίνησή τους ήταν η χρήση κληματαριάς συγκεκριμένου ύψους και πλάτους. Πετύχαιναν σχεδόν τα ίδια αποτελέσματα και τρώγανε και τα σταφύλια.

Φυσικά όπως μπορείτε να δείτε μέχρι και σήμερα στα περισσότερα παραδοσιακά Ελληνικά σπίτια, το χρώμα παραμένει λευκό! Αυτό συναντάται κυρίως στα ηλιόλουστα νησιά και χρησιμοποιείται για να ελαχιστοποιήσει την ζέστη απ'τον ήλιο. Μια παρατήρηση όσον αφορά το «λευκό» χρώμα. Η ανακλαστικότητα δεν οφείλεται μόνο στο ίδιο το λευκό χρώμα αλλά και σε επιμέρους χαρακτηριστικά εγγενή σε κάθε υλικό όπως: Εκτός από το ορατό φάσμα πόσο υπέρυθρο αντανακλά το υλικό; Το υπέρυθρο φως μεταφέρει αρκετά μεγάλα ποσά ενέργειας!. Αόρατο στο γυμνό μάτι αποκαλύπτει την ύπαρξή του στην υπέρυθρη φωτογράφηση και όπως ξέρει όποιος έχει ασχοληθεί με αυτήν, τα πράγματα γύρω μας, τόσο τα φυσικά αντικείμενα όσο και οι τεχνητές κατασκευές, έχουν διαφορετική όψη στο υπέρυθρο φάσμα.

Η αρχαία ελληνική κατοικία χωρίζονταν στο ιδιωτικό και το επίσημο μέρος σύμφωνα με το Βιτρούβιο. Το επίσημο τμήμα του σπιτιού ονομάζονταν ανδρωνίτης και το ιδιωτικό γυναικωνίτης, χωρίς να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τις γυναίκες, αλλά αποτελώντας ένα χώρο όπου όλη η οικογένεια περνούσε την ημέρα της.

Ως προς τον τύπο της αρχαίας κατοικίας, παρ'όλες τις διαφορές που υπήρχαν από τόπο σε τόπο, τα αρχαία ελληνικά σπίτια είχαν μεταξύ τους ορισμένα βασικά κοινά στοιχεία. Σχετικές πηγές πληροφοριών για μας σήμερα αποτελούν οι συνοικίες της Δήλου, της Πριήνης, της Ολύνθου, αλλά και της Πέλλας που έχουν έρθει στο φως, των οποίων οι οικίες καλύπτουν μία μεγάλη χρονικά περίοδο, έχοντας ως βασικό δομικό τους στοιχείο τη χαρακτηριστική εσωτερική αυλή, το αίθριο, τον ανοικτό δηλαδή εσωτερικό πυρήνα. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες αντλούμε σχετικά και από την αρχαία γραμματεία, παρότι οι συγγραφείς αναφέρονται μόνο περιστασιακά στην ιδιωτική ζωή και στις κατοικίες της εποχής.

Η τυπική διάρθρωση των σπιτιών της αρχαιότητας από τα πρώιμα παραδείγματα μέχρι και τα μεταγενέστερα, με πρώτα σχετικά δείγματα τα μινωικά ανάκτορα, αφορά πρωτίστως τον πυρήνα της κεντρικής εσωτερικής αυλής, το Αίθριο δηλαδή, γύρω από το οποίο αναπτύσσεται το σπίτι. Το αρχαίο ελληνικό σπίτι είναι κατ'εξοχήν εσωστρεφές, με κάθε δυνατότητα πολυτέλειας να εξαντλείται στο εσωτερικό, ενώ το εξωτερικό παραμένει απλό και ακόσμητο με μικρά ανοίγματα για το φωτισμό.
Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα σπίτια των πλουσίων να μην διαφέρουν εξωτερικά από τα σπίτια των απλών αστών. Η αυλή αποτελούσε το κέντρο της ζωής της οικογένειας, χωρίς κήπο, συνήθως με κάλυψη από πέτρες ή ψηφιδωτά, λειτουργώντας ως βασική πηγή αερισμού και φωτισμού της οικίας. Μέσα στην αυλή υπήρχε συχνά το πηγάδι και πάντοτε ο βωμός -ορισμένες φορές μαρμάρινος- για την τέλεση της οικιακής λατρείας, ενώ εκεί πραγματοποιούνταν και διάφορες οικιακές εργασίες.

Από το αίθριο ξεκινούσαν και σ'αυτό ανοίγονταν κάποια από τα δωμάτια των κατοίκων, καθώς και τα δωμάτια των επισκεπτών. Η παρουσία δευτέρου ορόφου στις οικίες της κλασικής εποχής μαρτυρείται από τα κείμενα και τα αρχαιολογικά λείψανα. Στην Όλυνθο δεν είναι βέβαιο εάν ο δεύτερος όροφος κάλυπτε μία η περισσότερες πτέρυγες της οικίας, ενώ στη Δήλο κάλυπτε συνήθως όλες τις πτέρυγες. Στην οικία της Αρπαγής της Ελένης και στην Οικία του Διονύσου από την Πέλλα κάλυπτε μόνο τη βόρεια πτέρυγα, γεγονός που ερμηνεύει το σχετικό χωρίο του Ξενοφώντα. Η δίοδος προς τον επάνω όροφο γινόταν μέσω της αυλής, με αστέγαστες ξύλινες ή και με εσωτερικές προστατευόμενες σκάλες.

Στο σπίτι υπήρχαν καθημερινά δωμάτια, κρεβατοκάμαρες, αποθήκες, δωμάτιο για το μαγείρεμα, ίσως κάποιο μαγαζί με δική του είσοδο από το δρόμο, αλλά και γυμναστήρια και μπάνια σε σπίτια βέβαια πολυτελή τα οποία αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Γενικά ο προσανατολισμός του σπιτιού ήταν με πρόσωπο προς το νότο, μία πρακτική που περιγράφεται από τον Ξενοφώντα και τον Αριστοτέλη, γεγονός που έδινε τη δυνατότητα στην αυλή, τα βόρεια δωμάτια και τον επάνω όροφο να εκμεταλλεύονται το μέγιστο του φυσικού φωτός το χειμώνα και να αποφεύγουν τον πολύ ήλιο το καλοκαίρι, όταν ο αυτός βρίσκεται πολύ ψηλά.

Τρεις αρχαίοι ταφικοί θάλαμοι της Ύστερης Αρχαιότητας ανακαλύφθηκαν σε ελαιώνα στην δυτική επαρχία της Τουρκίας, την Προύσα. Οι ειδικοί εικάζουν ότι η περιοχή ήταν νεκρόπολις- ένα μεγάλο, αρχαίο νεκροταφείο με περίτεχνους ταφικούς θαλάμους.

Ο ελαιώνας είχε δεχθεί «επιδρομή» από αρχαιοκάπηλους -κυνηγούς θησαυρών οι οποίοι είχαν βρει νωρίτερα έναν τάφο και στην προσπάθειά τους να τον ξεθάψουν, κατέστρεψαν το κάλυμμά του, ενδεχομένως σε αναζήτηση χρυσού και άλλων πολύτιμων αντικειμένων που νόμιζαν ότι υπήρχαν μέσα.

Το κάλυμμα των σαρκοφάγων, βάρους 7 τόνων, φέρει μοναδικά ανάγλυφα του θεού Έρωτα μέσα σε λουλούδια λωτού και αναπαραστάσεις με κεφάλια λιονταριών.

Εντός των επομένων ημερών αναμένεται ομάδα ειδικών αρχαιολόγων από την Άγκυρα προκειμένου να ξεκινήσουν οι ανασκαφές.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, αστυνομικοί στη διάρκεια έρευνας για ένα κλεμμένο φορτηγό ανακάλυψαν μία σαρκοφάγο της Ύστερης Αρχαιότητας στον ίδιο ελαιώνα.

Επίσης, μία άλλη σαρκοφάγος που ανήκε σε μία βασίλισσα ανακαλύφθηκε στην ίδια περιοχή το 2015. Και αυτή ανήκε στην Ύστερη Αρχαιότητα και ζύγιζε 7 τόνους. Και αυτή όμως είχε συληθεί από αρχαιοκάπηλους.

Η περιοχή όπου ανακαλύφθηκαν οι τάφοι είναι η αρχαία Βιθυνία, ρωμαϊκή επαρχία από τον τέταρτο π.Χ. αιώνα. Οι ταφικοί θάλαμοι είχαν επίσης απεικονίσεις μυθολογικών προσώπων, όπως του Έλληνα θεού Έρωτα, του Ηρακλή και της Μέδουσας.

Πηγή: lifo.gr

Το μεγάλο πρόβλημα για τον άνθρωπο σχετικά με τον θάνατο είναι ο φόβος, τον οποίο νιώθει στην προοπτική του φυσικού του τέλους. «Το ανθρώπινο είδος είναι το μόνο που γνωρίζει ότι θα πεθάνει» έλεγε ο Βολτέρος.

Η γνώση του θανάτου του δημιουργεί στον άνθρωπο φόβο, από τον οποίο ορισμένοι φιλόσοφοι, προσπάθησαν να τον βοηθήσουν να απαλλαγεί. Ένας από αυτούς ήταν ο Επίκουροςο Αθηναίος, ο ιδρυτής της σχολής του Κήπου.

Κοίτα να συνηθίσεις στην ιδέα ότι ο θάνατος για μας είναι ένα τίποτα.

Κάθε καλό και κάθε κακό βρίσκεται στην αίσθηση μας όμως θάνατος σημαίνει στέρηση της αίσθησης.

Γι’ αυτό η σωστή εκτίμηση ότι ο θάνατος δεν σημαίνει τίποτα για μας, μας βοηθά να χαρούμε τη θνητότητα του βίου: όχι επειδή μας φορτώνει αμέτρητα χρόνια αλλά γιατί μας απαλλάσσει από τον πόθο της αθανασίας. …

Δεν υπάρχει, βλέπεις, τίποτα το φο­βερό στη ζωή του ανθρώπου που ‘χει αληθινά συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχει τίποτα το φοβερό στο να μη ζεις.

Άρα είναι ανόητος αυτός που λέει ότι φοβάται το θάνατο,

όχι γιατί θα τον κάνει να υποφέρει όταν έρθει,

αλλά επειδή υποφέρει με την προσδοκία του θανάτου.

Γιατί ότι δεν σε στεναχωρεί όταν εί­ναι παρόν,

δεν υπάρχει λόγος να σε στεναχωρεί όταν το προσδοκείς.

Το πιο ανατριχιαστικό, λοιπόν, από τα κακά, ο θάνατος, είναι ένα τίποτα για μας, ακριβώς επειδή όταν υπάρχουμε εμείς αυτός είναι ανύπαρκτος, κι όταν έρχεται αυτός είμαστε ανύπαρκτοι εμείς.

Ο θάνατος λοιπόν δεν έχει να κάνει ούτε με τους ζωντανούς ούτε με τους πεθαμένους, αφού για τους ζωντανούς δεν υπάρχει, ενώ οι τελευταίοι δεν υπάρχουν πια.

Βέβαια, οι πολλοί άλλοτε πασχίζουν ν’ αποφύγουν το θάνατο σαν να ‘ναι η πιο μεγάλη συμφορά, κι άλλοτε τον αποζητούν για ν’ αναπαυθούν από τα δεινά της ζωής.

Απεναντίας ο σοφός ούτε τη ζωή απαρνιέται ούτε την ανυπαρξία φοβάται.

Γιατί δεν του είναι δυσάρεστη η ζωή αλλά ούτε και θεωρεί κακό το να μη ζει.
Κι όπως με το φαγητό δεν προτιμά σε κάθε περίπτωση το πιο πολύ μα το πιο νόστιμο, έτσι και με τη ζωή: δεν απολαμβάνει τη διαρκέστερη μα την ευτυχέστερη.

Κι εί­ναι αφελής όποιος προτρέπει τον νέο να ζει καλά και τον γέ­ρο να δώσει ωραίο τέλος στη ζωή του’ όχι μόνο γιατί η ζωή είναι ευπρόσδεκτη αλλά γιατί το να ζεις καλά και να πεθαί­νεις καλά είναι μία και η αυτή άσκηση.

Όμως πολύ χειρότε­ρος είναι εκείνος που λέει πως καλό είναι να μη γεννηθείς «αλλά μιας και γεννήθηκες, βιάσου να διαβείς τις πύλες του Άδη» Αν το λέει επειδή το πιστεύει, γιατί δεν αποσύρεται από τη ζωή;

Στο χέρι του είναι να το κάνει, αν το ‘χει σκεφτεί σοβαρά.

Αν πάλι το λέει στ’ αστεία, είναι ελαφρόμυαλος σε πράγματα που δεν σηκώνουν αστεία.»

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ: «Επιστολή προς Μενοικέα».

Όποιος παίρνει το μονοπάτι του επικούρειου βίου (τρόπου ζωής) πρέπει να αρχίζει με μια προσεκτική και φιλοσοφικά νηφάλια εξέταση των αναγκών και των ελλείψεών του, όπως αυτές εκδηλώνονται με τις ορμές, τις ορέξεις και τις επιθυμίες του. Πρέπει σιγά-σιγά να μάθει να δίνει προσοχή στις απαιτήσεις τους μέσα από μια ξεκάθαρη κατανόηση των ορίων τους (οροί επιθυμιών).

Η κατάταξη των επιθυμιών αρχίζει σε ένα χαμηλό επίπεδο να μετατρέπεται σε μια πολύπλοκη τεχνική ελέγχων και ισορροπιών, μια συνειδητή διαλεκτική σχέση ανάμεσα στα φυσικά όρια των πόνων και των ηδονών, του σώματος και του νου. Τα τόσο αγαπητά στον Επίκουρο φυσικά όρια γίνονται, στην ουσία, μια παραλλαγή της θεωρίας της μεσότητας: μια ακόμη -όχι λιγότερο ενδιαφέρουσα— επαναδιατύπωση αυτής της προσφιλούς στους Έλληνες έννοιας. Ο εκλεπτυσμένος χαρακτήρας του αλγόριθμου των επιθυμιών γίνεται φανερός όταν αναλογιστούμε ότι η ορθή εκτίμηση των ορίων τους αφορά το σώμα όσο και το νου, και τις αντίστοιχες εμπειρίες τους, με όρους κινητικών και καταστηματικών ηδονών. Επιπλέον, ο όλος υπολογισμός των επιθυμιών και των ηδονών μπορεί να θεωρηθεί ως υπολογισμός ελλείψεων και πόνων. Η αρχή της ηδονής είναι, όπως έχουμε δει, ένα είδος ανεστραμμένης αρχής του πόνου, διότι πόνος και ηδονή είναι διαλεκτικά αντίθετα.

Τα όρια -τα φυσικά όρια- είναι για τον Επίκουρο κρίσιμα. Ο υπολογισμός των επιθυμιών καταδεικνύει ακριβώς μια φιλοσοφικά ακαταμάχητη, φυσιοκρατική επαναβεβαίωση της μεσότητας ως μέσου για τον φυσικό ανθρώπινο σκοπό, Η αρχή της ηδονής συνεπάγεται μια πρακτική εφαρμογή της μεσότητας, με βάση τον ακριβή και ρεαλιστικό υπολογισμό όλων των μεταβλητών και παραμέτρων που περιέχονται στον σύνθετο τύπο της ηδονής. Μια τέτοια πρακτική απαιτεί πραγματική άσκηση της βούλησης για τη συνειδητή, νοηματοδοτημένη και εσκεμμένη επιλογή και αποφυγή. Οι συνειδητές πράξεις της βούλησης που απαιτούνται από το άτομο ανοίγουν έναν νέο κόσμο δυνατοτήτων. Ασκώντας τη συνειδητή του βούληση μέσα σε μια φυσική κοινότητα νοήματος, το άτομο αδράχνει και διαφεντεύει κάθε διαθέσιμη ελευθερία. Ο φιλοσοφικός βίος που προτείνει ο Επίκουρος απαιτεί αυστηρή πειθαρχία και συντονισμό με την φύση,αλλά και ένα πλαίσιο για την ανθρώπινη δράση, δηλαδή έναν ανθρώπινο κόσμο που υποτίθεται ότι δίνει άφθονες ευκαιρίες για την άσκηση της ελεύθερης βούλησης. Αντιμέτωπος με μια ποικιλία ενδεχόμενων διαδρομών δράσης και αντικειμένων επιλογής, ο Επικούρειος μαθαίνει να καρπώνεται την όποια ελευθερία τού παρέχει η φύση στη διαχείριση των επιθυμιών του και να παρεκκλίνει εσκεμμένα, με σταθερή επιδίωξη την ευδαιμονία. Ο φιλοσοφικός τρόπος ζωής στην πραγματικότητα καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις παρεκκλίνουσες κινήσεις που είναι σε θέση να πραγματοποιεί το άτομο.

Πώς μπορεί κανείς να εννοεί την παρέκκλιση στο πλαίσιο της ηθικής θεωρίας; Ποια είναι η σημασία της για την ανθρώπινη πράξη; Δεν χωρά αμφιβολία ότι ο Επίκουρος είχε σκοπό να αξιοποιήσει τη παρέγκλισιν ως παράμετρο της ανθρώπινης ελευθερίας. Εντούτοις, οι μελετητές του δεν συμφωνούν ως προς το ακριβές νόημα και τη σημασία της.

Πώς ακριβώς διαφέρει η ανθρώπινη «αποκλίνουσα» συμπεριφορά από την απλώς μηχανική παρέκκλιση των ατόμων της ύλης; Έχω ήδη υποστηρίξει ότι η παρέκκλιση συνδέεται στενά με συνειδητές πράξεις της βούλησης μέσα σε μια κοινότητα νοήματος. Αρχικά, οι πράξεις αυτές εκτυλίσσονται μέσα στα όρια του γλωσσικά παραγόμενου νοήματος. Εκτυλίσσονται, με άλλα λόγια, στον χώρο της κοινότητας νοήματος που καθιερώνει η κοινή χρήση της φυσικής γλώσσας. Αργότερα, οι πράξεις αυτές αποκτούν νόημα μέσα στον ακριβέστερα διαγραμμένο χώρο της φιλοσοφικής έρευνας και του φιλοσοφικού λόγου. Τόσο το συνειδητό όσο και το βουλητικό τους περιεχόμενο ενισχύονται με την εφαρμογή της αρχής της ηδονής. Γίνονται έτσι αληθινά εκούσιες και, ως ένα βαθμό, ελεύθερες πράξεις της βούλησης.

Η αρχική συνειδητότητα και η συνακόλουθη ελευθερία που δημιουργείται από το γλωσσικά παραγόμενο νόημα μεγεθύνεται και εμπλουτίζεται από την ανώτερη συνειδητότητα και ελευθερία την οποία εισάγει το φιλοσοφικά παραγόμενο νόημα. Η παρέκκλιση του ατόμου παύει να παραπέμπει στις ελάχιστα συνειδητές και, επομένως, ελάχιστα ελεύθερες πράξεις που συνδέονται με την διαμόρφωση έξεων, και αρχίζει να παραπέμπει στις μέγιστα συνειδητές και, κατά συνέπεια, μέγιστα ελεύθερες πράξεις που συνδέονται με την ώριμη άσκηση της βούλησης.

Η ηθική θεωρία γενικά και η αρχή της ηδονής ειδικά μαρτυρούν μια σειρά διεπόμενων από κανόνες πράξεων και δραστηριοτήτων, που από μόνες τους είναι δυνατό να εξασφαλίσουν τη μεγαλύτερη και άριστη ηδονή του σώματος και του νου, διασφαλίζοντας έτσι την ευδαιμονία του ανθρώπου. Το ακριβές περιεχόμενο της παρέκκλισης ως πραγματικής παραμέτρου της ανθρώπινης ελευθερίας, θα γίνει σαφέστερο όταν εξετάσουμε την πραγματική επιδίωξη του ευ ζην στον Κήπο. Προς το παρόν, ας αρκεστούμε να επαναλάβουμε ότι οι παρεκκλίνουσες κινήσεις, νοούμενες ως συνειδητές πράξεις της βούλησης εντός των ορίων της κοινότητας νοήματος, εισάγουν και ενισχύουν τη διάσταση της ανθρώπινης ελευθερίας, γιατί μαρτυρούν ένα ανώτερο επίπεδο συνειδητότητας από πλευράς του ατόμου, επιτρέποντάς του έτσι τη μεγαλύτερη διαθέσιμη ποσότητα ελεύθερης βούλησης κατά την επιδίωξη του φυσικού τέλους Μάλιστα, η σημασία της ελεύθερης βούλησης, όπως εκδηλώνεται με την παρέκκλιση, θα φανεί αν αντιπαραθέσουμε τον Αριστοτέλη και τον Επίκουρο πάνω στο ζήτημα των εκούσιων και των ακούσιων πράξεων. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο Futley στην εξαιρετική μελέτη του έχει ως εξής:

Αυτό που βρίσκουμε στον Αριστοτέλη, είναι κατ’ αρχάς μια επιμονή στο ότι υπάρχει πραγματική διάκριση μεταξύ εκούσιων και ακούσιων πράξεων τέτοια ώστε οι ηθικές κατηγορίες σχετίζονται με τις πρώτες αλλά όχι με τις δεύτερες’ και δεύτερον, μια ψυχολογία της πράξης, που εντοπίζει αυτή τη διάκριση όχι στις ατομικές πράξεις του ενηλίκου αλλά στον τρόπο με τον οποίο σχηματίζονται οι συνήθειες της συμπεριφοράς … Δεν βρίσκουμε στον Αριστοτέλη τις «ελεύθερες βουλήσεις», τις προσφιλείς στους μεταγενέστερους ηθικούς φιλοσόφους.

Ακριβώς πάνω στο ζήτημα των εκούσιων πράξεων ο Επίκουρος αποκλίνει σοβαρά από του Αριστοτέλη. Επιμένει ότι ο φυσικός τόπος του εκούσιου είναι οι ατομικές πράξεις του ενήλικου ανθρώπου που επιτελούνται στη βάση της αρχής της ηδονής, και η υψηλή συνειδητότητα και το νόημα που παρέχει η αρχή αυτή. Η ελευθερία είναι μια λειτουργία αυτού του προτσές, και η παρέκκλιση πρέπει να παραπέμπει σταθερά σ’ αυτήν. Διότι, όπως τονίζει ο Furley,

Για τον Αριστοτέλη, αρκούσε το να δείξει ότι το σωκρατικό παράδοξο, αν εκλαμβανόταυ με τρόπο απόλυτο, θα εξαιρούσε από την ηθική αξιολόγηση όχι μόνο την κακή αλλά και την αγαθή συμπεριφορά -πράγμα που θα απέβαινε μοιραίο για τη διδασκαλία του Σωκράτη και του Πλάτωνα. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για τον Επίκουρο, ο οποίος έπρεπε να αμυνθεί ενάντια σε επιχειρήματα που απομάκρυναν όλες τις πράξεις από την σφαίρα της ηθικής αξιολόγησης.

Η παρέκκλιση, λοιπόν, αρχικά σε σχέση με τη φυσική γλώσσα, και τώρα σε σχέση με την αρχή της ηδονής, μπορεί να νοηθεί ως η κίνηση του ατόμου που εισάγει ένα αληθινά εκούσιο στοιχείο στις πράξεις του. Η παραγωγή συνείδησης μέσω των πράξεων της βούλησης, καθώς και η ενισχυμένη αυτοσυνειδησία και η συνακόλουθη ελευθερία την οποία αναγνωρίζει η αρχή της ηδονής, οδηγούν σε μια άσκηση ελευθερίας, μια πραγματική apprentissage de liberte:

Αυτό που εξαρτάται από εμάς είναι άδεσποτον [=δεν έχει άλλον αφέντη] και, φυσικά, επιδέχεται τόσο τη μομφή όσο και τον έπαινο».

Εντός των ορίων της φυσικής αναγκαιότητας, η αρχή της ηδονής εισάγει τη διάσταση της αυτοσυνειδησίας και της ελευθερίας στον ανθρώπινο κόσμο μέσω της νοηματοδοτημένης παρέκκλισης του ανθρώπινου ατόμου.

Πριν να εξετάσουμε τις συνέπειες αυτής της θέσης, πρέπει να πούμε κάτι για τις παραδοσιακές αρετές της αρχαιοελληνικής ηθικής σκέψης. Τι γίνονται οι αρετές στο πλαίσιο αυτής της φιλοσοφίας; Απλώς καταπίπτουν πάνω στην εξίσωση ηδονή = αγαθόν. Η αρετή γίνεται μια λειτουργία του κατά φυσιν ζην, που από μόνη της βελτιστοποιεί την επιδίωξη της ηδονής και την συνακόλουθη ευδαιμονία. Η ταύτιση άρετής και ηδονής θα φάνταζε σαν μια παράλογη εκτροπή στα αφτιά των συγκαιρινών του Επίκουρου πουριτανών και ηθικολόγων. Όμως έχουμε δει ότι η δική του αφεσις, στην πραγματικότητα δεν σημαίνει πολύ περισσότερα από μια επαναδιατύπωση της θέσης του Αριστοτέλη – καθαρμένης, φυσικά, από όλες τις ηθικιστικές της προεκτάσεις. Ο Επίκουρος θα συμφωνούσε ότι:

Κάποιες ηδονές είναι ευτελείς και κακές, αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να πούμε ότι κάποιο είδος ηδονής είναι το ύψιστο αγαθό – ακριβώς όπως και κάποιο είδος γνώσης μπορεί να είναι εξαιρετικά καλό, μολονότι ορισμένα είδη γνώσης είναι ασήμαντα και κακά. ‘Ισα ίσα, είναι ίσως υποχρεωτικό να δεχθούμε ότι: Αν υπάρχουν ανεμπόδιστες ενέργειες για κάθε έξη, τότε, είτε η ευδαιμονία είναι το αποτέλεσμα της ενέργειας του συνόλου των έξεων μας είτε αποτέλεσμα της ενέργειας κάποιας από αυτές (φτάνει να είναι ανεμπόδιστη), η ενέργεια αυτή πρέπει να είναι ό,τι πιο άξιο επιλογής και προτίμησης. Αυτή όμως η ενέργεια είναι η ηδονή. Επομένως, το Υπέρτατο Αγαθό (τό άριστόν) θα είναι κάποιο είδος ηδονής…

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να επιδιώκουμε κάθε ηδονή χωρίς διάκριση. Αντίθετα ο Επίκουρος αναλαμβάνει το δύσκολο έργο να αποσαφηνίζει κατ’ επανάληψη τις ποικίλες παραμέτρους του αλγόριθμου των επιθυμιών που επηρεάζουν το αποτέλεσμα. Και μάλιστα τονίζει ότι η πρακτική σοφία (φρόνησις), μία από τις τέσσερις θεμελιώδεις παραδοσιακές αρετές, είναι απαραίτητη για την επιδίωξη της ηδονής. Διότι, όπως έχουμε δει, η αρχή της ηδονής είναι αρκετά εκλεπτυσμένη ώστε δεν έχει ανάγκη ιδιαίτερης φιλοσοφικής σαφήνειας ως προς τον καθορισμό των σωστών επιλογών και αποφυγών. Τόσο η θεωρητική κατανόηση όσο και η πρακτική της εφαρμογή καλύπτονται από τον όρο φρόνησις. Για τον Επίκουρο, θεωρία και πράξη συμπίπτουν. Αυτή είναι η ουσία της φρονήσεως, χωρίς την οποία κάθε επιδίωξη της ευδαιμονίας θα αποδειχτεί μάταιη και απατηλή. Από αυτή την άποψη, η φρόνησις είναι πολυτιμότερη από τη φιλοσοφία, διότι η φιλοσοφία νοείται εξαρχής ως πρακτική δραστηριότητα, ως τρόπος ζωής που απομακρύνει τον πόνο και ενισχύει την ηδονή:

‘Οταν λέω ότι η ηδονή είναι ο σκοπός της ζωής, δεν εννοοώ τις ηδονές των ασώτων ούτε τις αισθησιακές ηδονές, όπως νομίζουν μερικοί απληροφόρητοι ή όσοι είναι αντίθετοι με τις απόψεις μου ή τις παρερμηνεύουν. Εννοώ το να μην υποφέρει, κανείς σωματικούς πόνους και ψυχική ταραχή (μήτε άλγειν κατά σώμα μήτε ταράττεσθαι κατά ψυχήν). Διότι την ευχάριστη ζωή δεν μας την προσφέρουν τα φαγοπότια και τα ξεφαντώματα ούτε οι απολαύσεις αγοριών και γυναικών ή ψαριών και άλλων εδεσμάτων που προσφέρει το πλούσιο τραπέζι, αλλά ο νηφάλιος στοχασμός (νήφων λογισμός), που ερευνά τα αίτια κάθε προτίμησης και αποφυγής και διώχνει τις δοξασίες που με τόση σύγχυση γεμίζουν τις ψυχές μας.

Η αρχή όλων αυτών και μέγιστο αγαθό συνάμα είναι η φρόνησις. Γι αυτό και είναι πολυτιμότερη η φρόνηση κι από τη φιλοσοφία ακόμη, γιατί από αυτήν απορρέουν όλες οι άλλες αρετές – επειδή ακριβώς η φρόνηση μάς διδάσκει ότι δεν είναι δυνατό να ζει κανείς ευχάριστα (ήδεως ζην), χωρίς σύνεση {άνευ του φρονίμως), χωρίς ομορφιά και δικαιοσύνη’ κι ούτε πάλι μπορεί να ’χει η ζωή του φρόνηση, ομορφιά και δικαιοσύνη, χωρίς την ηδονή. Γιατί οι αρετές είναι σύμφυτες με την ηδονική ζωή’ και η ηδονική ζωή είναι αξεχώριστη από τις αρετές.

Μάλιστα, ο Επίκουρος είναι πρόθυμος να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα: υποστηρίζει ότι δεν μπορεί κανείς να επιδιώκει την ηδονή χωρίς ταυτόχρονα να ασκεί την δικαιοσύνη. Το ευ ζην στη βάση της αρχής της ηδονής, θα ’λεγε κανείς, προϋποθέτει τη συνετή άσκηση της βούλησης εντός των φυσικών ορίων που θέτει ο αλγόριθμος των επιθυμιών. Αυτό, βεβαίως, παραπέμπει στην φυσιοκρατική μεσότητα και, ακόμη περισσότερο, μαρτυρά ότι δικαιοσύνη είναι ακριβώς η συνετή εφαρμογή μιας τέτοιας μεσότητας. Η δικαιοσύνη, λοιπόν, θα μπορούσε να είναι η φυσική συνέπεια της άσκησης της φρονήσεως κατά την επιδίωξη της ηδονής. Εντούτοις, λόγω της ελλειπτικής διατύπωσης του Επίκουρου, η ιδέα παραμένει αβέβαιη και ασαφής

Abraam Koen – Η φιλοσοφία του Επίκουρου

Αντικλείδι, http://antikleidi.com

ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΚΑΣ

«Ο ιδιαίτερος πολιτιστικός χαρακτήρας των μνημείων της Ακρόπολης δεν συνάδει με τη συγκεκριμένη εκδήλωση, καθώς πρόκειται για μοναδικά μνημεία και σύμβολα παγκόσμιας κληρονομιάς, μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco».

Με την παραπάνω αιτιολόγηση, τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου απέρριψαν ομόφωνα το αίτημα της εταιρείας Gucci για επίδειξη μόδας υψηλής ραπτικής εντός του αρχαιολογικού χώρου του Ιερού Βράχου.

Είναι πραγματικά εκπληκτικό το τι μπορεί να βρει κανείς κατά τύχη στο Διαδίκτυο: Ως γνωστόν, στους δαιδαλώδεις «διαδρόμους» του μπορούν να βρεθούν από άγνωστα «διαμαντάκια», μέχρι καρποί/ προϊόντα λειτουργίας νοσηρών εγκεφάλων- σίγουρα πάντως, ο χάρτης που ακολουθεί ανήκει στην πρώτη κατηγορία.

Ο εν λόγω χάρτης είναι εμπνευσμένος από τον χάρτη «Αχαιοί και Τρώες» (Achaeans and Trojans), του Greek Mythology Link, ιστοσελίδας που δημιούργησε ο Κάρλος Παράντα- συγγραφέας του «Genealogical Guide to Greek Mythology».

Σε αυτόν εμφανίζονται όλοι οι ήρωες της Ιλιάδας και οι καταγωγές τους, σε μια μοναδική αναπαράστασητων πρωταγωνιστών και δευτεραγωνιστών του αθάνατου ομηρικού έπους, τόσο από την πλευρά των Αχαιών όσο και των Τρώων.

Όσοι λοιπόν θέλετε να φρεσκάρετε τις γνώσεις σας σχετικά με τον «θεϊκό» Αχιλλέα, τον πολυμήχανο Οδυσσέα, τους «γαύρους» γιους του Ατρέα, ή πολύ απλά σας συγκινούσαν/ συγκινούν τα έπη του Ομήρου, ρίξτε μια ματιά στον χάρτη που ακολουθεί:

(κάντε κλικ πάνω του, για να τον δείτε σε μεγαλύτερο μέγεθος).

Πηγή: Κ. Μαυραγάνης, Huffington Post

Ένα απόσπασμα του Αιμιλιανού ο οποίος διέσωσε μία άγνωστη αναφορά στην μυθική Ατλαντίδα του Θεόφραστου * (σύγχρονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου). Πρόκειται περί ενός διαλόγου μεταξύ του Μίδα ( του Φρυγός) και του Σειληνού.

Διατήρησα το ύφος του κειμένου όπως το διάβασα στο βιβλίο: «Αι εκπληκτικαί αποκαλύψεις επί της αρχαίας Ελλάδος», του Αντωνίου Χαλά.

Η περιγραφή έχει ως εξής:

«Ο Θεόπομπος διηγείται μία συνομιλία του Μίδου του Φρυγός και του Σειληνού. Ο Σειληνός είναι τέκνο νύμφης, Θεού μεν αφανέστατος κατά την φύσιν ανθρώπου κρείτων, αφού ήτο και αθάνατος. Πολλά μεν άλλα μεταξύ αλλήλων διεξήχθησαν, αλλά τα ακόλουθα ήσαν τα σπουδαιότερα εξ όσων έλεγε ο Σειληνό, εν τη ανωτέρα του σοφία προς τον Μίδα:

Έλεγε λοιπόν πως η Ευρώπη, η Ασία, και η Αφρική είναι νήσοι εν παραβολή προς την Ήπειρον, την υπάρξασαν εις αρχαιότατους καιρούς, πέραν του γνωστού κόσμου. Τόσο απέραντον ήτο το μέγεθος αυτής. Η ήπειρος αυτή ήτο η τελευταία, η οποία έτρεφεν επ΄ αυτής ζώα γιγάντια, οι δε επ’ αυτής ζώντες άνθρωποι ήσαν διπλάσιοι κατά το μέγεθος των ανθρώπων της εποχής καθ’ ην η διήγησης έλαβε χώρα.

Ο δε χρόνος της ζωής των δεν ήτο όσον ζώμεν ημείς αλλά διπλάσιος. Και πολλά μεν ήσαν αι επ’ αυτής πόλεις και διάφοροι οι βίοι των ιδωτών, οι δε νόμοι των ήσαν αντίθετοι των ιδικών μας. Αι δε πόλεις των ήσαν πλουσιώτατοι, μία δε εκ των πόλεων εκείνων είχε πληθυσμόν ανώτερου του ενός εκατομμυρίου. Ο χρυσός και ο άργιλος ευρίσκοντο παρ’ αυτό εις μεγάλη ποσότητα.

Στην συνέχεια ο Αιλιανός διηγήται πως υπήρχε διαρκής πόλεμος κυρίως μεταξύ δύο πόλεων, εκ των οποίων η μία ονομάζετο Μάχιμος, η δε ετέρα Ευσεβής. Οι μεν λοιπόν Ευσεβείς διήγον εν ειρήνη και βαθύν πλούτον, έλάμβανον δε τους καρπούς εκ της γης άνευ αρότρων και βιών, διότι εις αυτούς άσπαρτα και ανήτροτα τα πάντα εφύοντο. Διετελούσι δε καθ’ όλον τον βίον υγιείς και άνοσο, πέθνησκον δε γελώντες και τερπόμενοι εξαιτερικώς.

Τόσον δε αναμφισβήτως ήσαν δίκαιοι,ώστε και οι Θεοί δεν ησθάνοντο την ανάγκη να επιφοιτώσι παρ’ αυτοίς. Οι δε κάτοικοι της Μαχίμου πόλεως και μαχιμώτατοι ήσαν και ένοπλοι, διαρκώς πολεμούντες και υποδουλούντες τους όμορους. Τοιουτοτρόπως η πόλις αυτή άρχει πάμπολλων εθνών. Αποθνήσκουσι δε σπανιότατα υπό νόσου, διότι οι πλείστοι υποκύπτουν κατά τους πολέμους.

Τοιαύτη δε ήτο η παρ’ αυτοίς αφθονία του χρυσού και του αργύρου, ώστε είχον μικρότεραν παρ’ αυτοίς αξίαν , ή όσο έχει παρ’ ημίν ο σίδηρος.

Επιχείρησαν δε κάποτε να διαβώσιν ούτοι εις τα ιδικά μας χώρας, και διαπλεύσαντες τον Ωκεανόν με απειράριθμα στρατεύματα, έφθασαν δε μέχρι των Υπερβορείων. Αντιληφθέντες όμως την αθλιότητα, εις την οποία ζώμεν, καταφρόνησαν να προχωρήσουν περαιτέρω. …»

* Ο Θεόφραστος (372 π.Χ. – περ. 287/5 π.Χ.) ήταν φιλόσοφος της αρχαιότητας. Θεωρείται συνεχιστής του έργου του Αριστοτέλη τον οποίο και διαδέχτηκε στη διεύθυνση της Περιπατητικής σχολής.

apocalypsejohn.com

Το 323 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Έλληνας βασιλιάς που κατέκτησε τον κόσμο πέθανε σε ηλικία 33 ετών. Η σορός του δεν βρέθηκε ποτέ, αλλά σύμφωνα με αρχαία κείμενα η πομπή που τη μετέφερε από τη Βαβυλώνα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα θεάματα που αντίκρισε ποτέ ο κόσμος.

Υπεύθυνος για την οργάνωση της πομπής ήταν ο Αρριδαίος, ο οποίος χρειάστηκε δύο χρόνια για να την προετοιμάσει. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει για την άμαξα του Μεγάλου Αλεξάνδρου: «Η αρμάμαξα ήταν τόσο εντυπωσιακή και μεγαλοπρεπή στη θέα, που τα λόγια δεν μπορούν να την περιγράψουν.

Η φήμη της διαδόθηκε τόσο, που προσέλκυσε πολλούς θεατές. Από κάθε πόλη που περνούσε όλοι έβγαιναν να την προϋπαντήσουν και μετά να την ξεπροβοδίσουν, χωρίς να μπορούν να χορτάσουν το θέαμα. Στη μεγαλοπρέπειά της συνέτεινε και η συνοδεία από ένα πλήθος οδοποιών και τεχνητών, καθώς και ένα σώμα στρατιωτικών…»

Το σώμα του Αλεξάνδρου συντηρούταν με αρώματα

Για την προφύλαξη του σώματος του Αλέξανδρου από την αποσύνθεση χρησιμοποίησαν αρώματα ή μέλι, τεχνικές συντήρησης της αρχαιότητας

Η αρμάμαξα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σύμφωνα με τις πηγές, ζύγιζε πάνω από 100 τόνους και ήταν διακοσμημένη με χρυσό και πολύτιμους λίθους. Η στέγη ήταν ιωνικού ρυθμού και στηριζόταν με χρυσούς κίονες. Στις τέσσερις γωνίες της οροφής υπήρχαν 4 αγάλματα της Νίκης Τροπαιοφόρου. Κάτω από την οροφή της άμαξας υπήρχαν ανάγλυφες προτομές τραγέλαφων,των μυθικών ζώων. Στις τέσσερις άκρες της άμαξας υπήρχαν φούντες με κρόσσια απ’όπου κρεμόντουσαν κουδούνια.

Απεικόνιση του 19ου αιώνα της νεκροπομπής του Μεγάλου Αλεξάνδρου σύμφωνα με τον Διόδωρο Η άμαξα είχε οροφή με πλάτος 3,70 επί 5,5 μέτρα. Σύμφωνα με την περιγραφή που έχει διασωθεί είχε αναρτήσεις για να αποφεύγονται οι κραδασμοί.

Ζωγραφική αναπαράσταση του 19ου αιώνα της νεκροπομπής του Μεγάλου Αλεξάνδρου σύμφωνα με την περιγραφή του Διόδωρου.

Η άμαξα είχε οροφή με πλάτος 3,70 επί 5,5 μέτρα. Σύμφωνα με την περιγραφή που έχει διασωθεί είχε αναρτήσεις για να αποφεύγονται οι κραδασμοί. Την πομπή συνόδευαν η Ρωξάνη με το νήπιο Αλέξανδρο Δ’

Η σαρκοφάγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελούταν από χρυσάφι και διέγραφε το σώμα του νεκρού.

Νεότερη απεικόνιση. Η σημερινή της αξία υπολογίζεται σε 5 με 10 δισεκατομμύρια ευρώ, Την άμαξα του βασιλιά φυλούσαν οι μηλοφόροι, μια επίλεκτη στρατιωτική μονάδα που αποτελούταν από 1.000 Πέρσες, (φωτ.αποκαλυπτική ιστορία)

Υπολογίζεται ότι για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν 250 λίτρα χρυσού. Το φέρετρο σφραγίστηκε με χρυσό κάλυμμα και στολίστηκε με χρυσοποίκιλτη πορφυρή σημαία και δίπλα τοποθετήθηκαν τα όπλα του βασιλιά. Οι τροχοί της άμαξας είχαν στον άξονά τους λεοντοκεφαλές που κρατούσαν στα δόντια τους δόρυ και αποσκοπούσαν στην απομάκρυνση όσων επιχειρούσαν να πλησιάσουν την άμαξα.

Είχε τέσσερα τιμόνια και το καθένα ήταν συνδεδεμένο με τέσσερις σειρές αλόγων. Συνολικά την άμαξα έσερναν 64 ημίονοι που ήταν στεφανωμένοι με επίχρυσα στεφάνια. Οι επιστήμονες έχουν διατυπώσει διάφορες θεωρίες σχετικά με τον σκοπό της δαπανηρής αρμάμαξας.

Μια εκδοχή είναι ότι οι διάδοχοι ήθελαν η λαμπρή πομπή να είναι ένα μήνυμα ενότητας προς τους λαούς του βασιλείου καθώς ο θάνατος του Αλέξανδρου θα δημιουργούσε διχόνοιες, όπως και έγινε. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι οι διάδοχοι ήθελαν να μεταφέρουν θησαυρούς της Ανατολής στη Μακεδονία, για τον λόγο αυτό προστατευόταν από πολυάριθμο σώμα στρατού. Η διαδρομή που ακολούθησε η πομπή παραμένει άγνωστη όπως και το σημείο ταφής της σορού.

Ο Παυσανίας ανέφερε ότι κατευθυνόταν στις Αιγές, δηλαδή τη Βεργίνα. Ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές ο Αλέξανδρος επιθυμούσε να ταφεί στον ναό του Άμμωνος Διός στην όαση της Σίβας. Το σίγουρο είναι ότι όταν η πομπή έφτασε κοντά στη Δαμασκό ο Πτολεμαίος, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, άρπαξε τη νεκρική άμαξα και τη μετέφερε στην Αίγυπτο.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΚΛΙΣΙΣ

Κλύθι, Απόλλων, χορηγέ Νοερής Αληθείας,

Γεννημένος από την Λητώ την πηγή κάθε ζωογονικού φωτός

Συ ανυψωτικέ Θεέ που με τις 9 αγλαόφωνες θυγατέρες του Διός,

δωρίζεις στις ψυχές το αναγωγικό φως

και καθαίρεις πάσα λυγρή κηλίδα που μας καθηλώνει στον πολύμοχθο γενεσιουργό κύκλο.

Απόλλωνα συ ο Υψιφαής χορηγός της εναρμόνιας ζωής εν τω συνόλω της

αλλά και ο πάροχος όλων των εγκόσμιων Λόγων, με τους οποίους “ἀλύτως συνδέδεται τὸ πᾶν”

Κεκλύθι φωτοδότη βασιλέα που συντελείς της ενώσεως του πλήθους σε μία Μονάδα.

(Ο αποσυμβολισμός αποτελεί σύνθεσις αποσπασμάτων Ελληνικής Θεολογίας βασισμένος αποκλειστικώς σε αντικειμενική –κειμενική πραγματικότητα.)

ΑΠΟΛΛΩΝΙΑ ΥΜΝΩΔΙΑ

-ΥΜΝΗΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ ΟΡΦΙΚΟΥ ΥΜΝΟΥ : ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ΙΩ. ΜΠΟΥΣΙΟΥ

-ΑΠΟΔΩΣIΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΛΗΣΕΩΣ: ΕΛΛΑΝΘΕΙΑ ΕΦΗ ΠΑΠΠΑ

-ΦΩΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΩΔΕΣ: ΙΡΙΣ ΜΠΑΛΑΛΑ

-ΠΡΟΤΟΤΥΠΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΙΣ: ΔΑΗΜΩΝ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΟΥΣΤΕΡΗΣ)

-ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ: STUDIO EMPHASIS

-ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ: EQVUS PRODUCTIONS

-ΧΟΡΟΓΡΑΦΟΣ: ΑΡΣΙΝΟΗ ΛΙΛΛΥ ΚΑΡΑΔΗΜΑ

-ΧΟΡΕΥΟΥΝ: ΔΙΩΝΗ ΓΚΑΝΑΤΣΙΟΥ,ΝΑΝΣΥ ΘΩΜΑ,ΕΛΛΑΝΘΕΙΑ ΕΦΗ ΠΑΠΠΑ, ΑΡΣΙΝΟΗ ΛΙΛΛΥ ΚΑΡΑΔΗΜΑ (ΟΜΑΔΑ ΤΕΧΝΗΣ & ΧΟΡΟΥ "ΑΤΡΑΠΟΣ")

-ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: ΘΗΣΕΑΣ ΑΙΓΕΑΣ

-ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ/ ΚΑΜΕΡΑ ΜΟΝΤΑΖ: FALLIS TEAM EQVUS PRODUCTION

Γιατί αλήθεια διδάσκουμε τα αρχαία ελληνικά στα παιδιά που θέλουμε να μορφώσουμε, σε τόσο πολλές ώρες μάλιστα; Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μας υποχρεώνουν να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να επικοινωνήσουν όσο γίνεται περισσότερο με τον αρχαίο κόσμο.

Πρώτα απ’ όλα, γιατί είμαστε κι εμείς Έλληνες. Από τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει κάπου δυο χιλιάδες εφτακόσια χρόνια. Στους αιώνες που κύλησαν οι Έλληνες βρεθήκαμε συχνά στο απόγειο της δόξας, άλλοτε πάλι στα χείλια μιας καταστροφής ανεπανόρθωτης∙ νικήσαμε και νικηθήκαμε αμέτρητες φορές∙ δοκιμάσαμε επιδρομές και σκλαβιές∙ αλλάξαμε θρησκεία∙ στους τελευταίους αιώνες η τεχνική επιστήμη μετασχημάτισε βασικά τη μορφή της ζωής μας∙ και όμως κρατηθήκαμε Έλληνες, με την ίδια γλώσσα‐φυσικά εξελιγμένη‐, με τα ίδια ιδανικά, και με ένα πλήθος στοιχεία του πολιτισμού κληρονομημένα από τα προχριστιανικά χρόνια.Στον πνευματικό τομέα κανένας λαός δεν μπορεί να προκόψει, αν αγνοεί την ιστορία του, γιατί άγνοια της ιστορίας θα πει άγνοια του ίδιου του ίδιου του εαυτού του. Είμαι Έλληνας, συνειδητός Έλληνας, αυτό θα πει, έχω αφομοιώσει μέσα μου την πνευματική ιστορία των Ελλήνων από τα μυκηναϊκά χρόνια ως σήμερα.

Ο δεύτερος λόγος που μας επιβάλλει να γνωρίσουμε την αρχαία πνευματική Ελλάδα είναι ότι είμαστε κι εμείς Ευρωπαίοι. Ολόκληρος ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίζεται στον αρχαίο Ελληνικό, με συνδετικό κρίκο τον ρωμαϊκό. Με τους άλλους Ευρωπαίους μας δένει βέβαια και ο Χριστιανισμός, όσο και να μας χωρίζουν ορισμένα δόγματα. Μα και ο Χριστιανισμός έπρεπε να δουλευτεί πρώτα με την Ελληνική σκέψη, για να μπορέσει ν’ απλώσει έπειτα στον ευρωπαϊκό χώρο. Η ρίζα του πολιτισμού των Ευρωπαίων όλων είναι ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός και η τέχνη, γι’ αυτό δεν μπορεί να τα αγνοεί κανείς, αν θέλει να αισθάνεται πως πνευματικά ανήκει στην Ευρώπη.

Μα ο κυριότερος λόγος που δεν επιτρέπεται οι νέοι μας ν’ αγνοούν την αρχαίαν Ελλάδα είναι άλλος: στην Ελλάδα για πρώτη φορά στα χρονικά του κόσμου ανακαλύφτηκε ο άνθρωπος ως αξία αυτόνομη, ο άνθρωπος που θέλει να κρατιέται ελεύθερος από κάθε λογής σκλαβιά, και υλική και πνευματική. Μέσα στους λαούς που περιβάλλουν τον ελληνικό χώρο στα παλιά εκείνα χρόνια υπάρχουν πολλοί με μεγάλο πολιτισμό, πάνω απ’ όλους οι Αιγύπτιοι και οι Πέρσες. Οι λαοί όμως αυτοί ούτε γνωρίζουν ούτε θέλουν τον ελεύθερο άνθρωπο. Το απολυταρχικό τους σύστημα επιβάλλει στα άτομα να σκύβουν αδιαμαρτύρητα το κεφάλι μπροστά στο βασιλέα και στους θρησκευτικούς αρχηγούς.

Η ελεύθερη πράξη και η ελεύθερη σκέψη είναι άγνωστα στον εξωελληνικό κόσμο. Και οι Έλληνες; Πρώτοι αυτοί,σπρωγμένοι από μια δύναμη που βγαίνει από μέσα τους και μόνο, την δεσποτεία θα την μεταλλάξουν σε δημοκρατία, και από την άβουλη, ανεύθυνη μάζα του λαού θα πλάσουν μια κοινωνία από πολίτες ελεύθερους, που καθένας τους να νιώθει τον εαυτό του υπεύθυνο και για τη δική του και για των άλλων την προκοπή. Ο στοχασμός είναι κι αυτός ελεύθερος για τα πιο τολμηρά πετάματα του νου και της φαντασίας.

Ο Έλληνας είναι ο πρώτος, που ενώ ξέρει πως δεν μπορεί ατιμώρητα να ξεπεράσει τα σύνορα του ανθρώπου και να γίνει θεός, όμως κατέχεται από μια βαθιά αισιοδοξία για τις ανθρώπινες ικανότητες και είναι γεμάτος αγάπη για τον άνθρωπο, που τον πιστεύει ικανό να περάσει τις ατέλειές του και να γίνει αυτό που πρέπει να είναι−ο τέλειος άνθρωπος. Αυτή η πίστη στον τέλειον άνθρωπο, συνδυασμένη με το βαθύ καλλιτεχνικό αίσθημα που χαρακτηρίζει την ελληνική φυλή, δίνει στον αρχαίο Έλληνα τον πόθο και την ικανότητα να πλάσει πλήθος ιδανικές μορφές σε ότι καταπιάνεται με το νου, με τη φαντασία και με το χέρι:

Στις απέριττες μορφές που σχεδιάζουν οι τεχνίτες στα αγγεία της καθημερινής χρήσης, στη μεγάλη ζωγραφική, στην πλαστική του χαλκού και του μαρμάρου, πάνω απ’ όλα στο λόγο τους, και τον πεζό και τον ποιητικό. Αυτόν τον κόσμο θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά μας, για να μορφωθούν∙ για να καλλιεργήσουν τη σκέψη τους αναλύοντας τη σκέψη των παλιών Ελλήνων∙ για να καλλιεργήσουν το καλλιτεχνικό τους αίσθημα μελετώντας ό,τι ωραίο έπλασε το χέρι και η φαντασία των προγόνων τους∙ για να μπορέσουν κι αυτοί να νιώσουν τον εαυτό τους αισιόδοξο, ελεύθερο και υπεύθυνο για τη μοίρα του ανθρώπου πάνω στη γη∙ προπαντός για να φουντώσει μέσα τους ο πόθος για τον τέλειον άνθρωπο.

Στον Θεατρικό Κύκλο, παρουσία άλλων 240 υποψηφίων που περίμεναν όρθιοι, υπομονετικά τη σειρά τους, ο μύστης περιπλανιόταν στο σκοτάδι, έχοντας καταναλώσει κάποιες ψυχοτρόπες ουσίες, φτάνοντας την ψυχή του στα άκρα, όπως τη στιγμή του θανάτου.

Και στο παρακείμενο Ιερό, οι Μεγάλοι Θεοί, τα ονόματα των οποίων παραμένουν άγνωστα και έτσι θα μείνουν στο διηνεκές, ενέκριναν τη μύησή του και του υπόσχονταν προστασία στα θαλάσσια ταξίδια του και μια ευτυχισμένη μεταθανάτια ζωή. Χαμένα στη «Θεογονία» του Ησίοδου, στις απαρχές της ελληνικής γεωμυθολογίας και στην αχλύ του χρόνου, τα μυστήρια της Σαμοθράκης, γνωστά και ως Καβείρια Μυστήρια, γεννούν θρύλους, μύθους, αλλά και ιστορίες συνωμοσίας.

Τα άλυτα προβλήματα της αρχαιολογικής ερμηνείας των μυστηρίων επιχειρεί να ξεδιαλύνει, μαζί με τις νέες επιστημονικές απόψεις για τους Μεγάλους Θεούς, ο ανασκαφέας του αρχαιολογικού χώρου, σήμερα επίτιμος έφορος Αρχαιοτήτων, Δημήτρης Μάτσας, σε διάλεξη που θα δώσει το απόγευμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. «Υπάρχει μια μεγάλη μυθολογία γύρω από τη Σαμοθράκη, υπάρχουν προβλήματα ερμηνείας και αυτό δημιουργεί περίεργες θεωρίες, αλλά οι αρχαιολόγοι μιλούν μόνο με δεδομένα και οι απόψεις τους βασίζονται αποκλειστικά στα ανασκαφικά ευρήματα», σπεύδει να διευκρινίσει στο «Εθνος» ο κ. Μάτσας, προσθέτοντας ότι «το δυσκολότερο πρόβλημα είναι να συνδέσουμε τα αρχαιολογικά ευρήματα με τις λιγοστές πληροφορίες των αρχαίων πηγών και να συνθέσουμε αυτό το παζλ».

Το Ιερό των Μεγάλων Θεών βρίσκεται δίπλα στην Παλαιόπολη, στη βόρεια παραλία του νησιού, έχει έκταση περίπου 50 στρ. και οι πρωιμότερες ενδείξεις θρησκευτικής δραστηριότητας χρονολογούνται στον 7ο π.Χ. αιώνα. Ωστόσο το ιερό γνώρισε τη μεγάλη του δόξα κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, τον 3ο και 2ο π.Χ. αιώνα, ενώ εγκαταλείφθηκε στο τέλος του 4ου αιώνα μ.Χ. Στο ναϊκό αυτό συγκρότημα βρέθηκε η εντυπωσιακή Νίκη της Σαμοθράκης.

Η χρονολόγησή της, όπως και το ιστορικό γεγονός στο οποίο παραπέμπει αποτελούν επίσης ένα από τα άλυτα προβλήματα της έρευνας. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η ανάθεση του αγάλματος χρονολογείται στο α'μισό του 2ου π.Χ. αιώνα σε ανάμνηση μιας μεγάλης νίκης, ίσως μιας ναυμαχίας, αλλά ακόμη και αυτά κατά καιρούς αμφισβητούνται. Μία από τις πιο πρόσφατες και αρκετά ενδιαφέρουσες υποθέσεις συνδέει τη λατρεία στη Σαμοθράκη με τον μινωικό πολιτισμό. Ο κ. Μάτσας εξηγεί ότι τα μυστήρια που τελούνταν εκεί μπορεί να ήρθαν από την Κρήτη και συγκεκριμένα από την Κνωσό, με τη διαφορά ότι οι Μινωίτες έκαναν τις μυστηριακές τους τελετές δημόσια, ενώ τα μυστήρια της Σαμοθράκης, όπως και εκείνα της Ελευσίνας, ήταν απόρρητα.

«Το Ιερό των Μεγάλων Θεών ενοποιεί τις δυνάμεις της γης, του ουρανού και της θάλασσας που έπαιξαν βασικό ρόλο στα μυστήρια. Η φύση των τελετών μύησης ήταν απόρρητη, όμως η δύναμή τους προβάλλει σήμερα στα πρωτοποριακά κτίρια που κάποτε πλαισίωναν τις τελετές μέσα στο ιερό τοπίο, μεταβάλλοντάς το σε μία από τις σημαντικότερες εκφράσεις του ελληνιστικού ιερού χώρου στην αρχαία Μεσόγειο», μας λέει ο κ. Μάτσας.

Πηγή: Μ. Ριτζαλέου, Έθνος

Ο θεός έρωτας ανάμεσα σε λουλούδια λωτού και αναπαραστάσεις με κεφαλές λιονταριών στολίζουν το κάλυμμα μιας ακόμη σαρκοφάγου, της τρίτης κατά σειρά, που βρέθηκε σε ελαιώνα στην πόλη Ιζνίκ (Νίκαια) της επαρχίας της Προύσας στην Τουρκία, μόλις 90 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη και χρονολογείται στην Ύστερη Αρχαιότητα (3ος αιώνας μ.Χ.).

Το 2015 είχε βρεθεί μια παρόμοια σαρκοφάγος που φέρεται να ανήκει σε βασίλισσα και τον περασμένο Σεπτέμβριο άλλη μία και οι Τούρκοι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι στον ελαιώνα υπήρχε μια μεγάλη, αρχαία νεκρόπολη, με περίτεχνους ταφικούς θαλάμους, στους οποίους έχουν βρεθεί παραστάσεις μυθολογικών προσώπων, όπως της Μέδουσας, του Ηρακλή, αλλά και του Έρωτα.

Ο ελαιώνας, που βρίσκεται στην περιοχή Χισαρντερέ, 5 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης Ιζνίκ, ανήκε σε μία γυναίκα, τη Χατισέ Σουρέν, ωστόσο έχει απαλλοτριωθεί από το υπουργείο Πολιτισμού της γειτονικής χώρας και εκεί γίνεται εκτεταμένη ανασκαφή από αρχαιολόγους της Αγκυρας.

Η σαρκοφάγος που βρέθηκε αυτές τις μέρες ζυγίζει πάνω από 7 τόνους και το κάλυμμά της είναι περίτεχνα σκαλισμένο, όπως συνηθιζόταν στις σαρκοφάγους της Ύστερης Αρχαιότητας.

Η ευρύτερη περιοχή, γύρω από τον ελαιώνα, έχει δεχτεί αλλεπάλληλες? επιθέσεις από χρυσοθήρες και αρκετοί τάφοι έχουν καταστραφεί από επίδοξους κυνηγούς χρυσού, ενώ εδώ και καιρό και μέχρι να ολοκληρωθεί η αρχαιολογική ανασκαφή η αστυνομία έχει αναλάβει την 24ωρη φύλαξη του χώρου.

Η πρώτη σαρκοφάγος που ζύγιζε πάνω από 7 τόνους βρέθηκε το 2015, ενώ τον περασμένο Νοέμβριο η τοπική αστυνομία αναζητώντας ένα κλεμμένο φορτηγό, εντόπισε μία δεύτερη που είχε σχεδόν αποκαλυφθεί από το χώμα.

Η περιοχή που ανασκάπτεται η αρχαία νεκρόπολη είναι ιστορικά η αρχαία Βιθυνία, ρωμαϊκή επαρχία στη συνέχεια με διοικητικό κέντρο τη Νικομήδεια, όπου βρισκόταν και η έδρα του ανατολικού κράτους μέχρι το 300, οπότε και μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

ethnos.gr