Η ιστορία του δαχτυλιδιού που είναι γνωστή ως «Δαχτυλίδι του Βασιλιά Μίνωα» ακούγεται σαν μια ιστορία στο Χόλιγουντ, ένα μείγμα αρχαίας ελληνικής ιστορίας, μυθολογίας και μια πλοκή που περιλαμβάνει ένα φτωχό αγόρι, έναν πονηρό ιερέα, έναν Άγγλο αρχαιολόγο και έναν κρυμμένο θησαυρό.
Η ιστορία ξεκινά το 1928, όταν ένα αγόρι, ο Μιχάλης Παπαδάκης (1918-1974), βρήκε τυχαία ένα δαχτυλίδι στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού. Ο τόπος της ανακάλυψης και μόνο σήμαινε ότι το δαχτυλίδι είχε σίγουρα μια πολύ μεγάλη ιστορία πίσω του, πιθανότατα ακόμη και πίσω στον Μινωικό πολιτισμό.
Πράγματι, αρκετές δεκαετίες αργότερα, το λαμπερό χρυσό δαχτυλίδι αποδείχθηκε ότι ήταν 3.500 ετών (1.500-1.400 π.Χ.), όπως τον διαβεβαίωσαν οι αρχαιολόγοι-και ήταν η πιο σημαντική ανακάλυψη του Μινωικού Πολιτισμού.
Ο πατέρας του αγοριού, ένας άπορος αγρότης ονόματι Εμμανουήλ, για άγνωστο λόγο, έκρυψε το δαχτυλίδι από τη γυναίκα του και, για άλλο άγνωστο λόγο, δύο χρόνια αργότερα το παρέδωσε στον ιερέα του χωριού, τον πατέρα Νικόλαο Πολάκη. Ωστόσο, πριν το χαρίσει, χάραξε μια γραμμή στο δαχτυλίδι με το μαχαίρι του για να επισημάνει την πρωτοτυπία του.
Ο πατέρας Πολάκης το παρουσίασε αρχικά στον Άγγλο αρχαιολόγο Sir Arthur Evansμε σκοπό να το πουλήσει. Ωστόσο, δεν υπήρξε συμφωνία μεταξύ των δύο, αφού ο ιερέας ζήτησε ένα αστρονομικό χρηματικό ποσό.
Το 1933 ή το 1934, ο πατέρας Πολάκης αποφάσισε να μεταφέρει το δαχτυλίδι στο Μουσείο Ηρακλείου. Τότε στο προσωπικό του ιδρύματος βρίσκονταν οι διακεκριμένοι αρχαιολόγοι Νικόλαος Πλάτων και Σπυρίδων Μαρινάτος. Ο Πλάτων αποφάσισε ότι το δαχτυλίδι ήταν γνήσιο, ενώ ο Μαρινάτος πίστευε ότι το δαχτυλίδι ήταν ψεύτικο.
Δεδομένου ότι και οι δύο αρχαιολόγοι δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία, αποφάσισαν ότι ήταν καλύτερο να επιστρέψουν το δαχτυλίδι στον ιερέα.
Το Δαχτυλίδι του Βασιλιά Μίνωα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Ωστόσο, ο αρχαιολόγος Πλάτων κράτησε ένα αντίγραφο του δακτυλίου ρίχνοντάς το σε πλαστελίνη. (Το καστ βρέθηκε αργότερα στο αρχείο του Πλάτωνα). Αρκετά χρόνια αργότερα, εκδήλωσε νέο ενδιαφέρον για το δαχτυλίδι και επέστρεψε στον ιερέα για να το ζητήσει. Ο πατέρας Πολάκης του είπε ότι το είχε δώσει στη γυναίκα του για φύλαξη - αλλά το είχε χάσει.
Το δαχτυλίδι του Βασιλιά Μίνωα απεικονίζει τρία θέματα
Ο Πλάτων έγραψε μια πραγματεία για το δαχτυλίδι λέγοντας ότι απεικονίζει τρία θέματα: την κυριαρχία των Θαλασσών των Μινωιτών («θαλασοκρατία»), τη λατρεία των δέντρων (δενδρολατρία) και μια θεά που κατέβαινε από τον ουρανό στη Γη και έμπαινε σε μια βάρκα.
Υπάρχουν και άλλες, πιο πρόσφατες ερμηνείες των απεικονίσεων του δακτυλίου, συμπεριλαμβανομένης της λατρείας των θεών, της μητέρας Δήμητρας, και προσφορές στη Μεγάλη Μητέρα Ρέα και στη Μεγάλη Μητέρα Άρτεμις.
Για κάποιο χρονικό διάστημα, όλα τα ίχνη του δακτυλίου χάθηκαν. Οι μόνες πληροφορίες για το δαχτυλίδι προήλθαν από τα αντίγραφα που είχαν γίνει και μια σειρά από αρχαιολογικές αναφορές που σχετίζονται με αυτά τα αντίγραφα.
Πολλά χρόνια αργότερα, όταν ο πατέρας Πολάκης βρισκόταν στις τελευταίες του μέρες, ένιωσε μεγάλη λύπη για την «εξαφάνιση» του πολύτιμου δαχτυλιδιού. Τηλεφώνησε στην Ευαγγελία Παπαδάκη, σύζυγο του αγρότη Εμμανουήλ και ζήτησε συγγνώμη που είπε ψέματα στην οικογένειά της. Παραδέχτηκε ότι είχε πουλήσει το δαχτυλίδι στον Άγγλο αρχαιολόγο Έβανς για 100.000 δραχμές το 1938.
Ωστόσο, αυτό ήταν ένα τελευταίο ψέμα του πονηρού ιερέα. Αυτό που είχε πουλήσει πραγματικά στον Έβανς ήταν ένα υπέροχο αντίγραφο του δαχτυλιδιού.
Ο Έβανς είχε επιστρέψει στην Αγγλία με την πεποίθηση ότι είχε αγοράσει το πραγματικό δαχτυλίδι, μαζί με ένα αντίγραφο, και τα δώρισε και τα δύο, μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα στο Μουσείο Ashmolean. Σήμερα, τα δύο αντίγραφα του θρυλικού δαχτυλιδιού εξακολουθούν να εκτίθενται στο Ashmolean.
Η ιστορία του δαχτυλιδιού ξεχάστηκε για δεκαετίες. Αλλά στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Γιώργος Καζαντζής, συνταξιούχος αστυνομικός, κληρονόμησε το σπίτι του ιερέα που ήταν το τελευταίο άτομο στην Ελλάδα που είχε στην κατοχή του το ανεκτίμητο τεχνούργημα.
Κατά τη διάρκεια εργασιών ανακαίνισης, ο Καζαντζής βρήκε ένα βάζο κρυμμένο μέσα στον τοίχο δίπλα στο τζάκι. Μέσα στο βάζο υπήρχε ένα δαχτυλίδι - το οποίο πράγματι αποδείχθηκε ότι ήταν το αρχικό δαχτυλίδι του βασιλιά Μίνωα. Είχε ακόμη και το σημάδι που έκανε ο Παπαδάκης πριν από 70 χρόνια.
Ο Καζαντζής παρέδωσε το πολύτιμο τεχνούργημα στην πολιτεία και το 2002 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και μια ομάδα ειδικών αρχαιολόγων επιβεβαίωσαν την αυθεντικότητα του δακτυλίου. Η πραγματική νομισματική αξία του δαχτυλιδιού εκτιμήθηκε ότι ήταν 400.000 €, αν και η πολιτιστική του αξία είναι ανυπολόγιστη.
Ωστόσο, για τον εντοπισμό του δαχτυλιδιού και την άμεση παράδοσή του στις αρμόδιες αρχές, ο Καζαντζής εισέπραξε μία αμοιβή ευρήματος 440 €.
Σήμερα το ανεκτίμητο χρυσό Μινωικό δαχτυλίδι εκτίθεται σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.